• დოკუმენტის სტრუქტურა

    • დაკაშირებული დოკუმენტები

    • საქართველოს მოქალაქეები – შალვა ნათელაშვილი და აკაკი მიქაძე საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის (სემეკი) წინააღმდეგ
      • 16.05.2006
      • N1/3/374,379
      • საოქმო ჩანაწერი
    • ცვლილებები

  • Copied
    • ციტირება

    • საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2007 წლის 9 თებერვლის N1/1/374,379 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქეები – შალვა ნათელაშვილი და აკაკი მიქაძე საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის (სემეკი) წინააღმდეგ".

ხშირად დასმული კითხვები მომხმარებლის სახელმძღვანელო კონტაქტი
ENG

საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო

ავტორიზაცია
  • ავტორიზაცია
  • მთავარი
  • სასამართლო
    • სასამართლოს შესახებ
    • მოსამართლეები
    • კანონმდებლობა
    • სააპლიკაციო ფორმები
    • წლიური ანგარიში
    • აპარატი
    • ვაკანსია
  • სხდომები
  • სასამართლო აქტები
  • მედია
    • სიახლეები
    • საზაფხულო სკოლა
    • საერთაშორისო ურთიერთობები
    • ფოტო გალერეა
    • ვიდეო გალერეა
    • ბიბლიოთეკა
  • საჯარო ინფორმაცია
    • მოითხოვე ინფორმაცია
    • ინფორმაციის მოთხოვნის სახელმძღვანელო
    • ფინანსური გამჭვირვალობა
    • სტატისტიკა
    • პასუხისმგებელი პირები
  • გამოცემები
  • ჟურნალი
    • ჟურნალის შესახებ
    • ჟურნალის გამოცემები
    • სტატიათა კონკურსი
    • დაუკავშირდით ჟურნალს
  • ENG

საქართველოს მოქალაქეები – შალვა ნათელაშვილი და აკაკი მიქაძე საქართველოს ენერგეტიკის მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის (სემეკი) წინააღმდეგ

დოკუმენტის ტიპი გადაწყვეტილება
ნომერი N1/1/374,379
კოლეგია/პლენუმი I კოლეგია - ბესარიონ ზოიძე, ვახტანგ გვარამია, კონსტანტინე ვარძელაშვილი,
თარიღი 9 თებერვალი 2007

კოლეგიის შემადგენლობა:

კო­ნსტა­ნტინე ვა­რძე­ლა­შვი­ლი (სხდო­მის თა­ვმჯდო­მარე);

ბე­სა­რიონ ზო­იძე (მო­მხსე­ნე­ბელი მო­სა­მა­რთლე);

ვა­ხტანგ გვა­რა­მია.

სხდო­მის მდი­ვანი: ლილი სხი­რტლაძე

2007 წლის 11, 22 და 26 ია­ნვრის ღია სა­სა­მა­რთლო სხდო­მე­ბზე, რო­მლე­ბშიც მო­ნა­წი­ლე­ობდნენ მო­სა­რჩე­ლე­ები: შა­ლვა ნა­თე­ლა­შვილი და აკაკი მი­ქაძე, მო­სა­რჩელე შა­ლვა ნა­თე­ლა­შვი­ლის წა­რმო­მა­დგე­ნელი მა­რინე ცუ­ცქი­რიძე, მო­პა­სუხე მხა­რის – სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელი ერო­ვნული კო­მი­სიის (სე­მე­კის) წა­რმო­მა­დგე­ნლები – იუ­რი­დი­ული დე­პა­რტა­მე­ნტის უფროსი თა­მაზ ინა­შვილი, ელე­ქტრო­ენე­რგე­ტი­კის დე­პა­რტა­მე­ნტის ტე­ქნი­კური სა­მმა­რთვე­ლოს უფროსი ილია ნა­კა­შიძე და მთა­ვარი იუ­რი­სტი – ზუ­რაბ ვა­ნი­შვილი, მო­წმე­ები – სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელ ერო­ვნულ კო­მი­სი­ასთან და­მო­უკი­დე­ბლად არსე­ბული მო­მხმა­რე­ბე­ლთა ინტე­რე­სე­ბის სა­ზო­გა­დო­ებრივი და­მცველი და­ვით მი­ქა­უტაძე და სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” წა­რმო­მა­დგე­ნელი ზუ­რაბ ბე­ქაია, სპე­ცი­ალი­სტი – სა­ქა­რთვე­ლოს ტე­ქნი­კური უნი­ვე­რსი­ტე­ტის ასო­ცი­რე­ბული პრო­ფე­სორი კო­ნსტა­ნტინე წე­რე­თელი,

გა­ნი­ხილა სა­ქმე: „სა­ქა­რთვე­ლოს მო­ქა­ლა­ქე­ები შა­ლვა ნა­თე­ლა­შვილი და აკაკი მი­ქაძე სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელი ერო­ვნული კო­მი­სიის (სე­მე­კის) წი­ნა­აღმდეგ“.

და­ვის სა­გა­ნია: კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურია თუ არა სა­ქა­რთვე­ლოს კო­ნსტი­ტუ­ციის 30-ე მუ­ხლის მე-2 პუ­ნქტთან მი­მა­რთე­ბით “სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლის მქონე აბო­ნე­ნტე­ბის მიერ ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის გა­რეშე მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის დრო­ებითი წე­სის და­მტკი­ცე­ბის შე­სა­ხებ” სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელი ერო­ვნული კო­მი­სიის (სე­მეკ) 2006 წლის 17 ია­ნვრის N1 და­დგე­ნი­ლება (სე­მე­კის 2006 წლის 29 სე­ქტე­მბრის N32 და­დგე­ნი­ლე­ბით შე­ტა­ნილი ცვლი­ლე­ბე­ბით).

კო­ნსტი­ტუ­ციურ სა­რჩე­ლე­ბში მო­სა­რჩე­ლე­ები აღნი­შნა­ვენ, რომ სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელი ერო­ვნული კო­მი­სიის სა­დავო და­დგე­ნი­ლე­ბით, გა­ნი­სა­ზღვრა სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” სა­მო­ქმედო ტე­რი­ტო­რი­აზე სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლის მქონე აბო­ნე­ნტე­ბის მიერ ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის გა­რეშე მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის დრო­ებითი წესი. მო­სა­რჩე­ლეთა აზრით, ამ აქტით, და­ირღვა მათი, რო­გორც მო­მხმა­რე­ბე­ლთა კო­ნსტი­ტუ­ცი­ური უფლე­ბები, რა­დგან სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხველი ვერ პა­სუ­ხობს მო­მხმა­რე­ბლის ინტე­რე­სებს არა მხო­ლოდ თვი­სე­ბრივ-რა­ოდე­ნო­ბრივი, არა­მედ სტა­ბი­ლური ენე­რგო­მო­მსა­ხუ­რე­ბის თა­ვლსა­ზრი­სი­თაც. ასეთი გა­და­ხდე­ვი­ნე­ბის შე­უსა­ბა­მობა მო­მხმა­რე­ბლის ინტე­რე­სე­ბთან გა­მო­მდი­ნა­რე­ობს იქი­დან, რომ მისი მო­ხმა­რე­ბის ოდე­ნო­ბის გა­ნმსა­ზღვრე­ლად შე­უძლე­ბე­ლია მი­ჩნეულ იქნეს მხო­ლოდ სი­ვრცო­ბრივ-რა­ოდე­ნო­ბრივი მა­ჩვე­ნე­ბელი. მო­სა­რჩე­ლე­ების აზრით, სა­დავო და­დგე­ნი­ლება იწვევს მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბის უსა­მა­რთლო დი­ფე­რე­ნცი­აციას, მო­მე­ტე­ბულ ტვი­რთს აკი­სრებს მო­სა­რჩე­ლე­ებსა და იმ მო­ბი­ნა­დრე­ებს, რო­მლე­ბსაც რა­მდე­ნიმე ბინა აქვთ, სა­დაც რე­გუ­ლა­რუ­ლად არ ცხო­ვრო­ბენ. აღნი­შნული არღვევს ასევე კა­ნო­ნის წი­ნაშე თა­ნა­სწო­რო­ბის პრი­ნციპს, რა­და­გა­ნაც მცი­რე­სუ­ლიან ოჯა­ხებს მრა­ვა­ლსუ­ლიან ოჯა­ხე­ბთან შე­და­რე­ბით, ეკი­სრე­ბათ მო­მე­ტე­ბული ტვი­რთი.

მო­სა­რჩე­ლეთა აზრით, მათ უფლე­ბებს არღვევს ასევე ის, რომ სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნია ელე­ქტრო­ენე­რგიის ერთა­დე­რთი მი­მწო­დე­ბე­ლია მათ რა­იო­ნში, ამდე­ნად, იგი ეწევა მო­ნო­პო­ლიურ სა­ქმი­ანო­ბას, რის გა­მოც, ისინი ავტო­მა­ტუ­რად ხდე­ბიან მისი აბო­ნე­ნტები. აქე­დან გა­მო­მდი­ნარე, ირღვევა კო­ნსტი­ტუ­ციის 30-ე მუ­ხლის მე-2 პუ­ნქტი, რო­მლის თა­ნა­ხმა­დაც: “სა­ხე­ლმწიფო ვა­ლდე­ბუ­ლია ხელი შე­უწყოს თა­ვი­სუ­ფალი მე­წა­რმე­ობისა და კო­ნკუ­რე­ნციის გა­ნვი­თა­რე­ბას. აკრძა­ლუ­ლია მო­ნო­პო­ლი­ური სა­ქმი­ანობა, გა­რდა კა­ნო­ნით და­შვე­ბული შე­მთხვე­ვე­ბისა. მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბები და­ცუ­ლია კა­ნო­ნით”.

კო­ნსტი­ტუ­ციურ სა­რჩე­ლე­ბში თა­ვდა­პი­რვე­ლად და­ვის სა­განს წა­რმო­ადგე­ნდა სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელი ერო­ვნული კო­მი­სიის 2006 წლის 17 ია­ნვრის N1 და­დგე­ნი­ლება 2006 წლის 31 მა­რტის N13 და­დგე­ნი­ლე­ბით შე­ტა­ნილი ცვლი­ლე­ბე­ბითა და და­მა­ტე­ბე­ბით. სა­სა­მა­რთლო სხდო­მაზე მო­სა­რჩე­ლე­ებმა და­აზუ­სტეს და­ვის სა­განი და მო­ითხო­ვეს იმავე აქტის კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურო­ბის შე­მო­წმება, მა­სში 2006 წლის 29 სე­ქტე­მბრის N32 და­დგე­ნი­ლე­ბით შე­ტა­ნილი ცვლი­ლე­ბე­ბის გა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბით, რო­მლი­თაც სა­დავო და­დგე­ნი­ლე­ბის მო­ქმე­დე­ბის ვადა გა­ნი­სა­ზღვრა 2007 წლის 1 ოქტო­მბრა­მდე.

მო­სა­რჩე­ლე­ებმა ასევე აღნი­შნეს, რომ მათ უფლე­ბებს არღვევს ისიც, რომ გა­ურკვე­ვე­ლია, კი­დევ რა­მდენი წელი გა­უგრძე­ლდება მო­ქმე­დება აღნი­შნულ “დრო­ებით წესს”, რა­დგან მო­სა­ხლე­ობის გა­მრი­ცხვე­ლი­ანე­ბის პრო­ცესი ნელი ტე­მპით მი­მდი­ნა­რე­ობს.

აქე­დან გა­მო­მდი­ნარე, მო­სა­რჩე­ლე­ები მი­იჩნე­ვენ, რომ სა­დავო და­დგე­ნი­ლება უნდა ჩა­ითვა­ლოს არა­კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურად და გა­მო­ცხა­დდეს ძა­ლა­და­კა­რგუ­ლად.

მო­პა­სუხე მხა­რის – სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელი ერო­ვნული კო­მი­სიის წა­რმო­მა­დგე­ნლე­ბის გა­ნმა­რტე­ბით, სა­დავო აქტი არ უნდა იქნეს ცნო­ბილი არა­კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურად შე­მდეგ გა­რე­მო­ებათა გამო: სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნია”, რო­მე­ლსაც ეხება სა­დავო ნო­რმა­ტი­ული აქტი, ემსა­ხუ­რება ქვე­ყნის ექვსასი ათა­სზე მეტ მო­მხმა­რე­ბელს, რო­მე­ლთა უმე­ტე­სო­ბას ან სა­ერთოდ არ გა­აჩნია მრი­ცხველი, ან იგი გა­მო­სუ­ლია მწყო­ბრი­დან. სა­დავო აქტის მი­ღე­ბის მი­ზეზი იყო ის, რომ 2000-2004 წლე­ბში სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგო­სე­ქტორი კრი­ზისს გა­ნი­ცდიდა, რე­გი­ონე­ბის მო­მა­რა­გება ელე­ქტრო­ენე­რგიით ხდე­ბოდა შე­ფე­რხე­ბე­ბით, გა­რთუ­ლე­ბული იყო მი­წო­დე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის სა­ფა­სუ­რის ამო­ღება. ეს მდგო­მა­რე­ობა არღვე­ვდა მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბსაც და ენე­რგო­კო­მპა­ნიაც გა­კო­ტრე­ბის პი­რას იყო მი­სული. სა­ფრთხე ექმნე­ბოდა სა­ერთოდ ენე­რგე­ტი­კის და­რგის ფუ­ნქცი­ონი­რე­ბას და გა­ნვი­თა­რე­ბას. ამდე­ნად, არსე­ბულ მძიმე რე­ალო­ბაში ენე­რგე­ტი­კის და­რგის გა­ჯა­ნსა­ღე­ბი­სა­თვის ერთ-ერთ პრი­ორი­ტე­ტად თა­ვი­და­ნვე იქცა აღრი­ცხვი­ანო­ბის მო­წე­სრი­გება. თა­ვდა­პი­რვე­ლად და­სრუ­ლდა კო­მუ­ნა­ლური გა­მრი­ცხვე­ლი­ანება და პა­რა­ლე­ლუ­რად და­იწყო ინდი­ვი­დუ­ალური გა­მრი­ცხვე­ლი­ანება. ამ აქტმა გა­აუ­მჯო­ბესა მო­მხმა­რე­ბე­ლთა მდგო­მა­რე­ობაც, რა­დგან დღეს კო­მპა­ნია უზრუ­ნვე­ლყოფს მო­მხმა­რე­ბე­ლთა 24 სა­ათიან ელე­ქტრო­მო­მა­რა­გე­ბას და, მე­ორე მხრივ, გა­იზა­რდა კო­მპა­ნიის შე­მო­სა­ვლები.

მო­პა­სუ­ხის წა­რმო­მა­დგე­ნლის გა­ნმა­რტე­ბით, ისეთი გა­რე­მო­ებანი, რო­გო­რე­ბი­ცაა ელე­ქტრო­ენე­რგიის სა­ფა­სუ­რის გა­და­უხდე­ლო­ბის მი­ზე­ზით ყველა მო­მხმა­რე­ბლი­სთვის ელე­ქტრო­ენე­რგიის მი­წო­დე­ბის შე­წყვეტა, ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის ჩვე­ნე­ბის მხე­დვე­ლო­ბაში არმი­ღება და სხვა, რა­საც ეფუ­ძნება კო­ნსტი­ტუ­ციურ სა­რჩე­ლში მო­სა­რჩელე მხარე, არ გა­მო­მდი­ნა­რე­ობენ სა­დავო აქტი­დან. მსგავს და­რღვე­ვე­ბზე ყო­ვე­ლდღი­ურად რე­აგი­რებს სე­მეკი, რო­მე­ლმაც არა­ერთხელ მი­იღო გა­და­წყვე­ტი­ლება და ენე­რგო­გა­მა­ნა­წი­ლე­ბელ კო­მპა­ნიას, აღნი­შნულ და­რღვე­ვათა გამო, და­ეკი­სრა ადმი­ნი­სტრა­ცი­ული სა­ხდე­ლები. მო­პა­სუ­ხის წა­რმო­მა­დგე­ნლის აზრით, ეს პრო­ბლე­მები არ მი­უთი­თე­ბენ სა­დავო აქტის არა­კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურო­ბაზე, ისინი წა­რმო­ადგე­ნენ მისი მო­თხო­ვნე­ბის უგუ­ლე­ბე­ლყო­ფის შე­დეგს.

მო­წმე ზუ­რაბ ბე­ქა­იამ სა­სა­მა­რთლოს გა­ნუ­მა­რტა, რომ სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგო­სე­ქტო­რში შე­ქმნილი რთული მდგო­მა­რე­ობის გამო, სა­ქა­რთვე­ლოს რე­გი­ონებს არ მი­ეწო­დე­ბო­დათ ელე­ქტრო­ენე­რგია. სწო­რედ ამ დროს, სა­აქციო სა­ზო­გა­დო­ება სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის მმა­რთვე­ლო­ბამ, სა­ხე­ლმწი­ფოს მხა­რდა­ჭე­რით, მი­იღო გა­და­წყვე­ტი­ლება, გა­და­ედგა პი­რველი ნა­ბი­ჯები პრო­ბლე­მის მო­სა­გვა­რე­ბლად და და­ეწყო ე.წ. კო­მუ­ნა­ლური გა­მრი­ცხვე­ლი­ანება. ამან გა­მო­იღო ის და­დე­ბითი შე­დეგი, რომ დღე­ისა­თვის, სა­ქა­რთვე­ლოს რე­გი­ონებს აქვთ 24 სა­ათი­ანი ელე­ქტრო­მო­მა­რა­გება. კო­ლე­ქტი­ური მრი­ცხვე­ლის შე­მო­ღე­ბის შე­დე­გად, მო­ხდა თა­ნხე­ბის ამო­ღე­ბის მნი­შვნე­ლო­ვანი ზრდა. თუ­მცა კო­მუ­ნა­ლური გა­მრი­ცხვე­ლი­ანება იყო პი­რველი ეტაპი, პა­რა­ლე­ლუ­რად და­იწყო ინდი­ვი­დუ­ალური გა­მრი­ცხვე­ლი­ანება.

მო­წმე და­ვით მი­ქა­უტა­ძემ აღნი­შნა, რომ კო­მუ­ნა­ლური აღრი­ცხვი­ანო­ბის მე­თო­დის შე­მო­ღება მო­ხდა გა­რდა­მა­ვალი პე­რი­ოდი­სა­თვის. ამა­ვდრო­ულად, აღრი­ცხვა-ანგა­რი­შსწო­რე­ბი­სას გა­მო­ვლი­ნდა ამ სი­სტე­მის მრა­ვალი უა­რყო­ფითი და მა­ნკი­ერი მხარე. მა­სთან, რო­გორც მო­მხმა­რე­ბე­ლთა ინტე­რე­სე­ბის სა­ზო­გა­დო­ებრივ და­მცვე­ლთან, არა­ერთი სა­ჩი­ვარი შე­მო­სულა, რო­მე­ლშიც მო­სა­ხლე­ობა გა­მო­თქვა­მდა უკმა­ყო­ფი­ლე­ბას ანგა­რი­შსწო­რე­ბის წე­სის და­რღვე­ვის გამო, გა­და­მხდელი და არგა­და­მხდელი აბო­ნე­ნტე­ბი­სა­თვის ელე­ქტრო­ენე­რგიის მი­წო­დე­ბის კო­ლე­ქტიურ გა­თი­შვე­ბთან თუ სხვა სა­კი­თხე­ბთან და­კა­ვში­რე­ბით.

სპე­ცი­ალი­სტმა კო­ნსტა­ნტინე წე­რე­თე­ლმა სა­სა­მა­რთლოს გა­ნუ­მა­რტა, რომ სა­დავო აქტით ხდება სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლზე მი­ერთე­ბული უმრი­ცხველო აბო­ნე­ნტე­ბის მიერ და­ხა­რჯული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრა. სა­დავო აქტის მე-5 მუ­ხლის მი­ხე­დვით, სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლზე აღრი­ცხული ელე­ქტრო­ენე­რგია უმრი­ცხველო აბო­ნე­ნტებს შო­რის ნა­წი­ლდება მათი შე­თა­ნხმე­ბის სა­ფუ­ძვე­ლზე. თუ ასეთი შე­თა­ნხმება არ არსე­ბობს, მა­შინ აბო­ნე­ნტის მიერ და­ხა­რჯული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნობა გა­ნი­სა­ზღვრება სა­დავო აქტის მე-6 მუ­ხლის სა­ფუ­ძვე­ლზე. კე­რძოდ, შე­ფა­სე­ბის მე­თო­დით, ძი­რი­თა­დად ელე­ქტრო­ხე­ლსა­წყო­ების (ელე­ქტრო­ქურა, წყლის გა­მა­ცხლე­ბლები, კო­ნდი­ცი­ონე­რები, სა­რე­ცხი მა­ნქანა და ა.შ. რაც ჩა­მო­თვლი­ლია სა­დავო აქტის და­ნა­რთში) მიერ და­ხა­რჯული სა­ვა­რა­უდო ელე­ქტრო­ენე­რგიის მი­ხე­დვით.

სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლოს პი­რვე­ლმა კო­ლე­გიამ, სა­ქმის არსე­ბი­თად გა­ნხი­ლვის შე­დე­გად, კო­ნსტი­ტუ­ცი­ური სა­რჩე­ლე­ბის მო­ნა­ცე­მე­ბის, სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­მა­რთა­ლწა­რმო­ების მო­ნა­წი­ლეთა გა­მო­სვლე­ბის, მო­წმეთა ჩვე­ნე­ბე­ბის, სპე­ცი­ალი­სტის და­სკვნისა და სა­ქმეში არსე­ბული წე­რი­ლო­ბითი მტკი­ცე­ბუ­ლე­ბე­ბის გა­ანა­ლი­ზე­ბის სა­ფუ­ძვე­ლზე, და­ადგინა გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მი­სა­ღე­ბად სა­ჭირო გა­რე­მო­ებანი.

I. “სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელი ერო­ვნული კო­მი­სიის (სე­მეკ) 2006 წლის 17 ია­ნვრის N1 და­დგე­ნი­ლება სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლის მქონე აბო­ნე­ნტე­ბის მიერ ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის გა­რეშე მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის დრო­ებითი წე­სის და­მტკი­ცე­ბის შე­სა­ხებ” ადგენს მო­სა­ხლე­ობის მიერ “უმრი­ცხვე­ლოდ მო­ხმა­რე­ბული” ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის წესს. კე­რძოდ, ამ და­დგე­ნი­ლე­ბით და­მტკი­ცე­ბული “დრო­ებითი წე­სის” პი­რველ მუ­ხლში აღნი­შნუ­ლია: “1. სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლის მქონე აბო­ნე­ნტე­ბის მიერ ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის გა­რეშე მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის დრო­ებითი წესი ადგენს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” (შე­მდგო­მში – კო­მპა­ნია) სა­მო­ქმედო ტე­რი­ტო­რი­აზე მო­სა­ხლე­ობის მიერ უმრი­ცხვე­ლოდ და­ხა­რჯული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის პი­რო­ბებს. 2. აღნი­შნული წესი არ ეხება მო­მხმა­რე­ბე­ლთა იმ კა­ტე­გო­რიას, რო­მე­ლთაც გა­აჩნიათ გა­მა­რთული ინდი­ვი­დუ­ალური აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყო”.

ამავე “წე­სის” მე-2 მუ­ხლის პი­რველი პუ­ნქტით, “უმრი­ცხველო მო­ხმა­რება” გა­ნმა­რტე­ბუ­ლია, რო­გორც ,,ელე­ქტრო­ენე­რგიის მო­ხმა­რება, როცა მრი­ცხველი არ არსე­ბობს, ან ტე­ქნი­კუ­რად გა­უმა­რთა­ვია”.

ამდე­ნად, სა­დავო აქტის კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურო­ბის შე­მო­წმე­ბი­სას სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლომ უნდა შე­აფა­სოს “უმრი­ცხველო მო­მხმა­რე­ბე­ლთა” უფლე­ბები, კე­რძოდ, გა­მო­სა­რკვე­ვია, თუ რა­მდე­ნად პა­სუ­ხობს სა­ქა­რთვე­ლოს კო­ნსტი­ტუ­ციის 30-ე მუ­ხლის მე-2 პუ­ნქტს მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის ის წესი, რაც და­დგე­ნი­ლია სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლით სა­რგე­ბლო­ბი­სას.

სა­დავო და­დგე­ნი­ლება გა­რკვე­ული დროით მო­ქმედ ნო­რმა­ტიულ აქტს წა­რმო­ადგენს. ამი­ტო­მა­ცაა, რომ ამ და­დგე­ნი­ლე­ბით და­მტკი­ცე­ბულ წესს “დრო­ებითი წესი” ეწო­დება, რაც იმაზე უნდა მე­ტყვე­ლე­ბდეს, რომ მას ვერ ექნება და არცა აქვს პრე­ტე­ნზია, შე­მო­იღოს მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის სა­ბო­ლოოდ მო­წე­სრი­გე­ბული, მხა­რეთა ინტე­რე­სე­ბით და­ბა­ლა­ნსე­ბული სი­სტემა. იგი წა­რმო­ადგენს გა­რდა­მა­ვალ ღო­ნი­სძი­ებას მო­მხმა­რე­ბე­ლთა სრული გა­მრი­ცხვე­ლი­ანე­ბის პრო­ცე­სში. შე­სა­ბა­მი­სად, რო­გორც ელე­ქტრო­ენე­რგიის მო­მხმა­რე­ბელს, ასევე მის მი­მწო­დე­ბელს გა­თვი­თცნო­ბი­ერე­ბული აქვთ აღნი­შნული წე­სის დრო­ებითი ხა­სი­ათი. იმა­ვდრო­ულად, მო­სა­ხლე­ობას აქვს იმის მო­ლო­დინი, რომ აღნი­შნული წე­სით გა­მო­წვე­ული უხე­რხუ­ლობა მა­ლევე აღმო­იფხვრება.

სა­დავო და­დგე­ნი­ლე­ბის თა­ვდა­პი­რველი რე­და­ქცია (N7 და­დგე­ნი­ლება) სე­მე­კის მიერ მი­ღე­ბული იქნა 2005 წლის 6 აპრილს და მისი მო­ქმე­დე­ბის ვადა გა­ნი­სა­ზღვრა 2005 წლის 31 დე­კე­მბრა­მდე. შე­დგომ, 2006 წლის 17 ია­ნვარს სე­მე­კმა (N1 და­დგე­ნი­ლე­ბით) გა­ნა­ახლა მისი მო­ქმე­დე­ბის ვადა 2006 წლის 31 მა­რტა­მდე. ამის შე­მდეგ ორჯერ შე­იტანა ცვლი­ლე­ბები და და­მა­ტე­ბები სა­დავო და­დგე­ნი­ლე­ბაში და მისი მო­ქმე­დე­ბაც ორჯერ გა­აგრძელა. ჯერ 2006 წლის 31 მა­რტს, N13 და­დგე­ნი­ლე­ბით, 2006 წლის 1 ოქტო­მბრა­მდე, ხოლო შე­მდგომ – 2006 წლის 29 სე­ქტე­მბრის N32 და­დგე­ნი­ლე­ბით, 2007 წლის 1 ოქტო­მბრა­მდე. მო­მხმა­რე­ბე­ლთა გა­მრი­ცხვე­ლი­ანე­ბის კვა­ლო­ბაზე, თა­ნდა­თა­ნო­ბით მცი­რდე­ბოდა ამ და­დგე­ნი­ლე­ბის მო­ქმე­დე­ბის ტე­რი­ტო­რი­ული ფა­რგლები.

სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლო ვა­ლდე­ბუ­ლია, გა­არკვიოს ის და­დე­ბითი და უა­რყო­ფითი შე­დე­გები, რა­საც იწვევს სა­დავო აქტის მო­ქმე­დება რო­გორც მო­მხმა­რე­ბლის, ისე ენე­რგო­კო­მპა­ნიის უფლე­ბე­ბთან და­კა­ვში­რე­ბით.

II. სა­სა­მა­რთლო კო­ლე­გია აღნი­შნავს, რომ მო­მხმა­რე­ბლის უფლე­ბე­ბის და­ცვა არ წა­რმო­ადგენს ერთიან სა­მა­რთლე­ბრივ მა­ტე­რიას. მისი ში­ნა­არსი გა­ნსა­ზღვრუ­ლია რო­გორც კე­რძო, ისე სა­ჯარო სა­მა­რთლის ნო­რმე­ბით, რო­მლე­ბიც შე­იცა­ვენ სხვა­და­სხვა სა­ხის (კა­ტე­გო­რიის) სა­ვა­ლდე­ბულო და­ნა­წე­სებს, რის შე­სა­ბა­მი­სა­დაც, უნდა მო­ქმე­დე­ბდნენ სა­ამი­სოდ უფლე­ბა­მო­სილი პი­რები, მათ შო­რის სა­ხე­ლმწიფო.

სა­ქა­რთვე­ლოს კო­ნსტი­ტუ­ციის 30-ე მუ­ხლი აღი­არებს მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბის და­ცვის კო­ნსტი­ტუ­ციურ აუ­ცი­ლე­ბლო­ბას. მა­სში მო­ცე­მული დე­ბუ­ლება, რომ ეს უფლე­ბები და­ცუ­ლია კა­ნო­ნით, გუ­ლი­სხმობს მათ და­ცვას სა­თა­ნადო კო­ნსტი­ტუ­ცი­ური პრი­ნცი­პე­ბისა და სა­ერთა­შო­რისო სტა­ნდა­რტე­ბის შე­სა­ბა­მი­სად. “მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბის და­ცვის შე­სა­ხებ” სა­ქა­რთვე­ლოს კა­ნო­ნის მი­ხე­დვით, ამ უფლე­ბათა კო­ნკრე­ტული, სუ­ბსტა­ნცი­ური ში­ნა­არსი მდგო­მა­რე­ობს მო­მხმა­რე­ბლის ხა­რი­სხი­ანი პრო­დუ­ქციით, კე­რძოდ, სა­ქო­ნლით, მო­მსა­ხუ­რე­ბით და სა­მუ­შა­ოთი უზრუ­ნვე­ლყო­ფაში. სა­ერთა­შო­რისო სა­მა­რთა­ლში მი­ღე­ბული პრა­ქტი­კის თა­ნა­ხმად, მო­მხმა­რე­ბლის უფლე­ბები მო­იცავს მო­მხმა­რე­ბლის უფლე­ბას უსა­ფრთხო­ებაზე, არჩე­ვა­ნზე, გა­ნხი­ლვაზე, სა­მო­მხმა­რე­ბლო გა­ნა­თლე­ბაზე და სა­მა­რთლე­ბრივ და­ცვაზე. ელე­ქტრო­ენე­რგიით, რო­გორც სი­კე­თით სა­რგე­ბლო­ბა­სთან და­კა­ვში­რე­ბით, მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბთან მი­მა­რთე­ბით სპე­ცი­ალურ ნო­რმებს შე­იცავს “ელე­ქტრო­ენე­რგე­ტი­კისა და ბუ­ნე­ბრივი გა­ზის შე­სა­ხებ” სა­ქა­რთვე­ლოს კა­ნონი.

ამ კო­ნკრე­ტულ შე­მთხვე­ვაში სა­ხე­ზეა მო­მხმა­რე­ბე­ლთა ისეთი უფლება, რო­მლის გა­ნხო­რცი­ელება სა­ხე­ლმწი­ფოს ეკო­ნო­მი­კურ შე­სა­ძლე­ბლო­ბე­ბთა­ნაა და­კა­ვში­რე­ბული. “ეკო­ნო­მი­კური, სო­ცი­ალური და კუ­ლტუ­რული უფლე­ბე­ბის შე­სა­ხებ სა­ერთა­შო­რისო პა­ქტის” მე-2 მუ­ხლის თა­ნა­ხმად, “ამ პა­ქტის მო­ნა­წილე თი­თო­ეული სა­ხე­ლმწიფო კი­სრუ­ლობს ვა­ლდე­ბუ­ლე­ბას, ინდი­ვი­დუ­ალური წე­სით და სა­ერთა­შო­რისო და­ხმა­რე­ბისა და თა­ნა­მშრო­მლო­ბის, კე­რძოდ, ეკო­ნო­მი­კურ და ტე­ქნი­კურ და­რგე­ბში სა­ერთა­შო­რისო და­ხმა­რე­ბისა და თა­ნა­მშრო­მლო­ბის წე­სით, არსე­ბული რე­სუ­რსე­ბის მა­ქსი­მა­ლურ ფა­რგლე­ბში მი­იღოს ზო­მები, რათა თა­ნდა­თან უზრუ­ნვე­ლყოს ამ პა­ქტით აღი­არე­ბული უფლე­ბე­ბის სრული გა­ნხო­რცი­ელება ყველა მა­რთე­ბული სა­შუ­ალე­ბით, მათ შო­რის, კე­რძოდ, სა­კა­ნო­ნმდე­ბლო ღო­ნი­სძი­ებათა მი­ღე­ბით”. რაც შე­ეხება აღნი­შნული უფლე­ბე­ბის შე­ზღუ­დვის ფა­რგლებს, და­სა­ხე­ლე­ბული პა­ქტის მე-4 მუ­ხლში ნა­თქვა­მია: “ამ პა­ქტით მო­ნა­წილე სა­ხე­ლმწი­ფო­ები აღი­არე­ბენ, რომ იმ უფლე­ბათა გა­მო­ყე­ნე­ბის მხრივ, რო­მლე­ბსაც ესა თუ ის სა­ხე­ლმწიფო უზრუ­ნვე­ლყოფს ამ პა­ქტის შე­სა­ბა­მი­სად, ამ სა­ხე­ლმწი­ფოს შე­უძლია შე­მო­იღოს ამ უფლე­ბათა მხო­ლოდ ისეთი შე­ზღუ­დვები, რო­მლე­ბსაც გა­ნსა­ზღვრავს კა­ნონი, და მხო­ლოდ იმდე­ნად, რა­მდე­ნა­დაც, ეს შე­ეთა­ვსება აღნი­შნულ უფლე­ბათა ბუ­ნე­ბას, და მხო­ლოდ იმ მი­ზნით, რომ ხელი შე­უწყოს სა­ერთო კე­თი­ლდღე­ობას დე­მო­კრა­ტიულ სა­ზო­გა­დო­ებაში”.

სა­სა­მა­რთლო კო­ლე­გია აღნი­შნავს, რომ თა­ნა­მე­დროვე სა­მა­რთა­ლში ადგილი აქვს მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბის და­ცვის უნი­ფი­კა­ცი­ასა და ჰა­რმო­ნი­ზა­ციას. ევრო­კა­ვში­რის დო­ნეზე შე­მუ­შა­ვე­ბული აქტე­ბის მი­ზა­ნმი­მა­რთუ­ლე­ბაა, და­იცვას მო­მხმა­რე­ბელი, რო­გორც სა­ბა­ზრო ურთი­ერთო­ბის სუ­სტი მხარე, ძლი­ერი მხა­რის მიერ შე­თა­ვა­ზე­ბული უთა­ნა­სწორო პი­რო­ბე­ბი­სა­გან. ამ მი­მა­რთუ­ლე­ბით სა­ხე­ლმწი­ფოს ჩა­რე­ვები სა­მა­რთლი­ანი და მო­წე­სრი­გე­ბული სა­მო­ქა­ლაქო ბრუ­ნვის უზრუ­ნვე­ლსა­ყო­ფად, კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურად გა­მა­რთლე­ბულ ნა­ბი­ჯად უნდა ჩა­ითვა­ლოს. გა­რთუ­ლე­ბული სა­ბა­ზრო ურთი­ერთო­ბე­ბის პი­რო­ბე­ბში სა­ხე­ლმწიფო არ შე­იძლება გვე­რდზე გა­დგეს ამ პრო­ცე­სი­სა­გან. ეს გა­რე­მო­ება მი­გვა­ნი­შნებს კე­რძო სა­მა­რთლის კო­ნსტი­ტუ­ცი­ონა­ლი­ზა­ციის პრო­ცე­სზე. როცა სა­მო­ქა­ლაქო ბრუ­ნვის ნო­რმა­ტი­ულად და­დგე­ნილი პი­რო­ბები არღვევს ბრუ­ნვის მო­ნა­წი­ლე­ების ინტე­რე­სთა ბა­ლა­ნსს, მა­შინ ურთი­ერთო­ბათა კე­რძო­სა­მა­რთლე­ბრივი მო­წე­სრი­გება შე­სა­ძლე­ბე­ლია გა­ნი­ხი­ლე­ბო­დეს კო­ნსტი­ტუ­ცი­ური უფლე­ბე­ბის ჭრი­ლში. გე­რმა­ნიის ფე­დე­რა­ლუ­რმა სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლომ ლი­უთის სა­ქმეზე (BVerfGE, 7,198 – გე­რმა­ნიის ფე­დე­რა­ლური სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლოს გა­და­წყვე­ტი­ლება 7,198) მი­ღე­ბულ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბაში აღნი­შნა, რომ სა­ხე­ლმწიფო ვა­ლდე­ბუ­ლია, პა­ტივი სცეს ხე­ლშე­კრუ­ლე­ბის მხა­რეთა ინტე­რე­სე­ბის სა­მა­რთლიან და­ბა­ლა­ნსე­ბას. სხვა გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბე­ბში, ფე­დე­რა­ლუ­რმა სა­სა­მა­რთლომ და­გმო სა­ვა­ჭრო ძა­ლა­უფლე­ბით გა­მო­წვე­ული უთა­ნა­სწო­რობა და მო­ითხოვა ძი­რი­თადი უფლე­ბე­ბის აღდგენა.

აღნი­შნული მი­გვა­ნი­შნებს იმაზე, რომ მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბები, რო­მლე­ბიც ხში­რად თა­ვი­სუ­ფალი და მო­წე­სრი­გე­ბული სა­მო­ქა­ლაქო ბრუ­ნვის უმნი­შვნე­ლო­ვა­ნესი ფა­სე­ულო­ბაა, წა­რმო­ადგენს კო­ნსტი­ტუ­ცი­ური და­ცვის სა­განს. ნე­ბი­სმი­ერი ნო­რმა­ტი­ული აქტი, რო­მე­ლიც უშუ­ალოდ მო­მხმა­რე­ბლის უფლე­ბებს შე­ეხება, უნდა იცა­ვდეს მას ძლი­ერი მხა­რი­სა­გან და აფუ­ძნე­ბდეს ინტე­რე­სთა და­ბა­ლა­ნსე­ბული და მშვი­დო­ბი­ანი თა­ნა­არსე­ბო­ბის პი­რო­ბებს.

ამდე­ნად, სა­ხე­ლმწი­ფოს პო­ზი­ტი­ური, კო­ნსტი­ტუ­ციურ-სა­მა­რთლე­ბრივი ვა­ლდე­ბუ­ლე­ბაა, და­იცვას მო­მხმა­რე­ბელი მე­სამე პი­რთა უსა­მა­რთლო ძა­ლა­უფლე­ბი­სა­გან. სა­ხე­ლმწიფო, რო­მე­ლიც ვერ ახე­რხებს ამას, თა­ვად გა­მო­დის აღნი­შნული უფლე­ბის და­მრღვე­ვის რო­ლში. სა­ხე­ლმწიფო, ნე­ბი­სმიერ შე­მთხვე­ვაში, ამ მი­მა­რთუ­ლე­ბით, პო­ზი­ტი­ური ეფე­ქტის მი­სა­ღწე­ვად უნდა იყე­ნე­ბდეს მის ხელთ არსე­ბულ ყვე­ლაზე გო­ნი­ვრულ და ყვე­ლაზე გა­მა­რთლე­ბულ სა­შუ­ალე­ბებს.

ამდე­ნად, სა­ხე­ლმწიფო ვა­ლდე­ბუ­ლია, მო­მხმა­რე­ბელს მი­სცეს მისი შე­სა­ძლე­ბლო­ბე­ბის ფა­რგლე­ბში არსე­ბული ყვე­ლაზე ხე­ლმი­სა­წვდომი გზები თა­ვისი უფლე­ბე­ბის და­კმა­ყო­ფი­ლე­ბისა. სა­ხე­ლმწიფო ამ მი­ზნით უნდა მო­ქმე­დე­ბდეს გა­რკვე­ული სა­ხე­ლმძღვა­ნელო პრი­ნცი­პე­ბის სა­ფუ­ძვე­ლზე. მას არა აქვს უფლება, მო­მხმა­რე­ბელს შე­სთა­ვა­ზოს ამა თუ იმ სი­კე­თით სა­რგე­ბლო­ბის ისეთი გზები, რო­მლე­ბიც მას ამ სი­კე­თეს კი არ აზი­არებს, არა­მედ მი­სგან მო­სწყვეტს. ისეთი ნო­რმა­ტი­ული აქტის მი­ღე­ბი­სას, რო­მლი­თაც სი­კე­თით სა­რგე­ბლო­ბის შე­ზღუ­დვები (თუ­ნდაც დრო­ებითი) და სპე­ცი­ალური პი­რო­ბები წე­სდება, კა­ნო­ნმდე­ბელი ვა­ლდე­ბუ­ლია, ყველა გა­რე­მო­ების სა­თა­ნადო გა­მო­კვლე­ვის სა­ფუ­ძვე­ლზე, ნა­თლად ჩა­მო­აყა­ლი­ბოს შე­მზღუ­დველი ნო­რმე­ბის ში­ნა­არსი და გა­ნსა­ზღვროს მათი მო­ქმე­დე­ბის გო­ნი­ვრული ვადა. სპე­ცი­ალური ნო­რმე­ბის და­წე­სება, რო­მლი­თაც მო­მხმა­რე­ბლის თა­ვი­სუ­ფალი არჩე­ვა­ნის შე­ზღუ­დვა ან მი­სთვის არა­სა­ხა­რბი­ელო პი­რო­ბე­ბის შე­მო­ღება ხდება, შე­იძლება გა­მა­რთლე­ბული იყოს ისეთ შე­მთხვე­ვე­ბში, რო­დე­საც სი­კე­თით სა­რგე­ბლო­ბის სხვა გზები არ არსე­ბობს.

სა­მა­რთა­ლში აღი­არე­ბული თა­ნა­ზო­მი­ერე­ბის პრი­ნცი­პის თა­ნა­ხმად, სა­ხე­ლმწი­ფოს მო­ქმე­დება უნდა იყოს და­სა­ხული მი­ზნის მი­სა­ღწე­ვად და­სა­შვები, აუ­ცი­ლე­ბელი, მი­ნი­მა­ლური ზი­ანის მო­მტანი, უფლე­ბის შე­ზღუ­დვა შე­ზღუ­დვის მი­ზა­ნთან პრო­პო­რცი­ული.

სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლო სა­დავო აქტის კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურო­ბის შე­ფა­სე­ბი­სას მხე­დვე­ლო­ბაში იღებს აღნი­შნული პრი­ნცი­პის მო­თხო­ვნებს.

III. სა­დავო აქტის სა­მო­ქმე­დოდ შე­მო­ღე­ბის აუ­ცი­ლე­ბლო­ბის შე­ფა­სე­ბი­სას გა­მო­სა­რკვე­ვია მისი მი­ზნები. ამ აქტის პრე­ამბუ­ლი­დან ჩანს, რომ ,,დრო­ებითი წე­სის” შე­მო­ღე­ბის მი­ზანს წა­რმო­ადგენს სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” ყველა კა­ტე­გო­რიის მო­მხმა­რე­ბლი­სა­თვის მი­წო­დე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის სა­ფა­სუ­რის გა­და­ხდა, აგრე­თვე სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლის მქონე აბო­ნე­ნტე­ბის მიერ ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის გა­რეშე მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრა. მა­რთა­ლია, სა­დავო აქტში ეს პი­რდა­პირ არ არის მი­თი­თე­ბული, მა­გრამ, რო­გორც სა­ქმის გა­ნხი­ლვის პრო­ცე­სი­დან გა­ირკვა, იგი კა­ვში­რშია მო­სა­ხლე­ობის სრულ გა­მრი­ცხვე­ლი­ანე­ბა­სთან, რის გა­მოც დრო­ებით ხა­სი­ათს ატა­რებს.

სა­ქმის მა­სა­ლე­ბი­დან ჩანს, რომ ენე­რგე­ტი­კის სფე­როში მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის აღრი­ცხვის მო­წე­სრი­გება ერთ-ერთ უმთა­ვრეს პრო­ბლე­მას წა­რმო­ადგენს. გა­უმა­რთავი აღრი­ცხვის კვა­ნძის პი­რო­ბე­ბში ადგილი აქვს ელე­ქტრო­ენე­რგიის მა­სო­ბრივ და­ტა­ცე­ბას, რაც უა­რყო­ფი­თად აი­სა­ხება რო­გორც მო­მხმა­რე­ბლის, ისე მისი მი­მწო­დე­ბლის ინტე­რე­სე­ბზე. “ელე­ქტრო­ენე­რგე­ტი­კისა და ბუ­ნე­ბრივი გა­ზის შე­სა­ხებ” სა­ქა­რთვე­ლოს კა­ნო­ნის 28-ე მუ­ხლის პი­რველი პუ­ნქტის მი­ხე­დვით, ლი­ცე­ნზი­ატი ვა­ლდე­ბუ­ლია, აღრი­ცხოს მის სა­შუ­ალე­ბე­ბში გა­ტა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის სრული რა­ოდე­ნობა და ეს ინფო­რმა­ცია ხე­ლმი­სა­წვდომი გა­ხა­დოს. 36-ე მუ­ხლის მე-3 პუ­ნქტის “დ” ქვე­პუ­ნქტის თა­ნა­ხმად კი, გა­ნა­წი­ლე­ბის ლი­ცე­ნზი­ატი ვა­ლდე­ბუ­ლია, გა­უწიოს მო­მხმა­რე­ბელს გა­მა­ნა­წი­ლე­ბელი მო­მსა­ხუ­რება, კო­მი­სიის მიერ და­დგე­ნილი წე­სე­ბისა და ლი­ცე­ნზი­ატის სა­ინვე­სტი­ციო პრო­გრა­მის შე­სა­ბა­მი­სად.

აღრი­ცხვი­ანო­ბის მო­წე­სრი­გება გუ­ლი­სხმობს ყო­ველი მო­მხმა­რე­ბლი­სა­თვის გა­მა­რთული ინდი­ვი­დუ­ალური აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყოს (მრი­ცხვე­ლის) და­მო­ნტა­ჟე­ბას, რაც სა­ჭი­რო­ებს შე­სა­ბა­მის ფი­ნა­ნსურ უზრუ­ნვე­ლყო­ფას და ეტა­პო­ბრი­ვად ხო­რცი­ელდება. სწო­რედ ამ პრო­ცესს უკა­ვში­რდება კო­მუ­ნა­ლური გა­მრი­ცხვე­ლი­ანება, რაც წა­რმო­ადგენს გა­რდა­მა­ვალ დრო­ებით ღო­ნი­სძი­ებას. სს ,,სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის ყო­ფილი დი­რე­ქტორი დე­ვიდ სო­რნტონი სე­მე­კის თა­ვმჯდო­მა­რის სა­ხე­ლზე 2006 წლის 14 მა­რტს გა­გზა­ვნილ წე­რი­ლში (N241/22-6) აღნი­შნავს, რომ კო­მუ­ნა­ლური გა­მრი­ცხვე­ლი­ანე­ბის პრო­ექტი დრო­ებითი იძუ­ლე­ბითი ნა­ბიჯი იყო სა­ქა­რთვე­ლოს ხე­ლი­სუ­ფლე­ბის მხრი­დან (მო­მხმა­რე­ბე­ლთა სრულ ინდი­ვი­დუ­ალურ გა­მრი­ცხვე­ლი­ანე­ბა­მდე), რათა და­წყე­ბუ­ლიყო ელე­ქტრო­ენე­რგიის აღრი­ცხვი­ანო­ბის მო­წე­სრი­გება და, შე­ძლე­ბი­სდა­გვა­რად, მი­ნი­მუ­მა­მდე შე­მცი­რე­ბუ­ლიყო ელე­ქტრო­ენე­რგიის და­ნა­კა­რგები.

ამდე­ნად, მო­მხა­რე­ბე­ლთა ინდი­ვი­დუ­ალური გა­მრი­ცხვე­ლი­ანება ხო­რცი­ელდება გა­რკვე­ული პრო­გრა­მის ფა­რგლე­ბში და იგი სა­ჭი­რო­ებს შე­სა­ბა­მის და გო­ნი­ვრუ­ლად აუ­ცი­ლე­ბელ დროს. სა­ხე­ლმწიფო, ყველა შე­მთხვე­ვაში, უფლე­ბა­მო­სი­ლია და, იმა­ვდრო­ულად, ვა­ლდე­ბუ­ლი­ცაა მო­სა­ხლე­ობას და­უდგი­ნოს ელე­ქტრო­ენე­რგიის მი­წო­დე­ბის გა­რკვე­ული წე­სები, ვი­ნა­იდან ელე­ქტრო­ენე­რგია წა­რმო­ადგენს ადა­მი­ანი­სა­თვის სა­სი­ცო­ცხლოდ აუ­ცი­ლე­ბელ სი­კე­თეს. სო­ცი­ალური სა­მა­რთლი­ანობა მო­ითხოვს, რომ ასეთი სი­კე­თე­ები თა­ნა­ბრად ხე­ლმი­სა­წვდომი იყოს მო­მხმა­რე­ბლე­ბი­სა­თვის.

მა­შა­სა­დამე, ინდი­ვი­დუ­ალური გა­მრი­ცხვე­ლი­ანე­ბის პრო­ცე­სის და­სრუ­ლე­ბა­მდე სა­ხე­ლმწი­ფოს ინტე­რესს წა­რმო­ადგენს მო­სა­ხლე­ობის ელე­ქტრო­ენე­რგიით მო­მა­რა­გება და აღრი­ცხვა მის ხელთ არსე­ბული შე­სა­ძლო გზე­ბით. მხე­დვე­ლო­ბა­შია მი­სა­ღები ის ფა­ქტი, რომ დრო­ებითი, გა­რდა­მა­ვალი წე­სები ერთგვარ აუ­ცი­ლე­ბლო­ბას წა­რმო­ადგენს სა­ზო­გა­დო­ებრივი ურთი­ერთო­ბის ახლე­ბუ­რად მო­წე­სრი­გე­ბის სხვა­და­სხვა შე­მთხვე­ვაში. ამა­სთან, აუ­ცი­ლე­ბე­ლია, რომ ნე­ბი­სმი­ერი ღო­ნი­სძი­ება (მო­წე­სრი­გება), რო­მე­ლიც ადა­მი­ანის კო­ნსტი­ტუ­ციურ უფლე­ბებს შე­ეხება, არ ეწი­ნა­აღმდე­გე­ბო­დეს კო­ნსტი­ტუ­ციას. სუ­ლე­რთია, ეს ღო­ნი­სძი­ება დრო­ებითი ხა­სი­ათის იქნება თუ მუ­დმივი. ყველა შე­მთხვე­ვაში, გა­რკვე­ული მი­ზნის მი­სა­ღწე­ვად გა­მო­ყე­ნე­ბული გზა (სა­შუ­ალება) უნდა იყოს ოპტი­მა­ლური და სა­მა­რთლი­ანი. და­უშვე­ბე­ლია იმ ანტი­პრი­ნცი­პით სა­რგე­ბლობა, რომ მი­ზანი ამა­რთლებს სა­შუ­ალე­ბას.

IV. როცა ვა­მბობთ, რომ სა­ხე­ლმწიფო ვა­ლდე­ბუ­ლია, მო­აწე­სრი­გოს მო­სა­ხლე­ობი­სა­თვის ელე­ქტრო­ენე­რგიის მი­წო­დება, ამა­სთან მან უნდა შე­ქმნას მი­წო­დე­ბის, ამ კო­ნკრე­ტულ შე­მთხვე­ვაში და­ხა­რჯული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის, ისეთი მე­ქა­ნი­ზმი, რო­მე­ლიც ყვე­ლაზე მი­ზა­ნშე­წო­ნილი იქნება არსე­ბულ ვი­თა­რე­ბაში. სე­მე­კის სა­დავო და­დგე­ნი­ლება, რო­გორც ითქვა, ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლე­ბის გვე­რდით, მო­მხმა­რე­ბელს სთა­ვა­ზობს სა­ერთო მრი­ცხვე­ლე­ბით სა­რგე­ბლო­ბას.

“დრო­ებითი წე­სის” მე-5 მუ­ხლის პი­რველ პუ­ნქტში ნა­თქვა­მია: “სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლზე მი­ერთე­ბული ყველა უმრი­ცხველო მო­მხმა­რე­ბლის ან მათი უფლე­ბა­მო­სილი წა­რმო­მა­დგე­ნლის წე­რი­ლო­ბითი თა­ნხმო­ბის შე­მთხვე­ვაში, სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლზე აღრი­ცხული ელე­ქტრო­ენე­რგიის (ტე­ქნი­კური და­ნა­კა­რგე­ბის გა­მო­კლე­ბით) გა­ნა­წი­ლება აბო­ნე­ნტებს შო­რის გა­ნი­სა­ზღვრება მხა­რეთა შე­თა­ნხმე­ბით, გა­რდა სა­მფაზა მო­მხმა­რე­ბლისა, რო­მე­ლთაც უნდა გა­აჩნდეთ გა­მა­რთული ინდი­ვი­დუ­ალური აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყო და მათ მიერ მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგია უნდა გა­მო­აკლდეს სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლზე აღრი­ცხულ ელე­ქტრო­ენე­რგიას”.

აღნი­შნუ­ლი­დან ჩანს, რომ სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლით სა­რგე­ბლობა ხდება მო­მხმა­რე­ბლის ნე­ბით. სპე­ცი­ალი­სტის გა­ნმა­რტე­ბით, სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლზე აღრი­ცხული ელე­ქტრო­ენე­რგია უმრი­ცხველო აბო­ნე­ნტებს შო­რის გა­ნა­წი­ლდება შე­თა­ნხმე­ბის სა­ფუ­ძვე­ლზე. აბო­ნე­ნტები წი­ნა­სწარ თა­ნხმდე­ბიან, თუ რო­გორ გა­ნა­წი­ლდეს მათ შო­რის და­ხა­რჯული ელე­ქტრო­ენე­რგია (მა­გა­ლი­თად, თა­ნა­ბრად თუ პრო­ცე­ნტუ­ლად). ამ შე­თა­ნხმე­ბას წა­რუ­დგე­ნენ ენე­რგო­კო­მპა­ნიას, რო­მე­ლიც იმის მი­ხე­დვით გა­და­ანა­წი­ლებს ელე­ქტრო­ენე­რგიას მო­მხმა­რე­ბლებს შო­რის.

აღნი­შნული არ ნი­შნავს იმას, რომ მო­მხმა­რე­ბელი, რო­გორც ენე­რგო­კო­მპა­ნი­ასთან ურთი­ერთო­ბის და­მო­უკი­დე­ბელი სუ­ბი­ექტი, ქრება და იგი შთა­ნთქმუ­ლია ისეთი კო­ლე­ქტი­ური ერთო­ბით, რო­გო­რი­ცაა მო­მხმა­რე­ბე­ლთა ჯგუ­ფები. ეს რომ ასე არ არის, ჩანს სა­დავო აქტის ში­ნა­არსი­დან, მისი ცა­ლკე­ული ნო­რმე­ბი­დან. ამდე­ნად, მო­მხმა­რე­ბე­ლთა ჯგუ­ფე­ბის გვე­რდით, კო­ნკრე­ტული მო­მხმა­რე­ბელი რჩება რო­გორც კო­ნკრე­ტული უფლება-მო­ვა­ლე­ობით აღჭუ­რვილი პირი და შე­სა­ბა­მი­სად ენე­რგო­კო­მპა­ნიაც მა­სთან მი­მა­რთე­ბა­შია უფლება-მო­ვა­ლე­ობის მქონე სუ­ბი­ექტი.

უმრი­ცხველო მო­მხმა­რე­ბელს, რო­მე­ლიც უარს გა­ნა­ცხა­დებს მე-5 მუ­ხლით გა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბულ პი­რო­ბე­ბზე, რჩება შა­ნსი სხვა გზით ისა­რგე­ბლოს ელე­ქტრო­ენე­რგიით. ამ შე­მთხვე­ვა­შიც და­ხა­რჯული ელე­ქტრო­ენე­რგია სა­ერთო მრი­ცხვე­ლზე აღი­რი­ცხება. მისი გა­მო­თვლის წესს კი ითვა­ლი­სწი­ნებს სა­დავო აქტის მე-6 მუ­ხლი.

აღნი­შნუ­ლი­დან ჩანს, რომ მო­მხმა­რე­ბელს აქვს სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლზე და­ფი­ქსი­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის გა­მო­თვლის ორი შე­სა­ძლე­ბლობა.

უნდა ითქვას, რომ არც ერთი ეს სა­შუ­ალება არ იძლევა მო­მხმა­რე­ბლის უფლე­ბის და­ცვის სრულ გა­რა­ნტი­ებს. პი­რი­ქით, მათი გა­მო­ყე­ნე­ბის პი­რო­ბე­ბში მო­მხმა­რე­ბელი შე­იძლება აღმო­ჩნდეს უთა­ნა­ზომო ტვი­რთის მა­ტა­რე­ბელი. ეს რომ ასეა, ჩანს თა­ვად ნო­რმა­ტი­ული აქტის დრო­ებითი ხა­სი­ათი­დან და მისი გა­მო­ყე­ნე­ბის პრა­ქტი­კი­და­ნაც. ამაზე მი­გვა­ნი­შნებს ისიც, რომ, თუკი თა­ვდა­პი­რვე­ლად “დრო­ებით წე­სში” ხაზი ესმე­ბოდა მო­მხმა­რე­ბე­ლთა თა­ნა­სწო­რუ­ფლე­ბი­ანო­ბისა და სა­მა­რთლი­ანო­ბის პრი­ნცი­პებს, დღეს მო­ქმედ წე­სში მა­თზე აღარ არის სა­უბარი. ამდე­ნად, თა­ვად ნო­რმა­ტი­ული აქტის მი­მღე­ბმა ორგა­ნომ აღი­არა, რომ მისი მო­ქმე­დე­ბი­სას ვერ იქნე­ბოდა უზრუ­ნვე­ლყო­ფილი მო­მხმა­რე­ბე­ლთა ჩა­ყე­ნება თა­ნა­ბარ პი­რო­ბე­ბში.

ასეთ ვი­თა­რე­ბაში აუ­ცი­ლე­ბლად გა­ჩნდება კი­თხვა, იყო თუ არა სხვა გზა და­ხა­რჯული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრისა, რო­მე­ლიც ყვე­ლაზე მი­სა­ღები იქნე­ბოდა მო­მხმა­რე­ბლი­სა­თვის.

V. სა­დავო აქტის შე­ფა­სე­ბი­სას მხე­დვე­ლო­ბა­შია მი­სა­ღები ის გა­რე­მო­ება, რომ სა­ერთო მრი­ცხვე­ლით სა­რგე­ბლობა არ არის მო­მხმა­რე­ბლის მიერ და­ხა­რჯული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის ერთა­დე­რთი გზა. მო­მხმა­რე­ბელს კვლა­ვაც რჩება შე­სა­ძლე­ბლობა, სა­ამი­სოდ გა­მო­იყე­ნოს ინდი­ვი­დუ­ალური აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყო (მრი­ცხველი). მას შე­მდეგ, რაც ასეთ მრი­ცხველს ენე­რგო­კო­მპა­ნია ცნობს გა­მა­რთუ­ლად, მო­მხმა­რე­ბელი გა­დის სა­დავო აქტით მო­წე­სრი­გე­ბული ურთი­ერთო­ბის სფე­რო­დან. “დრო­ებითი წე­სის” მე-4 მუ­ხლის თა­ნა­ხმად:

“1. მო­მხმა­რე­ბლის მო­თხო­ვნის შე­მთხვე­ვაში კო­მპა­ნია ვა­ლდე­ბუ­ლია მო­თხო­ვნი­დან ერთი თვის ვა­დაში შე­ამო­წმოს მო­მხმა­რე­ბლის კუ­თვნილი ინდი­ვი­დუ­ალური აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყოს გა­მა­რთუ­ლობა და აღნი­შნუ­ლის სა­ფუ­ძვე­ლზე შე­ადგი­ნოს აქტი ინდი­ვი­დუ­ალური ხე­ლსა­წყოს გა­მა­რთუ­ლო­ბის ან გა­უმა­რთა­ობის შე­სა­ხებ.

. . . ინდი­ვი­დუ­ალური აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყოს შე­მო­წმე­ბის შე­მდეგ, რო­დე­საც მრი­ცხველი გა­მა­რთუ­ლია, მო­მხმა­რე­ბელი გა­დის ამ წე­სის რე­გუ­ლი­რე­ბის სფე­რო­დან და კო­მპა­ნია ვა­ლდე­ბუ­ლია, მო­მხმა­რე­ბე­ლზე და­ხა­რჯული ელე­ქტრო­ენე­რგიის და­რი­ცხვა აწა­რმოოს ინდი­ვი­დუ­ალური აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყოს ჩვე­ნე­ბის შე­სა­ბა­მი­სად.

5. იმ შე­მთხვე­ვაში, თუ მო­მხმა­რე­ბელი (მო­მხმა­რე­ბლები) მი­მა­რთავს კო­მპა­ნიას ელე­ქტრო­ენე­რგიის აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყოს გა­მა­რთუ­ლო­ბის თა­ობაზე და ერთი თვის ვა­დაში არ მო­ხდება კო­მპა­ნიის მიერ ელე­ქტრო­ენე­რგიის აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყოს გა­მა­რთუ­ლად ცნობა, ან არ მი­იღებს გა­ნმცხა­დე­ბელი წე­რი­ლო­ბით და­სა­ბუ­თე­ბულ პა­სუხს აღნი­შნული ხე­ლსა­წყოს გა­უმა­რთა­ობის შე­სა­ხებ, (გა­რდა გა­მა­ნა­წი­ლე­ბელი კო­მპა­ნიის ბრჯე­ნე­ბის არა­რსე­ბო­ბისა), ჩა­ითვლება, რომ ასეთი ელე­ქტრო­ენე­რგიის აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყო გა­მა­რთუ­ლია”.

აღნი­შნუ­ლი­დან ჩანს, რომ ვი­დრე მო­ხდე­ბო­დეს მო­სა­ხლე­ობის სრული გა­მრი­ცხვე­ლი­ანება ერთი­ანი პრო­გრა­მის ფა­რგლე­ბში, მა­ნა­მდე ნე­ბი­სმიერ მო­მხმა­რე­ბელს აქვს უფლება, ისა­რგე­ბლოს ელე­ქტრო­ენე­რგიის აღრი­ცხვის გა­მა­რთული ინდი­ვი­დუ­ალური ხე­ლსა­წყოთი. უფრო მე­ტიც, მო­მხმა­რე­ბელი და­ცუ­ლია ენე­რგო­კო­მპა­ნიის მხრი­დან იმით, რომ ამ უკა­ნა­სკნე­ლის მიერ თა­ვისი ვა­ლდე­ბუ­ლე­ბის შე­უსრუ­ლე­ბლო­ბის შე­მთხვე­ვაში მო­ქმე­დებს აღნი­შნული ხე­ლსა­წყოს გა­მა­რთუ­ლო­ბის პრე­ზუ­მფცია.

როცა მრი­ცხველი აღმო­ჩნდება გა­უმა­რთავი, მო­მხმა­რე­ბელს შე­უძლია შე­აკე­თოს იგი ან და­აყე­ნოს ახალი მრი­ცხველი. ენე­რგო­კო­მპა­ნია სა­დავო აქტის მი­ზა­ნმი­მა­რთუ­ლე­ბი­დან გა­მო­მდი­ნარე, ვა­ლდე­ბუ­ლია, ხელი შე­უწყოს მო­მხმა­რე­ბელს ამის გა­ნხო­რცი­ელე­ბაში.

ამდე­ნად, შე­იძლება ითქვას, რომ სა­ერთო მრი­ცხველი წა­რმო­ადგენს ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის ალტე­რნა­ტი­ვას. და­უშვე­ბე­ლია, ენე­რგო­კო­მპა­ნიის მხრი­დან ურთი­ერთო­ბის ისე წა­რმო­დგენა, თი­თქოს ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლია სა­ერთოს ალტე­რნა­ტივა. სა­დავო აქტის ასეთი გა­გება პრი­ნცი­პუ­ლად ეწი­ნა­აღმდე­გება მისი, რო­გორც დრო­ებით მო­ქმედი აქტის ბუ­ნე­ბას. სა­ქმის მა­სა­ლე­ბი­დან ირკვევა, რომ ენე­რგო­კო­მპა­ნიის მთელი ძა­ლი­სხმევა მი­მა­რთუ­ლია, ყველა შე­მთხვე­ვაში, სა­ერთო მრი­ცხვე­ლის გა­მო­ყე­ნე­ბი­სა­კენ და ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლე­ბით სა­რგე­ბლო­ბის ხე­ლო­ვნური ბლო­კი­რე­ბი­სა­კენ. ამას შე­იძლება ეწო­დოს ნო­რმა­ტი­ული აქტის შე­სრუ­ლე­ბი­სა­დმი არა­მა­რთე­ბული და­მო­კი­დე­ბუ­ლება. ამის მი­უხე­და­ვად, სა­სა­მა­რთლო კო­ლე­გია აღნი­შნავს, რომ სა­ხე­ლმწი­ფოს მიერ შე­თა­ვა­ზე­ბული ნე­ბი­სმი­ერი პი­რობა უნდა იყოს სა­მა­რთლი­ანი.

ამრი­გად, მო­მხმა­რე­ბელი ნო­რმა­ტი­ულად არ არის მო­კლე­ბული შე­სა­ძლე­ბლო­ბას, გა­მო­იყე­ნოს და­ხა­რჯული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის მი­სთვის ხე­ლსა­ყრელი სა­შუ­ალება. მი­უხე­და­ვად ამისა, აღნი­შნული არ არის სა­კმა­რისი სა­დავო აქტის კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურო­ბის და­სა­დგე­ნად.

VI. სა­დავო აქტის მე-5 მუ­ხლის თა­ნა­ხმად, მო­მხმა­რე­ბლის თა­ნხმო­ბის სა­ფუ­ძვე­ლზე, ხდება სა­ერთო მრი­ცხვე­ლით სა­რგე­ბლობა. ასეთ შე­მთხე­ვე­ვაში, სა­დავო ნო­რმის შე­ფა­სე­ბი­სას, სა­სა­მა­რთლოს აი­ნტე­რე­სებს რაში მდგო­მა­რე­ობს ნო­რმა­ტი­ული იძუ­ლე­ბის ში­ნა­არსი. სა­დავო აქტი­დან ჩანს, რომ მო­მხმა­რე­ბელი მხო­ლოდ მა­შინ სა­რგე­ბლობს სა­ერთო მრი­ცხვე­ლით, როცა სა­ამი­სოდ არსე­ბობს წე­რი­ლო­ბითი თა­ნხმობა. ცხა­დია, სა­ერთო მრი­ცხვე­ლით სა­რგე­ბლობა შე­იძლება მძიმე ტვი­რთად და­აწვეს ზო­გი­ერთ მო­მხმა­რე­ბელს. მა­გრამ გა­სა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბე­ლია, რომ, როცა მო­მხმა­რე­ბელი თა­ნხმო­ბას აცხა­დებს, აღნი­შნულ რი­სკსაც აცნო­ბი­ერებს და მისი მა­ტა­რე­ბე­ლიც ხდება. მხე­დვე­ლო­ბა­შია მი­სა­ღები ის გა­რე­მო­ებაც, რომ, როცა კა­ნო­ნმდე­ბელს შე­მო­აქვს რა­იმე პო­ზი­ტი­ური ურთი­ერთო­ბის მო­წე­სრი­გე­ბის წესი, იგი ყო­ვე­ლთვის გა­თვლი­ლია კე­თი­ლსი­ნდი­სიერ მო­მხმა­რე­ბე­ლზე. კა­ნო­ნმდე­ბელი ემყა­რება ვა­რა­უდს, რომ სა­ერთო მრი­ცხვე­ლზე მი­ერთე­ბული მო­მხმა­რე­ბლები იმო­ქმე­დე­ბენ კე­თი­ლსი­ნდი­სი­ერად. იგივე ვა­რა­უდს ემყა­რე­ბიან თვი­თონ მო­მხმა­რე­ბლე­ბიც. თუ­მცა, სა­დავო წე­სის შე­მთხვე­ვაში, მა­ქსი­მა­ლური კე­თი­ლსი­ნდი­სი­ერე­ბის პი­რო­ბე­ბშიც აუ­ცდე­ნე­ლია, ელე­ქტრო­ენე­რგიით სა­რგე­ბლო­ბაში უთა­ნა­სწორო ტვი­რთი, ვი­ნა­იდან თა­ვად ეს წესი შე­იცავს ერთი მო­მხმა­რე­ბლის ტვი­რთის სხვე­ბზე გა­და­ნა­წი­ლე­ბის (და­კი­სრე­ბის) ობი­ექტურ სა­ფუ­ძველს.

ამდე­ნად, სა­ერთო მრი­ცხვე­ლით სა­რგე­ბლო­ბი­სას მო­მხმა­რე­ბელს შე­იძლება და­აწვეს, ჯერ ერთი, არა­კე­თი­ლსი­ნდი­სი­ერი მო­მხმა­რე­ბლის ტვი­რთი და, მე­ორეც, ეს ტვი­რთი აუ­ცდე­ნე­ლია ყვე­ლას კე­თი­ლსი­ნდი­სი­ერე­ბის შე­მთხვე­ვა­შიც, ამგვარი სი­კე­თის სა­რგე­ბლო­ბით გა­მო­წვე­ული ტვი­რთის გა­და­ნა­წი­ლე­ბის ნო­რმა­ტი­ული წე­სის გამო. ე.ი. სი­კე­თით სა­რგე­ბლო­ბის მო­ცე­მული წესი ობი­ექტუ­რა­დაც იწვევს ურთი­ერთო­ბის ერთ-ერთი მხა­რის ში­გნით პა­სუ­ხი­სმგე­ბლო­ბის არა­თა­ნა­ბრად გა­და­ნა­წი­ლე­ბას. ასე რომ, მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის გა­ნსა­ზღვრის ეს წესი არ შე­იძლება იქნეს მი­ჩნე­ული უხა­რვე­ზოდ.

ასეთ ვი­თა­რე­ბაში ისმება კი­თხვა, აქვს თუ არა არსე­ბო­ბის უფლება ამგვარ დრო­ებით ნო­რმა­ტიულ და­ნა­წესს? იგი გა­უმა­რთლე­ბელი იქნე­ბოდა იმ შე­მთხვე­ვაში, თუკი მო­მხმა­რე­ბელი სა­ერთო მრი­ცხვე­ლზე მი­ერთე­ბი­სას იქნე­ბოდა ნო­რმა­ტი­ული იძუ­ლე­ბის “მსხვე­რპლი”, რაც გა­მო­რი­ცხა­ვდა მო­მხმა­რე­ბლის მხრი­დან თა­ვი­სუ­ფალი ნე­ბის შე­სა­ძლე­ბლო­ბას. მო­მხმა­რე­ბლის თა­ნხმობა, რა­ზე­დაც სა­უბა­რია ნო­რმა­ტიულ აქტში, სრუ­ლიად უში­ნა­არსო იქნება, თუკი მას არ ექნება შე­სა­ძლე­ბლობა, უა­რის თქმის შე­მთხვე­ვაში, სხვა გზით და­ეკმა­ყო­ფი­ლე­ბინა უფლე­ბები. სხვა­ნა­ირად, სა­ერთო მრი­ცხვე­ლზე მო­მხმა­რე­ბელი თა­ვისი ნე­ბით კი არ იქნე­ბოდა მი­ერთე­ბული, არა­მედ ნო­რმა­ტი­ულად იქნე­ბოდა მი­ბმული. ასეთი ვი­თა­რება კი სე­რი­ოზულ ზი­ანს მო­უტა­ნდა თვით სა­მო­ქა­ლაქო ბრუ­ნვის თა­ვი­სუ­ფლე­ბას და ამ ბრუ­ნვის მო­ნა­წი­ლის ნე­ბი­სა­დმი პა­ტი­ვი­სცე­მას ფი­ქციად აქცე­ვდა.

მხე­დვე­ლო­ბა­შია მი­სა­ღები ის გა­რე­მო­ება, რომ მთელი რიგი სი­კე­თე­ების სა­რგე­ბლო­ბით გა­მო­წვე­ული ტვი­რთის მკა­ცრი ინდი­ვი­დუ­ალი­ზა­ცია ამ სა­რგე­ბლო­ბის თა­ნა­ზო­მი­ერად ობი­ექტუ­რად შე­უძლე­ბე­ლია. ამი­ტო­მაც, შე­იძლება მო­მხმა­რე­ბლები შე­თა­ნხმდნენ, რომ გა­ნსხვა­ვე­ბული სა­რგე­ბლო­ბის უთა­ნა­ზომო იქნება მათი პა­სუ­ხი­სმგე­ბლობა.

მი­უხე­და­ვად იმისა, რომ ეს შე­იძლება ხდე­ბო­დეს მხა­რეთა თა­ვი­სუ­ფალი ნე­ბის სა­ფუ­ძვე­ლზე, სა­ხე­ლმწიფო მა­ინც ვა­ლდე­ბუ­ლია, სა­ხე­ლშე­კრუ­ლებო ურთი­ერთო­ბის ეს შე­მთხვე­ვები შე­აფა­სოს სა­მა­რთლი­ანო­ბის კუ­თხით და არ და­უშვას იგი, თუკი ასეთი თა­ვი­სუ­ფლება მო­მხმა­რე­ბელს უთა­ნა­ზო­მოდ (მო­მე­ტე­ბუ­ლად) დიდი რი­სკის წი­ნაშე აყე­ნებს. ასეთი რი­სკი კი უნდა შე­ფა­სდეს (და­დგი­ნდეს) მა­რთლზო­მი­ერი სი­ნა­მდვი­ლის ფა­რგლე­ბში, ვი­ნა­იდან არა­ვის არ ევა­ლება ხე­ლშე­კრუ­ლე­ბის ში­ნა­არსი აა­გოს არა­კე­თი­ლსი­ნდი­სი­ერი მხა­რის სა­ვა­რა­უდო ქმე­დე­ბე­ბზე. ამ უკა­ნა­სკნელი მი­დგო­მის შე­მთხვე­ვაში, შე­იძლება სა­მო­ქა­ლაქო ბრუ­ნვა არც კი შე­დგეს. ამ კო­ნკრე­ტულ შე­მთხვე­ვაში, სა­ერთო მრი­ცხვე­ლის გა­მო­ყე­ნე­ბის შე­ფა­სე­ბი­სას, სა­სა­მა­რთლო, რო­გორც წესი, ამო­დის მისი ში­ნა­არსის ნო­რმა­ტი­ული ბუ­ნე­ბი­დან. შე­ფა­სე­ბის მთა­ვარ კრი­ტე­რი­უმად ვერ გა­მო­დგება მო­მხმა­რე­ბლის სუ­ბი­ექტური და­მო­კი­დე­ბუ­ლება მი­სდამი. ადრე­სა­ტის ქცევა ვერ შე­ცვლის მის ში­ნა­არს. სა­ერთო მრი­ცხვე­ლის გა­მო­ყე­ნე­ბა­სთან და­კა­ვში­რე­ბული უთა­ნა­ზომო ტვი­რთი, კი­დევ უფრო მძი­მდება ცა­ლკე­ული მო­მხმა­რე­ბლის არა­კე­თი­ლსი­ნდი­სი­ერი მო­ქმე­დე­ბის შე­დე­გად. სა­სა­მა­რთლო პრო­ცე­სი­დან გა­მო­ჩნდა, რომ მო­მხმა­რე­ბლები სწო­რედ ამ გა­რე­მო­ებას შე­უწუ­ხე­ბია. ასეთ ვი­თა­რე­ბაში მო­მხმა­რე­ბლის უფლე­ბის შე­ლა­ხვის ერთ-ერთი მი­ზეზი მათ არა­კე­თი­ლსი­ნდი­სიერ ქმე­დე­ბე­ბში­ცაა, თო­რემ, შე­თა­ნხმე­ბის მო­ნა­წი­ლენი მზად არიან თა­ვი­სთა­ვზე აი­ღონ კე­თი­ლსი­ნდი­სიერ ქცე­ვა­სთან და­კა­ვში­რე­ბული რი­სკი.

ამდე­ნად, კო­ნკრე­ტულ მო­მხმა­რე­ბე­ლზე მო­სული უთა­ნა­ზომო ტვი­რთი მა­რტო სა­დავო ნო­რმის ობი­ექტური შე­დეგი კი არ არის, არა­მედ მას გა­ნა­პი­რო­ბებს ასევე მო­მხმა­რე­ბლის ქცე­ვები. როცა ნო­რმა მო­მხმა­რე­ბლებს სთა­ვა­ზობს გა­რკვე­ული მო­ქმე­დე­ბის შე­სა­ძლე­ბლო­ბას, ეს არ ნი­შნავს, რომ მათ ეს მო­ქმე­დება გა­ნა­ხო­რცი­ელონ არა­კე­თი­ლსი­ნდი­სი­ერად. სა­ხე­ლშე­კრუ­ლებო იძუ­ლე­ბის ტრა­დი­ცი­ული შე­მთხვე­ვე­ბი­სა­გან გა­ნსხვა­ვე­ბით, როცა მხო­ლოდ შე­თა­ვა­ზე­ბული პი­რობა იწვევს უსა­მა­რთლო შე­დე­გებს, ამ კო­ნკრე­ტულ შე­მთხე­ვე­ვაში თა­ვად შე­თა­ვა­ზე­ბული სა­შუ­ალე­ბის არა­კე­თი­ლსი­ნდი­სი­ერი გა­მო­ყე­ნე­ბი­თაც მძი­მდება მდგო­მა­რე­ობა. რომ არ იყოს ეს უკა­ნა­სკნელი მო­მე­ნტი, ადვილი შე­სა­ძლე­ბე­ლია, და­მდგარი უთა­ნა­ზომო ტვი­რთი გა­ცი­ლე­ბით ნა­კლები აღმო­ჩე­ნი­ლიყო. სა­ქმის გა­ნხი­ლვი­დან გა­მო­ჩნდა, რომ ცა­ლკე­ული მო­მხმა­რე­ბლები ელე­ქტო­რე­ნე­რგიას მო­იხმა­რენ არა­ეკო­ნო­მი­ურად, რის გა­მოც, მათი არა­კე­თი­ლსი­ნდი­სი­ერე­ბით გა­მო­წვე­ული შე­დე­გები ნა­წი­ლდება კე­თი­ლსი­ნდი­სიერ მო­მხმა­რე­ბე­ლზე. ეს გა­რე­მო­ება იმა­ზეც უნდა მი­გვა­ნი­შნე­ბდეს, რომ მო­მხმა­რე­ბელი გა­უცხო­ებუ­ლია მის მიერ და­დე­ბული შე­თა­ნხმე­ბი­სა­გან. იმ ვი­თა­რე­ბაში, როცა შე­თა­ნხმება ვერ აღწევს მი­ზანს, მას შე­უძლია გა­ვი­დეს ამ შე­თა­ნხმე­ბი­დან და სხვა გზით და­იკმა­ყო­ფი­ლოს ინტე­რესი, იგივე ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის, ანდა სა­დავო აქტის მე-6 მუ­ხლის გა­მო­ყე­ნე­ბით.

VII. ამ კო­ნკრე­ტულ შე­მთხვე­ვაში მო­მხმა­რე­ბლის უფლე­ბის შე­ზღუ­დვის სპე­ცი­ფი­კურ შე­მთხვე­ვა­სთან გვა­ქვს სა­ქმე. ეს ის შე­მთხვე­ვაა, როცა სი­კე­თით სა­რგე­ბლო­ბას შე­იძლება მო­ჰყვეს არა­სა­სუ­რველი ტვი­რთი მო­მხმა­რე­ბლი­სა­თვის. მო­სა­რჩე­ლეთა აზრით, სწო­რედ ამის გამო უნდა გა­უქმდეს სა­დავო აქტი. ყო­ვე­ლივე ეს სა­სა­მა­რთლოს გა­უჩენს ახალ კი­თხვას: რა შე­დე­გებს გა­მო­იწვევს სა­დავო აქტის გა­უქმება მო­მხმა­რე­ბლი­სა­თვის – მისი უფლე­ბე­ბის უფრო ეფე­ქტიან და­ცვას, თუ პი­რი­ქით, ამ უფლე­ბე­ბის და­ცვის გა­რა­ნტი­ების შე­მცი­რე­ბას. ამ კი­თხვაზე პა­სუხი და­მო­კი­დე­ბუ­ლია იმაზე, თუ სხვა რა ღო­ნი­სძი­ებას შე­სთა­ვა­ზებს სა­ხე­ლმწიფო მას ამ კო­ნკრე­ტულ შე­მთხვე­ვაში. სა­სა­მა­რთლო პრო­ცე­სზე გა­ირკვა, რომ იმ სა­შუ­ალე­ბე­ბზე უკე­თე­სის შე­თა­ვა­ზება, რა­ზე­დაც სა­უბა­რია სა­დავო აქტში, ფა­ქტო­ბრი­ვად შე­უძლე­ბელი იყო. მო­სა­რჩე­ლეთა პა­სუ­ხი­და­ნაც ირკვევა, რომ სა­დავო აქტით გა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბული სა­ერთო მრი­ცხვე­ლით ელე­ქტო­რე­ნე­რგიის მო­ხმა­რე­ბის წე­სის ალტე­რნა­ტი­ვას მხო­ლოდ ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხველი წა­რმო­ადგენს. სა­ხე­ლმწიფო მა­რთლაც ჰპი­რდება მათ ინდი­ვი­დუ­ალურ გა­მრი­ცხვე­ლი­ანე­ბას ეტა­პო­ბრი­ვად, მა­ნა­მდე კი სთა­ვა­ზობს სა­დავო აქტით გა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბულ წესს.

სა­სა­მა­რთლო­სა­თვის ნა­კლე­ბად და­მა­ჯე­რე­ბე­ლია მო­სა­რჩე­ლეთა მხრი­დან იმისი მტკი­ცება, რომ, თუკი გა­უქმდება სა­დავო აქტი, მო­მხმა­რე­ბლებს ექნე­ბათ შე­სა­ძლე­ბლობა, უმა­ლვე გა­მო­იყე­ნონ ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლები, რო­მლე­ბიც ყველა მა­თგანს დღე­საც გა­აჩნია. მო­სა­რჩე­ლის ამ გა­ნცხა­დე­ბა­სთან და­კა­ვში­რე­ბით უნდა ითქვას, რომ სა­სა­მა­რთლო­სა­თვის უცნო­ბია ეს ფა­ქტი სი­ნა­მდვი­ლეს შე­ესა­ბა­მება თუ არა. ასეც რომ იყოს, ყველა შე­მთხვე­ვაში, მრი­ცხველი ვა­რგი­სი­ანი უნდა იყოს გა­მო­ყე­ნე­ბი­სა­თვის. მო­პა­სუ­ხის წა­რმო­მა­დგე­ნე­ლთა მიერ მო­ტა­ნილი ინფო­რმა­ციით, ადვილი შე­სა­ძლე­ბე­ლია, რომ ასეთი მრი­ცხვე­ლე­ბის სა­კმაო ნა­წილი იყოს მწყო­ბრი­დან გა­მო­სული. იგივე და­ადა­სტურა მო­წმე და­ვით მი­ქა­უტა­ძემ. მან აღნი­შნა, რომ ვი­დრე და­იდგმე­ბოდა სა­ერთო მრი­ცხვე­ლები, მა­ნა­მდე ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლე­ბის გა­რკვე­ული რა­ოდე­ნობა არ მუ­შა­ობდა. ამდე­ნად, თუკი ასეთი მრი­ცხველი არ აღმო­ჩნდება ვა­რგი­სი­ანი და მო­მხმა­რე­ბელი ვერ შე­იძენს ახალს, ასეთ შე­მთხვე­ვაში, იგი შე­იძლება და­რჩეს სა­ერთოდ ელე­ქტრო­ენე­რგიის გა­რეშე. ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლით სა­რგე­ბლო­ბის შე­სა­ძლე­ბლო­ბას მო­მხმა­რე­ბელი არც ახლაა მო­კლე­ბული და შე­უძლია გა­მო­იყე­ნოს იგი. სა­ერთო მრი­ცხვე­ლის არსე­ბობა მას ამაში ხელს არ შე­უშლის. სა­დავო აქტის გა­უქმე­ბის ეფე­ქტი ამ მი­ზნით იქნება მხო­ლოდ ის, რომ მო­მხმა­რე­ბელი აღმო­ჩნდება მხო­ლოდ ერთა­დე­რთი სა­შუ­ალე­ბის პი­რი­სპირ და იძუ­ლე­ბული იქნება, იქო­ნიოს გა­მა­რთული ინდი­ვი­დუ­ალური აღრი­ცხვის ხე­ლსა­წყო. თუკი სა­დავო აქტის მო­ქმე­დე­ბის პი­რო­ბე­ბში მან შე­იძლება გა­აკე­თოს არჩე­ვანი, შე­მდეგ მას ამის შე­სა­ძლე­ბლობა აღარ ექნება.

ამგვა­რად, სა­დავო აქტის არა­კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურად ცნობა სუ­ლაც არ არის მო­მხმა­რე­ბლის, რო­გორც სუ­სტი მხა­რის ინტე­რე­სე­ბის და­ცვის უკე­თესი სა­შუ­ალება, ვი­ნა­იდან ერთა­დე­რთი უხა­რვეზო და ყვე­ლაზე სა­მა­რთლი­ანი სა­შუ­ალე­ბაა ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხველი, რო­მლის და­ყე­ნე­ბის ვა­ლდე­ბუ­ლე­ბაც მო­მხმა­რე­ბე­ლთა სრული გა­მრი­ცხვე­ლი­ანე­ბის პრო­ექტის ფა­რგლე­ბშია შე­თა­ვა­ზე­ბული.

ყო­ვე­ლივე აღნი­შნული ავა­ლდე­ბუ­ლებს სა­ხე­ლმწი­ფოს, ამო­წუ­როს ნო­რმა­ტი­ული ძა­ლი­სხმევა უფლე­ბის და­ცვის უხა­რვეზო წე­სის და­მკვი­დრე­ბი­სა­თვის. ამ მი­მა­რთუ­ლე­ბით სა­ხე­ლმწი­ფოს ვა­ლდე­ბუ­ლება იქ მთა­ვრდება, როცა დგება შე­სრუ­ლე­ბის შე­უძლე­ბლობა.

VIII. და­მა­ჯე­რე­ბლო­ბას მო­კლე­ბუ­ლია მო­სა­რჩე­ლეთა მტკი­ცება იმა­სთან და­კა­ვში­რე­ბით, რომ, რა­დგა­ნაც მათ არა აქვთ ელე­ქტრო­ენე­რგიის მი­მწო­დე­ბელი ენე­რგო­კო­მპა­ნიის არჩე­ვის შე­სა­ძლე­ბლობა, ამი­ტო­მაც ირღვევა მათი უფლე­ბები. სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნია” კი, რო­გორც ელე­ქტრო­ენე­რგიის ერთა­დე­რთი მი­მწო­დე­ბელი, ეწევა მო­ნო­პო­ლიურ სა­ქმი­ანო­ბას, რის გა­მოც, ისინი ავტო­მა­ტუ­რად ხდე­ბიან მისი აბო­ნე­ნტები.

სა­სა­მა­რთლო კო­ლე­გია აღნი­შნავს, რომ მო­მხმა­რე­ბელი ამ შე­მთხვე­ვაში სა­ხე­ლშე­კრუ­ლებო ურთი­ერთო­ბის სუსტ მხა­რეს წა­რმო­ადგენს და და­ცუ­ლია ძლი­ერი მხა­რი­სა­გან არა მისი არჩე­ვის თა­ვი­სუ­ფლე­ბით, არა­მედ იმით, რომ მან ბო­რო­ტად არ გა­მო­იყე­ნოს თა­ვისი ძა­ლა­უფლება. სა­მო­ქა­ლაქო ბრუ­ნვის ნე­ბი­სმი­ერი მო­ნა­წილე, ის იქნება ფო­რმა­ლური თუ ფა­ქტო­ბრივი მო­ნო­პო­ლი­სტი, ექნება მას ბა­ზა­რზე გა­ბა­ტო­ნე­ბული მდგო­მა­რე­ობა თუ არა, ვა­ლდე­ბუ­ლია, მო­მხმა­რე­ბელს შე­სთა­ვა­ზოს სა­მა­რთლი­ანი სა­ხე­ლშე­კრუ­ლებო პი­რო­ბები. ამ კო­ნკრე­ტულ შე­მთხვე­ვაში, კო­ნსტი­ტუ­ციით და­ცული უფლე­ბის სპე­ცი­ფი­კის გამო, სა­ფუ­ძველს მო­კლე­ბუ­ლია ამ უფლე­ბის და­რღვე­ვის ძი­ება ხე­ლშე­კრუ­ლე­ბის სუ­ბი­ექტის არჩე­ვის თა­ვი­სუ­ფლე­ბაში. რა­დგა­ნაც ელე­ქტრო­ენე­რგიის რო­გორც ფასი, ისე მისი რა­ოდე­ნო­ბის აღრი­ცხვის წესი, ნო­რმა­ტი­ულა­დაა მო­წე­სრი­გე­ბული, ნე­ბი­სმი­ერი ენე­რგო­კო­მპა­ნია ვა­ლდე­ბული იქნე­ბოდა, აღნი­შნულ წე­სებს და­ქვე­მდე­ბა­რე­ბოდა. ამდე­ნად, ეს ვერ გა­მო­იწვე­ვდა მო­მხმა­რე­ბლის უფლე­ბაში რა­იმე თვი­სე­ბრივ ცვლი­ლე­ბებს.

IX. სა­ქმის გა­ნხი­ლვის პრო­ცე­სმა და სა­ქმეში არსე­ბუ­ლმა მა­სა­ლე­ბმა აჩვენა, რომ სს “სა­ქა­რთვე­ლოს სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” მხრი­დან ადგილი აქვს სა­დავო და­დგე­ნი­ლე­ბის ტო­ტა­ლურ შე­უსრუ­ლე­ბლო­ბას, მისი თი­თქმის ყველა მუ­ხლის და­რღვე­ვის შე­მთხვე­ვას. ეს გა­რე­მო­ება სა­სა­მა­რთლოს აფი­ქრე­ბი­ნებს, რომ მო­მხმა­რე­ბლის უკმა­ყო­ფი­ლე­ბის ერთ-ერთი მთა­ვარი მი­ზეზი სა­დავო აქტის სა­მა­რთა­ლგა­მო­ყე­ნე­ბის პრა­ქტი­კი­თაა გა­მო­წვე­ული. ამაზე მი­ანი­შნეს არა მა­რტო მო­სა­რჩე­ლე­ებმა, არა­მედ მო­პა­სუხე მხა­რის წა­რმო­მა­დგე­ნლე­ბმაც. უფრო მე­ტიც, სა­ქმის მა­სა­ლე­ბი­დან ჩანს, რომ სწო­რედ მო­პა­სუ­ხეა მთა­ვარი ოპო­ნე­ნტი, ენე­რგო­კო­მპა­ნიის მხრი­დან, სა­დავო აქტის შე­სრუ­ლე­ბა­სთან და­კა­ვში­რე­ბით.

სა­ქმის მა­სა­ლე­ბი­დან ჩანს, რომ სხვა­და­სხვა და­წე­სე­ბუ­ლე­ბაში, მო­მხმა­რე­ბე­ლთა მხრი­დან, ასე­ულო­ბით სა­ჩი­ვარი შე­სულა აღნი­შნულ და­რღვე­ვე­ბთან და­კა­ვში­რე­ბით, კე­რძოდ, სა­ქა­რთვე­ლოს პა­რლა­მე­ნტში და სა­ქა­რთვე­ლოს მთა­ვრო­ბაში, სე­მე­კში, მა­სთან არსე­ბულ მო­მხმა­რე­ბლთა ინტე­რე­სე­ბის სა­ზო­გა­დო­ებრივ და­მცვე­ლთან, სა­ხა­ლხო და­მცვე­ლთან, სა­ერთო სა­სა­მა­რთლო­ებში. მი­უხე­და­ვად ამისა, ცა­ლკეულ შე­მთხვე­ვაში მდგო­მა­რე­ობა გა­მო­სწო­რე­ბის ნა­ცვლად გა­უა­რე­სე­ბულა.

სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” მხრი­დან სა­დავო აქტის შე­უსრუ­ლე­ბლო­ბის სა­კი­თხი სე­მეკს რა­მდე­ნჯე­რმე გა­ნუ­ხი­ლავს, კე­რძოდ, აღნი­შნუ­ლთან და­კა­ვში­რე­ბით სე­მე­კმა ჯერ 2005 წლის 15 ივლისს მი­იღო გა­და­წყვე­ტი­ლება (N11/1), შე­მდგომ 2005 წლის 28 დე­კე­მბერს (N28/1), ბო­ლოს კი 2006 წლის 9 აგვი­სტოს (N21/1). ამ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბათა ში­ნა­არსი­დან ჩანს, რომ ენე­რგო­კო­მპა­ნია უპა­სუ­ხი­სმგე­ბლოდ მო­კი­დე­ბია სე­მე­კის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბებს. კე­რძოდ, და­სტუ­რდება ის ფა­ქტი, რომ ენე­რგო­კო­მპა­ნია თა­ვის სა­ქმი­ანო­ბას კვლავ აგრძე­ლებს სა­დავო და­დგე­ნი­ლე­ბის ძი­რი­თადი დე­ბუ­ლე­ბე­ბის და­რღვე­ვით. სა­ქმეში არსე­ბული სხვა მა­სა­ლე­ბი­და­ნაც (ამო­ნა­წე­რები სე­მე­კის 2005 წლის 15 ივლი­სის სხდო­მის N14 ოქმი­დან და 2006 წლის 9 აგვი­სტოს სხდო­მის N21 ოქმი­დან; სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” ქ. ქუ­თა­ისის მო­მსა­ხუ­რე­ბის ცე­ნტრის მიერ სე­მე­კის 2006 წლის 17 ია­ნვრის N1 და­დგე­ნი­ლე­ბით და­მტკი­ცე­ბული “სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლის მქონე აბო­ნე­ნტე­ბის მიერ ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის გა­რეშე მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის დრო­ებითი წე­სის” შე­სრუ­ლე­ბის შე­მო­წმე­ბის 2006 წლის 1 აპრი­ლის აქტი; მო­მხმა­რე­ბე­ლთა ინტე­რე­სე­ბის სა­ზო­გა­დო­ებრივი და­მცვე­ლის მო­ხსე­ნე­ბითი ბა­რათი სე­მე­კის 2006 წლის 17 ია­ნვრის N1 და 31 მა­რტის N13 და­დგე­ნი­ლე­ბე­ბის შე­სრუ­ლე­ბის მი­მდი­ნა­რე­ობის შე­სა­ხებ და სხვა) ჩანს, რომ ენე­რგო­კო­მპა­ნია იგნო­რი­რე­ბას უკე­თებს აღნი­შნული აქტის მო­თხო­ვნებს. კე­რძოდ, ენე­რგო­კო­მპა­ნია არ ცდი­ლობს აღრი­ცხოს ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლები და მათი არსე­ბო­ბის შე­მთხვე­ვაში არ ახდენს სა­ერთო მრი­ცხვე­ლის ჩვე­ნე­ბი­დან მათ გა­მო­კლე­ბას. ასე მა­გა­ლი­თად, ერთ-ერთ მო­მხმა­რე­ბელს, რო­მე­ლსაც აქვს ორი ნა­თურა და ტე­ლე­ვი­ზორი, სა­ერთო მრი­ცხვე­ლით, და­ერი­ცხა 417 ლარი, მა­შინ როცა მისი ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლით ოთხი თვის გა­ნმა­ვლო­ბაში და­ფი­ქსი­რე­ბუ­ლია 126 კვტ.სთ., მო­მხმა­რე­ბე­ლთა მხრი­დან წე­რი­ლო­ბითი თა­ნხმო­ბის არა­რსე­ბო­ბის შე­მთხვე­ვა­შიც ხდება სა­ერთო მრი­ცხვე­ლე­ბით მათი მო­მსა­ხუ­რება, რაც სა­დავო აქტის მო­მხმა­რე­ბე­ლზე იძუ­ლე­ბით გა­ვრცე­ლე­ბაზე მი­გვა­ნი­შნებს; არა­სწო­რად ხდება ელე­ქტრო­ენე­რგიის ხა­რჯის და­რი­ცხვა, სა­ერთო მრი­ცხვე­ლზე მი­ერთე­ბულ აბო­ნე­ნტებს არ აკლე­ბენ ქსე­ლში ელე­ქტრო­ენე­რგიის და­ნა­კა­რგებს, რა­მდე­ნიმე აბო­ნე­ნტის მიერ ელე­ქტრო­ენე­რგიის სა­ფა­სუ­რის გა­და­უხდე­ლო­ბის გამო მის მი­წო­დე­ბას უწყვე­ტენ ყველა აბო­ნე­ნტს და ა.შ.

სა­ფა­სუ­რის გა­და­უხდე­ლო­ბის გამო ელე­ქტრო­ენე­რგიის მი­წო­დე­ბის შე­წყვე­ტა­სთან და­კა­ვში­რე­ბით, სა­დავო ნო­რმა­ტი­ული აქტი შე­იცავს მე-10 მუ­ხლს, რო­მე­ლშიც ნა­თქვა­მია: “მო­მხმა­რე­ბლე­ბი­სა­თვის, ელე­ქტრო­ენე­რგიის მი­წო­დე­ბის შე­წყვეტა გა­და­უხდე­ლო­ბის მი­ზე­ზით არ მო­ხდება ღა­მის სა­ათე­ბში, შა­ბათ-კვი­რას, ოფი­ცი­ალურ სა­დღე­სა­სწა­ულო და­სვე­ნე­ბის ან მათ წინა დღეს”.

სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლო აღნი­შნავს, რომ სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნია არა­სწო­რად გა­ნმა­რტავს ამ ნო­რმას, ამო­დის რა იმ მცდარი პო­ზი­ცი­იდან, რომ თი­თქოს მო­მხმა­რე­ბე­ლთა ჯგუ­ფები არიან მისი აბო­ნე­ნტები და არა ცა­ლკე­ული მო­მხმა­რე­ბელი, ელე­ქტრო­ენე­რგიის რო­გორც მი­წო­დე­ბას, ისე მის შე­წყვე­ტას ახდენს ყვე­ლას მი­მართ. მით უმე­ტეს, თუ ეს ხო­რცი­ელდება იმ შე­მთხვე­ვაში, როცა ელე­ქტრო­ენე­რგიის სა­ფა­სურს იხდის მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უმე­ტე­სობა, იგი ყო­ვლად მი­უტე­ვე­ბე­ლია და პრი­ნცი­პუ­ლად ეწი­ნა­აღმდე­გება რო­გორც პა­სუ­ხი­სმგე­ბლო­ბის ბუ­ნე­ბას, ისე რი­სკე­ბის ზო­მიერ გა­ნა­წი­ლე­ბას. ნე­ბი­სმი­ერი მო­მხმა­რე­ბელი ენე­რგო­კო­მპა­ნიის და­მო­უკი­დე­ბელი აბო­ნე­ნტია და მან და­მო­უკი­დე­ბლად უნდა აგოს პა­სუხი გა­და­უხდე­ლო­ბის გამო.

აღნი­შნული ნო­რმის გა­ნმა­რტე­ბი­სას გა­სა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბე­ლია, რომ “ელე­ქტრო­ენე­რგე­ტი­კისა და ბუ­ნე­ბრივი გა­ზის შე­სა­ხებ” სა­ქა­რთვე­ლოს კა­ნო­ნის 26-ე მუ­ხლის მე-3 პუ­ნქტის ში­ნა­არსი­დან გა­მო­მდი­ნარე, ელე­ქტრო­ენე­რგია შე­იძლება შე­უწყდეს იმ მო­მხმა­რე­ბელს, რო­მე­ლიც არ იხდის მო­მსა­ხუ­რე­ბის სა­ფა­სურს. სე­მე­კმა 2005 წლის 28 დე­კე­მბრის N28/1 გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბაში “სე­მე­კის 2005 წლის 6 აპრი­ლის N7 და 2005 წლის 4 აგვი­სტოს N18 და­დგე­ნი­ლე­ბე­ბის შე­სრუ­ლე­ბის მი­მდი­ნა­რე­ობისა და აღსრუ­ლე­ბის უზრუ­ნვე­ლყო­ფის შე­სა­ხებ”, აღნი­შნული ნო­რმა ისე გა­ნმა­რტა, რო­გორც ამას მო­ითხოვს და­სა­ხე­ლე­ბული კა­ნონი და “სს სა­ქა­რთვე­ლოს სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიას” და­ავალა “უზრუ­ნვე­ლყოს არა­გა­და­მხდელი აბო­ნე­ნტე­ბის ქსე­ლი­დან ინდი­ვი­დუ­ალუ­რად გა­თი­შვა”. ამდე­ნად, ენე­რგო­კო­მპა­ნია ვა­ლდე­ბუ­ლია, გა­მო­იყე­ნოს მის ხელთ არსე­ბული მა­რთლზო­მი­ერი გზები, რათა მო­ხდეს პა­სუ­ხი­სმგე­ბლო­ბის ინდი­ვი­დუ­ალი­ზა­ცია და სრუ­ლიად უსა­ფუ­ძვლოდ, რო­გორც ამას მო­სა­რჩე­ლე­ები აღნი­შნა­ვენ, მთელი სო­ფელი არ აღმო­ჩნდეს მძე­ვლის რო­ლში. კო­ლე­ქტიურ პა­სუ­ხი­სმგე­ბლო­ბას ვერ ამა­რთლებს მო­წმე ზუ­რაბ ბე­ქა­იას მხრი­დან გა­კე­თე­ბული ის გა­ნცხა­დება, რომ აღნი­შნული და­კა­ვში­რე­ბუ­ლია გა­რკვეულ ხა­რჯე­ბთან. ენე­რგო­კო­მპა­ნიამ უნდა გა­ითვა­ლი­სწი­ნოს ის სი­ნა­მდვილე, რომ სა­დავო წე­სე­ბით გა­მო­წვე­ული უა­რყო­ფითი რი­სკე­ბის მა­ტა­რე­ბელი არ არის მა­რტო მო­მხმა­რე­ბელი. და­უშვე­ბე­ლია სა­კუ­თარი რი­სკის სხვაზე გა­და­კი­სრება. თუკი ვი­ნმე არ იხდის ელე­ქტრო­ენე­რგიის სა­ფა­სურს, ანდა იპა­რავს სხვა­და­სხვა არა­მა­რთლზო­მი­ერი გზით, ენე­რგო­კო­მპა­ნია უფლე­ბა­მო­სი­ლია, გა­მო­იყე­ნოს მათ მი­მართ კა­ნო­ნმდე­ბლო­ბით გა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბული ზო­მები.

ყო­ვე­ლივე აღნი­შნუ­ლი­დან ჩანს, რომ სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნია უხე­შად უგუ­ლე­ბე­ლყოფს ნო­რმა­ტი­ული აქტის მო­თხო­ვნებს და პე­რმა­ნე­ნტუ­ლად აგრძე­ლებს მის და­რღვე­ვას, მი­უხე­და­ვად მრა­ვა­ლგზის გა­ფრთხი­ლე­ბისა. ეს გა­რე­მო­ება გა­უცხო­ებულს ხდის ნო­რმა­ტი­ული აქტი­სა­გან მის ერთ-ერთ სუ­ბი­ექტს, რო­მე­ლთან და­კა­ვში­რე­ბი­თა­ცაა მი­ღე­ბული სა­დავო აქტი. ეს ის შე­მთხვე­ვაა, რო­დე­საც სა­დავო აქტის არსე­ბო­ბის გა­ნმსა­ზღვრელი სუ­ბი­ექტი თა­ვა­დვე არღვევს ამ აქტის თი­თქმის ყველა დე­ბუ­ლე­ბას. ეს გა­რე­მო­ება სა­ეჭვოს ხდის ენე­რგო­კო­მპა­ნიის და­ინტე­რე­სე­ბას, ანგა­რიში გა­უწიოს მი­სივე მო­მხმა­რე­ბელს და ამ უკა­ნა­სკნელს აქცევს მხო­ლოდ ელე­ქტრო­ენე­რგიის სა­ფა­სუ­რის ამო­ღე­ბის ია­რა­ღად. ნო­რმა­ტი­ული აქტის შე­სრუ­ლე­ბი­სა­დმი და მო­მხმა­რე­ბლი­სა­დმი ასეთი და­მო­კი­დე­ბუ­ლება პრი­ნცი­პუ­ლად ეწი­ნა­აღმდე­გება ენე­რგო­უსა­ფრთხო­ების სა­ხე­ლმწი­ფო­ებრივ პო­ლი­ტი­კას, სა­ხე­ლმწი­ფოს სწრა­ფვას მო­წე­სრი­გე­ბული სა­მო­ქა­ლაქო ბრუ­ნვის და­მკვი­დრე­ბი­სა­კენ. იგი ცუდი მა­გა­ლი­თია ამ სფე­როში და­სა­ქმე­ბული სხვა კო­მპა­ნი­ები­სა­თვის, რო­მე­ლთა მი­მა­რთაც მი­ღე­ბუ­ლია ანა­ლო­გი­ური აქტები. ამგა­ვრი ქმე­დე­ბე­ბით ენე­რგო­კო­მპა­ნია გა­ცი­ლე­ბით არა­კე­თი­ლსი­ნდი­სიერ სუ­ბი­ექტად გვე­ვლი­ნება, ვი­დრე ის მო­მხმა­რე­ბელი, რო­მე­ლიც უკი­დუ­რესი გა­ჭი­რვე­ბის გამო შე­იძლება მო­იქცეს არა­კე­თი­ლსი­ნდი­სი­ერად.

ამ კო­ნკრე­ტულ შე­მთხვე­ვაში მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბის და­რღვე­ვას გა­ნა­პი­რო­ბებს ასევე ის, რომ სა­დავო აქტი სა­თა­ნა­დოდ არ არის გა­ნმა­რტე­ბული მო­სა­ხლე­ობი­სა­თვის. ასეთი გა­ნმა­რტე­ბის გა­რეშე, მო­მხმა­რე­ბელს ვერ ჩა­მო­უყა­ლი­ბდე­ბოდა შე­სა­ბა­მისი ცო­დნა, რათა მას გა­მო­ეყე­ნე­ბინა მი­სთვის ხე­ლსა­ყრელი ალტე­რნა­ტივა. ეს კი ეწი­ნა­აღმდე­გება მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბის და­ცვის ერთ-ერთ ძი­რი­თად პრი­ნციპს, კე­რძოდ, მო­მხმა­რე­ბლი­სა­თვის ინფო­რმა­ციის მი­წო­დე­ბის ვა­ლდე­ბუ­ლე­ბას.

სა­სა­მა­რთლო კო­ლე­გია აღნი­შნავს, რომ სა­ხე­ლმწიფო ვა­ლდე­ბუ­ლია უზრუ­ნვე­ლყოს ქვე­ყა­ნაში რო­გორც ნო­რმა­ტი­ული, ისე პრა­ქტი­კული წე­სრიგი. შე­ქმნილი მდგო­მა­რე­ობა მას ავა­ლდე­ბუ­ლებს, უწე­სრი­გო­ბი­სა­გან იხსნას ელე­ქტრო­ენე­რგიის სა­მო­ქა­ლაქო ბრუ­ნვა, რა­საც ადგილი აქვს აღნი­შნული ენე­რგო­კო­მპა­ნიის სა­ქმი­ანო­ბის სფე­როში.

X. სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლო აღნი­შნავს, რომ არსე­ბობს სა­ში­შრო­ება, სა­დავო აქტმა და­კა­რგოს დრო­ებითი აქტის ხა­სი­ათი. სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლოში სა­რჩე­ლის შე­მო­ტა­ნი­დან დღე­მდე სე­მე­კმა რა­მდე­ნჯე­რმე გა­აგრძელა მისი მო­ქმე­დება. სა­დავო აქტის მო­ქმე­დე­ბის ვადა იმაზე მი­გვა­ნი­შნებს, რომ მისი გა­სვლის შე­მდეგ იგი ძა­ლას კა­რგავს და, მა­შა­სა­დამე, სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნია ვე­ღარ გა­მო­იყე­ნებს სა­ერთო მრი­ცხველს ამ აქტით გა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბული მი­ზნე­ბი­სა­თვის.

სა­სა­მა­რთლო კო­ლე­გია თვლის, რომ ამ შე­მთხვე­ვაში ან ადგილი აქვს ისეთ სი­ნა­მდვი­ლეს, როცა სა­დავო აქტის მო­ქმე­დე­ბის კო­ნკრე­ტული ვა­დის და­წე­სე­ბით იქმნება მო­ჩვე­ნე­ბითი შთა­ბე­ჭდი­ლება, რომ ეს აქტი ატა­რებს დრო­ებით ხა­სი­ათს და მა­სში მი­თი­თე­ბული ვა­დის გა­სვლის შე­მდეგ, სა­ბო­ლოოდ კა­რგავს ძა­ლას, ან სა­სა­მა­რთლო არ გა­მო­რი­ცხავს იმას, რომ ადგილი ჰქო­ნდეს სა­მა­რთა­ლშე­მო­ქმე­დე­ბითი პრო­ცე­სი­სა­დმი უპა­სუ­ხი­სმგე­ბლო მი­დგო­მას. სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლოს პი­რვე­ლმა კო­ლე­გიამ 2005 წლის 23 მა­რტის გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბაში (N1/3/301) აღნი­შნა, რომ სა­კა­ნო­ნმდე­ბლო პრო­ცე­სი­სა­დმი პა­სუ­ხი­სმგე­ბლო­ბით მი­დგომა კა­ნო­ნმდე­ბლის კო­ნსტი­ტუ­ციურ ვა­ლდე­ბუ­ლე­ბას წა­რმო­ადგენს. კე­რძოდ, გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბაში აღი­ნი­შნა, რომ ... “ნო­რმა­ტი­ული აქტის მი­ღება ყველა აუ­ცი­ლე­ბელი გა­რე­მო­ების გა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბით უნდა ხდე­ბო­დეს”.

სა­სა­მა­რთლო პრო­ცე­სი­დან გა­მო­ჩნდა, რომ მო­სა­ლო­დნე­ლია მისი მო­ქმე­დე­ბის ვა­დის კვლავ გა­გრძე­ლება. მო­მხმა­რე­ბლი­სა­თვის და­კი­სრე­ბული უთა­ნა­ზომო ტვი­რთი მით უფრო მტკი­ვნე­ული ხდება, რაც უფრო ხა­ნგრძლი­ვდება ამ ტვი­რთის ტა­რე­ბის ვადა. უფრო მე­ტიც, ვა­დის გა­ჭი­ანუ­რე­ბით აუ­ცი­ლე­ბელი და და­სა­შვები ტვი­რთიც კი თვი­სე­ბრივ სა­ხე­ცვლი­ლე­ბას გა­ნი­ცდის და ხდება მი­უღე­ბელი.

ამდე­ნად, დრო­ებითი ხა­სი­ათის ნო­რმა­ტი­ული აქტის მო­ქმე­დე­ბის არა­გო­ნი­ვრული ვა­დით გა­ხა­ნგრძლი­ვება გა­მო­იწვევს მო­მხმა­რე­ბლთა უფლე­ბე­ბის შე­ლა­ხვას. გა­რდა ამისა, იგი ძირს უთხრის სა­კა­ნო­ნმდე­ბლო წე­სრიგს, რო­მლის ერთ-ერთი მნი­შვნე­ლო­ვანი თვი­სე­ბაა სა­კა­ნო­ნმდე­ბლო ნე­ბი­სა­დმი ნდო­ბა­უნა­რი­ანობა. ამ წე­სრი­გის მო­შლა უა­რყო­ფი­თად აი­სა­ხება ადა­მი­ანთა ცხო­ვრე­ბაში და იწვევს მათ გა­უცხო­ებას სა­ხე­ლმწიფო ინსტი­ტუ­ტე­ბი­სა­დმი.

სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლო აღნი­შნავს, რომ სა­დავო აქტის კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურო­ბის შე­ფა­სება ემყა­რება მხო­ლოდ მა­სში ჩა­დე­ბულ ნე­ბას და არა მისი მო­ქმე­დე­ბის სა­ვა­რა­უდო გა­გრძე­ლე­ბის შე­სა­ძლე­ბლო­ბას. სა­სა­მა­რთლო ამ შე­მთხვე­ვაში ვა­ლდე­ბუ­ლია, შე­ახსე­ნოს სე­მეკს, არ გა­და­დგას ისეთი ნა­ბიჯი, რის გა­მოც სა­დავო აქტის მო­ქმე­დე­ბის ხა­სი­ათის სრული ტრა­ნსფო­რმა­ცია მო­ხდება, იგი და­კა­რგავს დრო­ებითი აქტის ში­ნა­არსს და ამით მო­მხმა­რე­ბე­ლთა კო­ნსტი­ტუ­ცი­ური უფლე­ბის და­რღვე­ვის რე­ალურ სა­ში­შრო­ებას შე­ქმნის.

ყო­ვე­ლივე აღნი­შნუ­ლის სა­ფუ­ძვე­ლზე, სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლო თვლის, რომ სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელი ერო­ვნული კო­მი­სიის (სე­მეკ) 2006 წლის 17 ია­ნვრის N1 და­დგე­ნი­ლება “სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლის მქონე აბო­ნე­ნტე­ბის მიერ ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის გა­რეშე მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის დრო­ებითი წე­სის და­მტკი­ცე­ბის შე­სა­ხებ” არ არღვევს სა­ქა­რთვე­ლოს კო­ნსტი­ტუ­ციის 30-ე მუ­ხლის მე-2 პუ­ნქტის მო­თხო­ვნებს, რო­გორც კო­ნკრე­ტული ვა­დით მო­ქმედი დრო­ებითი ნო­რმა­ტი­ული აქტი.

ამა­ვდრო­ულად, სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლო სა­ჭი­როდ მი­იჩნევს, და­მა­ტე­ბით გა­ამა­ხვი­ლოს ყუ­რა­დღება შე­სა­ბა­მისი ორგა­ნო­ების ვა­ლდე­ბუ­ლე­ბე­ბზე: ერთი მხრივ, გა­და­ხე­დონ თა­ვად ამ აქტის ში­ნა­არსს მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბის და­ცვის კუ­თხით და აღმო­ფხვრან ხა­რვე­ზები, რო­მლე­ბიც თვა­ლსა­ჩინო გა­ხდა სა­ქმის არსე­ბითი გა­ნხი­ლვის დროს; ხოლო, მე­ორე მხრივ, გა­ნა­ხო­რცი­ელონ სა­თა­ნადო კო­ნტროლი სს “სა­ქა­რთვე­ლოს სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” ვა­ლდე­ბუ­ლე­ბაზე, იმო­ქმე­დოს და­სა­ხე­ლე­ბული ნო­რმა­ტი­ული აქტის მო­თხო­ვნათა სრული და­ცვით, რა­დგან სა­დავო აქტის არა­სწორი და არა­სრული გა­მო­ყე­ნება, მათ შო­რის ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლით სა­რგე­ბლო­ბის პრი­ორი­ტე­ტული უფლე­ბის უგუ­ლე­ბე­ლყო­ფით, იწვევს მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბის კა­ნო­ნსა­წი­ნა­აღმდეგო შე­ზღუ­დვას.

ზე­მო­აღნი­შნულ გა­რე­მო­ებათა ერთო­ბლივი გა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბით, ხე­ლმძღვა­ნე­ლობს რა სა­ქა­რთვე­ლოს კო­ნსტი­ტუ­ციის 89-ე მუ­ხლის პი­რველი პუ­ნქტის “ვ” ქვე­პუ­ნქტითა და მე-2 პუ­ნქტით, “სა­ქა­რთვე­ლოს სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლოს შე­სა­ხებ” ორგა­ნული კა­ნო­ნის მე-19 მუ­ხლის პი­რველი პუ­ნქტის “ე” ქვე­პუ­ნქტით, 21-ე მუ­ხლის მე-2 პუ­ნქტით, 25-ე მუ­ხლის მე-3 პუ­ნქტით, 39-ე მუ­ხლის პი­რველი პუ­ნქტის “ა” ქვე­პუ­ნქტით, 43-ე მუ­ხლის მე-2, მე-4, მე-7 და მე-8 პუ­ნქტე­ბით, “სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­მა­რთა­ლწა­რმო­ების შე­სა­ხებ” კა­ნო­ნის 32-ე და 33-ე მუ­ხლე­ბით,

სა­ქა­რთვე­ლოს სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლო
ა დ გ ე ნ ს:

I.არ და­კმა­ყო­ფი­ლდეს სა­ქა­რთვე­ლოს მო­ქა­ლა­ქე­ების შა­ლვა ნა­თე­ლა­შვი­ლისა და აკაკი მი­ქა­ძის კო­ნსტი­ტუ­ცი­ური სა­რჩე­ლები სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელი ერო­ვნული კო­მი­სიის წი­ნა­აღმდეგ, “სს “სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბული სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიის” სა­ერთო მო­ხმა­რე­ბის მრი­ცხვე­ლის მქონე აბო­ნე­ნტე­ბის მიერ ინდი­ვი­დუ­ალური მრი­ცხვე­ლის გა­რეშე მო­ხმა­რე­ბული ელე­ქტრო­ენე­რგიის რა­ოდე­ნო­ბის გა­ნსა­ზღვრის დრო­ებითი წე­სის და­მტკი­ცე­ბის შე­სა­ხებ” სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბელი ერო­ვნული კო­მი­სიის (სე­მეკ) 2006 წლის 17 ია­ნვრის N1 და­დგე­ნი­ლე­ბის (სე­მე­კის 2006 წლის 29 სე­ქტე­მბრის N32 და­დგე­ნი­ლე­ბით შე­ტა­ნილი ცვლი­ლე­ბე­ბით) კო­ნსტი­ტუ­ცი­ურო­ბის თა­ობაზე სა­ქა­რთვე­ლოს კო­ნსტი­ტუ­ციის 30-ე მუ­ხლის მე-2 პუ­ნქტთან მი­მა­რთე­ბით;

II.სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბე­ლმა ერო­ვნუ­ლმა კო­მი­სიამ ამ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის სა­მო­ტი­ვა­ციო ნა­წი­ლში აღნი­შნულ გა­რე­მო­ებათა გა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბით უზრუ­ნვე­ლყოს ქმე­დითი ღო­ნი­სძი­ებე­ბის გა­ტა­რება მო­მხმა­რე­ბე­ლთა უფლე­ბე­ბის ნო­რმა­ტი­ულად გა­ნმტკი­ცე­ბის, მხა­რეთა უფლება-მო­ვა­ლე­ობე­ბის სა­თა­ნა­დოდ გა­ნსა­ზღვრის და მათი ჯე­რო­ვანი შე­სრუ­ლე­ბის მი­ზნით;

III.სა­ქა­რთვე­ლოს ენე­რგე­ტი­კის მა­რე­გუ­ლი­რე­ბე­ლმა ერო­ვნუ­ლმა კო­მი­სიამ სა­რე­ზო­ლუ­ციო ნა­წი­ლის II პუ­ნქტით გა­თვა­ლი­სწი­ნე­ბული ღო­ნი­სძი­ებე­ბის გა­ნხო­რცი­ელება უზრუ­ნვე­ლყოს გო­ნი­ვრულ ვა­დაში, რაც სა­თა­ნადო ეფე­ქტის მო­მტანი იქნება აღნი­შნული აქტის მო­ქმე­დე­ბის ფა­რგლე­ბში;

IV.გა­და­წყვე­ტი­ლება ძა­ლა­შია სა­კო­ნსტი­ტუ­ციო სა­სა­მა­რთლოს სხდო­მაზე მისი სა­ჯა­როდ გა­მო­ცხა­დე­ბის მო­მე­ნტი­დან;

V.გა­და­წყვე­ტი­ლება სა­ბო­ლოოა და გა­სა­ჩი­ვრე­ბას ან გა­და­სი­ნჯვას არ ექვე­მდე­ბა­რება;

VI.ამ გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის პირი გა­ეგზა­ვნოს მხა­რე­ებს, სა­ქა­რთვე­ლოს პრე­ზი­დე­ნტს, სა­ქა­რთვე­ლოს მთა­ვრო­ბას, სა­ქა­რთვე­ლოს პა­რლა­მე­ნტს, სა­ქა­რთვე­ლოს უზე­ნაეს სა­სა­მა­რთლოსა და სს ,,სა­ქა­რთვე­ლოს გა­ერთი­ანე­ბულ სა­დი­სტრი­ბუ­ციო ენე­რგო­კო­მპა­ნიას”;

VII.გა­და­წყვე­ტი­ლება “სა­ქა­რთვე­ლოს სა­კა­ნო­ნმდე­ბლო მა­ცნეში” გა­მო­ქვე­ყნდეს 15 დღის ვა­დაში.

კო­ნსტა­ნტინე ვა­რძე­ლა­შვილი (სხდო­მის თა­ვმჯდო­მარე)

ბე­სა­რიონ ზო­იძე (მო­მხსე­ნე­ბელი მო­სა­მა­რთლე)

ვა­ხტანგ გვა­რა­მია

საქართველო, ბათუმი | კ. გამსახურდიას ქუჩა N8/10, 6010

საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო

ვებგვერდი შექმნილია ევროკავშირის მხარდაჭერით. მის შინაარსზე სრულად პასუხისმგებელია საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო და არ ნიშნავს რომ იგი ასახავს ევროკავშირის შეხედულებებს.

ყველა უფლება დაცულია დამზადებულია იდია დიზაინ ჯგუფის მიერ