კონსტიტუციური სარჩელი, რომლითაც მივმართავთ საკონსტიტუციო სასამართლოს სრულად აკმაყოფილებს „საკონსტიტუციო სამართალწარმოების  შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-18 მუხლის მოთხოვნებს. კერძოდ: ა) ფორმით ან შინაარსით შეესაბამება ამ კანონის მე-16 მუხლით დადგენილ მოთხოვნებს; ბ) შეტანილია უფლებამოსილი პირის მიერ; თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის 2015 წლის 5 მაისის წინასასამართლო სხდომის განჩინების თანახმად მამუკა ცაავას ბრალდების საქმეზე მოსამართლის მიერ გამოყენებული იქნა სადაო ნორმა, რომლის საფუძველზეც ბრალდების მხარის მიერ წარმოდგენილი მტკიცებულებები ცნობილი იქნა დასაშვებად. აღნიშნულ მტკიცებულებებზე დაყრდნობით თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მოსამართლემ 2016 წლის 08 დეკემბერს დაადგინა გამამტყუნებელი განაჩენი და მამუკა ცაავას სასჯელის ზომად შეუფარდა 3 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა. ამდენად მითითებული სადაო ნორმით პირდაპირ ირღვევა მამუკა ცაავას ფუნდამენტური უფლებები, რაც გარანტირებულია საქართველოს კონსტიტუციის II თავით და აღნიშნული სადაო ნორმის კონსტიტუციურობაზე მსჯელობა პირდაპირ ინტერესშია კონსტიტუციით გათვალისწინებული ადამიანის უფლებების და თავისუფლებების რეალიზებასთან. გ) სარჩელში მითითებული სადავო საკითხი არის საკონსტიტუციო სასამართლოს განსჯადი; დ) სარჩელში მითითებული სადავო საკითხი არ არის გადაწყვეტილი საკონსტიტუციო სასამართლოს მიერ; ე) სარჩელში მითითებული სადავო საკითხი რეგულირდება საქართველოს კონსტიტუციის მე-40 მუხლის მე-3 პუნქტით და 42-ე მუხლის მე-7 პუნქტით; ვ) კანონით არ არის დადგენილი სარჩელის შეტანისათვის ხანდაზმულობის ვადა; ზ) სადავო ნორმის კონსტიტუციურობაზე სრულფასოვანი მსჯელობა შესაძლებელია საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის კონსტიტუციურობაზე მსჯელობის გარეშე, რომელიც კონსტიტუციური სარჩელით გასაჩივრებული არ არის.

საქართველოს სსსკ 219 მუხლის მე-4 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის თანახმად წინასასამართლო სხდომის მოსამართლე განიხილავს მხარეთა შუამდგომლობებს მტკიცებულებათა დასაშვებობის თაობაზე. წინასასმართლო სხდომის მოსამართლის მიერ მტკიცებულებათა დასაშვებობის საკითხის გადაწყვეტა, ერთერთ ძირითად საკითხს წარმოადგენს წინასასამართლო პროცესის მიზნებსა და ამოცანებს შორის. ამ სტადიაზე, წინასასმართლო სხდომის მოსამართლე არკვევს ხომ არ დარღვეულა მხარეთა თანასწორობის პრინციპი, მტკიცებულებათა მოპოვებისას ადგილი ხომ არ ჰქონდა კანონის დარღვევებს. ამასთან მოსამარლე ვერ შედის მტკიცებულებათა არსებით შეფასებაში მათი ავთენტურობის, რელევანტურობისა და უტყუარობის თვალსაზრისით. აღნიშნული საკითხის გარკვევა საქმის არსებითი განმხილველი მოსამართლის გარკვევის სფეროს განეკუთვნება. მხარეთა მიერ წარმოდგენილი მტკიცებულებები საქმის არსებითი განხილვის სტადიაზე უნდა იქნეს გამოკვლეული და მხოლოდ ამის შემდეგ შეიძლება მათ მიენიჭოს მტკიცებულებითი ძალა (საქართველოს სსსკ 77-78 მუხლები).

საქართველოს კონსტიტუციის მე-40 მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად, დადგენილება ბრალდებულის სახით სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მიცემის შესახებ, საბრალდებო დასკვნა და გამამტყუნებელი განაჩენი უნდა ემყარებოდეს მხოლოდ უტყუარ მტკიცებულებებს. ყოველგვარი ეჭვი, რომელიც ვერ დასტურდება კანონით დადგენილი წესით, უნდა გადაწყდეს ბრალდებულის სასარგებლოდ.  

საქართველოს  სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის მე-13 მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად მტკიცებულებას არა აქვს წინასწარ დადგენილი ძალა. ამავე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, გამამტყუნებელი განაჩენი უნდა ეფუძნებოდეს მხოლოდ ერთმანეთთან შთანხმებულ, აშკარა და დამაჯერებელ მტკიცებულებათა ერთობლიობას, რომელიც გონივრულ ეჭვს მიღმა ადასტურებს პირის ბრალეულობას.

საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-7 პუნქტის თანახმად, კანონის დარღვევით მოპოვებულ მტკიცებულებას იურიდიული ძალა არა აქვს.

ზემოაღნიშნული კონსტიტუციური და სსსკ დებულებები წარმოადგენენ სამართლებრივი სახელმწიფოს ერთ-ერთ საფუძველს, განამტკიცებენ უდანაშაულო პირის მსჯავრდების თავიდან აცილების მნიშვნელოვან, საყოველთაოდ აღიარებულ პრინციპს - `in dubio pro reo~, რომლის თანახმად, დაუშვებელია პირის მსჯავრდება საეჭვო ხასიათის ბრალდებების საფუძველზე და, ამდენად, სისხლის სამართლებრივი დევნის პროცესში ადამიანის უფლებების დაცვის მნიშვნელოვან გარანტიას ქმნიან. მხოლოდ უტყუარი მტკიცებულებების საფუძველზე პასუხისმგებლობის დაკისრების პრინციპი წარმოადგენს იმის გარანტიას, რომ სახელმწიფო მოხელეთა თვითნებობისა და შეცდომების შედეგად არ მოხდეს უდანაშაულო პირის მსჯავრდება.

ცხადია, მტკიცებულებების შეფასების პროცესში ყალბი, არასანდო ან საეჭვო მტკიცებულების დაშვების შესაძლებლობა, იმავდროულად, უდანაშაულო პირისთვის პასუხისმგებლობის დაკისრების შესაძლებლობის დაშვებასაც გულისხმობს, რაც არა მხოლოდ კონსტიტუციით დაცულ უფლებას, არამედ სისხლის სამართლებრივი დევნის მიზნებსაც უპირისპირდება. სწორედ ამიტომ, საქართველოს კონმსტიტუცია ერთმნიშვნელოვნად ადგენს, რომ მხოლოდ უტყუარი მტკიცებულება შეიძლება გახდეს პირის ბრალდების და შემდგომში მისი დამნაშავედ ცნობის საფუძველი.

საქართველოს სსსკ 82-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად მტკივებულება უნდა შეფასდეს სისხლის სამართლის საქმესთან მისი რელევანტურობის, დასაშვებობის და უტყუარობის თვალსაზრისით. ამავე მუხლის მე-3 ნაწილის თანახმად გამამტყუნებელი განაჩენით პირის დამნაშავედ ცნობისათვის საჭიროა გონივრულ ეჭვს მიღმა არსებული შეთანხმებულ მტკიცებულებათა ერთობლიობა.

უტყუარობის კონსტიტუციური სტანდარტი მოიცავს არა მხოლოდ საეჭვო მტკიცებულების დაუშვებლობის მითითებას - უნდა გამოირიცხოს ეჭვი მტკიცებულების გაყალბების ან არსებითი ნიშან-თვისებების დაკარგვის შესახებ, არამედ ასევე მოთხოვნას, რომ საქმისათვის მნიშვნელოვანი ფაქტისა თუ გარემოების დადასტურება მხოლოდ სანდო წყაროდან მიღებული და ჯეროვნად შემოწმებული ინფორმაციის საფუძველზე მოხდეს.

მტკიცებულების საფუძველზე მიღებულმა ინფორმაციამ, უტყუარად, ერთმნიშვნელოვნად უნდა მიუთითოს იმ ფაქტობრივ გარემოებებზე, რომლის დასადასტურებლადაც არის წარმოდგენილი. მტკიცებულების წარდგენის მიზანს საქმისათვის რელევანტური ფაქტებისა თუ გარემოებების დადასტურება წარმოადგენს, რაც, საბოლოო ჯამში პირის ბრალეულობაზე მიუთითებს. კონსტიტუციური მოთხოვნაა, რომ სასამართლომ ბრალის დასაბუთებისას გამოიყენოს მხოლოდ ის მტკიცებულებები, რომლებსაც ის უტყუარად მიიჩნევს, რომელთა სანდოობაში, ნამდვილობაში ეჭვის შეტანის საფუძველი არ არსებობს. აღნიშნული მიზნის მიღწევა კი შესაძლებელია სასამართლოს მიერ საქმის არსებითი განხილვის დროს მტკიცებულებათა ზედმიწევნით სრულად გამოკვლევისა და შეფასების შედეგად.

ზემოაღნიშნულის საწინააღმდეგოდ საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის სადაო ნორმა (219-ე მუხლის მე-4 ნაწილი), იმ სახით როგორც დღეს არის ჩამოყალიბებული არ იძლევა ბრალდებულის უფლების გარანტიას, რომ თავიდან იქნეს აცილებული მისი უკანონო მსჯავრდება და იგი შეცდომისკენ უბიძგებს ამ ნორმის გამომყენებელ მოსამართლეს. რის გამოც წინასასამართლო სხდომაზე დასაშვებად ცნობილი მტკიცებულება (რომელიც მხოლოდ ალბათობის მაღალი ხარისხის სტანდარტით არის მიჩნეული მტკიცებულებად, მისი არსებითი გამოკვლევის გარეშე რელევანტურობის, უტყუარობისა და დასაშვებობის თვალსაზრისით), სათანადო შეფასების გარეშე შეიძლება საფუძვლად დაედოს პირის მიმართ გამამტყუნებელ განაჩენს. კანონის ამგვარი ინტერპრეტაცია არა თუ სავსებით შესაძლებელია, არამედ დღევანდელი სასამართლოები მითითებული ფორმით ახდენენ კანონის განმარტებას.

მსჯავრდებულ მამუკა ცაავას მიმართ 2015 წლის 8 დეკემბერს თბილისის საქალაქო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა კოლეგიის მერ გამოტანილ განაჩენში მითითებულია, რომ მტკიცებულებათა მოპოვებისას დაშვებულ დარღვევებთან დაკავშირებით, დაცვის მხარის პოზიციას სასამართლო არ იზიარებს და განმარტავს, რომ დაცვის მხარეს ბრალდების მხარის მიერ მტკიცებულებათა მოპოვების პროცესში კანონის დარღვევის დამადასტურებელი რაიმე მტკიცებულება არ წარნოუდგენია. ამასთან მტკიცებულებათა დასაშვებობის საკითხი წყდება წინასამართლო სხდომაზე, სადაც ხდება იმ გარემოებების სამართლებრივი შეფასებაც, ჰქონდა თუ არა ადგილი კონკრეტული მტკიცებულებების მოპოვებისას და მისი საპროცესო დამაგრებისას შესაძლო კანონდარღვევის ფაქტს და ასეთის არსებობის შემთხვევაში დგება საკითხი მათი დაუშვებლად ცნობის თაობაზე. წინასასამართლო სხდომაზე ყველა სადაო მტკიცებულება დაშვებული იქნა საქმის არსებითი განხილვაზე. აქედან გამომდინარე სასამართლო ასკვნის, რომ ყველა მტკიცებულება მოპოვებულია კანონის მოთხოვნათა სრული დაცვით და მტკიცებულებათა მოპოვებისა და საპროცესო დამაგრებისას საპროცესო კანონმდებლობის არსებით დარღვევებს ადგილი არ ჰქონია.

პირველი ინსტანციის სასამართლოს მსჯელობას, ყოველგვარი განმარტების გარეშე დაეთანხმა თბილისის სააპელაციო სასამართლოს სისხლის სამართლის საქმეთა პალატა და საკასაციო სასამართლო.

სასამართლოს ასეთი განმარტება სრულ წინააღმდეგობაშია ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-6 მუხლისა და საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მოთხოვნებთან.

როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, საქართველოს სსსკ 82-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად მტკივებულება უნდა შეფასდეს სისხლის სამართლის საქმესთან მისი რელევანტურობის, დასაშვებობის და უტყუარობის თვალსაზრისით. კანონის ზემოაღნიშნული ნორმა საქმის არსებითად განმხილველ სასამართლოს ავალდებულებს საქმის არსებით განხილვაზე დაშვებული მტკიცებულებები გამოიკვლიოს და მისცეს შესაბამისი შეფასება საქმესთან მისი რელევანტურობის, დასაშვებობის და უტყუარობის თვალსაზრისით. ამ შეფასების პროცესისათვის საქმის არსებითი განმხილველი სასამართლო კანონის მიერ შებოჭილი არ არის წინასასამართლო სხდომაზე მტკიცებულებათა დასაშვებობის საკითხზე მიღებული გადაწყვეტილებით. თუმცა, როგორც ვნახეთ სისხლის სამართლი საპროცესო კოდექსის 219-ე მუხლის მე-4 ნაწილი იმდაგვარად არის ჩამოყალიბებული, რომ საქმის არსებითი განმხილველი სასამართლო მტკიცებულების დაუშვებლად ცნობის საკითხს განიხილავს, როგორც მხოლოდ წინასასამართლო სხდომის მოსამართლის ეკსკლუზიურ უფლებას და მიუხედავად საქმის არსებით განხილვის სტადიაზე მტკიცებულებათა გამოკვლევის შედეგისა, კანონის დარღვევით მიღებულ მტკიცებულებას საფუძვლად უდებს გამამტყუნებელ განაჩენს.

საქართველოს სსსკ 219-ე მუხლის მე-4 ნაწილის არაკონსტიტუციურად ცნობის საფუძველი არის ნორმის შინაარსი, რომლის თანახმადაც „წინასასამართლო სხდომის მოსამართლე განიხილავს მხარეთა შუამდგომლობებს მტკიცებულებათა დასაშვებობის თაობაზე“ და არ არის დეფინიცირებული, რომ ამ შემთხვევაში დასაშვებობა გულისხმობს მხარეების მიერ წარმოდგენილი მტკიცებულებების ალბათობის მაღალი ხარისხის სტანდარტით საქმის არსებითი განხილვისათვის დასაშვებობის საკითხს, რაც, იმის გამო, რომ მიღბულია წინასასამართლოს სხდომაზე განჩინებით, იძლევა შესაძლებლობას ნორმის არაერთგვაროვანი წაკითხვის ალბათობისა და კანონის გამომყენებლის მიერ წარმოდგენილი მტკიცებულებების აპრიორად კანონიერ - „დასაშვებ მტკიცებულებად“ ცნობისათვის. აღნიშნული გარემოება უპირისპირდება სისხლის სამართლის კოდექსის ამოცანებს და იძლევა შესაძლებლობას მხარეთა მიერ წარმოდგენილი მტკიცებულებების, სასამართლოს მთავარ სხდომაზე, ფორმალური განხილვისათვის. მამუკა ცაავას ბრალდების კონკრეტულ საქმეზე დაყრდნობით შეიძლება ვთქვათ, რომ საქმის არსებითი განმხილველი მოსამართლეები ამტკიცებენ, რომ არა აქვთ უფლება იმსჯელონ იმ მტკიცებულებების დაუშვებლობაზე, რომელზედაც წინასასამართლო სხდომის მოსამართლემ მიიღო გადაწყვეტილება მათი დასაშვებობის საკითხზე, რაც წინააღმდეგობაში მოდის საქართველოს კონსტიტუციის მე-40 მუხლის მე-3 პუნქტითა და 42-ე მუხლის მე-7 პუნქტით გარანტირებულ სამართლიანი სასამართლოს პრინციპთან. რაც გულისხმობს იმას, რომ მოსამართლე ვალდებულია საქმის სასამართლო განხილვის ნებისმიერ სტადიაზე შეამოწმოს მტკიცებულებათა კანონიერება და უკანონო მტკიცებულებაზე დაყრდნობით არ მიიღოს პირის მიმართ გამამტყუნებელი გადაწყვეტილება.

სისხლის სამართლებრივი დენის პროცესში, ადამიანის ძირითადი უფლებებისა და თავისუფლების დაცვის მიზნით, რითაც ინდივიდი გარანტირებულია ნებისმიერი სახელმწიფო მოხელის თვითნებობისაგან და იცავს მას სახელმწიფოსაგან, წარმოადგენს საქართველოს კონსტიტუციის მე-40 მუხლის მე-3 პუნქტი და 42-ე მუხლის მე-7 პუნქტი, რომელთა დეფინიციასა და დაცვით ფუნქციებზე ზემოთ გვქონდა საუბარი. სწორედ კონსტიტუციის მითითებულ ფუძემდებლურ პრინციპებს განამტკიცებს საქართველოს სსსკ 72-ე მუხლი, რომელიც ემსახურება სისხლის სამართლის პროცესის ამოცანებს, სამართლიანი სასამართლო განხილვას, სამართლიანი გადაწყვეტილების მიღებას და სახელმწიფოს იმ მთავარ პოზიტიურ ვალდებულებას, რაც გულისხმობს გამამტყუნებელი განაჩენის გამოტანას მხოლოდ კანონიერი გზით მოპოვებულ მტკიცებულებებზე დაყრდნობით, რაც თავის მხრივ უზრუნველყოფს საზოგადოების დაცვას სახელმწიფო ძალადობისაგან. ხსენებული მუხლის მე-5 ნაწილის თანახმად- „მტკიცებულების დაუშვებლად ცნობის საკითხს წყვეტს სასამართლო. სასამართლო გადაწყვეტილება დასაბუთებული უნდა იყოს“. ამდენად მითითებული მუხლის დისპოზიციიდან გამომდინარე მტკიცებულების დაუშვებლად ცნობისათვის აუცილებელია სასამართლოს განჩინება, რაზეც საქართველოს სსსკ 25-ე მუხლის მე-2 ნაწილიდან გამომდინარე სავალდებულოა მხარის შუამდგომლობა, ვინაიდან მითითებული მუხლი სასამართლოს უკრძალავს დამოუკიდებლად, ანუ მხარის მოთხოვნის გარეშე, მტკიცებულებათა მოპოვებას და გამოკვლევას, ხოლო გამოკვლევის ბოლო სტადიას სწორედ, რომ მტკიცებულებათა შეფასება წარმოადგენს. ამდენად სწორედ მხარის შუამდგომლობის (მოთხოვნის) შემდეგ საქმის არსებითი განხილვის მოსამართლე, თანახმად საქართველოს სსსკ 72-ე მუხლის მე-5 ნაწილისა, ვალდებულია მიიღოს დასაბუთებული გადაწყვეტილება - განჩინება და ამოიღოს საქმიდან კანონის დარღვევით მიღებული მტკიცებულება თუ ის აუარესებს ბრალდებულის სამართლებრივ მდგომარეობას. თუმცა საქართელოს სსსკ 219-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის საფუძველზე წინასასამართლო სხდომის მიერ მიღებული განჩინება მტკიცებულებათა დასაშვებობის შესახებ და მითითებული ნორმის შინაარსის თავისებური ინტერპრეტაცია, აძლევს საშუალებას პირველი ინსტანციის საქმის არსებითი განხილვის სასამართლოს, უარი განაცხადოს ამ სახის შუამდგომლობის განხილვაზე, ვინაიდან იგივე ინსტანციის სასამართლოს მიერ უკვე მიღებულია განჩინება სადაო მტკიცებულების დასაშვებობასთან დაკავშირებით. შესაბამისად იზრდება იმის რისკიც, რომ სასამართლომ თავისი გამამტყუნებელი განაჩენი დააფუძნოს იმ სახის მტკიცებულებებს, რომელთა უკანონობაც დადასტურებული იქნა წინასასამართლო სხდომის შემდგომ, უშუალოდ საქმის არსებითი განხილვისას, ამ მტკიცებულებების გამოკვლევის ეტაპზე, ვინაიდან არ იარსებებს იმ სახის სასამართლო განჩინება, რომლის არსებობაც საქართველოს სსსკ 72-ე მუხლის მე-5 ნაწილიდან გამომდინარე სავალდებულოა „დაუშვებელ მტკიცებულებად“ შეფასებისათვის. მამუკა ცაავას ბრალდების საქმის მაგალითზე, არც იმის თეორიული შესაძლებლობის დაშვება შეიძლება, რომ მხარეთა დასკვნითი სიტყვების მოსმენის შემდეგ, სასამართლო სათათბირო ოთახში ერთპიროვნულად შეაფასებს მტკიცებულებათა კანონიერების საკითხს, მოახდენს საქართველოს სსსკ 72-ე მუხლის მე-5 ნაწილის მოთხოვნის უგულვებელყოფას და საქართველოს კონსტიტუციის პრინციპებიდან გამომდინარე, საქართელოს სსსკ 219-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის საფუძველზე წინასასამართლო სხდომის მოსამართლის მიერ მიღებული გადაწყვეტილების საწინააღმდეგოდ, ამორიცხავს კანონდარღვევით მოპოვებულ მტკიცებულებებს.

მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსი მთლიანად მორგებულია ნაფიც მსაჯულთა ინსტიტუტზე, რომელთა შემადგენლობაში, კანონის მოთხოვნიდან გამომდინარე აკრძალულია იურისტის ყოფნა. ამდენად მოსამართლისაგან განსხვავებით, რომელმაც თეორიულად შეიძლება, განაჩენის დადგენისას მხედველობაში არ მიიღოს კანონის დარღვევით მოპოვებული მტკიცებულება, ნაფიცი მსაჯულების შემთხვევაში გაუმართლებლად იზრდება იმის რისკი, რომ ვერდიქტი გამოიტანონ კანონის დარღვევით მოპოვებულ მტკიცებულებებზე დაყრდნობით. რაც წინააღმდეგობაში მოდის კონსტიტუციურ პრინციპთან და ნაფიც მსაჯულთა ინსტიტუტი, რომელიც გარკვეულ წილად სამართლიანი სასამართლოს გადაწყვეტილების მიღების გარანტიას წარმოადგენს, სრულებით კარგავს აზრს და პირიქით სამართლიანი და კანონიერი გადაწყვეტილების მიღების მიზნის საპირისპირო მექანიზმად გვევლინება.

ამრიგად, მოცემულ შემთხვევაში, სადაო ნორმის შინაარსიდან გამომდინარე, სასამართლოს რჩება საშუალება კანონის თავისებური ინტერპრეტაციის შემთხვევაში მოახდინოს იმაზე აპელირება, რომ წინასასამართლო სხდომის მიერ უკვე მტკიცებულებად დაშვებულ დოკუმენტს თუ ნივთს ხელმეორედ ვერ მიანიჭებს მტკიცებულებით ძალას და მას ავთენტურობისა და წარმომავლობის გამოკვლევის შემდეგ ავტომატურად მიენიჭება მტკიცებულებითი ძალა. აღნიშნული კი ცდება კონსტიტუციურ პრინციპებს და გარდა საქართველოს სსსკ 25-ე მუხლის მე-2 ნაწილის და 78-ე მუხლის პირველი ნაწილისა წინააღმდეგობაში მოდის იმავე კოდექსის მე-13 მუხლის პირველ ნაწილთან და 82-ე მუხლის მე-2 ნაწილთან, რომელთა თანახმადაც მტკიცებულებას არა აქვს წინასწარ დადგენილი ძალა (მიუხედავად იმისა იგი წინასასამართლო სხდომაზე დაშვებული იყო თუ არა არსებითი განხილვისათვის). მტკივებულება უნდა შეფასდეს სისხლის სამართლის საქმესთან მისი რელევანტურობის, დასაშვებობის და უტყუარობის თვალსაზრისით. მხოლოდ მას შემდეგ როდესაც დადასტურდება მათი წარმომავლობა და ავთენტურობა, მხარის მოთხოვნის (შუამდგომლობის) შემთხვევაში სასამართლო უფლებამოსილია მიანიჭოს მას მტკიცებულებთი ძალა, რა დროსაც შეჯიბრებითობის პრინციპზე დაყრდნობით მოწინააღმდეგე მხარეს უნდა მიეცეს იმის შესაძლებლობა, რომ გამოთქვას თავისი აზრი და მის ინტერესიდან გამომდინარე გააქარწყლოს ყველა მტკიცებულება და არგუმენტი, რომელზეც სასამართლომ შეიძლება დააფუძნოს თავისი მოსაზრება, რაც თავის მხრივ ემსახურება სამართლიან სამართლო განხილვას და წარმოადგენს საქმეზე სწორი და სამართლიანი გადაწყვეტილების მიღების საშუალებას.

საქართველოს სსსკ 219-ე მუხლის მე-4 ნაწილი „ა“ ქვეპუნქტის დღევანდელი რედაქცია, რომელიც მხარეებს ანიჭებს უფლებას მხოლოდ წინასასამართლო სხდომის ეტაპზე დააყენონ შუამდგომლობა მტკიცებულებათა დასაშვებობის თაობაზე, ხოლო საქმის არსებითი განმხილველ სასამართლოს უტოვებს უფლებას მასზე მითითებით უარი განაცხადოს მტკიცებულებათა გამოკვლევის დასრულების სტადიაზე „დაუშვებელ“, ანუ კანონის დარღვევით მოპოვებული მტკიცებულებისთვის მტკიცებულებითი ძალის მინიჭების შესაძლებლობას. რაც მნიშვნელოვნად ზრდის შეცდომებისა და უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების რისკს და მტკიცებულებათა შეფასებას მთლიანად მიანდობს მხოლდ უფლებამოსილების მქონე პირის კეთილსინდისიერებასა და მიუკერძოებლობას, რაც ვერ ჩაითვლება დაცვის საკმარის გარანტიად. ამდენად კანონი უნდა ითვალისწინებდეს სახელმძღვანელო ნორმებს, რომელიც უზრუნველყოფს პირის დაცვას სახელმწიფოსაგან და რომელიც უფლებამოსილ პირს შესაძლებლობას მისცემს გადაწყვეტილება მხოლოდ უტყუარ მტკიცებულებაზე დაყრდნობთ მიიღოს, და რომ სისხლის სამართლებრივი დევნის , ისევე როგორც მართლმსაჯულების განხორციელებისას, ზოგადად, სახელმწიფო შებოჭილილი უნდა იყოს მკაფიოდ ფორმულირებული საკანონმდებლო ნორმებით, რომლებიც მინიმუმამდე დაიყვანს თვითნებობის ან შეცდომების დაშვების საფრთხეს. ამ ჭრილში აუცილებელია საქმის არსებითად განმხილველ სასამართლოს მიეცეს უფლება მტკიცებულებათა გამოკვლევის დასრულების შემდეგ გონივრული ეჭვის მიღმა სტანდარტით შეაფასოს მტკიცებულებათა მოპოვების კანონიერების საკითხი, განჩინებით იმსჯელოს „დაუშვებელ მტკიცებულებათა“ ცნობის საკითხზე. რაც თავის მხრივ ხელს შეუწყობს სამართლიანი სასამართლო პროცესის განხორციელებას და სახელმწიფოს იმ პოზიტიური ვალდებულების რეალიზებას, რაც გულისხმობს გამამტყუნებელი განაჩენის დაფუძნებას მხოლოდ კანის დაცვით მოპოვებულ უტყუარ მტკიცებულებებზე. „კანონმდებლის ფუნქციას სწორედ ის წარმოადგენს, რომ განსაზღვროს მტკიცებულებათა დასაშაშვებობის წესი, ხოლო სასამართლოების ფუნქციას მტკიცებულებათა შეფასება წარმოადგენს“ (Shenk v.Switzerland 1988წ.). სახელმწიფოს პოზიტიური ვალდებულება სამართლიანი სასამართლო განხილვის ჭრილში ბრალდების მხარეს აკისრებს ვალდებულებას საკმარისი მტკიცებულებები ძალადობისა და ზეწოლის გარეშე მოიპოვოს, პატივი სცეს დაცვის უფლებას და უზრუნველყოს მტკიცებულებათა შეკრებისას შეჯიბრებითობისა და თანასწორობის პრინციპის დაცვა, ხოლო სასამართლომ უარი უნდა განაცხადოს ფუნდამენტური უფლებების დარღვევით მოპოვებული მტკიცებულებების გათვალისწინებაზე მათი არასარწმუნოობიდან გამომდინარე (Gocmen v. Turkey 2006 w.; Harutunyan v. Armenia 2007 w.), რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს საქართველოს კონსტიტუციით გათვალისწინებული სამართლიანი და კანონიერი გადაწყვეტილების მიღების მიზანს.

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, ვინაიდან სსს კოდექსით მკაცრად დადგენილი წესები სისხლის სამართლის პროცესუალურ კანონმდებლობაში განამტკიცებენ საქართველოს კონსტიტუციის სულისკვეთებისათვის არსებულ სხვადასხვა საპროცესო ვალდებულებებს (მაგალითად: შეჯიბრობითობისა და თანასწორობის პრინციპი, დაცვის უფლება, დუმილის უფლება და ა.შ.), რომლებიც თავის მხრივ წარმოადგენენ მხოლოდ და მხოლოდ ინსტრუმენტს საქმეზე სამართლიანი სასამართლო განხილვისა და სამართლიანი და კანონიერი გადაწყვეტილების მიღების მიზნის მისაღწევად, ყოვლად აბსურდული და ალოგიკურია კანონის გამომყენებლის მიერ იმაზე აპელირება, რომ წესი რომელიც გამორიცხავს მიზნის მიღწევას - მოცემულ შემთხვევაში საქართველოს სსსკ 219-ე მუხლის მე-4 ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტიდან გამომდინარე მტკიცებულებათა კანონიერებისა და დასაშვებობის შესახებ გადაწყვეტილების მიღების მინდობის შესაძლებლობა მხოლოდ წინასასამართლო სხდომის მოსამართლისათვის - შეიძლება გამართლებული იყოს ამ მიზნის მიღწევის საშუალების დაცვით.

ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე გთხოვთ, დააკმაყოფილოთ კონსტიტუციური სარჩელი და არაკონსტიტუციურად სცნოთ სადაო ნორმა.