შპს „გიგანტი სექიურითი“ და შპს „იუნაიტედ სეკურიტი“ საქართველოს პარლამენტისა და საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის წინააღმდეგ
დოკუმენტის ტიპი | კონსტიტუციური სარჩელი |
ნომერი | N747 |
ავტორ(ებ)ი | შპს „გიგანტი სეკიურითი“, შპს იუნაიტედ სეკურიტი |
თარიღი | 12 აპრილი 2016 |
თქვენ არ ეცნობით სარჩელის სრულ ვერსიას. სრული ვერსიის სანახავად, გთხოვთ, ვერტიკალური მენიუდან ჩამოტვირთოთ სარჩელის დოკუმენტი
განმარტებები სადავო ნორმის არსებითად განსახილველად მიღებასთან დაკავშირებით
სარჩელი აკმაყოფილებს ,,საკონსტიტუციო სამართალწარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-18 მუხლის ,,ა“-,,ზ“ ქვეპუნქტებით დადგენილ მოთხოვნებს. ამავდროულად, სარჩელი ფორმალურად გამართულია და შეიცავს კანონით სავალდებულო ყველა რეკვიზიტს. კონსტიტუციური სარჩელი შემოტანილია უფლებამოსილი პირების მიერ კონსტიტუციის მე-2 თავით გათვალისწინებული უფლებების დარღვევის გამო. კერძოდ, მოსარჩელეს წარმოადგენს იურიდიული პირი შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება „გიგანტი სექიურითი“-ს რომლის კონსტიტუციით დაცული ძირითადი უფლების დარღვევის რეალური საფრთხეც არსებობს სადავო ნორმებით. „კერძო დაცვითი საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონის გასაჩივრებული ნორმის და „საჯარო სამართლის იურიდიული პირის – დაცვის პოლიციის დეპარტამენტის დებულების დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის ბრძანების გასაჩივრებული ნორმის კონსტიტუციურობის საკითხის განხილვა საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს განსჯადია. ვინაიდან საკითხი ეხება სადავო ნომების წინააღმდეგობას საქართველოს კონსტიტუციით დაცულ ძირითად უფლებებთან. ამასთან, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს არ უმსჯელია „კერძო დაცვითი საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონის სადავო ნორმის და „საჯარო სამართლის იურიდიული პირის – დაცვის პოლიციის დეპარტამენტის დებულების დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის ბრძანების გასაჩივრებული ნორმის კონსტიტუციურობის საკითხთან დაკავშირებით.
სარჩელი შემოტანილია კანონით დადგენილი ვადების დაცვით. არ არსებობს სადავო აქტებზეზე მაღლა მდგომი სხვა აქტები, რომლის კონსტიტუციურობასთან დაკავშირებით მსჯელობა იქნებოდა საჭირო სადავო აქტების კონსტიტუციურობაზე სრულფასოვანი მსჯელობის უზრუნველყოფის მიზნით. კონსტიტუციური სარჩელი შედგენილია საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს მიერ დამტკიცებული სასარჩელო სააპლიკაციო ფორმის მიხედვით, ხელმოწერილია მოსარჩელის მიერ და სრულად შეესაბამება „საკონსტიტუციო სამართალწარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-16 მუხლით დადგენილ მოთხოვნებს. სარჩელის აღძვრისას არ დარღვეულა მისი შეტანის კანონით დადგენილი ვადა. ყოველივე ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით, არ არსებობს წინამდებარე კონსტიტუციური სარჩელის განსახილველად მიღებაზე უარის თქმის „საკონსტიტუციო სამართალწარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-18 მუხლით განსაზღვრული არცერთი საფუძველი. |
მოთხოვნის არსი და დასაბუთება
1. „კერძო დაცვითი საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 24-ე მუხლის პირველი და მეორე პუნქტების და „საჯარო სამართლის იურიდიული პირის – დაცვის პოლიციის დეპარტამენტის დებულების დამტკიცების შესახებ“ საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის ბრძანების მეორე მუხლის მე-2 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის არაკონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის 30-ე მუხლის მეორე პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით.საქართველოს კონსტიტუციის 30-ე მუხლის მეორე პუნქტის პირველი წინადადების თანახმად: „სახელმწიფო ვალდებულია ხელი შეუწყოს თავისუფალი მეწარმეობისა და კონკურენციის განვითარებას“. კონსტიტუციის აღნიშნული დათქმა გულისხმობს, რომ სახელმწიფომ, თავისი კომპეტენციის ფარგლებში, ყველაფერი უნდა გააკეთოს იმისთვის, რომ არ შეიზღუდოს თავისუფალი მეწარმეობისა და კონკურენციის განვითარება. აქვე აღსანიშნავია, რომ კანონმდებლის აღნიშნული დათქმა თავისი შინაარსიდან გამომდინარე, არის მავალებელი ნორმა, რომელიც სახელმწიფოს შესაბამის ორგანოებს და უპირველეს ყოვლისა საკანონმდებლო ორგანოს უწესებს ვალდებულებას, არ მიიღონ იმგვარი კანონი, რომელიც პირდაპირ თუ ირიბად ხელს შეუშლის თავისუფალი მეწარმეობისა და კონკურენციის განვითარებას, ან წარმოშობს მსგავსი ხელშეშლის საფრთხეს. ჩვენს შემთხვევაში, აღსანიშნავია, რომ „კერძო დაცვითი საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 24-ე მუხლის პიველი პუნქტის თანახმად, კერძო დაცვით საქმიანობაზე კონტროლს ახორციელებს საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირი – დაცვის პოლიციის დეპარტამენტი საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის მიერ განსაზღვრული წესით. ამავე მუხლის მეორე პუნქტის თანახმად, დაცვითი საქმიანობის კონტროლის მიზნით კონტროლის განმახორციელებელი ორგანო: ამოწმებს დაცვითი ორგანიზაციის საქმიანობის შესაბამისობას ამ კანონის მოთხოვნებთან; ამოწმებს დაცვითი ორგანიზაციისა და მცველის მიერ კანონის მოთხოვნების დაცვას და ამ კანონის მოთხოვნების დარღვევისათვის შესაბამის პასუხისმგებლობას აკისრებს დაცვით ორგანიზაციას, ფიზიკურ ან/და იურიდიულ პირს. კანონის შესაბამისად, სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტი წარმოადგენს კერძო დაცვითი ორგანიზაციების მაკონტროლებელ ორგანოს, რომელიც უფლებამოსილია, კანონით დადგენილი წესით დაადგინოს თუ რა სახის ქმედება ითვლება კანონის მოთხოვნათა დარღვევად და შეუფარდოს დამრღვევს შესაბამისი სანქცია. ამავდროულად საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 2005 წლის 23 მარტის №266 ბრძანების მეორე მუხლის მე-2 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის თანახმად სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტი „ახორციელებს ფიზიკურ და იურიდიულ პირთა (მიუხედავად მათი ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმისა) დაცვას“. აღნიშნული რეგულაციის შედეგად, სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტს კერძო დაცვის სამსახურის იდენტური ფუნქცია ეკისრება , თუმცა ასევე გააჩნია თავისი კონკურენტების გაკონტროლების ფუნქცია, რაც იწვევს მეწარმე სუბიექტების არათანაბარ პირობებში ჩაყენებას და წარმოადგენს თავისუფალი მეწარმეობისა და კონკურენციის განვითარების კონსტიტუციური პრინციპის საწინააღმდეგო მოდელს, რითიც არღვევს საქართველოს კონსტიტუციის 30-ე მუხლის მეორე პუნქტის მოთხოვნას. არსებული პრაქტიკა, კერძოდ სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტის მხრიდან არაპროპორციული სანქციების შეფარდება, დავების განხილვის ვადების დარღვევა და სუბიექტური გადაწყვეტილებები ცხადყოფს, რომ სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტი მისთვის გასაჩივრებული კანონის ნორმით მინიჭებულ უფლებამოსილებას იყენებს კონკურენტების საზიანოდ.
საქართველოს კონსტიტუციის 30-ე მუხლის თაბახმად „სახელმწიფო ვალდებულია ხელი შეუწყოს თავისუფალი მეწარმეობისა და კონკურენციის განვითარებას“. აღნიშნული ნორმა განმარტებულია საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2008 წლის 19 დეკემბრის N1/2/411 გადაწყვეტილებაში (შპს „რუსენერგოსერვისი“, შპს „პატარა კახი“, სს „გორგოტა“, გივი აბალაკის ინდივიდუალური საწარმო „ფერმერი“ და შპს „ენერგია“ საქართველოს პარლამენტისა და საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტროს წინააღმდეგ) 30-ე მუხლის მე-2 პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით, რომელიც განამტკიცებს სახელმწიფოს პოზიტიურ ვალდებულებას „...ხელი შეუწყოს თავისუფალი მეწარმეობისა და კონკურენციის განვითარებას“. მეწარმეობის თავისუფლება კი წარმოადგენს სამოქალაქო ბრუნვის თავისუფლების მნიშვნელოვან გამოვლინებას, ეკონომიკური მართლწესრიგის, ჯანსაღი და სიცოცხლისუნარიანი საბაზრო ურთიერთობების საფუძველს. აღნიშნული ვალდებულებებით სახელმწიფო მხარს უჭერს თავისუფალი ეკონომიკის პრინციპს, რომელშიც არა მარტო მეწარმეობის ასპარეზია თავისუფალი ნებისმიერი ქმედუნარიანი სუბიექტისათვის, არამედ თავად მეწარმეობაა თავისუფალი. მხოლოდ თავისუფალი მეწარმეობის დროსაა შესაძლებელი, მეწარმე სუბიექტი გახდეს კომერციული ურთიერთობის სრულფასოვანი თანამონაწილე და შეძლოს თავისი საქმიანი უნარ-ჩვევების სრულყოფილი გამოვლინება. სასამართლო ადგენს, რომ მეწარმეობისადმი სახელმწიფოს მხარდაჭერა არ გულისხმობს მარტო ინსტიტუციურად ამ საქმიანობის თავისუფლების ნორმატიულ აღიარებას. მნიშვნელოვანია მისი მთავარი მოთამაშის, კერძოდ, მეწარმისადმი შეთავაზებული გარანტიები. სახელმწიფო ვალდებულია, შექმნას ისეთი ნორმატიული გარემო, რომელიც წაახალისებს და ბაზრიდან არ განდევნის სიცოცხლისუნარიან სუბიექტებს, იზრუნებს მათი გაჯანსაღებისათვის. თავისუფალი მეწარმეობა შეუძლებელია, თუ არ არის დაცული მისი სუბიექტის “სიცოცხლე”. ყველა შემთხვევაში, სუბიექტის საქმიანობის დასასრული, ეს ნორმატიული ჩარევით მოხდება თუ მის გარეშე, ბუნებრივი, პრაქტიკული გონიერებიდან გამომდინარე აუცილებლობით უნდა იყოს გამოწვეული და არა მის მიმართ ხელოვნური ანგარიშსწორებით. მეწარმეს შეუძლია დაიცვას საკუთარი უფლება არსებობაზე მხოლოდ იმ დრომდე, სანამ ის მზადაა განახორციელოს თავისუფალი მეწარმის ყველა ფუნქცია, ყველა შესაძლებლობის სრულად გამოყენებით და აქედან გამომდინარე, იტვირთოს თანაბარი რისკი. ის შეუცვლელი და ხელშეუხებელია (დაცულია) მანამ, სანამ თავისუფალ ბაზარზე, თავისუფალი შეჯიბრებით (კონკურენციით), მზადაა გამოავლინოს თავისი სარგებლიანობა ამ ფუნქციებისათვის. ჩვენს შემთხვევში აღსანიშნავია, რომ სახელმწიფო, სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტის შეშვეობით უხეშად ერევა კერძო დაცვის ორგანიზაციების ბაზარზე, რითიც შეუძლებელს ხდის თავისუფალ და კონკურენტუნარიან საქმიანობას, ვინაიდან ერთის მხრივ, თავად ახორციელებს იმავე საქმიანობას, მეორეს მხრივ კი კონკურენტების მიმართ გააჩნია მაკონტროლებელი ორგანოს ფუნქცია. ცხადია, ასეთ ვითარებაში შეუძლებელია ვისაუბროთ კონკურენციის დაცვაზე. კონსტიტუციის 30-ე მუხლიდან გამომდინარე, თავისუფალი კონკურენცია ორგანულადაა დაკავშირებული მეწარმეობის თავისუფლებასთან და წარმოადგენს საბაზრო მეურნეობის საძირკველს. კონკურენციისადმი ხელის შეწყობით სახელმწიფო ახალისებს ბაზარზე სიცოცხლისუნარიანი სუბიექტების საქმიანობას. ეს კი, თავის მხრივ, ხელს უწყობს ჯანსაღი სამოქალაქო ბრუნვის ჩამოყალიბებას. საკონსტიტუციო სასამართლო ცალსახად ადგენს, რომ კონკურენციის არსებობისა და განვითარების სამართლებრივი გარანტიები გულისხმობს სახელმწიფოს მიერ ისეთი სამართლებრივი ნორმებისა და ინსტიტუტების შექმნას, რომლებიც ხელს შეუწყობენ მეწარმოების თავისუფლების განვითარებას, ქონებრივი ურთიერთობების მონაწილეთა ფორმალურ თანასწორობას, კერძო საკუთრების დაცვას, შეთანხმების თავისუფლებას, დარღვეული უფლებების დაცვის უზრუნველყოფას, მეწარმე სუბიექტების მიერ კონკურენციული ქმედებების განხორციელების შესაძლებლობის აღიარებას და, სახელმწიფოს მხრიდან, კონკურენციისადმი სხვა დახმარებებს. სწორედ ამ პრინციპებზეა დაფუძნებული სამოქალაქო და სავაჭრო სამართლის სისტემები იმ ქვეყნებში, რომლებიც ორიენტირებული არიან საბაზრო პრიორიტეტებზე ეკონომიკის რეგულირებაში. სადავო აქტების შეფასებისას, პირველ რიგში, უნდა გაირკვეს ის მიზანი, რომელიც ამოძრავებდა კანონმდებელს მათი მიღებისას. ნებისმიერ შემთხვევაში, ამ მიზნის ქვეშ მოაზრებული სიკეთე ნორმატიულად მოწესრიგებადი და ფასეული უნდა იყოს. სწორედ ასეთი შეიძლება იყოს კანონმდებლის ლეგიტიმური მიზანი და არა ისეთი, რომელიც გაუცხოებულია ნორმატიული ნებისაგან და არ შეესაბამება მას. სადავო აქტების გამოყენების პროცესი მიანიშნებს იმაზე, რომ მიზნის მიღწევის არსებული საშუალება თავიდანვე იყო უვარგისი. ასეთი მიდგომის შემთხვევაში, მიზანი კი არ ამართლებს საშუალებას, არამედ საშუალება უნდა იყოს მიზნის შესაფერისი. მიზნის შესაფერისი კი ისეთი საშუალებაა, რომელიც ყველაზე ბუნებრივი და მორგებადია ამ მიზნისათვის და ყველაზე უმტკივნეულო და ასატანი შეზღუდული უფლებისათვის. სადავო ნორმები ქმნიან ისეთ უსამართლოს პრაქტიკას, როდესაც კერძო დაცვის ორგანიზაციების ეკონომიკური საქმიანობის შედეგიანობა, პირდაპირ დამოკიდებულია კონკურენტის სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტის კეთილ ნებაზე, რაც შეუძლებელს ხდის ჯანსაღი კონკურენციის არსებობას.
საკონსტიტუციო სასამართლომ 2005 წლის 28 ივლისის გადაწყვეტილებით (საქმე N 1/14/184,228 ,,სააქციო საზოგადოებები – ,,საქგაზი" და ,,ანაჯგუფი" (ყოფილი ,,თბილგაზოაპარატი") საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ” დაადგინა, რომ საქართველოს სამაქალაქო კოდექსის 24-ე მუხლის მე-4 ნაწილში მოცემულია უმნიშვნელოვანესი დებულება, რომ ,,სახელმწიფო სამოქალაქო-სამართლებრივ ურთიერთობებში მონაწილეობს ისევე, როგორც კერძო სამართლის იურიდიული პირი". კერძოსამართლებრივ ურთიერთობებში პირთა თანასწორობის დაკანონებულმა პრინციპმა სახელმწიფო გაათანაბრა ამ ურთიერთობის სხვა სუბიექტებთან. სასამართლოს ყურადღებას გავამახვილებთ სადავო ნორმებთან მიმართებაში საერთაშორისო კანონმდებლობის და პრაქტიკის ანალიზზე, რომელიც შეისწავლა საქართველოს კონკურენციის სააგენტომ კერძო დაცვითი კომპანიის შპს „გიგანტი სექიურითის“ 2016 წლის 11 იანვრის წერილის საფუძველზე და გამოავლინა თავისუფალი კონკურენციის დარღვევები „კერძო დაცვითი საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნებში, საქართველოს კონკურენციის კანონმდებლობასთან შესაბამისობაში. მითითებულ დასკვნაში აღნიშნულია, რომ გაერთიანებული ერების სამსახურმა ნარკოტიკების და დანაშაულის წინააღმდეგ, 2014 წელს გამოაქვეყნა კვლევა „კერძო დაცვის სერვისების რეგულაცია გაეროს წევრ სახელმწიფოებში“ (ნიუ იორკი 2014 წელი). კვლევამ აჩვენა, რომ კერძო დაცვის ორგანიზაციების მარეგულირებელ ორგანოებთან მიმართებაში ნებისმიერ შემთხვევაში ფუნდამეტურ პრინციპად მიიჩნევა მარეგულირებელი ორგანოს დამოუკიდებლობა და მიუკერძოებლობა. გარდა ამისა, კორუფციის წინააღმდეგ გაეროს კონვენციის, მე-12 მუხლი ითვალისწინებს სახელმწიფოს მიერ ყველა ზომის მირებას, რომ კერძო სექტორის რეგულირება იყოს გამჭვირვალე და საჯარო პირებს არ გააჩნდეთ ინტერესთა კონფლიქტი ბიზნესის სხვადასხვა სფეროში. შესაბამისად, სახელმწიფოები სხვადასხვა გზით უზრუნველყოფენ მარეგულირებელ ორგანოსა და მის მიერ კონტროლირებად ინდუსტრიას შორის ინტერესთა კონფლიქტის დაუშვებლობას. მაგალითად, გაერთიანებულ სამეფოში „დაცვის ინდუსტრიის სააგენტო“ (the Security Industry Authority) ბიზნესიდან და საჯარო სექტორიდან ირჩევს ისეთ წევრებს, რომელტაც მოცემულ მომენტში არ აქვთ არავითარი ინტერესი და შემხებლობა კერძო დაცვის ინდუსტრიასთან. შეზღუდვები ვრცელდება არამარტო მოქმედ, არამედ ისეთ პირებზე, ვინც უკვე დატოვა მარეგულირებელი ორგანოს რიგები. მაგალითად, ბელგიის კანონმდებლობით დადგენილია, რომ პირებს, რომლებიც ცდილობენ მოიპოვონ კერძო მცველის ლიცენზია ან ნებართვა ასეთი კომპანიის დასაფუძნებლად, მინიმუმ წინა 2 წლის განმავლობაში არ უნდა ემუშქავათ პოლიციაში, სამხედრო ან საიდუმლო სამსახურში. ბოლივიაში, კოლუმბიაში, ჰონდურასში, მექსიკაში, პანამასა და ურუგვაიში მსგავსი შეზღუდვა ეხებათ ამჟამად არმიაში ან საჯარო სამსახურში მყოფ პირებს. ირლანდიის აქტი კერძო დაცვის შესახებ (the Private Security Services Act) უკრძალავს ნებისმიერ საჯარო მოხელეს, ჰქონდეს რაიმე ფუნქცია კერძო დაცვის სფეროში. გაეროს წევრი სახელმწიფოების საუკეთესო პრაქტიკის მიხედვით, ნებისმიერი საჩივარი კერძო დაცვის კომპანიების წინააღმდეგ მოკვლეულ და განხილულ უნდა იქნეს დამოუკიდებელი და მიუკერძოებელი ორგანოს მიერ, ასევე უზრუნველყოფილი უნდა იყოს ამ ორგანოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილების გასაჩივრების მიუკერძოებელი პროცესი. განსაკუთრებულ პრობლემურ პრაქტიკად გაერო მიიჩნევს ისეთ საკანონმდებლო ჩარჩოს, სადაც პოლიციას შეუძლია კერძო დაცვის კომპანიებთან კონკურენციით, „გადაიხადე მომსახურებისთვის“ მოდელით, მონაწილეობა მიიღოს ისეთი ობიექტების დაცვის უფლების მოპოვებაში, როგორიცაა მაგალითად სპორტული ღონისძიება. გაერო რეკომენდაციას აძლევს სახელმწიფოებს, გამოიკივლიონ ინტერესთა კონფლიქტის შესაძლებლობა, რაც განსაკუთრებიდ ცხადია ისეთ შემთხვევებში, სადაც დაცვის პოლიცია ასევე გვევლინება კერძო დაცვის სამსახურის მარეგულირებელ ორგანოდ. ფაქტია, რომ გაეროს აღნიშნული რეკომენდაცია ყველაზე პრობლემურ საკიტხად მიიჩნევს ისეთ საკანონმდებლო რეგულაციას, სადაც პოლიცია გვევლინება კერძო დაცვის სამსახურის კონკურენტად, თუნდაც მხოლოდ განსაკუთრებულ შემთხვევაში. საქართველოს შემთხვევაში კი, კონკურენცია დაცვის პოლიციასა და კერძო დაცვის კომპანიებს შორის არსებობს საქმიანობის სრულ სექტორზე, რაც პირდაპირ ქმნის ინტერესთა კონფლიქტს და წინააღმდეგობაში მოდის გაეროს კონვენციით გათვალისწინებულ პრინციპებტან , ასევე ზემოთ აღწერილ საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკასთან. გაეროს კვლევის მსგავსად, კერძო დაცვის სხვადასხვა რეგულაციას მიმოიხილავს ჟენევის შეიარაღებული ძალების დემოკრატიული კონტროლის ცენტრის კვლევა (Geneva Centre for the Democrate Control of Armed Forces (DCAF) 2007 წელი) 2007 წელს ცენტრმა გამოაქვეყნა კვლევა, რომელიც ასახავს კერძო დაცვის სექტორის რეგულირებას და არსებულ გამოწვევებს ევროკავშირსა და ევროპის საბჭოს სახელმწიფოებში. კვლევაში აღნიშნულია, რომ პრობლემატურია პოლიციასა და კერძო დაცვის სამსახურებს შორის ინტერესთა კონფლიქტის არსებობა და აღწერილია სხვადასხვა სახელმწიფოებში ამ პრობლემის აღმოსაფხვრელად მიღებული ზომები. პოლიციასა და კერძო დაცვის კომპანიებს შორის ინტერესთა კონფლიქტი წარმოიქმნება მაშინ, თუ ისინი ერთმანეთის კონკურენტები არიან და ერთი და იგივე ხელშეკრულების შესრულებისთვის. სწორედ აღნიშნულ პრობლემასთან გვაქვს საქმე საქართველოს რეალობაში, ვინაიდან საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 2005 წლის 23 მარტის №266 ბრძანებით სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტი ახორციელებს ფიზიკურ და იურიდიულ პირთა (მიუხედავად მათი ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმისა) დაცვას. საქართველოში კერძო დაცვის კომპანიებსა და სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტს შორის კონკურენციას შესაძლებლობას გამორიცხავს ის ფაქტიც, რომ კერძო დაცვითი საქმიანობის შესახებ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის თანახმად, სწორედ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო არის ის ზედამხედველობის ინსტიტუტი, რომელიც გასცემს ლიცენზიებს კერძო დაცვის კომპანიებზე და შემდგომში აკონტროლებს მათ შესაბამისობას კანონის მოთხოვნებთან. აღსანიშნავია, რომ საქართველოს კონკურენციის სააგენტომ აღნისნული საკითხის შესწავლისას მიიჩნია, რომ მიზანშეწონილია საქართველოს კანონმდებლობის დახვეწა კერძო დაცვის მომსახურების ბაზარზე კონკურენციის გარემოს გაუმჯობესების მიზნით. სააგენტოს დასკვნის თანახმად, საქართველოში დღეს არსებული მოდელი, რომელიც ითვალისწინებს სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტისთვის ორმაგი ფუნქციის მინიჭებას, წარმოადგენს გადახვევას კერძოსამართლებრივ ურთიერთობებში პირთა თანასწორობის პრინციპიდან და ბაზრის მონაწილეებს უქმნის განცდას, რომ არნიშნული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი მარეგულირებელ ფუნქციას შესაძლოა იყენებდეს კონკურენტების საზიანოდ, რაც უარყოფითად აისახება კერძო დაცვის მომსახურების ბაზრის ფუნქციონირებაზე. კონკურენციის სააგენტომ დაადგინა, რომ შესაბამის მომსახურების ბაზარზე კონკურენციული გარემოს გაჯანსაღების და თავისუფალი კონკურენციის პრინციპების დამკვიდრების მიზნით, ამასთანავე, კერძოსამართლებრივ ურთიერთობებში პირთა თანასწორობის პრინციპის, სახელმწიფო სტრუქტურებში ინტერესთა კონფლიქტის დაუშვებლობისა და თავისუფალი კონკურენციის მნიშვნელობის გათვალისწინებით, სასურველია გადაიხედოს არსებული საკანონმდებლო ჩარჩო, რის შედეგად გაიმიჯნება ერთი და იგივე ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ კერძო დაცვის მომსახურების კონტროლისა და პარალელურად, სახელშეკრულებო საფუძველზე ანალოგიური სერვისის განხორციელების უფლებამოსილებები. ყოველივე ზემოთაღნიშნულის გათვალისწინებით, გთხოვთ საქართველოს კონსტიტუციის 30-ე მუხლის მეორე პუნქტის პირველი წინადადებასთან მიმართებით არაკონსტიტუციურად ცნოთ „კერძო დაცვითი საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 24-ე მუხლის პირველი პუნქტის ნორმატიული შინაარსი, რომელიც ითვალისწინებს დაცვით საქმიანობაზე კონტროლს განხორციელებას საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირი – დაცვის პოლიციის დეპარტამენტის მიერ, საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის მიერ განსაზღვრული წესით, ასევე არაკონსტიტუციურად ცნოთ კერძო დაცვითი საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 24-ე მუხლის მეორე პუნქტის ნორმატიული შინაარსი, რომელიც ითვალისწინებს დაცვითი საქმიანობის კონტროლის მიზნით კონტროლის განმახორციელებელი ორგანოს უფლებებს: შეამოწმოს დაცვითი ორგანიზაციის საქმიანობის შესაბამისობას ამ კანონის მოთხოვნებთან; შეამოწმოს დაცვითი ორგანიზაციისა და მცველის მიერ კანონის მოთხოვნების დაცვა და „კერძო დაცვითი საქმიანობის შესახებ“ დაცვითი საქმიანობის მოთხოვნების დარღვევისათვის შესაბამის პასუხისმგებლობა დააკისროს დაცვით ორგანიზაციას, ფიზიკურ ან/და იურიდიულ პირს. ასევე გთხოვთ საქართველოს კონსტიტუციის 30-ე მუხლის მეორე პუნქტის პირველი წინადადებასთან მიმართებით არაკონსტიტუციურად ცნოთ საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 2005 წლის 23 მარტის №266 ბრძანების მეორე მუხლის მე-2 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის ნორმატიული შინაარსი, რომლის მიხედვით სსიპ დაცვის პოლიციის დეპარტამენტი „ახორციელებს ფიზიკურ და იურიდიულ პირთა (მიუხედავად მათი ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმისა) დაცვას“. |
სარჩელით დაყენებული შუამდგომლობები
შუამდგომლობა სადავო ნორმის მოქმედების შეჩერების თაობაზე: არა
შუამდგომლობა პერსონალური მონაცემების დაფარვაზე: არა
შუამდგომლობა მოწმის/ექსპერტის/სპეციალისტის მოწვევაზე: არა
კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა სახის შუამდგომლობა: არა