სერგო ტაბატაძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ
დოკუმენტის ტიპი | განჩინება |
ნომერი | N1/17/1259 |
კოლეგია/პლენუმი | I კოლეგია - გიორგი კვერენჩხილაძე, ევა გოცირიძე, ვასილ როინიშვილი, გიორგი თევდორაშვილი, |
თარიღი | 20 აპრილი 2023 |
გამოქვეყნების თარიღი | 26 აპრილი 2023 16:29 |
კოლეგიის შემადგენლობა:
ვასილ როინიშვილი – სხდომის თავმჯდომარე;
ევა გოცირიძე – წევრი, მომხსენებელი მოსამართლე;
გიორგი თევდორაშვილი – წევრი;
გიორგი კვერენჩხილაძე – წევრი.
სხდომის მდივანი: მარიამ ბარამიძე.
საქმის დასახელება: სერგო ტაბატაძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ.
დავის საგანი: ა) საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილისა (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-5 პუნქტთან (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) მიმართებით; ბ) 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის პირველ პუნქტთან (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) მიმართებით; გ) საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-9 პუნქტთან (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) მიმართებით.
საქმის განხილვის მონაწილენი: მოსარჩელე მხარის წარმომადგენელი - გიორგი ტაბატაძე; მოპასუხე მხარის, საქართველოს პარლამენტის წარმომადგენლები - ნინო ქოჩიაშვილი და ნიკა მეტრეველი; მოწმე – საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის საორგანიზაციო სამმართველოს სამართლებრივი უზრუნველყოფისა და ადმინისტრაციული საქმის წარმოების მთავარი სპეციალისტი გურამ გალოგრე.
I
აღწერილობითი ნაწილი
1. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2017 წლის 14 სექტემბერს კონსტიტუციური სარჩელით (რეგისტრაციის №1259) მომართა სერგო ტაბატაძემ. №1259 კონსტიტუციური სარჩელი საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პირველ კოლეგიას არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადასაწყვეტად გადმოეცა 2017 წლის 22 სექტემბერს. №1259 კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადასაწყვეტად, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პირველი კოლეგიის განმწესრიგებელი სხდომა, ზეპირი მოსმენით, გაიმართა 2018 წლის 17 ივლისს.
2. №1259 კონსტიტუციურ სარჩელში საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოსადმი მომართვის სამართლებრივ საფუძვლებად მითითებულია: საქართველოს კონსტიტუციის 2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქციის 42-ე მუხლის პირველი პუნქტი და 89-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტი, „საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის მე-19 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტი, 39-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტი, „საკონსტიტუციო სამართალწარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-15 და მე-16 მუხლები.
3. საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილი (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) აწესებს ცივი იარაღის ტარებისთვის ადმინისტრაციულსამართლებრივი პასუხისმგებლობის საფუძველს. კერძოდ, „ქუჩაში, ეზოში, სტადიონზე, სკვერში, პარკში, საგანმანათლებლო დაწესებულებაში, სასამართლოში, აეროპორტში, კინოთეატრში, თეატრში, საკონცერტო დარბაზში, კაფეში, რესტორანში, ყველა სახის საზოგადოებრივ ტრანსპორტში, ავტოსადგურში, რკინიგზის სადგურში და სხვა საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში ცივი იარაღის ტარება იწვევს დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით“. ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის თანახმად (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია), „პირს, რომელსაც აქვს მოკლელულიანი ცეცხლსასროლი იარაღის ტარების უფლება, აქვს აგრეთვე ცივი იარაღის ტარების უფლება“. დასახელებული კოდექსის 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტი (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) ადგენს ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმეზე დადგენილების გასაჩივრების წესს. თავის მხრივ, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილი ამომწურავად ჩამოთვლის იმ შემთხვევებს, რომელთა არსებობის დროსაც შესაძლებელია, კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება გასაჩივრდეს ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო, საქმის წარმოების განახლების მოთხოვნით.
4. საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-5 პუნქტის თანახმად (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია), „არავინ არ აგებს პასუხს იმ ქმედობისათვის, რომელიც მისი ჩადენის დროს სამართალდარღვევად არ ითვლებოდა“. 42-ე მუხლის პირველი პუნქტი (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) ადგენს, რომ „ყოველ ადამიანს უფლება აქვს თავის უფლებათა და თავისუფლებათა დასაცავად მიმართოს სასამართლოს“. თავის მხრივ, 42-ე მუხლის მე-9 პუნქტი (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) აწესებს, რომ „ყველასთვის გარანტირებულია სახელმწიფო, ავტონომიური რესპუბლიკების და თვითმმართველობის ორგანოთა და მოსამსახურეთაგან უკანონოდ მიყენებული ზარალის სასამართლო წესით სრული ანაზღაურება შესაბამისად სახელმწიფო, ავტონომიური რესპუბლიკის და ადგილობრივი თვითმმართველობის სახსრებიდან“.
5. №1259 კონსტიტუციურ სარჩელზე თანდართული მასალებიდან ირკვევა, რომ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის ქ. თბილისის მთავარი სამმართველოს მეტროპოლიტენის სამმართველოს მეორე ოცეულის პატრულ-ინსპექტორის დავით იარაჯულის მიერ, 2016 წლის 30 ოქტომბერს შედგა სერგო ტაბატაძის პირადი გასინჯვისა და ნივთების გასინჯვის №აჟ 000008275 ოქმი, რომლის თანახმად, 2016 წლის 30 ოქტომბერს, 11:50 საათზე, ქ. თბილისში, მეტროპოლიტენის სადგურ „ვარკეთილის“ ზედა ვესტიბიულის ტერიტორიაზე შეჩერებულ იქნა სერგო ტაბატაძე, რომელსაც პირადი გასინჯვისას აღმოაჩნდა ცივი იარაღი - დანა. 2016 წლის 8 ნოემბრის ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ოქმის (№აბ000304217) საფუძველზე, საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) შესაბამისად, მოსარჩელე დაჯარიმდა 200 (ორასი) ლარით. მოსარჩელემ, აღნიშნული ოქმი გაასაჩივრა ჯერ ზემდგომ ადმინისტრაციულ ორგანოში, შემდეგ კი თბილისის საქალაქო სასამართლოში და მოითხოვა მისი ბათილად ცნობა. საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის დირექტორის 2016 წლის 9 დეკემბრის №20/12-3589 დადგენილებით და თბილისის საქალაქო სასამართლოს 2017 წლის 14 თებერვლის დადგენილებით, ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა ოქმი №აბ000304217 უცვლელად იქნა დატოვებული და საჩივარი არ დაკმაყოფილდა.
6. მოსარჩელე მხარის განმარტებით, მას, როგორც საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის სამინისტროს სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულების - გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტის გარემოსდაცვითი პატრულირებისა და სწრაფი რეაგირების სამსახურის საჯარო მოსამსახურეს, სამსახურებრივი მოვალეობის შესრულებისას აქვს ცეცხლსასროლი იარაღის ტარების უფლება, რომელიც საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) შესაბამისად, ასევე წარმოშობს ცივი იარაღის ტარების უფლებასაც. მიუხედავად ამისა, ერთი მხრივ, შინაგან საქმეთა სამინისტრომ, ხოლო, მეორე მხრივ, პირველი ინსტანციის სასამართლომ, სადავო ნორმა განმარტეს იმგვარად, რომ პირს ცივი იარაღის ტარების უფლება მხოლოდ მაშინ წარმოეშობა, თუ ცეცხლსასროლი იარაღი დარეგისტრირდება შინაგან საქმეთა სამინისტროს მომსახურების სააგენტოში და მისი ტარების უფლება დადასტურებული იქნება ამავე უწყების მიერ გაცემული შესაბამისი ნებართვის საფუძველზე. ნორმის ამგვარი ბუნდოვანი და წინასწარ განუჭვრეტელი განმარტება კი ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-5 პუნქტს (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია). შესაბამისად, მოსარჩელისთვის პრობლემურია ზემოხსენებული სადავო ნორმების ის ნორმატიული შინაარსი, რომელიც ითვალისწინებს ცივი იარაღის ტარებისთვის ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრებას პირისთვის, რომელსაც აქვს მოკლელულიანი ცეცხლსასროლი იარაღის ტარების უფლება, მაგრამ არ აქვს დარეგისტრირებული იარაღი.
7. საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტთან მიმართებით (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) მოსარჩელე აღნიშნავს, რომ მისთვის პრობლემურია სადავო ნორმით დადგენილი ის წესი, რომლის თანახმადაც, ორგანოს (თანამდებობის პირის) მიერ ჯარიმის სახით ადმინისტრაციული სახდელის დადების თაობაზე მიღებული დადგენილების კანონიერების შემოწმება შესაძლებელია მხოლოდ ზემდგომ ადმინისტრაციულ ორგანოში (ზემდგომ თანამდებობის პირთან), ხოლო შემდეგ, რაიონის (ქალაქის) სასამართლოში, გასაჩივრების გზით. ამასთან, რაიონის (ქალაქის) სასამართლოს გადაწყვეტილება საბოლოოა. შესაბამისად, სადავო ნორმით დადგენილი წესი მას აღუკვეთს შესაძლებლობას, პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება სააპელაციო სასამართლოში გაასაჩივროს, რაც, მისი აზრით, ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის პირველი პუნქტის (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) დანაწესს და გაუმართლებლად ზღუდავს სასამართლოსთვის მიმართვის უფლებას.
8. დამატებით, კონსტიტუციური სარჩელის ავტორი მიუთითებს, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს მიერ სადავო ნორმის (მხედველობაშია საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი 1811 მუხლის პირველი ნაწილი და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილი) არაკონსტიტუციურად ცნობის შემთხვევაში, საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-9 პუნქტი (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) მას ანიჭებს უფლებას, მოითხოვოს ბუნდოვანი ნორმის საფუძველზე დაკისრებული ჯარიმის შესაბამისი თანხის ანაზღაურება. მიუხედავად ამისა, საკანონმდებლო დონეზე არ არსებობს მექანიზმი იმისა, რომ სახელმწიფოს მხრიდან მიყენებული ეს ზიანი რეალურად ანაზღაურდეს. კერძოდ, საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლი არ იძლევა შესაძლებლობას, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილება მიჩნეულ იქნეს ახლად აღმოჩენილ გარემოებად, რაც შექმნიდა საერთო სასამართლოში საქმის წარმოების განახლების ნორმატიულ საფუძველს. შესაბამისად, მოსარჩელე საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-9 პუნქტთან მიმართებით (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) არაკონსტიტუციურად მიიჩნევს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის იმ ნორმატიულ შინაარსს, რომელიც ახლად აღმოჩენილ გარემოებად არ ითვალისწინებს საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებას, რომლითაც ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმეში გამოყენებული კანონი არაკონსტიტუციურად იქნა ცნობილი.
9. განმწესრიგებელ სხდომაზე მოსარჩელის წარმომადგენელმა აღნიშნა, რომ საქართველოს მთავრობის 2014 წლის 18 მარტის №242 დადგენილების - „იმ თანამდებობის პირთა ნუსხის დამტკიცების შესახებ, რომლებსაც აქვთ სამსახურებრივ-საშტატო იარაღის ტარების უფლება“ (შემდგომში, საქართველოს მთავრობის 2014 წლის 18 მარტის №242 დადგენილება) მე-3 მუხლი შეუძლებელია მიჩნეულ იქნეს სადავო ნორმის (მხედველობაშია საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი 1811 მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილი) შინაარსის დამაზუსტებლად, ვინაიდან იგი მხოლოდ ფორმალურად ადასტურებს მოსარჩელის კანონმდებლობით ისედაც დადგენილი იარაღის ტარების უფლებას. აღნიშნული ნორმა, მისი აზრით, ემსახურება სხვა მიზნებს, რომლებიც შეიძლება დაკავშირებული იყოს იარაღის ტარების უფლების მქონე პირთა აღრიცხვიანობის საჭიროებასთან და უსაფრთხოების დაცვასთან საზოგადოდ.
10. დამატებით, მოსარჩელის წარმომადგენელმა საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტთან მიმართებით (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) გამწესრიგებელ სხდომაზე დააზუსტა სასარჩელო მოთხოვნის ფარგლები და მიუთითა, რომ კონსტიტუციური სარჩელით, სადავოა ზემოხსენებული ნორმის პირველი პუნქტის ის დებულება, რომელიც შეეხება ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმის ადგილზე განხილვისას მიღებული გადაწყვეტილების მხოლოდ ზემდგომ ორგანოში (ზემდგომი თანამდებობის პირთან) და რაიონის (ქალაქის) სასამართლოში გასაჩივრების შესაძლებლობას. მოსარჩელის წარმომადგენლის მითითებით, ზემდგომ ორგანოში (ზემდგომ თანამდებობის პირთან) ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ოქმის გასაჩივრება ფორმალურ ხასიათს ატარებს, ხოლო რაიონულ (საქალაქო) სასამართლოში ერთჯერადად გასაჩივრების მექანიზმის არსებობა არ აკმაყოფილებს საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის პირველი პუნქტის (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) მოთხოვნებს. მოსარჩელის წარმომადგენლის განმარტებით, გასაჩივრების გზით ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმის სააპელაციო ინსტანციით განხილვა ხელს შეუწყობდა ერთგვაროვანი პრაქტიკის ჩამოყალიბებას სააპელაციო სასამართლოში, სადაც საქმეები კოლეგიურად განიხილება და, ჩვეულებრივ, ნაკლებია სამართლებრივი შეცდომის დაშვების რისკი. ყოველივე ზემოხსენებულის გათვალისწინებით, მოსარჩელე მიიჩნევს, რომ კონსტიტუციის 42-ე მუხლის პირველი პუნქტი (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) - სასამართლოსადმი მიმართვის უფლება, გულისხმობს სასამართლოს ორი ინსტანციისთვის მიმართვის შესაძლებლობას. წინააღმდეგ შემთხვევაში, უფლების ეფექტიანი დაცვა, შედეგის თვალსაზრისით, მიუღწეველი დარჩება.
11. მოსარჩელე, საკუთარი არგუმენტაციის გასამყარებლად, იშველიებს საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოსა და ადამიანის უფლებათა დაცვის ევროპული სასამართლოს რელევანტურ პრაქტიკას.
12. მოპასუხე მხარის პოზიციით, საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილები (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) საკმარისი სიცხადით არის ჩამოყალიბებული და ისინი არ ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-5 პუნქტის დანაწესს (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია). მოპასუხის წარმომადგენელმა, განმწესრიგებელი სხდომის ფარგლებში, ყურადღება გაამახვილა ზემოხსენებული სადავო ნორმების „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, 35-ე მუხლთან და საქართველოს მთავრობის 2014 წლის 18 მარტის №242 დადგენილების მე-3 მუხლთან მჭიდრო შინაარსობრივ კავშირზე. უფრო კონკრეტულად კი, მოპასუხე მიუთითებს „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონის 35-ე მუხლზე, რომელიც სისტემურად გარდამავალი დებულებების თავშია მოთავსებული და ითვალისწინებს დამატებითი ნორმატიული აქტების გამოცემის სავალდებულოობას, რომელიც აზუსტებს და ტექნიკურად უზრუნველყოფს „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონში დადგენილ სხვადასხვა რეგულაციებს. ამ კუთხით, მოპასუხეს რელევანტურად ესახება საქართველოს მთავრობის 2014 წლის 18 მარტის №242 დადგენილების მე-3 მუხლი, რომელიც ექსპლიციტურად მიუთითებს „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრული შესაბამისი პირებისათვის იარაღის ტარების უფლების დადასტურების სავალდებულოობაზე. მოპასუხე მიიჩნევს, რომ დასახელებული ნორმების ერთობლივად წაკითხვის შემთხვევაში, ერთმნიშვნელოვნად ცხადია, რომ „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული იარაღის ტარების უფლება არ არსებობს ცალკე აღებული დეკლარირებული უფლების სახით. სავალდებულოა, რომ იგი დადასტურდეს შესაბამის სააგენტოში რეგისტრაციით, და რომ ეს რეგისტრაცია განსხვავებულ სუბიექტებთან მიმართებაში, ასევე განსხვავებულად რეგულირდება. შესაბამისად, მოპასუხის აზრით, სადავო ნორმები (მხედველობაშია საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქციის 1811 მუხლის პირველი და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილები) განსაზღვრულობის კონსტიტუციური მოთხოვნის შესაბამისად არის ფორმულირებული და, ამ მხრივ, საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-5 პუნქტთან (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) მიმართებით წინააღმდეგობა არ იკვეთება.
13. მოპასუხე მხარის წარმომადგენლის განმარტებით, საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტს (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) მიმართება აქვს საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის პირველ პუნქტთან (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) ისევე, როგორც გააჩნია პოტენცია, შეზღუდოს დასახელებული კონსტიტუციური დებულებით გათვალისწინებული სასამართლოსადმი ხელმისაწვდომობის უფლება, თუმცა სასამართლოსთვის მიმართვის უფლება არ არის აბსოლუტური ბუნების და იგი შეიძლება, დაექვემდებაროს კონკრეტულ შეზღუდვებს, რომელთა გამართლებულობის შემთხვევაში, არაკონსტიტუციურობის საკითხი რელევანტურობას კარგავს. მოსარჩელის წარმომადგენლის მითითებით, უფლებაში ჩარევის გამართლებულობის ეს წინაპირობები მოცემულ შემთხვევაშიც სახეზეა, თუმცა იგი არ წარმოადგენს განმწესრიგებელი სხდომის ფარგლებში განსახილველ საკითხს.
14. მოპასუხის წარმომადგენელმა საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-9 პუნქტთან (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) შესაძლო წინააღმდეგობის კონტექსტში აღნიშნა, რომ მოსარჩელე მხარის მიერ სასარჩელო მოთხოვნის კონსტიტუციის ზემოხსენებულ დებულებასთან მიმართებით დაყენება დაუსაბუთებელია. კერძოდ, განსახილველი საქმის ფარგლებში საკითხი დგას იმგვარად, რომ მოსარჩელისთვის პრობლემურია საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის ის ნორმატიული შინაარსი, რომელიც არ იძლევა შესაძლებლობას, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილება მიჩნეულ იქნეს ახლად აღმოჩენილ გარემოებად, რაც შექმნიდა საქმის წარმოების განახლების საფუძველს. აღნიშნული დასაბუთება კი შინაარსობრივად მიემართება არა საქართველოს კონსტიტუციის 42-ე მუხლის მე-9 პუნქტს (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია), არამედ 42-ე მუხლის პირველი პუნქტის დანაწესს (2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია).
15. საქმეზე მოწმედ მოწვეულმა პირმა, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის საორგანიზაციო სამმართველოს სამართლებრივი უზრუნველყოფისა და ადმინისტრაციული საქმის წარმოების მთავარმა სპეციალისტმა გურამ გალოგრემ აღნიშნა, რომ „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული პირებისთვის იარაღის ტარების უფლება დაკავშირებულია შინაგან საქმეთა სამინისტროს მომსახურების სააგენტოში მისი რეგისტრაციის ფაქტთან. შესაბამისად, მართალია, საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილში (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) მითითებულია, რომ პირს, რომელსაც აქვს მოკლელულიანი ცეცხლსასროლი იარაღის ტარების უფლება, აგრეთვე აქვს ცივი იარაღის ტარების უფლება, თუმცა საქართველოს მთავრობის 2014 წლის 18 მარტის №242 დადგენილება, რომელიც მიღებულია „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონის 35-ე მუხლის საფუძველზე, მკაფიოდ აწესებს, რომ იარაღის ტარების უფლება უნდა დადასტურდეს საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მომსახურების სააგენტოს მიერ შესაბამისი ნებართვის გაცემით, რომელიც გატარდება რეგისტრაციაში. შესაბამისად, მოწმის განმარტებით, „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრული, სამსახურებრივ-საშტატო იარაღის ტარების უფლებით მოსარგებლე სუბიექტები, ვალდებული არიან, დაირეგისტრირონ კონკრეტული იარაღი, რომელიც აღირიცხება მათ სახელზე და დაადასტურონ იარაღის ტარების უფლება საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მომსახურების სააგენტოს მიერ გაცემული ნებართვით.
II
სამოტივაციო ნაწილი
1. კონსტიტუციური დებულების ცვლილება
1. №1259 კონსტიტუციურ სარჩელში მოსარჩელე მხარე სადავო ნორმების არაკონსტიტუციურად ცნობას ითხოვს საქართველოს კონსტიტუციის 2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქციის 42-ე მუხლის პირველ, მე-5 და მე-9 პუნქტებთან მიმართებით. მითითებული კონსტიტუციური დებულებები ძალადაკარგულია. შესაბამისად, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადაწყვეტისას, დასახელებული დებულებების ნაცვლად, დაეყრდნობა საქართველოს კონსტიტუციის მოქმედი რედაქციის შესატყვის დებულებებს.
2. საქართველოს კონსტიტუციის 2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქციის 42-ე მუხლის პირველი პუნქტი ადგენდა სასამართლოსთვის მიმართვის უფლებას. საქართველოს მოქმედი კონსტიტუციით, სასამართლოსთვის მიმართვის უფლება დაცულია 31-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველი წინადადებით. საქართველოს კონსტიტუციის 2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქციის 42-ე მუხლის მე-5 პუნქტი აწესებდა პასუხისმგებლობის დამდგენი ნორმის განჭვრეტადობის კონსტიტუციურ მოთხოვნას (42-ე მუხლის მე-5 პუნქტის პირველი წინადადება) და პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი ან გამაუქმებელი კანონმდებლობის უკუძალით გავრცელების საერთო ვალდებულებას (42-ე მუხლის მე-5 პუნქტის მე-2 წინადადება). საქართველოს მოქმედი კონსტიტუციით, პასუხისმგებლობის დამდგენი ნორმის განჭვრეტადობის კონსტიტუციურ მოთხოვნას მიემართება 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის პირველი წინადადება, ხოლო პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი ან გამაუქმებელი კანონმდებლობის უკუძალით გავრცელების საერთო ვალდებულებას ადგენს 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის მე-2 წინადადება. საქართველოს კონსტიტუციის 2018 წლის 16 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქციის 42-ე მუხლის მე-9 პუნქტი განსაზღვრავდა, რომ ყველასთვის გარანტირებული იყო სახელმწიფო, ავტონომიური რესპუბლიკების და თვითმმართველობის ორგანოთა და მოსამსახურეთაგან უკანონოდ მიყენებული ზარალის სასამართლო წესით სრული ანაზღაურება, შესაბამისად, სახელმწიფო, ავტონომიური რესპუბლიკის და ადგილობრივი თვითმმართველობის სახსრებიდან. საქართველოს მოქმედი კონსტიტუციით, სახელმწიფო, ავტონომიური რესპუბლიკების ან თვითმმართველობის ორგანოთა ან მოსამსახურეთაგან უკანონოდ მიყენებული ზიანის სასამართლო წესით სრული ანაზღაურების უფლება დაცულია მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტით.
3. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, №1259 კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადაწყვეტისას, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო მხედველობაში მიიღებს, რომ დავის საგანს წარმოადგენს საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილისა (2023 წლის 10 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტთან მიმართებით, 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით და საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტთან მიმართებით.
2. საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტთან და 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით არსებითად განსახილველად მისაღებობის საკითხი
4. „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 29-ე მუხლის მე-2 პუნქტის მიხედვით, საქმის განხილვის მომენტისათვის სადავო აქტის გაუქმება ან ძალადაკარგულად ცნობა იწვევს საკონსტიტუციო სასამართლოში საქმის შეწყვეტას, გარდა ამ მუხლის მე-7 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევებისა. ეს უკანასკნელი კი ადგენს, რომ „საკონსტიტუციო სასამართლოს მიერ საქმის არსებითად განსახილველად მიღების შემდეგ სადავო აქტის გაუქმებისას ან ძალადაკარგულად ცნობისას, თუ საქმე ეხება საქართველოს კონსტიტუციის მეორე თავით აღიარებულ ადამიანის უფლებებსა და თავისუფლებებს, საკონსტიტუციო სასამართლო უფლებამოსილია გააგრძელოს სამართალწარმოება და გადაწყვიტოს გაუქმებული ან ძალადაკარგულად ცნობილი სადავო აქტის საქართველოს კონსტიტუციასთან შესაბამისობის საკითხი იმ შემთხვევაში, თუ მისი გადაწყვეტა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია კონსტიტუციური უფლებებისა და თავისუფლებების უზრუნველსაყოფად“.
5. №1259 კონსტიტუციურ სარჩელში მოსარჩელე მხარე სადავოდ ხდის საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილისა (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტთან მიმართებით და 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით. კერძოდ, მოსარჩელე მხარეს არაკონსტიტუციურად მიაჩნია საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილისა (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) ის ნორმატიული შინაარსი, რომელიც ითვალისწინებს ცივი იარაღის ტარებისთვის ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრებას პირისთვის, რომელსაც აქვს მოკლელულიანი ცეცხლსასროლი იარაღის ტარების უფლება, მაგრამ არ აქვს რეგისტრირებული იარაღი. რაც შეეხება 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტს (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია), მისთვის პრობლემურია ამავე მუხლით მოაზრებული ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კატეგორიის საქმეებზე პირველი ინსტანციის სასამართლოს მიერ მიღებული დადგენილების სააპელაციო სასამართლოში გასაჩივრების უფლების შეზღუდვა.
6. აღსანიშნავია, რომ №1259 კონსტიტუციური სარჩელის საკონსტიტუციო სასამართლოში რეგისტრაციის შემდეგ, საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში შეტანილ იქნა ცვლილებები. კერძოდ, „„საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ საქართველოს 2022 წლის 14 დეკემბრის №2294-IXმს-Xმპ კანონით“, დასახელებული კოდექსის 1811 მუხლი ჩამოყალიბდა ახალი რედაქციით და გამკაცრდა სანქციები ცივი იარაღის ტარებასთან დაკავშირებით. კერძოდ, ახალი რედაქციის თანახმად, ქუჩაში, ეზოში, სტადიონზე, სკვერში, პარკში, საგანმანათლებლო დაწესებულებაში, სასამართლოში, აეროპორტში, კინოთეატრში, თეატრში, საკონცერტო დარბაზში, კაფეში, რესტორანში, ყველა სახის საზოგადოებრივ ტრანსპორტში, ავტოსადგურში, რკინიგზის სადგურში და სხვა საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში ცივი იარაღის ტარება გამოიწვევს დაჯარიმებას არა 200 ლარის, არამედ 500 ლარის ოდენობით. ამასთანავე, ცივი იარაღის ტარებისთვის პასუხისმგებლობა გამკაცრდა არა მხოლოდ ფულადი სანქციების გაზრდის თვალსაზრისით. კერძოდ, ცვლილების თანახმად, მისი განმეორებით ჩადენა გამოიწვევს პირის სისხლისსამართლებრივ პასუხისმგებლობას ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის ნაცვლად. მოქმედი კანონმდებლობის ფარგლებში, სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობა დგება აღნიშნული სამართალდარღვევის მესამედ ჩადენის შემთხვევაში. თავის მხრივ, „„საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში“ ცვლილებების შეტანის შესახებ“ 2020 წლის 22 მაისის №5927-სს კანონის მე-3 მუხლის თანახმად, ცვლილებები განხორციელდა საქართველოს კანონის „საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის“ 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტში. დასახელებული კანონის საფუძველზე, საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტიდან ამოღებულ იქნა სიტყვები - „და რომლის გადაწყვეტილება საბოლოოა“ და მიეთითა, რომ ამავე მუხლით განსაზღვრული კატეგორიის საქმეებზე ზემდგომი ორგანოს (თანამდებობის პირის) გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს სასამართლოში. ხსენებული ცვლილება ამოქმედდა 2020 წლის 28 მაისს.
7. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პრაქტიკის თანახმად, საკონსტიტუციო სამართალწარმოების მიზნებისათვის სადავო ნორმები ძალადაკარგულია. ამასთან, ხსენებულმა სადავო ნორმებმა ძალა დაკარგა საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს მიერ კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადაწყვეტამდე.
8. გასათვალისწინებელია, რომ საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს ახლად დამკვიდრებული პრაქტიკის შესაბამისად, სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადაწყვეტამდე, სადავო ნორმის ძალადაკარგულად ცნობა a priori არ იწვევს აღნიშნულ ნორმაზე სამართალწარმოების შეწყვეტას, თუ მოსარჩელე მხარე აფიქსირებს უწყვეტ ინტერესს საქმის წარმოების გაგრძელებასთან დაკავშირებით და ითხოვს ძალადაკარგული სადავო ნორმის არსებითად მსგავსი შინაარსის მქონე მოქმედი ნორმის არაკონსტიტუციურად ცნობას (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2022 წლის 8 ივლისის №3/6/1547 საოქმო ჩანაწერი საქმეზე „ვახტანგი მიმინოშვილი, ინვერი ჩოკორაია და ჯემალი მარკოზია საქართველოს მთავრობის წინააღმდეგ“, II-10).
9. ამდენად, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო სამართალწარმოებას გააგრძელებს იმ შემთხვევაში, თუ დადგინდება, რომ არსებობს საქმეზე სადავოდ გამხდარი ძალადაკარგული ნორმის იდენტური/არსებითად მსგავსი შინაარსის მქონე, კონსტიტუციურ სარჩელში მითითებული მოსარჩელის ძირითადი უფლებებისა და თავისუფლებების შემზღუდველი მოქმედი ნორმა, რომელიც განაპირობებს მის ინტერესს სამართალწარმოების გაგრძელებაზე.
10. ამავდროულად, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო მიუთითებს, რომ კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მისაღებად აუცილებელია, იგი აკმაყოფილებდეს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ მოთხოვნებს. „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 31-ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, კონსტიტუციური სარჩელი ან კონსტიტუციური წარდგინება დასაბუთებული უნდა იყოს. ამავე კანონის 311 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტით კი განისაზღვრება საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოსათვის იმ მტკიცებულებათა წარდგენის ვალდებულება, რომლებიც ადასტურებს სარჩელის საფუძვლიანობას. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს დადგენილი პრაქტიკის თანახმად, „კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღებისათვის აუცილებელია, მასში გამოკვეთილი იყოს აშკარა და ცხადი შინაარსობრივი მიმართება სადავო ნორმასა და კონსტიტუციის იმ დებულებებს შორის, რომლებთან დაკავშირებითაც მოსარჩელე მოითხოვს სადავო ნორმების არაკონსტიტუციურად ცნობას“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის №1/3/469 განჩინება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე კახაბერ კობერიძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-1). წინააღმდეგ შემთხვევაში, კონსტიტუციური სარჩელი მიიჩნევა დაუსაბუთებლად და არ მიიღება არსებითად განსახილველად.
11. წინამდებარე კონსტიტუციური სარჩელის ფარგლებში მოსარჩელე, მათ შორის, სადავოდ ხდის საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილისა (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობას კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის მე-2 წინადადებასთან. დასახელებული კონსტიტუციური დებულება ადგენს, რომ კანონს, თუ ის არ ამსუბუქებს ან არ აუქმებს პასუხისმგებლობას, უკუძალა არ აქვს. ამ თვალსაზრისით, მოსარჩელე არ მიუთითებს, რომ პასუხისმგებლობის შემამსუბუქებელი ან გამაუქმებელი კანონი მის მიმართ უკუძალით არ იქნა გამოყენებული. იგი დავობს სამართალდარღვევის დამდგენი კანონის ხარისხობრივ სტანდარტებზე, კერძოდ, უთითებს, რომ სადავო ნორმა არ აკმაყოფილებს განსაზღვრულობის კონსტიტუციურ სტანდარტს და არ არის საკმარისი სიცხადით ფორმულირებული.
12. მოსარჩელე მხარე, ასევე სადავოდ ხდის საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველ ნაწილსა (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილს (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით. მისი განმარტებით, შინაგან საქმეთა სამინისტრომ, ხოლო შემდეგ პირველი ინსტანციის სასამართლომ სადავო ნორმები, მიუხედავად მისი ცხადი და ერთმნიშვნელოვანი ფორმულირებისა, განმარტეს იმგვარად, რომ პირს ცივი იარაღის ტარების უფლება წარმოეშობოდა მხოლოდ შინაგან საქმეთა სამინისტროს მომსახურების სააგენტოში ცეცხლსასროლი იარაღის რეგისტრაციის შემთხვევაში. შესაბამისად, მას, როგორც „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტის მიხედვით, ცეცხლსასროლი იარაღის ტარებაზე უფლებამოსილ პირს, მაინც დააკისრეს ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობა ცივი იარაღის ტარებისათვის, რამდენადაც მას არ გააჩნდა შინაგან საქმეთა სამინისტროს მომსახურების სააგენტოში რეგისტრირებული ცეცხლსასროლი იარაღი. მოსარჩელე მიიჩნევს, რომ სადავო ნორმების ამგვარი ბუნდოვანი და წინასწარ განუჭვრეტელი განმარტება ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის პირველ წინადადებას. საკონსტიტუციო სასამართლო, ზემოხსენებული სადავო ნორმების საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართების საკითხს ცალ-ცალკე შეაფასებს.
13. საკონსტიტუციო სასამართლოს განმარტებით, საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის (2023 წლის 14 დეკემბრამდე მოქმედი რედაქცია) საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით არაკონსტიტუციურობის საკითხის დაყენება საფუძველს მოკლებულია. გასაჩივრებული რეგულაცია ადგენს, რომ პირებს, რომლებსაც აქვთ მოკლელულიანი ცეცხლსასროლი იარაღის ტარების უფლება, ასევე აქვთ ცივი იარაღის ტარების უფლება. ფაქტობრივად, ნორმა ადგენს არა რაიმე ქმედებისათვის სამართლებრივ პასუხისმგებლობას, არამედ მიუთითებს იმ ნორმატიულ წინაპირობაზე, რომლის არსებობის შემთხვევაში, პირს დამატებით წარმოეშობა სხვა, მოცემულ შემთხვევაში, ცივი იარაღის ტარების უფლება, რისი ფაქტობრივი განხორციელებაც არ ჩაითვლება ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევად ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) მიზნებისთვის. თავის მხრივ, საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის პირველი წინადადება მიემართება პასუხისმგებლობის დამდგენი ნორმების განჭვრეტადობის კონსტიტუციურ მოთხოვნას. ამდენად, ვინაიდან ზემოხსენებული ნორმა არ ადგენს სამართლებრივი პასუხისმგებლობის დაწესების დამოუკიდებელ საფუძველს, განუჭვრეტელობის საფუძვლით მისი არაკონსტიტუციურობის მტკიცება საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით, არარელევანტურია.
14. რაც შეეხება საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართების საკითხს, საკონსტიტუციო სასამართლო აღნიშნავს, რომ ხსენებული ნორმა, ამავე კოდექსის 1811 მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილისგან (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) განსხვავებით, ადგენს სამართლებრივ პასუხისმგებლობას და მისი დაკისრებისთვის აუცილებელ საკანონმდებლო წინაპირობებს. თუმცა სასამართლო მოსარჩელეს უპასუხებს, თუ რამდენად დასაბუთებულია მისი მტკიცება პასუხისმგებლობის დამდგენი ხსენებული სადავო ნორმის განჭვრეტადობასთან დაკავშირებით, რაც დადებითი პასუხის შემთხვევაში, განაპირობებდა სასარჩელო მოთხოვნის ამ ნაწილში საქმის არსებითად განსახილველად მიღებას.
15. საკონსტიტუციო სასამართლოს განმარტებით, „პასუხისმგებლობის დაკისრების კონტექსტში, კონსტიტუციის მოთხოვნაა, არსებობდეს კონკრეტული, მკაფიოდ განსაზღვრული საკანონმდებლო ნორმა, რომლის საფუძველზეც, პირს შესაძლოა დაეკისროს პასუხისმგებლობა“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2017 წლის 21 ივლისის №2/1/598 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე ნუგზარ კანდელაკი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-33). შესაბამისად, კანონი, რომელსაც ეფუძნება სამართალდარღვევად გამოცხადებული ქმედება, უნდა იყოს ხელმისაწვდომი და განჭვრეტადი იმ ხარისხით, რომ რეგულირების ადრესატს შეეძლოს, გაითვალისწინოს თავისი ქმედების სამართლებრივი შედეგები.
16. სასამართლოს მიაჩნია, რომ ზემოხსენებულის გათვალისწინებით, მოსარჩელის მიერ დასახელებული სადავოს ნორმის საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით არაკონსტიტუციურობის მტკიცება საფუძველს მოკლებულია. მოსარჩელის სასარჩელო ლოგიკა მთლიანად მიემართება იმის დემონსტრირებას, რომ სადავო ნორმის ის კონკრეტული შინაარსი, რომელიც მის მიერ სადავოდ არის გამხდარი, წინასწარ განუჭვრეტელი იყო და მას არ შეეძლო სამართალდარღვევად გამოცხადებული ქმედების ნიშნების ერთმნიშვნელოვნად გააზრება. სასამართლო ამ კონტექსტში აღნიშნავს, რომ საკითხს, თუ რა იგულისხმება სადავო ნორმის მიზნებისთვის ცეცხლსასროლი იარაღის ტარების უფლებაში, რომელიც, თავის მხრივ, წარმოშობს ცივი იარაღის ტარების უფლებასაც და, შესაბამისად, კეტავს სივრცეს გასაჩივრებული რეგულაციის საფუძველზე, ცივი იარაღის ტარებისთვის ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრებისთვის, ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის მიღმა აზუსტებს საქართველოს მთავრობის 2014 წლის 18 მარტის №242 დადგენილების მე-3 მუხლი. უფრო ზუსტად, „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტი, მართალია, ჩამოთვლის იმ სუბიექტებს, რომლებსაც აქვთ სამსახურებრივ-საშტატო იარაღის ტარების უფლება (ამ სუბიექტებში ასევე მოიაზრება მოსარჩელეც), თუმცა ამავე კანონის 35-ე მუხლი ითვალისწინებს დამატებითი ნორმატიული აქტების გამოცემის სავალდებულოობას. ასეთ ნორმატიულ აქტს კი წარმოადგენს საქართველოს მთავრობის 2014 წლის 18 მარტის №242 დადგენილება, რომლის მე-3 მუხლი აზუსტებს „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონის ზემოხსენებული საკანონმდებლო დებულების შინაარსს და ცალსახად აწესებს, რომ სამსახურებრივ-საშტატო იარაღის ტარების უფლება (სხვა სათანადო მონაცემების მითითებით) უნდა დადასტურდეს საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მომსახურების სააგენტოს შესაბამისი ნებართვის გაცემით, რაც ხორციელდება სააგენტოს მიერ შესაბამისი პირის სახელზე იარაღის სათანადო რეგისტრაციით. ამდენად, ზემოხსენებული კანონმდებლობის სისტემური განმარტების პირობებში, ცხადი ხდება ნორმატიული ნება იმისა, რომ „იარაღის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტში მითითებული სუბიექტებისთვის სამსახურებრივ-საშტატო იარაღის ტარების უფლება ავტომატურად არ წარმოიშობა, არამედ, ეს დაკავშირებულია ამავე უფლების კანონმდებლობით დადგენილი წესით დადასტურებასთან და შესაბამისი ნებართვის გაცემასთან უფლებამოსილი ორგანოს მხრიდან.
17. თავის მხრივ, მოსარჩელე ვერც იმას ადასტურებს, თუ რატომ იყო ამგვარი ნორმატიული სინამდვილე მისგან წინასწარ განუჭვრეტელი. კონსტიტუციური სარჩელის ავტორის არგუმენტაცია მთლიანად იმით გამოიხატება, რომ, თითქოს, შინაგან საქმეთა სამინისტრომ, ხოლო შემდეგ პირველი ინსტანციის სასამართლომ, ცეცხლსასროლი იარაღის ტარების უფლების დამდგენი ნორმის ფაქტობრივი და სამართლებრივი წინაპირობები არასწორად განმარტეს, რამაც, თავის მხრივ, არასწორად და კანონის მოთხოვნათა უგულებელყოფით, გამოიწვია მისთვის ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრება სადავო ნორმის საფუძველზე. სასამართლო ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ ისეთ შემთხვევებში, როდესაც საერთო საკანონმდებლო სურათის მხედველობაში მიღებით, მოსარჩელის მხრიდან განჭვრეტადობის კონსტიტუციური პრობლემის მტკიცება სრულიად უნიადაგოა, სადავო ნორმის/ნორმების ცალკეული ნორმატიული შინაარსის კონსტიტუციურობის გაპროტესტება 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით, კარგავს რელევანტურობას. დამატებით, სასამართლო იმასაც აღნიშნავს, რომ განჭვრეტადობის კონსტიტუციური მოთხოვნა დაკმაყოფილებულია, თუ სადავოდ გამხდარი ნორმის შინაარსი მოსარჩელისთვის შეიძლება გასაგები გახდეს კვალიფიციური სამართლებრივი დახმარების გზით. მეორე მხრივ, ისიც მხედველობაშია მისაღები, რომ ნორმის განჭვრეტადობა ფასდება მისი შეფარდების პრაქტიკის გათვალისწინებითაც. ამ კონტექსტში, მოსარჩელეს არ წარმოუდგენია იმის მტკიცება, რომ მან მიმართა სამართლებრივ დახმარებას ნორმის შინაარსის დაზუსტების მიზნით ან/და რომ ნორმის შეფარდების პრაქტიკა განსხვავებულია (წინააღმდეგობრივია) და არსებობს, თუნდაც ერთი შემთხვევა, როდესაც ცივი იარაღის ტარებისათვის პასუხისმგებლობა არ დაეკისრა პირს, ვისაც, თუმცა კი გააჩნდა ცეცხლსასროლი იარაღის ტარების უფლება, მაგრამ იგი რეგისტრირებული არ ჰქონდა. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სასამართლოს, მოსარჩელის მოთხოვნა განუჭვრეტელობის საფუძვლით, ზემოხსენებული სადავო ნორმის არაკონსტიტუციურად აღიარების თაობაზე, დაუსაბუთებლად მიაჩნია.
18. №1259 კონსტიტუციურ სარჩელში მოსარჩელე ასევე სადავოდ ხდის საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველ წინადადებასთან. კონსტიტუციური სარჩელის ავტორისთვის პრობლემურია სადავო ნორმით დადგენილი ის წესი, რომლის თანახმადაც, ორგანოს (თანამდებობის პირის) მიერ ჯარიმის სახით ადმინისტრაციული სახდელის დადების თაობაზე, ადგილზე მიღებული დადგენილების გასაჩივრების შესაძლებლობა შემოიფარგლება მხოლოდ ზემდგომ ორგანოში (ზემდგომ თანამდებობის პირთან), შემდეგ კი რაიონის (ქალაქის) სასამართლოში გასაჩივრებით, რომლის გადაწყვეტილებაც საბოლოოა. მოსარჩელე მხარის პოზიციით, სადავო ნორმა კეტავს საკანონმდებლო სივრცეს პირველი ინსტანციის მიერ მიღებული გადაწყვეტილების სააპელაციო სასამართლოში გასაჩივრებისთვის და ამით ეწინააღმდეგება კონსტიტუციის 31-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველი წინადადებით უზრუნველყოფილ უფლებას.
19. უნდა აღინიშნოს, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს იურისპრუდენციის თანახმად, გასაჩივრების ინტერესი პირდაპირ უკავშირდება სასამართლოს მხრიდან, უფლების შეზღუდვის ინტენსივობის შეფასებას. სასამართლო, ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში, ამოწმებს, არსებობს თუ არა სადავო ნორმებით გათვალისწინებულ შემთხვევაში, გასაჩივრების მომეტებული საჭიროება და რამდენად აღემატება ხსენებული უფლების შეზღუდვის შედეგად, მოსარჩელის შელახული ინტერესი სადავო ნორმით დაცულ სიკეთეებს. საკონსტიტუციო სასამართლოს განმარტებით, „პირის ინტერესი, გაასაჩივროს სასამართლოს გადაწყვეტილება, პირდაპირ არის დამოკიდებული სასამართლოს გადაწყვეტილებით შეზღუდული უფლების ინტენსივობაზე. რაც უფრო ინტენსიურია პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილებიდან მომდინარე უფლების შეზღუდვა, მით უფრო მაღალია ხსენებული გადაწყვეტილების სააპელაციო სასამართლოში გასაჩივრების ინტერესი“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2018 წლის 19 ოქტომბრის №2/7/779 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე დავით მალანია საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-25).
20. ამავდროულად, საკონსტიტუციო სასამართლოს პრეცედენტული სამართლის მიხედვით, ზემდგომ სასამართლოში გასაჩივრების უფლება შეიძლება შეიზღუდოს ისეთი მნიშვნელოვანი ლეგიტიმური მიზნებით, როგორიც არის პროცესის ეკონომიურობის უზრუნველყოფა და სასამართლო სისტემის გადატვირთვისგან დაცვა. საკონსტიტუციო სასამართლოს არაერთხელ აღუნიშნავს, რომ სასამართლოს გადატვირთულობა მნიშვნელოვან სირთულეს წარმოადგენს, რომელიც, ერთი მხრივ, აფერხებს საქმეთა დროულ განხილვას, ხოლო, მეორე მხრივ, ართულებს საქმეთა სრულყოფილად გამოკვლევას. ამდენად, სასამართლოს გადატვირთულობის პრევენცია პირდაპირ კავშირშია მართლმსაჯულების გამართულ ფუნქციონირებასთან. აღნიშნულიდან გამომდინარე, ბუნებრივია, რომ უკლებლივ ყველა კატეგორიის საქმეზე სააპელაციო სასამართლოსათვის მიმართვის უფლების დადგენა მნიშვნელოვნად გააუარესებდა ზემდგომი სასამართლოების საქმიანობის ეფექტიანობას. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს დამკვიდრებული პრაქტიკის თანახმად, „პროცესის ეკონომიურობა და სასამართლოს ხელოვნური გადატვირთვის თავიდან აცილება უმნიშვნელოვანესია მართლმსაჯულების ხარისხის უზრუნველყოფისთვის“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2014 წლის 23 მაისის №3/1/574 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე გიორგი უგულავა საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-69). „სახელმწიფომ უნდა უზრუნველყოს ისეთი სასამართლო სისტემის არსებობა, რომლის ფარგლებშიც უზრუნველყოფილი იქნება ადამიანის უფლებებისა და თავისუფლებების ადეკვატური, დროული დაცვა“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2018 წლის 14 დეკემბრის №2/12/1229,1242,1247,1299 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქეები - ხვიჩა ყირმიზაშვილი, გია ფაცურია და გვანცა გაგნიაშვილი და „შპს ნიკანი“ საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-16). აღნიშნულიდან გამომდინარე, სასამართლოს გადატვირთვისგან დაცვა ნამდვილად წარმოადგენს ღირებულ ლეგიტიმურ მიზანს, რომლის მისაღწევად დასაშვებია საქმის სააპელაციო წესით გასაჩივრების უფლების შეზღუდვა.
21. სადავო ნორმის საფუძველზე, პირს ეზღუდება პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილების სააპელაციო წესით გასაჩივრება. ამგვარი რეგულირება, ცხადია, ამცირებს სააპელაციო სასამართლოს მიერ განსახილველ საქმეთა რაოდენობას. სასამართლოსთვის სამუშაო ტვირთის შემცირებით, ხორციელდება მართლმსაჯულების სფეროში დროის, ადამიანური თუ მატერიალური რესურსების დაზოგვა. ეს კი ხელს უწყობს სასამართლოს განტვირთვას და მისი რესურსების ეფექტიანად გამოყენებას მართლმსაჯულების განხორციელების მიზნებისათვის. ამდენად, სადავო ნორმა, უდავოდ, ემსახურება ისეთი ლეგიტიმური მიზნის მიღწევას, როგორიც არის პროცესის ეკონომიურობის უზრუნველყოფა და სასამართლო სისტემის გადატვირთვისგან დაცვა (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2021 წლის 15 ივლისის №2/11/1557 განჩინება საქმეზე „შპს „იურიდიული ოფისი ლეგალ რაითს ჯორჯია“ საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-5).
22. შესაბამისად, საკონსტიტუციო სასამართლოს დამკვიდრებული პრაქტიკის თანახმად, გასაჩივრების კონსტიტუციური ინტერესი ყველა საქმეზე ერთნაირი არ არის და იგი დამოკიდებულია სასამართლოს გადაწყვეტილებით შეზღუდული უფლების ინტენსივობაზე. ამდენად, გასაჩივრების უფლების შეზღუდვა თავისთავად არ მიუთითებს ნორმის არაკონსტიტუციურობაზე. მოსარჩელე მხარემ ნათლად უნდა დაანახვოს საკონსტიტუციო სასამართლოს, რომ მას გააჩნია გასაჩივრების მომეტებული საჭიროება, რომელიც აღემატება სადავო ნორმით დაცულ სიკეთეებს. მოსარჩელეს კი, აღნიშნულის საწინააღმდეგოდ, არ წარმოუდგენია არგუმენტაცია, რომელიც წარმოაჩენდა, რომ მას გააჩნია პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილების გადამოწმების ისეთი განსაკუთრებული ინტერესი, რომლის უგულებელყოფაც სადავო ნორმის არაკონსტიტუციურობას განაპირობებდა (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2021 წლის 15 ივლისის №2/11/1557 განჩინება საქმეზე „შპს „იურიდიული ოფისი ლეგალ რაითს ჯორჯია“ საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-6).
23. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ №1259 კონსტიტუციური სარჩელი სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილისა (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტთან მიმართებით და 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით, დაუსაბუთებელია და არსებობს მისი არსებითად განსახილველად მიღებაზე უარის თქმის „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 311 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტითა და 313 მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საფუძვლები.
24. აღნიშნული გარემოება იმთავითვე გამორიცხავს საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2022 წლის 8 ივლისის №3/6/1547 საოქმო ჩანაწერით დადგენილი სტანდარტის შესაბამისად საქმის წარმოების გაგრძელების საჭიროებას. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს მითითებული საოქმო ჩანაწერით დადგენილი საქმის წარმოების გაგრძელების წესი ემსახურება დროული და ეფექტიანი მართლმსაჯულების მიღწევას. ბუნებრივია, აზრს მოკლებულია მოსარჩელის პოზიციის გადამოწმება საქმის წარმოების გაგრძელების ინტერესთან დაკავშირებით იმ პირობებში, როდესაც სარჩელის ხსენებულ ნაწილთან მიმართებით, არსებობს №1259 კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიუღებლობის საკონსტიტუციო სამართალწარმოების მომწესრიგებელი კანონმდებლობით გათვალისწინებული საფუძველი.
25. ყოველივე ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით, „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 29-ე მუხლის მე-2 პუნქტის საფუძველზე, №1259 კონსტიტუციურ სარჩელზე, სასარჩელო მოთხოვნის ამ ნაწილში საქმე უნდა შეწყდეს.
3. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტთან მიმართებით არსებითად განსახილველად მისაღებობის საკითხი
26. მოსარჩელე მხარე საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველ ნაწილს არაკონსტიტუციურად მიიჩნევს საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტთან მიმართებით. კონსტიტუციური სარჩელის ავტორისთვის პრობლემურია სადავო ნორმის ის ნორმატიული შინაარსი, რომელიც ახლად აღმოჩენილ გარემოებად არ ითვალისწინებს საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებას, რომლითაც არაკონსტიტუციურად იქნა მიჩნეული ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის საქმეში გამოყენებული კანონი.
27. საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტი იცავს სახელმწიფოსგან უკანონოდ მიყენებული ზიანის ანაზღაურების უფლებას. აღნიშნული დებულებით, არ არის გათვალისწინებული სასამართლოში საქმის წარმოებასთან დაკავშირებული პროცედურული საკითხები, რაც თავისი შინაარსით, სამართლიანი სასამართლოს უფლებრივ ელემენტს წარმოადგენს. თავის მხრივ, სადავოდ გამხდარი საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილი არეგულირებს კანონიერ ძალაში შესული სასამართლოს გადაწყვეტილების ბათილად ცნობისა და ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების საფუძვლებთან დაკავშირებულ საკითხებს. სადავო ნორმის რეგულირების სფეროს არ განეკუთვნება სახელმწიფოსაგან უკანონოდ მიყენებული ზიანის ანაზღაურების საკითხის მოწესრიგება. შესაბამისად, სადავო ნორმას არ გააჩნია შინაარსობრივი მიმართება საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტით გარანტირებულ უფლებასთან.
28. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო მიიჩნევს, რომ №1259 კონსტიტუციური სარჩელი სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტთან მიმართებით, დაუსაბუთებელია და არსებობს მისი არსებითად განსახილველად მიღებაზე უარის თქმის „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 311 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტითა და 313 მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საფუძვლები.
III
სარეზოლუციო ნაწილი
საქართველოს კონსტიტუციის მე-60 მუხლის მე-4 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის, „საქართველოს კონსტიტუციაში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2017 წლის 13 ოქტომბრის №1324-რს საქართველოს კონსტიტუციური კანონის მე-2 მუხლის მე-4 პუნქტის, „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის მე-19 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტის, 21-ე მუხლის მე-2 პუნქტის, 271 მუხლის მე-2 პუნქტის, 29-ე მუხლის მე-2 და მე-7 პუნქტების, 31-ე მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტების, 311 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტის, 312 მუხლის მე-8 პუნქტის, 313 მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის, 315 მუხლის პირველი, მე-3, მე-4 და მე-7 პუნქტების, 316 მუხლის მე-2 პუნქტის, 39-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის, 43-ე მუხლის პირველი, მე-2, მე-5, მე-7, მე-8, მე-10 და მე-13 პუნქტების საფუძველზე,
საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო
ა დ გ ე ნ ს:
1. არ იქნეს მიღებული არსებითად განსახილველად №1259 კონსტიტუციური სარჩელი („სერგო ტაბატაძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“) სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტთან მიმართებით.
2. შეწყდეს საქმე №1259 კონსტიტუციურ სარჩელზე („სერგო ტაბატაძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“) სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება:
ა) საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 1811 მუხლის პირველი ნაწილისა (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) და ამავე მუხლის შენიშვნის მე-4 ნაწილის (2023 წლის 10 იანვრამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის მე-9 პუნქტთან მიმართებით.
ბ) საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 272-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის (2020 წლის 28 მაისამდე მოქმედი რედაქცია) კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის 31-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით.
3. განჩინება საბოლოოა და გასაჩივრებას ან გადასინჯვას არ ექვემდებარება.
4. განჩინება გამოქვეყნდეს საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს ვებგვერდზე 15 დღის ვადაში, გაეგზავნოს მხარეებს და „საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეს“.
კოლეგიის შემადგენლობა:
ვასილ როინიშვილი
ევა გოცირიძე
გიორგი თევდორაშვილი
გიორგი კვერენჩხილაძე