საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ
დოკუმენტის ტიპი | განჩინება |
ნომერი | N2/21/1425 |
კოლეგია/პლენუმი | II კოლეგია - თამაზ ცაბუტაშვილი, ირინე იმერლიშვილი, თეიმურაზ ტუღუში, მანანა კობახიძე, |
თარიღი | 17 დეკემბერი 2019 |
გამოქვეყნების თარიღი | 31 დეკემბერი 2019 12:58 |
კოლეგიის შემადგენლობა:
თეიმურაზ ტუღუში - სხდომის თავმჯდომარე;
ირინე იმერლიშვილი - წევრი;
მანანა კობახიძე - წევრი;
თამაზ ცაბუტაშვილი - წევრი, მომხსენებელი მოსამართლე.
სხდომის მდივანი: მარიამ ბარამიძე.
საქმის დასახელება: საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ.
დავის საგანი: „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის 1261 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-11 მუხლის პირველ პუნქტთან და მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტთან მიმართებით.
I
აღწერილობითი ნაწილი
1. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2019 წლის 20 მაისს კონსტიტუციური სარჩელით (რეგისტრაციის №1425) მომართა საქართველოს სახალხო დამცველმა. №1425 კონსტიტუციური სარჩელი, არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადასაწყვეტად, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს მეორე კოლეგიას გადმოეცა 2019 წლის 21 მაისს. კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადასაწყვეტად საკონსტიტუციო სასამართლოს მეორე კოლეგიის განმწესრიგებელი სხდომა, ზეპირი მოსმენის გარეშე, გაიმართა 2019 წლის 17 დეკემბერს.
2. №1425 კონსტიტუციურ სარჩელში საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოსთვის მომართვის სამართლებრივ საფუძვლებად მითითებულია: საქართველოს კონსტიტუციის მე-60 მუხლის მე-4 პუქტის „ა“ ქვეპუნქტი, „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის მე-19 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტი და 39-ე მუხლის პირველი პუქტის „ბ“ ქვეპუნქტი.
3. „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის 1261 მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, გარდამავალ პერიოდში საჯარო სამართლის იურიდიულ პირზე (გარდა კულტურული, საგანმანათლებლო, სამეცნიერო, კვლევითი, სასპორტო, რელიგიური და წევრობაზე დაფუძნებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირებისა) არ ვრცელდება ამ კანონის (გარდა ამ კანონის 34-ე მუხლის მე-6 პუნქტისა, 35-ე, 36-ე და 39-ე–43-ე მუხლებისა) მოქმედება. ამ პუნქტით გათვალისწინებული გამონაკლისების გარდა, საჯარო სამართლის იურიდიულ პირში შრომით საქმიანობასთან დაკავშირებული საკითხები (გარდა „საჯარო დაწესებულებაში შრომის ანაზღაურების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული საკითხებისა) წესრიგდება საქართველოს შრომის კანონმდებლობით დადგენილი წესით. ამასთან, ამავე მუხლის 1261 მუხლის პირველი პუნქტი გარდამავალ პერიოდად განსაზღვრავს 2017 წლის 1 ივლისიდან 2020 წლის 31 დეკემბრამდე პერიოდს.
4. საქართველოს კონსტიტუციის მე-11 მუხლის პირველი პუნქტი განამტკიცებს სამართლის წინაშე ყველა ადამიანის თანასწორობის უფლებას. ხოლო მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტის თანახმად, „ყველასთვის გარანტირებულია სახელმწიფო, ავტონომიური რესპუბლიკის ან ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოსაგან ან მოსამსახურისაგან უკანონოდ მიყენებული ზიანის სასამართლო წესით სრული ანაზღაურება შესაბამისად სახელმწიფო, ავტონომიური რესპუბლიკის ან ადგილობრივი თვითმმართველობის სახსრებიდან“.
5. კონსტიტუციური სარჩელის თანახმად, სადავო ნორმა გამორიცხავს საჯარო მმართველობის განმახორციელებელი საჯარო სამართლის იურიდიული პირებიდან უკანონოდ გათავისუფლებული დასაქმებულების მიმართ „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოქმედების გავრცელებას. მოსარჩელე მიუთითებს, რომ მათი უკანონოდ გათავისუფლების შემთხვევებში, მოქმედებს საქართველოს ორგანული კანონით „საქართველოს შრომის კოდექსით“ განსაზღვრული წესები, რომელიც „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონთან შედარებით დასაქმებულის უფლებების დაცვის უფრო დაბალ სტანდარტს ადგენს.
6. მოსარჩელის მითითებით, საქართველოს შრომის კოდექსის 38-ე მუხლის მე-8 პუნქტი უკანონოდ გათავისუფლებული დასაქმებულის იგივე ან ტოლფას პოზიციაზე აღდგენის შეუძლებლობის შემთხვევაში ითვალისწინებს კომპენსაციას, რომლის ოდენობასაც მხარეები ან სასამართლო განსაზღვრავს. „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის 118-ე მუხლის მე-5 პუნქტის თანახმად კი, დასაქმებულის იგივე ან ტოლფას პოზიციაზე აღდგენის შეუძლებლობის შემთხვევაში პირი მოხელეთა რეზერვში ირიცხება და ბოლო თანამდებობრივი სარგოს ექვსმაგი ოდენობის კომპენსაციით ხდება მისი უზრუნველყოფა.
7. მოსარჩელე განმარტავს, რომ სადავო ნორმა ადგენს უთანასწორო მოპყრობას არსებითად თანასწორ პირებს შორის. არსებითად თანასწორ პირებად მიჩნეული არიან, ერთი მხრივ, საჯარო მოხელეები, რომელთა მიმართაც „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული კომპენსაციის წესი მოქმედებს და, მეორე მხრივ, საჯარო მმართველობის განმახორციელებელ სსიპ-ებში დასაქმებული პირები, რომელთა უკანონოდ გათავისუფლების საკითხს საქართველოს ორგანული კანონი „საქართველოს შრომის კოდექსი“ არეგულირებს. უთანასწორო მოპყრობა გამოიხატება იმაში, რომ იგივე ან ტოლფას თანამდებობაზე აღდგენის შეუძლებლობის შემთხვევაში, „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონი ითვალისწინებს თანამდებობრივი სარგოს ექვსმაგი ოდენობის კომპენსაციას, განსხვავებით საქართველოს შრომის კოდექსით დადგენილი კომპენსაციის წესისგან, რომლის თანახმად, კომპენსაციის ოდენობას მხარეები ან სასამართლო განსაზღვრავს. ასევე, საჯარო მმართველობის განმახორციელებელ სსიპ-ებში დასაქმებული პირები, ზიანის ანაზღაურების მიზნებისთვის, წარმოადგენენ სახელმწიფოს სახელით მოქმედ ინსტიტუციებს და საჯარო თანამდებობის პირებს, ამდენად, „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული კომპენსაციის წესის გაუვრცელებლობით, ერთმევათ სახელმწიფოსგან უკანონოდ მიყენებული ზიანის სრული ანაზღაურების უფლება.
8. კონსტიტუციურ სარჩელში მითითებულია, რომ სადავო ნორმის განმარტებითი ბარათის თანახმად, გარდამავალ პერიოდში „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული მოხელის უფლებების დაცვის მექანიზმის სსიპ-ის თანამშრომლებზე გავრცელების შეზღუდვის ლეგიტიმური მიზანია, საჯარო სამართლის იურიდიული პირების კატეგორიებად დაყოფის პირობებში, მათში დასაქმებული პირების სამართლებრივი სტატუსის, რანგირებისა და შეფასების სისტემების ახლებურად განსაზღვრა. თუმცა სადავო ნორმით გათვალისწინებული შეზღუდვა არ არის გამოსადეგი საშუალება ლეგიტიმური მიზნის მისაღწევად, რადგან საქართველოს კონსტიტუცია და „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონი უკვე იძლევა იმის შესაძლებლობას, რომ საჯარო სამართლის იურიდიული პირებში დასაქმებული საჯარო მოსამსახურეთა იდენტიფიცირება მოხდეს. აქედან გამომდინარე, სადავო ნორმით გათვალისწინებული შეზღუდვა ვერ აკმაყოფილებს თანაზომიერების პრინციპის მოთხოვნებს და სსიპ-ების რეფორმის მოტივით დაუშვებელია, გამართლდეს უფლების არაპროპორციული შეზღუდვა.
9. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელე მიიჩნევს, რომ სადავო ნორმა ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციით მე-11 მუხლის პირველი პუნქტით დაცულ სამართლის წინაშე ყველა ადამიანის თანასწორობისა და მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტით განსაზღვრულ სახელმწიფოსგან უკანონოდ მიყენებული ზიანის სრულად ანაზღაურების უფლებას.
II
სამოტივაციო ნაწილი
1. კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მისაღებად აუცილებელია, იგი აკმაყოფილებდეს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ მოთხოვნებს. „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 31-ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, კონსტიტუციური სარჩელი ან კონსტიტუციური წარდგინება დასაბუთებული უნდა იყოს. ამავე კანონის 311 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტით კი განისაზღვრება საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოსათვის იმ მტკიცებულებათა წარდგენის ვალდებულება, რომლებიც ადასტურებენ სარჩელის საფუძვლიანობას. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს დადგენილი პრაქტიკის თანახმად, „კონსტიტუციური სარჩელის დასაბუთებულად მიჩნევისათვის აუცილებელია, რომ მასში მოცემული დასაბუთება შინაარსობრივად შეეხებოდეს სადავო ნორმას“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2007 წლის 5 აპრილის №2/3/412 განჩინება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქეები - შალვა ნათელაშვილი და გიორგი გუგავა საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-9). ამავე დროს, „კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღებისათვის აუცილებელია, მასში გამოკვეთილი იყოს აშკარა და ცხადი შინაარსობრივი მიმართება სადავო ნორმასა და კონსტიტუციის იმ დებულებებს შორის, რომლებთან დაკავშირებითაც მოსარჩელე მოითხოვს სადავო ნორმების არაკონსტიტუციურად ცნობას“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის №1/3/469 განჩინება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე კახაბერ კობერიძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-1). წინააღმდეგ შემთხვევაში, კონსტიტუციური სარჩელი მიიჩნევა დაუსაბუთებლად და, შესაბამისად, არ მიიღება არსებითად განსახილველად.
2. „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის 1261 მუხლის მე-2 პუნქტით განისაზღვრება, რომ გარდამავალ პერიოდში სსიპ-ების გარკვეულ კატეგორიაზე არ ვრცელდება „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონი, გარდა იმ წესებისა, რომელიც აწესრიგებს კონკურსის ჩატარებასა და თანამდებობაზე პირის განწესების საკითხებს. სადავო ნორმა ასევე ადგენს, რომ 1261 მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული გამონაკლისების გარდა, საჯარო სამართლის იურიდიულ პირში შრომით საქმიანობასთან დაკავშირებული საკითხები (გარდა „საჯარო დაწესებულებაში შრომის ანაზღაურების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული საკითხებისა) წესრიგდება საქართველოს შრომის კანონმდებლობით დადგენილი წესით.
3. მოსარჩელე მხარის მითითებით, სადავო ნორმა გამორიცხავს „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის 118-ე მუხლის მე-5 პუნქტით განსაზღვრული კომპენსაციის წესის გავრცელებას საჯარო მმართველობის განმახორციელებელ სსიპ-ებში დასაქმებული პირების სამსახურიდან უკანონოდ გათავისუფლების შემთხვევებზე. მისი პოზიციით „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონი უკანონოდ გათავისუფლებული მოხელის სამსახურში აღდგენისას კომპენსაციის მიღების, საქართველოს შრომის კოდექსთან შედარებით, უკეთეს გარანტიებს ადგენს. ხოლო ამ მოთხოვნების სსიპ-ის თანამშრომლებზე გაუვრცელებლობით ირღვევა მათი შესაძლებლობა, მოითხოვონ სახელმწიფოს მიერ მიყენებული ზიანის ანაზღაურება. შესაბამისად, საჯარო მმართველობის განმახორციელებელ სსიპ-ებში დასაქმებულ პირებს, რომელთა მიმართაც სადავო ნორმის მოქმედებით არ ვრცელდება „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონი, ერთმევათ საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტით დაცული სახელმწიფო მიერ მიყენებული ზიანის სრული ანაზღაურების კონსტიტუციური უფლება.
4. საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტი იცავს სახელმწიფოსგან უკანონოდ მიყენებული ზიანის ანაზღაურების უფლებას. მიუხედავად ამისა, კონსტიტუციის ხსენებული დებულების მოთხოვნას არ წარმოადგენს, რომ მოსარჩელეზე „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონი გავრცელდეს (ან არ გავრცელდეს) და სწორედ ამ კანონმა დაარეგულიროს კომპენსაციის მიღების წესი. ცხადია, რომ საჯარო მოხელის უფლებას წარმოადგენს, უკანონოდ გათავისუფლებისათვის მიიღოს შესაბამისი კომპენსაცია, თუმცა ამ კონსტიტუციური უფლების ეფექტურად უზრუნველყოფის თვალსაზრისით, მნიშვნელობა არ ენიჭება იმას, თუ რომელი კანონის საფუძველზე განხორციელდება კომპენსაციის საკითხის გადაწყვეტა. სსიპ-ის თანამშრომელთა უკანონოდ გათავისუფლების გამო, კომპენსაციის მიღების წესი რეგულირდება საქართველოს შრომის კანონმდებლობით, შესაბამისად, სწორედ შესაბამისი კანონით დადგენილი რეგულაციები შეიძლება იწვევდეს მათი კონსტიტუციის მე18 მუხლის მე-4 პუნქტით დაცული უფლების შეზღუდვას (mutatis mutandis, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2015 წლის 31 ივლისის №2/11/654 განჩინება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე ოლეგ ლაცაბიძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-3).
5. ზოგადად, კანონის რომელიმე ურთიერთობაზე გაუვრცელებლობა ამ ურთიერთობის ფარგლებში სახელმწიფოს უკანონო ქმედებით მიყენებული ზიანის ანაზღაურებას ვერ გამორიცხავს. ამდენად, აშკარაა, რომ სასარჩელო მოთხოვნის ამ ფორმით დაყენება გამოწვეულია მოსარჩელის მიერ სადავო ნორმისა და მისგან მომდინარე უფლების შემზღუდველი შინაარსის არასწორი აღქმით. კონსტიტუციურ სარჩელში წარმოდგენილი არგუმენტაცია არ მიემართება სადავო ნორმის რეალურ შინაარსს, შესაბამისად, №1425 კონსტიტუციური სარჩელი, სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის 1261 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-18 მუხლის მე-4 პუნქტთან მიმართებით, დაუსაბუთებელია და სახეზეა მისი არსებითად განსახილველად მიღებაზე უარის თქმის „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 311 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტითა და 313 მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საფუძველი.
6. მოსარჩელე მხარე სადავო ნორმის არაკონსტიტუციურად ცნობას ასევე ითხოვს საქართველოს კონსტიტუციის მე-11 მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით. საქართველოს კონსტიტუციის მე-11 მუხლის პირველი პუნქტი ადგენს სამართლის წინაშე თანასწორობის უფლებას.
7. №1425 კონსტიტუციურ სარჩელში აღნიშნულია, რომ სადავო ნორმა ადგენს დიფერენცირებულ მოპყრობას არსებითად თანასწორ პირებს შორის. არსებითად თანასწორ პირებად მიჩნეული არიან, ერთი მხრივ, საჯარო მოხელეები, რომელთა მიმართაც „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული კომპენსაციის წესი მოქმედებს და, მეორე მხრივ, საჯარო მმართველობის განმახორციელებელ სსიპ-ებში დასაქმებული პირები, რომელთა უკანონოდ გათავისუფლების საკითხს საქართველოს ორგანული კანონი „საქართველოს შრომის კოდექსი“ არეგულირებს. დიფერენცირებული მოპყრობა გამოიხატება იმაში, რომ იგივე ან ტოლფას თანამდებობაზე აღდგენის შეუძლებლობის შემთხვევაში, „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონი ითვალისწინებს თანამდებობრივი სარგოს ექვსმაგი ოდენობის კომპენსაციას, განსხვავებით საქართველოს შრომის კოდექსით დადგენილი კომპენსაციის წესისგან, რომლის თანახმადაც, კომპენსაციის ოდენობას მხარეები ან სასამართლო განსაზღვრავს.
8. სხვადასხვა პირების (მათ შორის, არსებითად თანასწორი) მიმართ სამართლებრივი ურთიერთობების განსხვავებული რეგულირება, თავისთავად, საკმარისი არ არის თანასწორობის უფლების შეზღუდვის წარმოსაჩენად. მოსარჩელემ ასევე უნდა დაასაბუთოს, რომ პირები, რომელთა უფლების დარღვევაზე მიუთითებს, სხვა შესადარებელ პირებთან შედარებით უარეს მდგომარეობაში არიან ჩაყენებული. ამდენად, მოცემულ შემთხვევაში მოსარჩელემ უნდა დაასაბუთოს, რომ „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონით სამსახურიდან უკანონოდ გათავისუფლებული პირებისათვის საქართველოს შრომის კოდექსით დადგენილ წესთან შედარებით კომპენსაციის მიღების უკეთესი შესაძლებლობაა დადგენილი.
9. „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის 118-ე მუხლის მე-5 პუნქტის თანახმად, უკანონოდ გათავისუფლებულ მოხელის სამსახურში აღდგენის შეუძლებლობის შემთხვევაში, მას ეძლევა განაცდური ხელფასი და ენიშნება კომპენსაცია თანამდებობრივი სარგოს სრული ოდენობით 6 თვის განმავლობაში. ეკვივალენტური ურთიერთობის მომწესრიგებელი საქართველოს ორგანული კანონის „საქართველოს შრომის კოდექსის“ 38-ე მუხლის მე-8 პუნქტის თანახმად კი, „სასამართლოს მიერ დასაქმებულთან შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტის შესახებ დამსაქმებლის გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის შემთხვევაში, სასამართლოს გადაწყვეტილებით, დამსაქმებელი ვალდებულია პირვანდელ სამუშაო ადგილზე აღადგინოს პირი, რომელსაც შეუწყდა შრომითი ხელშეკრულება, ან უზრუნველყოს ის ტოლფასი სამუშაოთი, ან გადაუხადოს მას კომპენსაცია სასამართლოს მიერ განსაზღვრული ოდენობით“.
10. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს განმარტებით: „დასაქმებულის სამუშაოდან გათავისუფლების ბრძანების უკანონოდ (ბათილად) ცნობის შემთხვევაში, სშკ-ის [„საქართველოს შრომის კოდექსის“] 38-ე მუხლის მე-8 პუნქტში მითითებულია დამსაქმებლის ვალდებულება, რომელიც რამდენიმე შესაძლებლობას მოიცავს, თუმცა, კანონმდებლის მიერ დადგენილი წესი არ შეიძლება იმგვარად განიმარტოს, რომ სასამართლოს, დისკრეციული უფლებამოსილებით, შეუძლია მოხმობილი ნორმის დანაწესის საკუთარი შეხედულებისამებრ გამოყენება. სშკ [„საქართველოს შრომის კოდექსი“] დამსაქმებელს ავალდებულებს „პირვანდელ სამუშაო ადგილზე აღადგინოს პირი, რომელსაც შეუწყდა შრომითი ხელშეკრულება, ან უზრუნველყოს ის ტოლფასი სამუშაოთი, ან გადაუხადოს მას კომპენსაცია სასამართლოს მიერ განსაზღვრული ოდენობით“. მითითებული რეგულაციით დამსაქმებლისათვის დადგენილია უკანონოდ გათავისუფლებული დასაქმებულის პირვანდელ სამუშაოზე აღდგენა, ხოლო, თუკი აღნიშნული შეუძლებელია, მაშინ მომდევნო რიგითობით დადგენილი ვალდებულებების შესრულება“ (იხ., საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2016 წლის 29 იანვრის N-ას-941-891-2015 გადაწყვეტილება, პ-46). ამდენად, სამსახურიდან გათავისუფლების უკანონობის დადგენის შემთხვევაში პირი აღდგება სამსახურში და მიეცემა განაცდური ხელფასი (იხ. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2019 წლის 15 თებერვლის გადაწყვეტილება №ას-1210-2018). ხოლო აღდგენის შეუძლებლობის შემთხვევაში, მიეცემა სასამართლოს მიერ განსაზღვრული კომპენსაცია. ბუნებრივია, სამსახურში აღდგენის შეუძლებლობა პირისათვის აღდგენაზე მძიმე შედეგებს აყენებს. შესაბამისად, კომპენსაციის მოცულობაც მეტი უნდა იყოს. ამდენად, კანონმდებლობით და სასამართლოს პრაქტიკით დადგენილი სტანდარტების გათვალისწინებით, არაფერი მიუთითებს მოსარჩელის განმარტების სისწორეზე, რომლის თანახმადაც, საქართველოს შრომის კოდექსი კომპენსაციაში, ძირითადად, მხოლოდ განაცდურ ხელფასს მოიაზრებს. საქმეზე არ არის წარმოდგენილი საქართველოს შრომის კოდექსის განმარტების შესახებ არსებული საერთო სასამართლოების პრაქტიკა, რომელიც წარმოაჩენდა, რომ სასამართლოები პირის თანამდებობაზე აღდგენის შეუძლებლობის შემთხვევაში, კომპენსაციას განაცდურის ანაზღაურებით შემოფარგლავენ (ანუ იმავე ოდენობის კომპენსაციას ადგენენ რამდენსაც აღდგენის შემთხვევაში).
11. საერთო სასამართლოების მიერ შრომის კოდექსის საფუძვეზე განსაზღვრული კომპენსაცია, თეორიულად, შესაძლებელია „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრულზე ნაკლებიც იყოს. თუმცა საქმეზე არ არის წარმოდგენილი მტკიცებულებები, რომლებიც დაადასტურებდა, რომ ხსენებული კომპენსაცია, როგორც წესი, „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის საფუძველზე დანიშნულზე ნაკლებია. აღნიშნული მტკიცებულებების წარმოდგენის გარეშე კი არ არის დასაბუთებული მოსარჩელის მტკიცება, რომ რეჟიმი რომლის ფარგლებშიც კომპენსაცია 6 თვის თანამდებობრივი სარგოს ოდენობით გაიცემა, უფლებრივად უკეთესია, რეჟიმზე, რომლის ფარგლებშიც, მოსამართლე განსაზღვრავს სამართლიანი კომპენსაციის ოდენობას (მაგალითად, ერთ-ერთ საქმეზე მოსარჩელე მიიჩნევს, რომ კომპენსაციის ოდენობის 6 თვით განსაზღვრა არაკონსტიტუციურია, და კომპენსაციის სამართლიან ოდენობას ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში მოსამართლე უნდა ადგენდეს (იხ. №1417 კონსტიტუციური სარჩელი).
12. ამდენად, მოცემულ შემთხვევაში არ არის სათანადოდ დასაბუთებული, რომ სადავო ნორმა სსიპ-ის თანამშრომლებს სხვა საჯარო მოხელეებთან შედარებით, უარეს რეჟიმში აყენებს. შესაბამისად, №1425 კონსტიტუციური სარჩელი დაუსაბუთებელია და არსებობს მისი არსებითად განსახილველად მიღებაზე უარის თქმის „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 311 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტით და 313 მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საფუძველი.
III
სარეზოლუციო ნაწილი
საქართველოს კონსტიტუციის მე-60 მუხლის მე-4 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის და „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის მე-19 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტის, 21-ე მუხლის მე-2 პუნქტის, 271 მუხლის მე-2 პუნქტის, 31-ე მუხლის, 311 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტის, 312 მუხლის მე-8 პუნქტის, 313 მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის, 315 მუხლის პირველი, მე-3, მე-4 და მე-7 პუნქტების, 316 მუხლის მე-2 პუნქტის, 39-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტის, 43-ე მუხლის პირველი, მე-2, მე-5, მე-7, მე-8, მე-10 და მე-13 პუნქტების საფუძველზე,
საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო
ა დ გ ე ნ ს:
1. კონსტიტუციური სარჩელი №1425 („საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“) არ იქნეს მიღებული არსებითად განსახილველად.
2. განჩინება საბოლოოა და გასაჩივრებას ან გადასინჯვას არ ექვემდებარება.
3. განჩინება გამოქვეყნდეს საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს ვებგვერდზე 15 დღის ვადაში, გაეგზავნოს მხარეებს და „საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეს“.
კოლეგიის წევრები:
თეიმურაზ ტუღუში
ირინე იმერლიშვილი
მანანა კობახიძე
თამაზ ცაბუტაშვილი