ემზარ კვიციანი, ეთერ ჩხეტიანი-ანსიანი, მაია ანსიანი და იაგორ ანსიანი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ
დოკუმენტის ტიპი | კონსტიტუციური სარჩელი |
ნომერი | N1400 |
ავტორ(ებ)ი | ემზარ კვიციანი, ეთერ ჩხეტიანი-ანსიანი, მაია ანსიანი, იაგორ ანსიანი |
თარიღი | 19 თებერვალი 2019 |
თქვენ არ ეცნობით კონსტიტუციური სარჩელის/წარდგინების სრულ ვერსიას. სრული ვერსიის სანახავად, გთხოვთ, ვერტიკალური მენიუდან ჩამოტვირთოთ მიმაგრებული დოკუმენტი
1. სადავო ნორმატიული აქტ(ებ)ი
ა. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი
2. სასარჩელო მოთხოვნა
სადავო ნორმა | კონსტიტუციის დებულება |
---|---|
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 426-ე მუხლის 1 ნაწილი | საქართველოს კონსტიტუციის 19-ე; 31-ე; მე-4 ; მე-5, მუხლები |
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 426-ე მუხლის მე-4 ნაწილი | საქართველოს კონსტიტუციის 19-ე; 31-ე; მე-4 ; მე-5, მუხლები |
3. საკონსტიტუციო სასამართლოსათვის მიმართვის სამართლებრივი საფუძვლები
საქართველოს კონსტიტუციის 89-ე მუხლის 1-ლი პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტი; საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ საქართველოს ორგანული კანონის მე-19 მუხლის 1-ლი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტი და 39-ე მუხლის 1-ლი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტი; საკონსტიტუციო სამართალწარმოების შესახებ საქართველოს კანონის მე-15 და მე-16 მუხლები.
4. განმარტებები სადავო ნორმ(ებ)ის არსებითად განსახილველად მიღებასთან დაკავშირებით
სარჩელი აკმაყოფილებს ,,საკონსტიტუციო სამართალწარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-18 მუხლის ,,ა“-,,ზ“ ქვეპუნქტებით დადგენილ მოთხოვნებს:
1. სარჩელი ფორმალურად გამართულია და შეიცავს კანონით სავალდებულო ყველა რეკვიზიტს;
2. შემოტანილია უფლებამოსილი პირების მიერ კონსტიტუციის მე-2 თავით გათვალისწინებული
უფლებების დარღვევის გამო ;
3. სარჩელში მითითებული სადავო საკითხი საკონსტიტუციო სასამართლოს განსჯადია;
4. სადავო საკითხთან დაკავშირებით არ არსებობს საკონსტიტუციო სასამართლოს სხვა
გადაწყვეტილება;
5. სარჩელი შემოტანილია კანონით დადგენილი ვადების დაცვით;
6. არ არსებობს სადავო აქტზე მაღლა მდგომი სხვა კანონი, რომლის კონსტიტუციურობასთან
მსგავსი საკითხი განხილულია საკონსტიტუციო სასამართლოს მიერ 2013 წლის 05 ნოემბერს სარჩელი #531. ჯანაშვილი და სხვა; თუმცა იქ მსჯელობა არ ყოფილა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 422 -ე მუხლის ,,ბ ქვეპუნქტთან მიმართებაში. აღნიშნულ გადაწყვეტილებაში საუბარი არ არის სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის ,,დ“ და ,ვ“ ქვეპუნქტებზე... განსაკუთრებით მაშინ როდესაც მოქალაქე თავად მოკლებულია შესაძლებლობას დაიცვას უფლება და გაასაჩივრს აქტი მაშინ როდესაც სარჩელის და გადაწყვეტილების საფუძვლები გაუქმდება სარჩელის წარდგენიდან 7 წლის შემდეგ
5. მოთხოვნის არსი და დასაბუთება
1. ცნობილი იქნეს არაკონსტიტუციურად და, შესაბამისად, ძალადაკარგულად: სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 426-ე მუხლის პირველი ნაწილის მოთხოვნა იმ შემთხვევებზე, რომლებიც დაკავშირებულია სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 422-ე მუხლის ,,ბ“ ქვეპუნტთან;
2. ცნობილი იქნეს არაკონსტიტუციურად და, შესაბამისად, ძალადაკარგულად: სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 426-ე მუხლის პირველი ნაწილის მოთხოვნა იმ შემთხვევებზე, რომლებიც დაკავშირებულია სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის ,,დ“ და ამავე ნაწილის ,,ვ“ ქვეპუნტთან;
3. ცნობილი იქნეს არაკონსტიტუციურად და, შესაბამისად, ძალადაკარგულად: სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 426-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მოთხოვნა იმ შემთხვევებზე, რომლებიც დაკავშირებულია ამავე კოდექსის 422-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის „ბ“-ქვეპუნქტთან;
4: ცნობილი იქნეს არაკონსტიტუციურად და, შესაბამისად, ძალადაკარგულად: სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 426-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მოთხოვნა იმ შემთხვევებზე, რომლებიც დაკავშირებულია ამავე კოდექსის 423-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის „დ“-
5) ცნობილი იქნეს არაკონსტიტუციურად და, შესაბამისად, ძალადაკარგულად: სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 426-ე მუხლის მე-4 ნაწილის მოთხოვნა იმ შემთხვევებზე, რომლებიც დაკავშირებულია ამავე კოდექსის 423-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის „ვ“ ქვეპუნქტებთან;
საქართველოს კანონი 2010 წლის 4 მაისის კანონი №3035 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.163
სარჩელი საფუძვლიანია და უნდა დაკმაყოფილდეს შემდეგ გარემოებათა გამო:
საქართველოს კონსტიტუციის მე-4 მუხლის თანახმად
1. საქართველო არის სამართლებრივი სახელმწიფო.
2. სახელმწიფო ცნობს და იცავს ადამიანის საყოველთაოდ აღიარებულ უფლებებსა და თავისუფლებებს, როგორც წარუვალ და უზენაეს ადამიანურ ღირებულებებს. ხელისუფლების განხორციელებისას ხალხი და სახელმწიფო შეზღუდული არიან ამ უფლებებითა და თავისუფლებებით, როგორც უშუალოდ მოქმედი სამართლით. კონსტიტუცია არ უარყოფს ადამიანის საყოველთაოდ აღიარებულ უფლებებსა და თავისუფლებებს, რომლებიც აქ არ არის მოხსენიებული, მაგრამ თავისთავად გამომდინარეობს კონსტიტუციის პრინციპებიდან.
საქართველოს კონსტიტუციის მუხლი 5. სოციალური სახელმწიფო
1. საქართველო არის სოციალური სახელმწიფო.
2. სახელმწიფო ზრუნავს საზოგადოებაში სოციალური სამართლიანობის, სოციალური თანასწორობისა და სოციალური სოლიდარობის პრინციპების განმტკიცებაზე.
3. სახელმწიფო ზრუნავს ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე თანაბარ სოციალურ-ეკონომიკურ და დემოგრაფიულ განვითარებაზე. მაღალმთიანი რეგიონების განვითარებისათვის კანონი ქმნის განსაკუთრებულ პირობებს.
საქართველოს კონსტიტუციის მუხლი 6. ეკონომიკური თავისუფლება
1. ეკონომიკური თავისუფლება აღიარებული და უზრუნველყოფილია.
2. სახელმწიფო ზრუნავს თავისუფალი და ღია ეკონომიკის, თავისუფალი მეწარმეობისა და კონკურენციის განვითარებაზე.
3. დაუშვებელია კერძო საკუთრების საყოველთაო უფლების გაუქმება.
საქართველოს კონსტიტუციის მუხლი 11. თანასწორობის უფლება
1. ყველა ადამიანი სამართლის წინაშე თანასწორია. აკრძალულია დისკრიმინაცია რასის, კანის ფერის, სქესის, წარმოშობის, ეთნიკური კუთვნილების, ენის, რელიგიის, პოლიტიკური ან სხვა შეხედულებების, სოციალური კუთვნილების, ქონებრივი ან წოდებრივი მდგომარეობის, საცხოვრებელი ადგილის ან სხვა ნიშნის მიხედვით.
საქართველოს კონსტიტუციის მუხლი 19. საკუთრების უფლება
1. საკუთრებისა და მემკვიდრეობის უფლება აღიარებული და უზრუნველყოფილია.
2. საჯარო ინტერესებისათვის დასაშვებია ამ უფლების შეზღუდვა კანონით განსაზღვრულ შემთხვევებში და დადგენილი წესით.
3. აუცილებელი საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის საკუთრების ჩამორთმევა დასაშვებია კანონით პირდაპირ გათვალისწინებულ შემთხვევებში, სასამართლოს გადაწყვეტილებით ან ორგანული კანონით დადგენილი გადაუდებელი აუცილებლობისას, წინასწარი, სრული და სამართლიანი ანაზღაურებით. ანაზღაურება თავისუფლდება ყოველგვარი გადასახადისა და მოსაკრებლისაგან.
საქართველოს კონსტიტუციის მუხლი 31. საპროცესო უფლებები
1. ყოველ ადამიანს აქვს უფლება თავის უფლებათა დასაცავად მიმართოს სასამართლოს. საქმის სამართლიანი და დროული განხილვის უფლება უზრუნველყოფილია.
3. დაცვის უფლება გარანტირებულია. ყველას აქვს უფლება სასამართლოში დაიცვას თავისი უფლებები პირადად ან ადვოკატის მეშვეობით, აგრეთვე კანონით განსაზღვრულ შემთხვევებში − წარმომადგენლის მეშვეობით. ადვოკატის უფლებების შეუფერხებელი განხორციელება და ადვოკატთა თვითორგანიზების უფლება გარანტირებულია კანონით.
5. ადამიანი უდანაშაულოდ ითვლება, ვიდრე მისი დამნაშავეობა არ დამტკიცდება კანონით დადგენილი წესით, კანონიერ ძალაში შესული სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენით.
6. არავინ არის ვალდებული ამტკიცოს თავისი უდანაშაულობა. ბრალდების მტკიცების მოვალეობა ეკისრება ბრალმდებელს.
7. დადგენილება ბრალდებულის სახით პირის პასუხისგებაში მიცემის შესახებ უნდა ემყარებოდეს დასაბუთებულ ვარაუდს, ხოლო გამამტყუნებელი განაჩენი − უტყუარ მტკიცებულებებს. ყოველგვარი ეჭვი, რომელიც ვერ დადასტურდება კანონით დადგენილი წესით, უნდა გადაწყდეს ბრალდებულის სასარგებლოდ.
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 426-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის თანახმად:
განცხადება გადაწყვეტილების ბათილად ცნობისა და ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების შესახებ შეტანილ უნდა იქნეს ერთი თვის განმავლობაში და ამ ვადის გაგრძელება არ დაიშვება.
ამავე მუხლის მე 2 ნაწილის თანახმად ვადის დენა იწყება იმ დღიდან, როდესაც მხარისათვის ცნობილი გახდა გადაწყვეტილების ბათილად ცნობისა და ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების საფუძვლების არსებობა.
ამავე კოდექსის 426-ე მუხლის მე-4 ნაწილის თანახმად:
„გადაწყვეტილების ბათილად ცნობისა და ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების შესახებ განცხადების შეტანა დაუშვებელია გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლიდან 5 წლის გასვლის შემდეგ, გარდა ამ კოდექსის 422-ე მუხლის პირველი ნაწილის “გ“ ქვეპუნქტით და 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ზ“ და „თ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული შემთხვევისა.“
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის თანახმად, საქმის წარმოება განახლდება, თუ:
დ) სასამართლო განაჩენი, გადაწყვეტილება, განჩინება ან სხვა ორგანოს დადგენილება, რომელიც საფუძვლად დაედო ამ გადაწყვეტილებას, გაუქმდა;
ვ) მხარისათვის ცნობილი გახდა ისეთი გარემოებები და მტკიცებულებები, რომლებიც, ადრე რომ ყოფილიყო წარდგენილი სასამართლოში საქმის განხილვის დროს, გამოიწვევდა მისთვის ხელსაყრელი გადაწყვეტილების გამოტანას;
საქმის ფაქტობრივი არსი მდგოამრეობს შემდეგში:
2006 წელს საქართველოს მთავარმა პროკურატურამ სარჩელით მიმართა სასამართლოს ე.კვიციანის და სხვათა მიმართ და მოითხოვა დაუსაბუთებელი ქონების ჩამორთმევა. საფუძვლად მიუთითა 2006 წლის აგვისტოს დადგენილება ბრალდებულის სახით პასუხისგებაში მიცემის შესახებ. ამ დადგენილებით ემზარ კვიციანი ბრალდებულის სახით მიცემული იქნა სისხლის სამართლის პასუხისგებაში დანაშაულის ჩადენისათვის სისხლის სამართლის კოდექსის 332-ე მულის, 182-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა“, ,,გ“ და ,,დ“ ქვეპუნქტებით.
ასევე ერთვის 2006 წლის 28 ივლისის დადგენილება სისხლის სამართლებრივი პასუხისგებაში მიცემის შესახებ, რომლითაც ემზარ კვიციანი მიცემულ იქნა პასუხისგებაში ბრალდებულის სახით და ბრალი წაეყენა სისხლის სამართლის კოდექსის 223-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით. 307-ე მუხლით, 312-ე მუხლის მე-2 ნაწილით. 315-ე მუხლით.მოსარჩელის განმარტებით ვინაიდან ემზარ კვიციანმა მიითვისა დიდი ოდენობით თანხა ამიტომ მის და მასთან დაახლოებული პირების მიერ შეძენილი ქონება დაუსაბუთებელია.
ამ დოკუმენტით ირკვევა რომ ე. კვიციანი ბრალდებულის სახით მიეცა პასუხისგებაში სისხლის სამართლის კოდექსის 332-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით და 182-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა’ ,,გ’’ ,,დ’’ და მე-3 ნაწილის ბ ქვეპუნქტების შესაბამისად.
ადმინისტრაციული საქმე #3/2 - გალისა და გულრიფშის 2007 წლის 31 იანვრის გადაწყვეტილებით დაკმაყოფილდა საქართველოს გენერალური პროკურატურის სარჩელი და დაუსაბუთებლად იქნა ცნობილი:
ემზარ კვიციანის მფლობელობაში არსებული უძრავი ქონება
1) მიწის ნაკვეთი და შენობა-ნაგებობები მდებარე საგარეჯოს რაიონი სოფ. უჯარმა 1473,5 მ2 ს/კ 21.11.0 კვარტალი 09 ნაკვეთი 001 ფართობი 1437,5 მ2
2) მიწის ნაკვეთი მდებარე წალკის რაიონი სოფელი ედიქილისა 141,6 კვ.მ
3) მიწის ნაკვეთი 15 ჰა. თელავის რაიონი სოფლ. იყალთო
4) 70 % წილი შპს ,,ვარდისუბანი“ ქ ფოთი, დ.აღმაშენებლის ქ
5) ავტომანქანა ლენდროვერი სახ. ნომრით SKY 010 გამოშვებული 1997 წელს
თეთნულდი ანსიანს დაეკისრა მის მფლობელობაში არსებული ავტომანქანა მერსედესის რეალიზაციის შედეგად მიღებული თანხის 27 856 ლარის გადახდა.
მაია ანსიანის მფლობელობაში არსებული უძრავი ნივთი საცხოვრებელი ბინები თბილისი ჭავჭავაძის 1-ლი შესახვევი ბინა 17 და 18, 2 ავტოფარეხი მდებარე იქვე.
ეთერ ჩხეტიანი-ანსიანის სარგებლობაში არსებული უძრავი ნივთი მდებარე თბილისი შავი ზღვის ქ. წამებულის გამზ. 6/7 (რესტორანი)
იაგორ ანსიანის საკუთრებაში არსებული უძრავი ქონება მდებარე თელავის რაიონი სოფელი იყალთო. 20 ჰა.
სისონა კვიციანის მფლობელობაში არსებული ქონება
1) 100% წილი შპს ,,იბერია 2000“ თერჯოლა იმერეთის #5
2) ვტომანქანა ვაზ 21213 სახ. ნომერი OAS 924 გამოშვების წელი 2004
3) ავტომანქანა ფოლსვაგენ ვეტო სახ. ნომრით LOV 324 გამოშვების წელი 1993წ.
ნუგზარ კვიციანის მფლობელობაში არსებული ქონება
20 % წილი შპს ,,ნაციონალური სერვისული კომპანია“ იურიდიული მისამართ თბილისი ფანასკერტელის 1 კორპ. ბ 105; ფაქტიური თბილისი ვაკის რაიონი ჭავჭავაძის გამზ 49
მირიან დოღონაძის მფლობელობაში არსებული უძრავი ქონება მდებარე-
მიწის ნაკვეთი და შენობა ნაგებობები საგარეჯოს რაინი სოფელი უჯარმა (ყოფილი სანერგე მეურნეობა) 1473 ,5 კვ.მ.
თამაზ ბალაშვილის მფლობელობაში არსებული უძრავი ქონება მდებარე თელავის რაიონი სოფ. ნაფარეული 10 ჰა.
ჩამორთმეული ქონება გადაეცა სახელმწიფოს.
2007 წლის 12 ივნისის ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს განჩინებით უცვლელად დარჩა პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება.
გადაწყვეტილება გაასაჩივრეს ეთერ ჩხერიანმა და სხვებმა. საქმის წარმოება მიმდინარეობდა სამივე ინსტანციის სასამართლოში. თუმცა ძალაში დარჩა პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება. იგი შევიდა კანონიერ ძალაში (სასამართლოს აზრით) და გაიცა სააღსრულებო ფურცელისაბოლოოდ 2007 წლის 29 ოქტომბერს საქმეზე.
არცერთ გადაწყვეტილებაზე რაიმე საჩივარი ე.კვიციანს არ წარუდგენია.
ქონება დღე უკვე წარმოადგენს სახელმწიფოს საკუთრებას და დაყოფის შედეგად წარმოადგენს შემდეგ ქონებებს:
დღეის მდგომარეობით ქონებას შეცვლილი აქვს საკადასტრო კოდები და ისინი რეგისტრირებულია შემდეგ საკადასტრო კოდებზე.
1) ქ. თელავი, ს/კ 50.12.37.172 სასოფლო სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი, 150001.0 კვ.მ ფართი ნაკვეთის წინა ნომერი 53.12.16.101. - მესაკუთრე სახელმწიფო
2) რაიონი წალკა, სოფელი ედიქილისა, ს/კ 85.04.04.005ა არასასოფლო სამეურნეო, დაუზუსტებელი ფართობი 141,60 კვ.მ. -მესაკუთრე სახელმწიფო
3) ფოთი, დ.აღმაშენებლის 77, ს/კ 04.01.07.687 (წინა ს/კ 04.41.04.008.011) 783 კვ.მ ფართი, არასასოფლო სამეურნეო დანიშნულების, შენობა ნაგებობის ჩამონათვალი #1 განაშენიანების ფართი 201 კვ.მ #2 განაშენიანების ფართი 170,5 კვ.მ ფართი მესაკუთრე შპს ვარდის უბანი 70 % - წილის მესაკუთრე სახელმწიფო
4) ქ. თბილისი, ლეხ კაჩინსკის ქ. #6 სარდაფი 123,20 კვ.მ ს/კ 01.17.13.033.002.01.504 თანამესაკუთრეები 123,2 კვ.მ ფართიდან 105,2 კვკმ მესაკუთრე სახელმწიფო ხოლო 18 კვ.მ. მესაკუთრე დავით ჭრიკიშვილი პ/ნ 01011017534
5) თბილისი, ნინო რამიშვილის 31 სართული 5 ბინა 17 ს/კ01.14.14.005.161.01.017 მესაკუთრე სახელმწიფო თუმცა აქვე ირკვევა, რომ ნივთზე რეგისტრირებულია სარგებლბა -მოსარგებლის სარგებლობის ვადით- მოსარგებლე შინაგან საქმეთა სამინისტრო; 146 კვ.მ ფართი
6) თბილისი, იჭავჭავაძის გამზ. შესახვევი 1-ლი #31 სართული 5 ბინა 18 და ორი ავტოსადგომი ს/კ01.14.14.005.161.01.018 მესაკუთრე სახელმწიფო თუმცა აქვე ირკვევა, რომ ნივთზე რეგისტრირებულია სარგებლბა - -მოსარგებლის სარგებლობის ვადით- მოსარგებლე შინაგან საქმეთა სამინისტრ; 186 კვ.მ. ფართი
7) თელავი, სოფელი იყალთო, სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი დაზუსტებული ფართობი 199990,00 კვ.მ ფართი; ნაკვეთის წინა ნომერი 53.12.06.001 კ/კ 50.12.37.173 მესაკუთრე სახელმწიფო
8) საგარეჯო სოფელი უჯარმა სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი დაზუსტებული ფართობი 57.00 კვ.მ. ფართი, შენობა-ნაგებობა საცხოვრებელი 57 კვ.მ ს/კ 55.16.53.021 რეგისტრირებულია საგარეჯოს მუნიციპალიტეტის გამგეობის საკუთრებად; ბრძანება 540
9) საგარეჯო სოფელი უჯარმა სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი დაზუსტებული ფართობი 334,00 კვ.მ. ფართი,ნაკვეთის წინა ნომერი 55.16.09.001, შენობა-ნაგებობა არასაცხოვრებელი 334 კვ.მ ს/კ 55.16.55.003 რეგისტრირებულია სახელმწიფოს საკუთრებად, ბრძანება #3
10) საგარეჯო სოფელი უჯარმა სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი დაზუსტებული ფართობი 149,00 კვ.მ. ფართი, შენობა-ნაგებობა - არასაცხოვრებელი განაშენიანება 149 კვ.მ ს/კ 55.16.55.008 რეგისტრირებულია სახელმწიფოს საკუთრებად ბრძანება #3
11) საგარეჯო სოფელი უჯარმა სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი დაზუსტებული ფართობი 301,00 კვ.მ. ფართი, შენობა-ნაგებობა - არასაცხოვრებელი განაშენიანება 301 კვ.მ ს/კ 55.16.55.004 სახელმწიფოს საკუთრებად
12) საგარეჯო სოფელი უჯარმა სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი დაზუსტებული ფართობი 443,00 კვ.მ. ფართი, შენობა-ნაგებობა - არასაცხოვრებელი განაშენიანება 443 კვ.მ ს/კ 55.16.55.005 რეგისტრირებულია სახელმწიფოს საკუთრებად, ბრძანება #3 დამოწმებული 2017 წლის 03 სექტემბერს
13) საგარეჯო სოფელი უჯარმა სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი დაზუსტებული ფართობი 50,00 კვ.მ. ფართი, შენობა-ნაგებობა - არასაცხოვრებელი განაშენიანება 50 კვ.მ ს/კ 55.16.55.006 რეგისტრირებულია სახელმწიფოს საკუთრებად, ბრძანება #3 დამოწმებული 2017 წლის 03 სექტემბერს
14) საგარეჯო სოფელი უჯარმა სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი დაზუსტებული ფართობი 140,00 კვ.მ. ფართი, შენობა-ნაგებობა - არასაცხოვრებელი განაშენიანება 140 კვ.მ ს/კ 55.16.55.007 რეგისტრირებულია საგარეჯოს მუნიციპალიტეტის გამგეობის საკუთრებად, ბრძანება #540 დამოწმებული 2009 წლის 11 ივნისი
15) თელავი, სოფელი ნაფარეული სასოფლო-სამეურნეო (სახნავი) დანიშნულების მიწის ნაკვეთი დაზუსტებული ფართობი 100 000 კვ.მ. ს/კ 53.14.05.010 რეგისტრირებულია სახელმწიფო საკუთრებად.
2007 წლის 31 იანვრის გადაწყვეტილება გადაეგზავნათ მხარეებს და გენსაზღვრათ გასაჩივრების წესი და ვადა. თუმცა იგი არ გაგზავნია არც ემზარ კვიციანს და არც თეთნულდი ანსიანს (ე.კვიციანის მეუღლეს და ერთ ერთ მოპასუხეს). საქმეში ამის დამადასტურებელი მტკიცებულება არ მოიპოვება.
ადმინისტრაციული საქმე ქონების დაუსაბუთებლად ცნობის შესახებ განხილულია მთელი რიგი დარღვევებით.
სასამართლო სხდომაზე ე.კვიციანი და თ.ანსიანი არ გახლდათ მოწვეული კანონით დადგენილი წესით. ვინაიდან მათ არ ჩაჰბარდათ სრჩელი თანდართული დოკუმენტებით და სასამართლო უწყება. სხდომა გაიხსნა და ჩატარდა დასრულდა 2007 წლის 31 იანვარს. საქმეში არსებობს მხოლოდ ერთი გზავილი სრჩელი ემზარ კვიციანის სახელზე, რომელზეც მისამართად მითითებულია სოფელი ჩხალთა. თუმცა იგი გაგზავნილი არ ყოფილა სოფელ ჩხალთაში და ჩაიბარა ეთერ ჩხეტიანმა, თბილისში მის სახლში პირადად ხელზე. ერთ-ერთი მოპასუხე ეთერ ჩხეტიანი ადასტურებს, რომ მას ჩაბარდა პირადად მის სახელზე არსებული გზავნილი სარჩელი თანდართული დოკუმენტებით თბილისში ხოდაშენის #8ში, მის სახლში, ის ცხოვრობდა ცალკე. მისი ოჯახის წევრი არასოდეს ყოფილა (ერთ ოჯახში არასოდეს უცხოვრიათ ემზარ კვიციანს და მას). ამ დროს საქმეშია გზავნილი ემზარ კვიციანის სახელზე მისამართი - გულრიფშის რაიონი სოფელი ჩხალთა. აღნიშნული გზავნილიც ჩაჰბარდა ეთერ ჩხეტიანს, თბილისში. საინტერესოა, რატომ არ არის ე.კვიციანის სახელზე არსებული გზავნილი გაგზავნილი გზავნილზე მითითებულ სოფელ ჩხალთაში და რატომ მოხდა მათი ჩაბარება ხელზე ეთერ ჩხეტიანისათვის მის მისამართზე პოლიციის მეშვეობით. საინტერესოა, როგორ მიდის საქმის წარმოება. როგორ აღმოჩნდა სოფელ ჩხალთაში გასაგზავნი გზავილი ერთ-ერთ მოპასუხესთან, რატომ არ გაიგზავნა იგი ფოსტით, ვინ წაიღო გადასაცემად და რატომ უშუალოდ ემზარ კვიციანის არცერთ საცხოვრებელ მისამართზე არ გაიგზავნა. გარდა ამისას გზავნილზე არ არის მითითებული რა კავშირი აქვს ეთერ ჩხეტიანს ემზარ კვიციანთან. მაშინ როდესაც მოსარჩელე საქართველოს მთავარმა პროკურატურამ ზუსტად იცოდა ყველა მისამართი სად ცხოვრობდა ემზარ კვიციანი. გარდა ამისა საქმეშია 2007 წლის პოლიციის აქტი, რომელშიც არ არის მითითებული რომ მათ სურდათ ე.კვიციანისათვის სხდომის უწყების გადაცემა ან და სარჩელის ჩაბარება. იგი 2007 წელს უკვე დევნილია პოლიტიკური ნიშნით. თუმცა ეს არ არმართლებს სასამართლოს და მოსარჩელეს არ მოიძიონ მოპასუხე არ გააგზავნონ მის მისამართზე სარჩელი და უწყება. ამ პრაქტიკის დანერგვით მივალთ იმ შედეგამდე, რომ მავანი მოსარჩელე არასწორად მიუთითებს მოპასუხის მისამართს, რომელზეც ვერასოდეს ჩაბარდება სარჩელი და მოპასუხის უფლებები დაირღვევა. განსაკუთრებით დღეს, როდესაც საქართველდან არალეგალურად სამუშაოს საძებნელად ათეული წლობით არიან გადახვეწილი მოქალაქეები. მარტივ მაგალითად თვით ემზარ კვიციანი გამოდგება, რომელიც 2006 წლიდან 2014 წლამდე არ იმყოფებოდა საქართველოში. არ იყო ცნობილი მისთვის დოკუმენტები არც საფუძვლები და არც სასამართლო უწყება.
მოპასუხეების მისამართების მითითების ვალდებულება გააჩნია მოსარჩელეს. ამავდროულად საქმე განიხილებოდა ადმინისტრაციული სამართალწარმოების წესით საქმეში არსებული სხვა დოკუმენტების საფუძველზე სასამართლო ვალდებული იყო გაეგზავნა დოკუმენტები და უწყება მოპასუხე ე.კვიციანისათვის და თ.ანსიანისათვის. ან განეხორციელებინა სამოქალაქო საპროცესო კოდქსის 70-78 ე მუხლებით გათვალისწინებული ღონისძიებები. საქმეში არ მოიპოვება რაიმე დამადასტურებელი, რომ სასამართლომ აღნიშნული განახორციელა. ასევე არ არსებობს სასამართლოს განჩინება რომლითაც ის ავალებს მოპასუხეს ან და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოს დოკუმენტების ჩაბარებაზე ან და ახორციელებს პუბლიკაციას მოსრჩელის თხოვნით ან თავისი ინიციატივით. საქმის განხილვა მოხდა დაჩქარებული წესით. არავის უფიქრია რაიმე შედეგებზე და არც კანონის მოთხოვნის დაცვაზე. ყოველგვარი საფუძვლების და დოკუმენტების გამოკვლების გარეშე სარჩელი დადასტურდა და დაკმაყოფილდა აი ესაა სულ გადაწყეტილება და მასში ვერ ვკითხულობთ მოტივაციას რატომ მივიდა იგი ამ დასკვნამდე. შესაბამისად იბადება აზრი რომ ეს გახლდთ პოლიტიკური გადაწყვეტილება.
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 70-ე მუხლის თანახმად,
1. სასამართლო უწყება იგზავნება ამ კოდექსის 70-ე მუხლის მე-3 ნაწილით გათვალისწინებული ტექნიკური საშუალებით, ფოსტით , სასამართლო კურიერის მეშვეობით ან მხარეთა შეთანხმებით გათვალისწინებული ჩაბარების განსხვავებული წესის მიხედვით. სასამართლო თვითონ იღებს გადაწყვეტილებას, უწყების გაგზავნის რომელი ფორმა გამოიყენოს, რომელ მისამართზე გააგზავნოს უწყება, და არ არის ვალდებული, დაიცვას თანამიმდევრობა. სასამართლომ დასაბარებელ პირს უწყება შეიძლება ჩააბაროს ასევე სასამართლოს შენობაში. თუ პირველად გაგზავნისას უწყების ადრესატისათვის ჩაბარება ვერ ხერხდება, იგი დასაბარებელ პირს უნდა გაეგზავნოს დამატებით ერთხელ მაინც იმავე ან სასამართლოსთვის ცნობილ სხვა მისამართზე.
2. ტექნიკური საშუალებით გაგზავნილი სასამართლო უწყების ჩაბარება დასტურდება:
ა) ტელეფონის შემთხვევაში – ტექნიკური საშუალებით დაბარების შესახებ შედგენილი აქტით;
ბ) ელექტრონული ფოსტის ან ფაქსის შემთხვევაში – შესაბამისი ტექნიკური საშუალებით მოწოდებული დადასტურებით ან/და ტექნიკური საშუალებით დაბარების შესახებ შედგენილი აქტით.
5. ადრესატისათვის სასამართლო უწყების ჩაბარების დრო აღინიშნება მის მეორე ეგზემპლარზე, რომელიც სასამართლოს უნდა დაუბრუნდეს. ტექნიკური საშუალებების გამოყენებისას უწყების გადაცემის დრო აღინიშნება ამ მუხლის მე-2 ნაწილით გათვალისწინებულ ტექნიკური საშუალებით მოწოდებულ დადასტურებაში ან/და ტექნიკური საშუალებით დაბარების შესახებ შედგენილ აქტში.
6. მოსამართლეს შეუძლია მხარის თანხმობით ხელზე მისცეს მას სასამართლო უწყება შესატყობინებელი ან გამოსაძახებელი პირისათვის ჩასაბარებლად. უწყების დროულად ჩაბარების მიზნით მხარეს შეუძლია სასამართლოს მიმართ წერილობითი განცხადების საფუძველზე, საკუთარი ხარჯებით უზრუნველყოს კურიერის გადაადგილება და მისი მეშვეობით უწყების ჩაბარება. პირი, რომელსაც მოსამართლემ დაავალა უწყების მიტანა, ვალდებულია, სასამართლოს დაუბრუნოს მისი მეორე ეგზემპლარი უწყების მიმღების ხელმოწერით.
7. თუ მხარეებს, მათ წარმომადგენლებს, აგრეთვე მოწმეებს, ექსპერტებს, სპეციალისტებსა და თარჯიმნებს ამ კოდექსით დადგენილი წესით ვერ ეცნობათ სასამართლო სხდომის ან ცალკეული საპროცესო მოქმედების შესრულების დრო და ადგილი, მოსამართლეს შეუძლია აღნიშნული პირებისათვის სასამართლო უწყების ჩაბარება განჩინებით დაავალოს ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოს ანდა საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს ტერიტორიული ორგანოების საუბნო სამსახურებს (უბნის ინსპექტორებს). ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანო ანდა უბნის ინსპექტორები ვალდებული არიან, განჩინებით დადგენილ ვადაში უზრუნველყონ მხარეებისათვის, მათი წარმომადგენლებისათვის, აგრეთვე მოწმეებისათვის, ექსპერტებისათვის, სპეციალისტებისა და თარჯიმნებისათვის სასამართლო უწყების ჩაბარება და მისი ჩაბარების, ჩაბარების შეუძლებლობის მიზეზების ან ჩაბარებაზე უარის თქმის შესახებ აცნობონ მოსამართლეს.
71. თუ სასამართლოში დასაბარებელი პირი სხვა მუნიციპალიტეტშია (რაიონშია, ქალაქშია) და მისთვის სასამართლო უწყების დროულად ჩაბარება ვერ ხერხდება, საქმის განმხილველ სასამართლოს შეუძლია ადრესატისათვის უწყების ჩაბარება დაავალოს შესაბამის სასამართლოს, რომლის ტერიტორიაზედაც იმყოფება დასაბარებელი პირი. ამ მიზნით საქმის განმხილველ სასამართლოს შეუძლია ტექნიკური საშუალების გამოყენებით გაუგზავნოს შესაბამის სასამართლოს უწყება ან აცნობოს მას უწყების შინაარსი. ამ უკანასკნელ შემთხვევაში დავალების მიმღები სასამართლო გამოწერს უწყებას დავალების მიმცემი სასამართლოს სახელით. დავალებას ასრულებს სასამართლოს შესაბამისი მოხელე. დავალების მიმღები სასამართლო ვალდებულია, დავალების მიმცემ სასამართლოს აცნობოს ადრესატისათვის უწყების ჩაბარების თაობაზე, მისი ჩაბარების შეუძლებლობის მიზეზები ან მის ჩაბარებაზე უარის თქმის შესახებ და გაუგზავნოს შესაბამისი დოკუმენტი ტექნიკური ან სხვა საშუალების გამოყენებით.
8. ფოსტით ან კურიერის მეშვეობით მოქალაქისათვის გაგზავნილი სასამართლო უწყება მას უნდა ჩაჰბარდეს პირადად, ხოლო მოქალაქის სამუშაო ადგილზე, ასევე ორგანიზაციისათვის გაგზავნილი უწყება უნდა ჩაჰბარდეს კანცელარიას ან ასეთივე დანიშნულების სტრუქტურულ ერთეულს ანდა პირს, ხოლო ასეთის არყოფნის შემთხვევაში – ორგანიზაციის შესაბამის უფლებამოსილ პირს, რომელიც უწყებას ადრესატს გადასცემს. მოქალაქეს ან ორგანიზაციას სასამართლო უწყება შესაძლოა ასევე გადაეცეს მხარეთა შეთანხმებით გათვალისწინებული ჩაბარების განსხვავებული წესით. ამ ნაწილით გათვალისწინებულ შემთხვევებში უწყების ჩაბარება დასტურდება მის მეორე ეგზემპლარზე უწყების მიმღების ხელმოწერით.
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მუხლი 74. შეტყობინება ადრესატის არყოფნის შემთხვევაში
1. თუ სასამართლო უწყების ჩამბარებელმა სასამართლოში გამოსაძახებელი პირი ვერ ნახა მხარის მიერ მითითებულ მისამართზე, იგი უწყებას აბარებს მასთან მცხოვრებ ოჯახის რომელიმე ქმედუნარიან წევრს, ხოლო თუ უწყება ბარდება სამუშაო ადგილის მიხედვით – სამუშაო ადგილის ადმინისტრაციას, ამ კოდექსის 73-ე მუხლის მე-8 ნაწილით დადგენილი წესით, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა ისინი განსახილველ საქმეში მონაწილეობენ, როგორც მოწინააღმდეგე მხარეები. უწყების მიმღები ვალდებულია უწყების მეორე ეგზემპლარზე აღნიშნოს თავისი სახელი და გვარი, ადრესატთან დამოკიდებულება და დაკავებული თანამდებობა. უწყების მიმღები ასევე ვალდებულია უწყება დაუყოვნებლივ ჩააბაროს ადრესატს. უწყების ამ ნაწილით გათვალისწინებული პირისათვის ჩაბარება ჩაითვლება უწყების ადრესატისათვის ჩაბარებად, რაც დასტურდება უწყების მეორე ეგზემპლარზე უწყების მიმღების ხელმოწერით.
2. ადრესატის არყოფნის შემთხვევაში სასამართლო უწყების ჩამბარებელმა უწყების მეორე ეგზემპლარზე უნდა აღნიშნოს, სად არის წასული ადრესატი და როდის ვარაუდობენ მის დაბრუნებას.
სასამართლო უწყება და გზავნილი კანონით გათვალისწინებული წესით ეგზავნება მოპასუხე მხარეს და ბარდება უშუალოდ მას ან მისი ოჯახის სრულწლოვან წევრს.
საქმეში არსებული არცერთი სხდომის შესახებ არც უწყება და არც გადაწყვეტილება არათუ გაიგზავნა და ჩაბარდა, არც კი გაგზავნილა ემზარ კვიციანის სახელზე და არც თეთნულდი ანსიანის სახელზე.
სამოქალაქო კოდექსის 1158-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის თანახმად, მეუღლეთა მიერ ქორწინების განმავლობაში შეძენილი ქონება წარმოადგენს მათ საერთო ქონებას (თანასაკუთრებას), თუ მათ შორის საქორწინო ხელშეკრულებით სხვა რამ არ არის დადგენილი.
მეუღლეების მიერ შეძენილი ქონება წარმოადგენს თანასაკუთრებას, არასერთი მტკიცებუება იყო წარდგენილი რომ ამ პერიოდში თ.ანსიანის შემოსავალი გახლდათ წლიურად საკმაოდ მაღალი თანხა. სადაო ქონების შეძენა არ წარმოადგენდა ოჯახისათვის რაიმე პრობლემას.
სასამართლოს მიერ გადაწყვეტილების მიღებისას დარღვეულია ასევე სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 70-78-ე მუხლები, 102-ე მუხლი, 393-ე 394-ე მუხლები.
ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის (2007 წელს მოქმედი რედაქციით) 216-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის თანახმად, თანამდებობის პირს, რომლის მიმართაც აღძრულია სისხლის სამართლის საქმე , ამ თანამდებობაზე მუშაობის დროს ქონება ან ამ ქონების შეძენისთვის საჭირო საშუალებები მოპოვებულია თანამდებობის გამოყენებით, მაშინ ამ ქონებას ცნობს მოსამართლე უკანონოდ.
მოცემული მუხლის შინაარსი უთითებს რომ ქონების შესაძენად საჭირო საშუალებები მოპოვებული უნდა იყოს თანამდებობის გამოყენებით. მოცემულ შემთხვევაში სარჩელს არ ერთვოდა იმის დამადასტურებელი, რომ ემზარ კვიციანმა თანამდებობა გამოიყენა ქონების შესაძენად. გარდა ამისა ვერ იქნა დადასტურებული ფაქტები, რომ მის ოჯახს არ ჰქონდა შემოსავალი.
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 102-ე მუხლის თანახმად, ფაქტები უნდა დადასტურებულიყო შესაბამისი მტკიცებულებებით. რასაც ადგილი არ ჰქონია. მხოლოდ ეჭვი და ვარაუდი იმის, რომ თითქოს ე.კვიციანმა რაიმე დანაშაული ჩაიდინა არ წარმოადგენდა სარჩელის დაკმაყოფილების საფუძველს.
მოგახსენებთ, რომ მოცემული პერიოდისათვის ქონების ჩამორთმევა წარმოადგენდა პოლიტიკურ დაკვეთას, იმ მოტივით რომ თითქოს ე.კვიციანს სურდა კოდორის გადაცემა მოწინააღმდეგისათვის, სინამდვილეში კი სრულად სხვა რამ ხდებოდა რისი დამადასტურებელი უამრავი ფაქტიც არსებობს და დაადასტურებენ შესაბამისი მოწმეებიც მაგ: 2001 წლის ზაფხული ჩეჩნების შემოყვანა კოდორში საქართველოს უშიშროებისა და შსს სამინისტროს მიერ, შემდგომ კოდორის ხეობის ჩაბარების მიზნით, რომელიც აღკვეთილი იქნა სწორედ რაზმი ,,მონადირე“-ს წევრების მიერ; 2002 წლის 12 აპრილი- რუსეთის მიერ დესანტის გადმოსხმისას კოდორის ხეობის სოფელ აჟარაში საქართველოს მაშინდელი ხელისუფლების მაღალჩინოსნებთან შეთანხმებით, რასაც უშუალოდ რუსი გენერლები ამტკიცებდნენ და გვარებსაც ასახელებდნენ. დესანტები განდევნილი იქნა ისევ რაზმი ,,მონადირე“-ს წევრების მიერ; ყველა შემთხვევა იყო ხელისუფლების მაღალ წევრებთან შეთანხმებული. ასევე არსებობს უამრავი სხვა ფაქტებიც, რომლებიც დადასტურებულია შესაბამისი მტკიცებულებებით. სწორედ ჩემი წინააღმდეგობები გახდა მიზეზი იმისა, რომ ქონების ჩამორთმევაზე და საქართველოდან ჩემი და ჩემი ოჯახის განდევნაზე დაწყებულიყო საუბარი და მოქმედებები.
ემზარ კვიციანი წარმოადგენდა უშუალოდ სააკაშვილის ხელისუფლებისათვის არასასურველ პიროვნებას.
ადამიანი, რომელიც დასახელებულია მოპასუხედ და სასამართლო განიხილავს მისთვის ქონების ჩამორთმევის საკითხის არ მსჯელობს და არ საუბრობს კონსტიტუციაზე და მშრალად მხოლოდ და მხოლოდ დადგენილებებს ეყრდნობა. თუმცა მიუხედავად ამისა საქმეში არსებული ყველა გადაწყვეტილება შესულია კნონიერ ძალაში და ამოწერილია სააღსრულებო ფურცელი. საინტერესოა რის საფუძველზე???
თეთნულდი ანსიანი და ემზარ კვიციანი 2006 წლის ზაფხულის შემდეგ იმყოფებოდნენ საზღვარგარეთ. აღნიშნული დასტურდება პასპორტის ასლებით და საზღვრის კვეთის დოკუმენტებით.
გარდა ამისა საქმეში არის და მთავარი პროკურატურის სარჩელს ერთვის დადგენილება 2006 წლის ემზარ კვიციანის ბრალდებულის სახით სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მიცემის შესახებ. ამ დოკუმენტით ირკვევა რომ ე. კვიციანი ბრალდებულის სახით მიეცა პასუხისგებაში სისხლის სამართლის კოდექსის 332-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით და 182-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა’ ,,გ’’ ,,დ’’ და მე-3 ნაწილის ბ ქვეპუნქტების შესაბამისად.
2014 წლის 19 ივნისის დადგენილებით ირკვევა, რომ 2014 წლის 01 მარტს საქართველოს შს სამინისტროს ცენტრალური კრიმინალური პოლიციის დეპარტემნტის წარმოებაში არსებული სისხლის სამართლის საქმე #090060756 და #03669 და #74068299 საქმეები გაერთანდა ერთ წარმოებად და საქმეს მიენიჭა სარეგისტრაციო #090060756.
2014 წლის 19 ივნისის დადგენილებით შეწყდა სისხლის სამართლებრივი დევნა ე.კვიციანის მიმართ დანაშაული გათვალისწინებული სისხლის სამართლის კოდექსის 25,180-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა\’ ,,გ“ ქვეპუნქტებით (2000 წლის 05 მაისამდე რედაქციით, პირველი ეპიზოდი), სსკ-ის 25,180-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა“ და ,,გ“ ქვეპუნქტებით (2000 წლის 05 მაისამდე რედაქციით მეორე ეპიზოდი). სსკ-ის 332-ე მუხლის პირველი ნაწილით და სსკ-ის 182-ე მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა“ , ,,გ“ და ამავე მუხლის მე 3 ნაწილის ,,ბ“ ქვეპუნქტებით, სსკ-ის 375-ე მუხლით სსკ-ის 237-ე მუხლის 1-ლი ნაწილით, სსკ-ის 312-ე მუხლის მე-2 ნაწილით, ვინაიდან არ არსებობს სისხლის სამართლის კოდექსით გათვალისწინებული ქმდება.
ამავე დადგენილებით შეწყდა ემზარ კვიციანზე სისხლის სამარლებრივი დევნა და 2006 წლის საქართველოს მთავარი პროკურატურის სარჩელის საფუძველი მთლიანად გაუქმდა 2014 წელს.
იაგორ ანსიანისათვის ნუგზარ კვიციანისათვის და სხვებისათვის უცნობია 2014 წლის 19 ივნისის დადგენილების შინაარსი. მოცემული დოკუმენტის ჩაბარებაზე მათ ეთქვათ უარი.
ამდენად, კანონით დადგენილი 5 წლიანი ვადა ვერ იქნება დაცული განმცხადებლების მიერ, მათგან დამოუკიდებელი მიზეზის გამო, ვინაიდან კვლავ ვიმეორებ სარჩელის საფუძველი გაუქმდა 2004 წელს, ხოლო გადაწყვეტილება კანონიერ ძალაში შევიდა 2007 წელს. ამავდროულად კანონი განმარტავს, რომ გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლიდან 5 წლის გასვლის შემდეგ განცხადების წარდგენა საქმის წარმოების განახლება ან/და ბათილად ცნობა დაუშვებელია. გამოდის, რომ მიუხედავად იმისა რომ მხარე მართალია და სარჩელის საფუძვლები გაუქმებულია ის ვერ იდავებს სწორედ ამ ვადის გამო. შესაბამისად ვდგებით იმის წინაშე რამდენად სამართლიანია მოქალაქეს ჩამოართვა ქონება დაუსაბუთებლად?? რამდენად მართალი იყო თავის დროზე სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 37 პრიმა მუხლისა და ადმინისტრაციული სპროცესო კოდექსის შესაბამისი მუხლები? შესაბამისდ სარჩელის წარდგენა სასამართლოში და საქართველოს კონსტიტუციის 42 -ე მუხლის (2006 წლის რედაქცია) უგულვებელყოფა იმ საკითხზე, რომ მოქალაქე უდანაშაულოა ვიდრე არ დამტკიცდება მისი დანაშაული. რასთან გვაქვს საქმე პატივცემულო სასამართლო კონსტიტუციით დაცული გარანტიების უგულვებელყოფასთან??? საქართველოს ორგანული კანონი ნორმატიული აქტების შესახებ განმარტავს, რომ იერარქიულად საქართველოს კონსტიტუცია ყველა კანონზე მაღლა დგას და ისინი გამომდინარეობს კონსტიტუციიდნ. მაშასადამე, როგორც საგამოძიებო ორგანოს ისე სასამართლოსაც პირვე რიგში უნდა ეხელმძრვანელათ კონსტიტუციით. აღნიშნულს კი ადგილი არ ჰქონია.
დღეს მოქმედი კონსტიტუცია განმარტავს, რომ სახელმწიფო ზრუნავს თანაბარი სოციალური პირობებისათვის და სკუთრების უფლება აღიარებულია.
რომელი საკუთრების უფლებაა აღიარებული მოსარჩელეებისათვის. საკუთრებები რომლებიც ჩამოართვეს საფუძვლის და დაუსაბუთებლობის გამო პოლიტიკური ინტერესიდან გამომდინარე???? და დღესაც ვერ ხერხდება სამართლიანობის აღდგენა?? რა გამოდის ყოველგვრი დასაბუთების გარეშე ჩამორთმეულ საკუთრებას ვერ დაიბრუნებენ, იმიტომ რომ ეს მკაცრადაა გაწერილი სამოქალაქო საპროცესო კოდექსიში. მაშ რას ნიშნავს კანონიერების პრინციპი?? რას წარმოადგენს სამართლიანი სახელმწიფოს ცნება?? წლების შემდეგ სამართალს რომ ვერ აღასრულებს იმას??
მიგვაჩნია, რომ ,,საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი”-ს 426-ე მუხლის მე-4 ნაწილით დაწესებული 5-წლიანი ვადა არაკონსტიტუციურად ზღუდავს გადაწყვეტილების ბათილად ცონბისა და ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო განცხადების შეტანის შესაძლებლობას იმ შემთხვევაში, როდესაც საკითხი ეხება კონსტიტუციით გარანტირებულ საკუთრების უფლების ხელშეუხებლობას.
“ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციის” (10 დეკემბერი, 1948 წელი) მე-8 მუხლით დაწესებულია, რომ: “ყოველ ადამიანს აქვს უფლება ეფექტიანად იქნეს აღდგენილი უფლებებში კომპეტენტური ნაციონალური სასამართლოების მიერ იმ შემთხვევაში, როცა დარღვეულია მისთვის კონსტიტუციით თუ კანონით მინიჭებული ძირითადი უფლებები.”
“სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებების შესახებ” საერთაშორისო პაქტის (საქართველოში ძალაშია 1994 წლის 3 აგვისტოდან) მე-2 მუხლის მე-3 პუნქტი სახელმწიფოს ავალებს ყველა პირი, რომლის უფლებები და თავისუფლებები შელახულია, “უზრუნველყოს სამართლებრივი დაცვის ეფექტიანი საშუალებებით იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ეს დარღვევა დაუშვეს ოფიციალურმა პირებმა.”
ზემოთ აღნიშნული უფლებები და თავისუფლებები ასევე გარანტირებული და აღიარებულია “ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის კონვენციით (რომი, 1950 წლის 4 ნოემბერი).
საქართველოს რეალობაში, არის შემთხვევები, როდესაც სხვადასხვა მიზეზების გამო (რომელთაც ჩვენ არ ჩავუღრმავდებით), უძრავი ნივთის მესაკუთრე, სასამართლო გადაწყვეტილების ან ადმინისტრაციული აქტის საფუძველზე, ისე კარგავს საკუთრების უფლებას ამ ქონებაზე, რომ მისთვის კონსტიტუციით გარანტირებული მისი ამ უფლების დაკარგვის შესახებ ცნობილი ხდება მხოლოდ სწორედ იმ 5-წლიანი ვადის გასვლის შემდეგ, რომელიც დაფიქსირებულია საქართველოს "საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი”-ს 426-ე მუხლის მე-4 ნაწილში.
არსებული პრაქტიკის თანახმად არაერთი განცხადება არ იქნა დასაშვებად ცნობილი სწორედ ამ 5 წლიანი ხანდაზმულობის ვადის გამო.
უზენაესის სასამართლოს განჩინება #ა-2160-ა-28-08 23 მარტი, 2009 წ.,,,სასამართლომ განმარტა ამდენად, საქმის წარმოება უნდა განახლდეს მხარის მიერ არა ნებისმიერი შინაარსის ახალი მტკიცებულების მოპოვებისას, არამედ მხოლოდ ისეთი მნიშვნელობის მქონე მტკიცებულების სასამართლოსათვის წარდგენის შედეგად, რომლის შეფასებით სასამართლო მიიღებდა განმცხადებელი მხარის სასარგებლო გადაწყვეტილებას. ამასთან, გასათვალისწინებელია, რომ კანონის ზემოხსენებული დანაწესიდან გამომდინარე, ახლად აღმოჩენილი ფაქტი უნდა არსებობდეს კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების მიღებამდე, ხოლო მის შემდეგ წარმოშობილ გარემოებას სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლით გათვალისწინებულ იურიდიული შედეგი არ შეიძლება მოჰყვეს.
საქართველოს საკონსტიტუციო სასმართლოს #2/8/765 2018 წლის 07 დეკემბრის გადაწყვეტილება (საქმე დ.ძოწენიძე- საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ)
1. როგორც ზემოთ აღინიშნა, სადავო ნორმა ადგენს ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის განახლების შესახებ შეტანილი განცხადების ზეპირი მოსმენის გარეშე განხილვის წესს. ამასთან, მოსარჩელე დავობს მხოლოდ კანონიერ ძალაში შესული სასამართლოს გადაწყვეტილების საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ვ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საფუძვლით გაუქმების საკითხის ზეპირი მოსმენის გარეშე განხილვის კონსტიტუციურობაზე. საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ვ“ ქვეპუნქტის თანახმადაც, კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების მოთხოვნით, თუ მხარისათვის ცნობილი გახდა ისეთი გარემოებები და მტკიცებულებები, რომლებიც, ადრე რომ ყოფილიყო წარდგენილი სასამართლოში საქმის განხილვის დროს, გამოიწვევდა მისთვის ხელსაყრელი გადაწყვეტილების გამოტანას.
2. აღნიშნული საფუძვლით საქმის წარმოების განახლება, იმთავითვე მოითხოვს სასამართლოსგან კონკრეტული ფაქტის - ახლად აღმოჩენილი გარემოებისა და მტკიცებულების გამოკვლევასა და შეფასებას. კერძოდ, სასამართლომ უნდა გამოიკვლიოს ახლად აღმოჩენილი გარემოების ან/და მტკიცებულების მნიშვნელობა, მისი როლი და გავლენაუნარიანობა გადაწყვეტილების საბოლოო შედეგზე. სასამართლომ უნდა გადაწყვიტოს, იმ შემთხვევაში, თუ ახლად აღმოჩენილი გარემოება ან/და მტკიცებულება წარმოდგენილი იქნებოდა საქმის განხილვის დროს, სხვა მტკიცებულებებთან ერთობლიობაში, გამოიწვევდა თუ არა მხარისათვის ხელსაყრელი გადაწყვეტილების გამოტანას. სასამართლომ ასევე უნდა შეაფასოს წარმოდგენილი მტკიცებულება ცნობილი იყო თუ არა მხარისათვის საქმის განხილვისას და დაადგინოს, რამდენად არსებობდა ამ მტკიცებულების უფრო ადრე წარდგენის შესაძლებლობა. ამგვარად, სადავო ნორმით გათვალისწინებული საკითხის გადაწყვეტა მოითხოვს სასამართლოს მიერ საქმეში არსებული ფაქტობრივი გარემოებების სრულყოფილ შესწავლას და ზოგიერთი ახალი ფაქტობრივი გარემოების დადგენას.
თბილისის სააპელაციო სასამართლო გ ა ნ ჩ ი ნ ე ბ ა საქმე №2ბ/1173-13 26 აპრილი, ,,პალატა შენიშნავს, რომ ხუთი წელი გადაწყვეტილების ძალაში შესვლის დღიდან არის მაქსიმალური ვადა, რომლის შემდეგ გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის თუ ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო გადაწყვეტილების გაუქმების საფუძვლიანობის არსებობის მიუხედავად, აღარ დაიშვება საქმის წარმოების განახლება. ამდენად, ისეთ ვითარებაში როდესაც სასამართლოსათვის განცხადების დასაშვებობის ეტაპზე ცნობილი იქნებოდა 5 წლიანი ვადის გასვლის თაობაზე, აღნიშნული გარემოება წარმოადგენდა განცხადების დაუშვებლობის საფუძველს.“
საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პლენუმის გადაწყვეტილება №3/1/531 2013 წლის 5 ნოემბერი ისრაელის მოქალაქეები – თამაზ ჯანაშვილი, ნანა ჯანაშვილი და ირმა ჯანაშვილი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ
,, სახელმწიფოს მიერ მოქალაქის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვის იმ მიზნებთან პროპორციულობისა და თანაზომიერების შესახებ, რისთვისაც ისინი შემოღებულია, არაერთხელ აღნიშნულია სხვადასხვა საერთაშორისო ხასიათის, აგრეთვე შიდასახელმწიფოებრივ აქტებში, მათ შორის საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებებში. მაგალითად, 28.06.2010 წ. #1/466 გადაწყვეტილებაში საქმეზე „საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, აღნიშნულია: „... ამა თუ იმ უფლებით სრულად სარგებლობის უზრუნველყოფის უმნიშვნელოვანესი გარანტია ზუსტად მისი სასამართლოში დაცვის შესაძლებლობაა. თუკი არ იქნება უფლების დარღვევის თავიდან აცილების ან დარღვეული უფლების აღდგენის შესაძლებლობა, სამართლებრივი ბერკეტი, თავად უფლებით სარგებლობა დადგება კითხვის ნიშნის ქვეშ. შესაბამისად, უფლება-თავისუფლებების დასაცავად სასამართლოსადმი მიმართვის აკრძალვა ან არათანაზომიერი შეზღუდვა არღვევს არა მხოლოდ სამართლიანი სასამართლოს უფლებას, არამედ, იმავდროულად, შეიცავს საფრთხეს თავად ამ უფლების უგულებელყოფისა, რომლის დასაცავად სასამართლოსადმი მიმართვაა აკრძალული (შეზღუდული)“. სხვა გადაწყვეტილებაში ვკითხულობ: „სასამართლოს ხელმისაწვდომობის უფლება ინდივიდის უფლებების და თავისუფლებების დაცვის, სამართლებრივი სახელმწიფოსა და ხელისუფლების დანაწილების პრინციპების უზრუნველყოფის კონსტიტუციური გარანტიაა. ის ინსტრუმენტული უფლებაა, რომელიც ... წარმოადგენს სხვა უფლებებისა და ინტერესების დაცვის საშუალებას ...” ( საკონსტიტუციო სასამართლოს 10.11.2009წ. #1/3/421,422 გადაწყვეტილება საწმეზე „გიორგი ყიფიანი და ავთანდილ უნგიაძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“).
მოცემულ დავის საგანთან ყველაზე მსგავსი კონსტიტუციურ სარჩელზე მიღებულ გადაწყვეტილებაში (5.11.2013წ. #3/1/531 საქმეზე „ისრაელის მოქალაქე თამაზ ჯანაშვილი, ნანა ჯანაშვილი და ირმა ჯანაშვილი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“) ვკითხულობ: „29. ... სასარჩელო ხანდაზმულობის ვადის ინსტიტუტის არსებობა, სამართლიანი სასამართლოს სხვა უფლებრივ კომპონენტებთან და გარანტიებთან ერთად, ემსახურება ზემოთ დასახელებული ლეგიტიმური მიზნების მიღწევას. თუმცა, იმავდროულად ძალზე მნიშვნელოვანია თითოეული პროცესუალური გარანტიის, ხანდაზმულობის ვადების ინსტიტუტის ჩათვლით, კონკრეტული საკანონმდებლო რეგულაცია ეფუძნებოდეს ინტერესთა გონივრულ და სამართლიან ბალანსს, რათა ერთი მხრივ, რეალურად ემსახურებოდეს საჯარო მიზნების მიღწევას, ხოლო, მეორე მხრივ, არ იწვევდეს კონკრეტული პირების უფლებაში გაუმართლებელ, არათანაზომიერ ჩარევას. ამისთვის კი კანონმდებლის მიერ შერჩეული რეგულაცია უნდა იყოს დასაშვები, აუცილებელი და პროპორციული.
... 36. განსხვავებულია ვითარება, როდესაც დაინტერესებული პირების უფლების დაცვის შესაძლებლობას უპირისპირდება სახელმწიფო ინტერესი, ანუ, როდესაც კონკრეტული დავა გადაწყდა სახელმწიფოს და არა კერძო პირის სასარგებლოდ ... აქ განსხვავებულია დაპირისპირებული ინტერესები და, შესაბამისად, განსხვავებული უნდა იყოს მიდგომაც ამ ინტერესებს შორის სამართლიანი ბალანსის არსებობის შეფასებისათვის. როდესაც ლეგიტიმურ საჯარო მიზნებისთვის საფრთხის მიყენების რისკები უმნიშვნელოა ან არ არსებობს, ან/და სამართლებრივი უსაფრთხოების დაცვის მცდელობას თავად შეუძლია გამოიწვიოს ამავე ლეგიტიმური მიზნის უგულებელყოფა, მაშინ უფლებაში ჩარევის საჭიროება გაცილებით ნაკლებია. ამიტომ დაინტერესებულ პირებს ასეთ შემთხვევაში უნდა ჰქონდეთ რეალური შესაძლებლობა დაიცვან საკუთარი უფლება, მათ შორის, მოითხოვონ სახელმწიფოს სასარგებლოდ მიღებული მათი უფლების დამრღვევი სასამართლო გადაწყვეტილების ბათილობა, როდესაც ეს არის უშუალო და აუცილებელი გზა უფლების აღდგენისა თუ კომპენსაციის მიღებისთვის.“
როგორც ცნობილია, მოქმედი კანონმდებლობა უშვებს შესაძლებლობას კანონიერ ძალაში შესული სასამართლო გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის ან გაუქმებისა ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო.
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლის 1-ლი ნაწილის თანახმად, საქმის წარმოება განახლდება, თუ:
დ) სასამართლო განაჩენი, გადაწყვეტილება, განჩინება ან სხვა ორგანოს დადგენილება, რომელიც საფუძვლად დაედო ამ გადაწყვეტილებას, გაუქმდა;
ვ) მხარისათვის ცნობილი გახდა ისეთი გარემოებები და მტკიცებულებები, რომლებიც, ადრე რომ ყოფილიყო წარდგენილი სასამართლოში საქმის განხილვის დროს, გამოიწვევდა მისთვის ხელსაყრელი გადაწყვეტილების გამოტანას;
... აგრეთვე ამავე მუხლში ჩამოთვლილი სხვა საფუძვლების არსებობისას.
მაგრამ აქ მოყვანილი სამი საფუძველი გამოიყენება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ფაქტები დასტურდება სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესული განაჩენით (სსსკ-ის 423-ე მუხლის მე-2 ნაწილი), ანუ დამოკიდებულია სისხლის სამართლის საქმის დასრულებაზე. მოქმედი სისხლის სამართლის საპროცესო კანონმდებლობა უშვებს შესაძლებლობას გამოძიების არა მხოლოდ დასრულებას, არამედ დაწყებასაც იმ ვადის გასვლის შემდგომ, რომელიც მითითებულია სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 426-ე მუხლის მე-4 ნაწილში, ანუ 5 წლიანი ხანდაზმულობის ვადისა.
საქართველოს მთავარი პროკურატურის 2006 წლის სარჩელისა და 2007 წლის 31 იანვრის გადაწყვეტილების საფუძველი და საქმის მასალბი ე.კვიციანისათვის ცნობილი გახდა 2018 წლის 25 ივნისს.
სისონა კვიციანს უარე ეთქვა 2014 წლის 19 ივნისის დადგენილების ჩაბარებაზე, ვინაიდნ ეს გახლავთ სხვა პირის შესახებ ინფორმაცია. შესაბამისდ დნარჩენი მოსრჩელეებისათვისაც უცნობია აღნიშნული დოკუმენტი. იმ შემთხვევაში, თუ ეს დადგენილება მიღებული იქნებოდა საქმის წარმოების პროცესში 2006-2007 წლებში მოსარჩელეები ე.კვიციანი და სხვები წარადგენდნენ მას სასამართლო სხდომაზე და შესაბამისდ მიღებული იქნებოდა მათი სასაგებლო გადაწყვეტილება. თუმცა, ეს დოკუმენტი მიღებულია საქმის აღძვრიდან 8 წლის შემდეგ, ხოლო გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლიდან 7 წლის შემდეგ. მისი შინაარსი დღემდე უცნობია ე.კვიციანის გარდა სხვა მოსარჩელეებისათვის. ეს პერიოდი კი არ გახლდათ დამოკიდებული საკონსტიტუციო სარჩელის წარმდგენ პირებზე.
ემზარ კვიციანი საქართველოში შემოვიდა 2014 წელს და საზღვრის გადმოკვეთისთანავე იქნა დაკავებული. აღნიშნული დასტურდება 2014 წლის 19 ივნისის დადგენილებით.
საქართველოს კონტიტუციის თანახმად, ადამიანი უდანაშაულოდ ითვლება, ვიდრე მისი დამნაშავეობა არ დამტკიცდება კანონით დადგენილი წესით და კანონიერ ძალაში შესული სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენით. არავინ არ არის ვალდებული ამტკიცოს თავისი უდანაშაულობა. ბრალდების მტკიცების მოვალეობა ეკისრება ბრალმდებელს.
მას შეეზღუდა უფლება 2007 წელს გამართულ ადმისნისტრაციული საქმის განხილვის დროს დაეცვა მისი ინტერესები სასამართლოს მეშვეობით.
გარდა ამისა საქმის გნხილვისას სასმართლოს არ ჰქონდა იფორმაცია და არ მიუთითებია მხარისათვის სავარაუდო მესამე პირებზე, ხომ არ ასებობენ პირები ვისაც შეიძლებოდა შეხებოდა ეს გადაწყვეტილება. თუმცა სასამართლო ვალდებული იყო აღნიშნული მიითება გაეკეთებინა ვინაიდან დავა განიხილებოდა ადმინისტრაციული სამართალწარმოების წესით და მოპასუხეების წინააღმდეგ გამოდიოდა სახელმწიფო და საჯარო სამსახური.
ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის მე-16 მუხლის მე-2 ნაწილი იმპერატიულად უთითებს რომ მესამე პირი აუცილებლად უნდა იქნეს საქმეში ჩაბმული თუ იგი არის იმ სამართალურთიერთობის მონაწილე, რომლის თაობზაედაც სასამართლოს მიერ მხოლოდ საერთო გადაწყვეტილების გამოტანაა აუცილებელი.
მოცემულ შემთხვევაში ადმინისტაციულ საქმეში არ დევს და მოსარჩელეს არ წარმოუდგენია ხომ არ იყვნენ ეს პირები დაქორწინებული და ხომ არ განაცხადებდა მომავალში ვინმე რაიმე პრეტენზიას ამ ქონებაზე.
მაშასადამე სარჩელი თავდაპირველადვე წარდგენილია ხარვეზით.
პარადოქსია თუმცა ფაქტია გადაწყვეტილება, რომელიც გამოტანილია პირის წინააღმდეგ, გადაწყვეტილების ყოვეგვარი ჩაბარების გარეშე შევიდა კანონიერ ძალაში,..........და ამოიწერა სააღსრულებო ფურცელი.
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსი ადგენს კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილების აღსრულებას. დასახელებული კოდექსის 267-ე მუხლის თანახმად გადაწყვეტილების იძულებით აღსრულება დასაშვებია მხოლოდ მისი კანონიერ ძალაში შესვლის შემდეგ.
სასამართლოს ყურადღებას მივაქცევ იმ ფაქტებზეც რომ მოცემული გადაწყვეტილება ნაწილობრივ გაუქმებულია და რამოდენიმე პიროვნებას დაუბრუნდა მისი უძრავი ნივთი. მაგალითად საქმე #260211915718615 (2/9-15) ელექტრონული #1800728836734 განმცხადებელი ცირა ფუტკარაძე მოწინააღმდეგე მხარე საქართველოს გენერალური პროკურატურა, 2015 წლის 06 მაისის გალი-გულრიფშისა და ოჩამჩირე -ტყვარჩელის რაიონული სასამართლოს განჩინება გადაწყვეტილების გაუქმებისა და საქმის წარმოების განახლების შესახებ. ამავე სასამართლოს 2015 წლის 16 დეკემბრის განჩინება საქმე #260211915718615 მოსარჩელ საქართველოს მთავარი პროკურატურა, მოპასუხე ომარ მახარაძე დავის საგანი მოპასუხის საკუთრებაში არსებული ქონების დაუსაბუთებლად ცნობა და მისი სახელმწიფოსთვის გადაცემა;
ემზარ კვიციანისა და სხვების მიერ დღეის მდგომარეობით წარდგენილია განცხადებების გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის და ხლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების მოთხოვნით. თუმცა კანონის დანაწესიდან გამომდინარე უკიდურესია 5 წლიანი ხანდაზმულობის ვადა.
პროცესუალური ვადების არსებობა თავისთავად არ იწვევს კონსტიტუციური უფლების დარღვევას, თუმცა, მოცემულ შემთხვევაში, პრობლემატურია კონკრეტული სადავო ნორმით გათვალისწინებული 5- წლიანი ვადა, რომელიც არაგონივრულია და პირის კონსტიტუციური უფლებების დარღვევის რეალურ საფრთხეს წარმოადგენს. როდესაც პირს არ ეცნობა კონკრეტული სასამართლო დავის საფუძვლები და სხდომის თარიღი, მეტიც, არაფერი იცის კონკრეტული დავის და სასამართლო გადაწყვეტილების არსებობის შესახებ, შესაბამისად, სათანადო საპროცესო ვადების შესახებ, სადავო ნორმით გათვალისწინებული შეზღუდვა მასზე საერთოდ არ უნდა ვრცელდებოდეს.
სწორედ კანონიერ ძალაში შესული სასამართლო გადაწყვეტილების გაუქმების შესაძლებლობა არის გამონაკლისი შემთხვევა, რომელიც სხვაგვარ რეგულირებას მოითხოვს და აღნიშნული ინსტიტუტისადმი უნდა იყოს უფრო გონივრული და დაბალანსებული მიდგომა, ვიდრე ეს გათვალისწინებულია სადავო ნორმით
გონივრული იქნებოდა, უძრავ ქონებასთან დაკავშირებულ საქმეებზე საქმის წარმოების განახლების ვადა ყოფილიყო 10 წელი.
ე.კვიციანს საქართველოს პროკურატურაში ქონების დაბრუნების მოთხოვნით განცხადება წარდგენილი აქვს 2015წ. თუმცა გამოძიება და საქმე არათუ აღიძრა გამოკვლევაც არ ჩატარებულა. ამდენად ყველა გონივრული ვადა გასულია.შედეგი უმართავია და კვიციანის მსგავსაც უამრავი ადამიანი აღმოჩნდება ქონების გარეშე და კვლავ უსამართლობის მსხვერპლი. შექმნილ სიტუაციაში კანონიერ ძალაში შესული სასამართლოს გადაწყვეტილების ბათილობის მოთხოვნა მოსარჩელეთა უფლების დაცვის ერთადერთი ეფექტური სამართლებრივი საშუალებაა.
სასამართლოსადმი მიმართვის უფლება არ არის აბსოლუტური და შესაძლებელია დაექვემდებაროს გონივრულ შეზღუდვებს. ხანდაზმულობის ვადის, როგორც ინსტიტუტის გაუქმება არ არის მიზანშეწონილი, თუმცა სადავო ნორმა სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 422-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტთან და ამავე კოდექსის 423-ე მუხლის ,,დ“ და ,,ვ“ ქვეპუნქტებთან ერთობლიობაში იწვევს იმ პირებისათვის სამართლიანი სასამართლოს უფლების არათანაზომიერ შეზღუდვას, რომლებმაც საერთოდ არ იცოდნენ რაიმე დოკუმეტის შინაარსი, ისინი კანონის შესაბამისად არ იყვნენ მოწვეულნი სხდომაზე, არ იციან დავის საფუძვლები. შესაბამისად მათთვის უცნობია აღნიშნული ვადის დინების შესახებ, ასეთ პირებს ფაქტობრივად ერთმევათ შესაძლებლობა, დარღვეული უფლებების დასაცავად მიმართონ სასამართლოს, რაც დემოკრატიულ სახელმწიფოში დაუშვებელია.
საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 421-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, „ კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილებით ან განჩინებით დამთავრებული საქმის წარმოების განახლება დასაშვებია მხოლოდ მაშინ, როდესაც არსებობს გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის (422-ე მუხლი) ან ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების შესახებ (423-ე მუხლი) განცხადების წანამძღვრები”. ამასთან, 422-ე და 423-ე მუხლები ცალ-ცალკე ჩამოთვლიან გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის თაობაზე განცხადების და ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების შესახებ განცხადების საფუძვლებს (წინა პირობებს).
სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის მუხლი 422. განცხადება გადაწყვეტილების (განჩინების) ბათილად ცნობის შესახებ
1. კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება დაინტერესებული პირის განცხადებით შეიძლება ბათილად იქნეს ცნობილი, თუ:
ბ) ერთ-ერთი მხარე ან მისი კანონიერი წარმომადგენელი (თუ მას ასეთი წარმომადგენელი სჭირდება) არ იყო მოწვეული საქმის განხილვაზე;
2. აღნიშნული საფუძვლებით გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა არ შეიძლება, თუ მხარეს შეეძლო ამ საფუძვლების წამოყენება საქმის განხილვისას, შესაბამისად პირველი ინსტანციის, სააპელაციო ან საკასაციო ინსტანციის სასამართლოში.
ზემოთ მითითებული კოდექსის მუხლი 423. განცხადება ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების შესახებ
1. კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოების განახლების მოთხოვნით, თუ:
დ) სასამართლო განაჩენი, გადაწყვეტილება, განჩინება ან სხვა ორგანოს დადგენილება, რომელიც საფუძვლად დაედო ამ გადაწყვეტილებას, გაუქმდა;
ვ) მხარისათვის ცნობილი გახდა ისეთი გარემოებები და მტკიცებულებები, რომლებიც, ადრე რომ ყოფილიყო წარდგენილი სასამართლოში საქმის განხილვის დროს, გამოიწვევდა მისთვის ხელსაყრელი გადაწყვეტილების გამოტანას;
2. ახლად აღმოჩენილ გარემოებათა გამო საქმის წარმოება განახლდება ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ა“–„გ“ ქვეპუნქტებში აღნიშნული საფუძვლებით, თუ არსებობს სისხლის სამართლის საქმეზე კანონიერ ძალაში შესული განაჩენი.
3. ამ მუხლის პირველი ნაწილის „ე“-„ვ“ ქვეპუნქტებში აღნიშნული საფუძვლებით საქმის განახლება დასაშვებია, თუ მხარეს თავისი ბრალის გარეშე არ ჰქონდა შესაძლებლობა საქმის განხილვისა და გადაწყვეტილების მიღების დროს წარმოედგინა კანონიერ ძალაში შესული და იმავე სარჩელზე გამოტანილი გადაწყვეტილება, ან მიეთითებინა ახალ გარემოებებსა და მტკიცებულებებზე.
შესაბამისად, „ბ” ქვეპუნქტით გათვალისწინებული პირები არიან დაინტერესებული პირები, რომლებიც არ იყვნენ კანონით დადგენილი წესით მოწვეული სხდომაზე. მაგრამ თუ ეს მოთხოვნები დაირღვევა ან თუ სასამართლო ვერ უზრუნველყოფს კანონის შესაბამისდ მხარის მოწვევას სხდომაზე მათ უნდა მიეცეთ დამატებით შესაძლებლობა, დაიცვან საკუთარი უფლებები მათი მონაწილეობის გარეშე და მოითხოვონ მათი ინტერესების საწინააღმდეგოდ მიღებული გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა ან/და ახლად აღმოჩენილი გარემოების გამო გადაწყვეტიების გაუქმება.
მართალია განმარტებულია, რომ ეს მუხლი ეხება მხოლოდ იმ პირებს ვინც არ ყოფილან სხდომაზე მოწვეული, მაგრამ სასამართლო პრაქტიკისათვის აუცილებელია დადგინდეს მოწვეული პირის კანონის შესაბამისად სხდომაზე მოწვევის ფაქტი და კანონის მოთხოვნები ამ შემთხვევაში. რას განმარტავს სამოქალაქო საპრპცესო კოდექსის 70-78-ე მუხლები და ვინ ითვლება სხდომაზე მოწვეულად. სარჩელში მხარის მითითება არ წამოადგენს მოპასუხედ ყოფნას, მოპასუხეს კანონის შესაბამისად უნდა ჩაჰბარდეს სარჩელი თანდართული დოკუმენტებით, სასამართლოს გადაწყვეტილება და სხვა აქტები. წინააღმდეგ შემთხვევში სახეზე გვქვს ფაქტი ფორმალურად მხარის მითთების მისთვის დოკუმენტების არ გადაცემის და ფაქტიურად მახინჯი სასამართლო პრაქტიკის დამკვიდრები, აღნიშნული ფაქტი კი დამერწმუნეთ მავანს მისცემს იმის საშუალებას რომ სარჩელით მიმართოს სასამართლოს და მესაკუთრემ ვერ შეძლოს მისი უფლების დაცვა სხვას.
ზოგადად, საქმის წარმოების განახლება სასამართლო გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის მოთხოვნით, შესაბამისი საფუძვლების, პირობების არსებობისას, სამართლიანი სასამართლოს უფლების მნიშვნელოვანი კომპონენტია. ეს ინსტიტუტი უდავოდ ემსახურება სამართლიანი მართლმსაჯულების მიღწევის ლეგიტიმურ მიზანს, რაც, საბოლოო ჯამში, ადამიანის უფლებების სრულყოფილ რეალიზაციას და ადეკვატურ დაცვას უზრუნველყოფს. ამიტომ ძალზე მნიშვნელოვანია, რომ კანონმდებლობით იყოს შექმნილი ამ ინსტიტუტის ეფექტურად გამოყენებისთვის ადეკვატური და საკმარისი გარანტიები. მოცემულ შემთხვევაში, საკონსტიტუციო სასამართლომ უნდა შეაფასოს, სადავო ნორმა, სასარჩელო მოთხოვნის ფარგლებში, ხომ არ იწვევს ამ უფლებრივი კომპონენტით სარგებლობის არათანაზომიერ შეზღუდვას და, შესაბამისად, სამართლიანი სასამართლოს უფლების დარღვევას?
უფლების შემზღუდველი ნორმის კონსტიტუციურობის შეფასებისას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს უფლების შეზღუდვის ლეგიტიმური მიზნის არსებობას. „სადავო აქტების შეფასებისას, პირველ რიგში, უნდა გაირკვეს ის მიზანი, რომელიც ამოძრავებდა კანონმდებელს მათი მიღებისას... თანაზომიერების პრინციპის გამოყენებით შეიძლება შეფასდეს კანონმდებლის მხოლოდ ლეგიტიმური მიზნის მიღწევის საშუალებათა კონსტიტუციურობა“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2008 წლის 19 დეკემბრის გადაწყვეტილება № 1/2/411 საქმეზე „შპს „რუსენერგოსერვისი“, შპს „პატარა კახი“, სს „გორგოტა“, გივი აბალაკის ინდივიდუალური საწარმო „ ფერმერი“ და შპს „ენერგია“ საქართველოს პარლამენტისა და საქართველოს ენერგეტიკის სამინისტროს წინააღმდეგ“). ლეგიტიმური მიზნის არარსებობის პირობებში, ადამიანის უფლებაში ნებისმიერი ჩარევა თვითნებურ ხასიათს ატარებს და უფლების შეზღუდვა საფუძველშივე გაუმართლებელი, არაკონსტიტუციურია.
ზოგადად, ვადებს დიდი მნიშვნელობა აქვს სამართლებრივ ურთიერთობებში წესრიგის შეტანისთვის. დროის ფაქტორი ერთ-ერთ მთავარ როლს ასრულებს პირთა შორის ურთიერთობების სამართლებრივ მოწესრიგებაში. გარკვეული დროის დადგომას ან ვადის გასვლას უკავშირდება კონკრეტული იურიდიული შედეგები – სამართლებრივი ურთიერთობების (შესაბამისად პირთა უფლებებისა ან/და მოვალეობების) წარმოშობა, შეცვლა ან შეწყვეტა. ხანდაზმულობით უფლების შეძენის ერთ-ერთ მაგალითს წარმოადგენს საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 165-ე და 167-ე მუხლები.
მართლმსაჯულების შედეგი სამართლიანობის მიღწევა, აღდგენა, უზრუნველყოფა უნდა იყოს. „ადამიანებისთვის სასიცოცხლოდ აუცილებელია განცდა, რომ მათ სამართლიანად ეპყრობიან“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2013 წლის 11 ივნისის გადაწყვეტილება № 1/3/534 საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე ტრისტან მამაგულაშვილი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II, 3.). ამიტომ სასამართლოს გადაწყვეტილებები სწორედ ამის უზრუნველყოფისკენ უნდა იყოს მიმართული. ამ მიზნის მიღწევას ემსახურება სამართლიანი სასამართლოს უფლების არაერთი პროცესუალური გარანტია, უფლებრივი კომპონენტი, მათ შორის, სასამართლოს გადაწყვეტილების გადასინჯვის, გასაჩივრების, დავის ხელახლა წარმოების უფლება საამისოდ შესაბამისი საფუძვლების, პირობების არსებობის შემთხვევაში.
მოცემულ შემთხვევაში ყოველგვარ სამართლებრივ ჩარჩოებს ცდება სასამართლოს მხრიდან მისი ვალდებულების შეუსრულებლობა და სამართლიანი სასამართლოს პრინციპი. რაც გამოიხატა მოპასუხის სასამართლო სხდომაზე კანონის შესაბამისად არ მოწვევით, საინტერესოა როგორ შევიდა კანონიერ ძალაში გადაწყვეტილებები, მეორეც როგორ განიხილეს სარჩელი საფუძვლების გამოკვლევის გარეშე და კონსტიტუციით დაცული უფლებების იგნორირებით. ანუ გამოდის პირებს ქონება ჩამოართვეს ყოველგვრი სამართლებრივი საფუძვლის გარეშე.
მოცემულ საქმეზე მოსარჩელეების შემთხვევაში, მათ, ბუნებრივია, უნდა ჰქონოდათ სამართლიანი სასამართლოს ნდობა, რომ უძრავ ქონებაზე მათი უფლებები არ დაირღვეოდა და საკუთრებას არ დაკარგავდნენ, ამიტომ მოცემულ შემთხვევაში ასეთი კატეგორიის პირებს (სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 422-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ სათანადო მოპასუხეს ან მესამე პირს დამოუკიდებელი სასარჩელო მოთხოვნით) უნდა ჰქონდეთ შესაძლებლობა, მოითხოვონ სახელმწიფოს სასარგებლოდ მიღებული გადაწყვეტილების ბათილობა მაშინ, როდესაც მათ შეუძლიათ ისეთ გარემოებებზე/მტკიცებულებებზე მითითება, რომლებიც, ადრე რომ ყოფილიყო წარდგენილი სასამართლოში საქმის განხილვის დროს, გამოიწვევდა მათთვის ხელსაყრელი გადაწყვეტილების გამოტანას და როდესაც ამ პირებისთვის სასამართლოს გადაწყვეტილების ბათილად ცნობის მოთხოვნა აუცილებელი გზაა უფლების დაცვის/აღდგენისთვის.
,,ამასთან, იმისათვის, რომ 422-ე მუხლის პირველი ნაწილის „გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულმა დაინტერესებულმა პირმა (სათანადო მოპასუხემ და მესამე პირებმა დამოუკიდებელი სასარჩელო მოთხოვნით), ზემოაღნიშნულ შემთხვევაში, გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლიდან 5 წლის შემდეგ მოითხოვოს გადაწყვეტილების ბათილად ცნობა, მან უნდა წარადგინოს სათანადო მტკიცებულებები, რომლებიც მიუთითებს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსის 423-ე მუხლით გათვალისწინებული რომელიმე საფუძვლის არსებობაზე.იმავდროულად, საკონსტიტუციო სასამართლო, შეზღუდულია რა სასარჩელო მოთხოვნით, მოკლებულია შესაძლებლობას, 426-ე მუხლის მე-4 ნაწილი განიხილოს მთელი სისრულით, მათ შორის, ინდივიდუალურად გააანალიზოს მისი ქმედითობა სამოქალაქო საპროცეცსო კოდექსის 422-ე და 423-ე მუხლებით გათვალისწინებული თითოეული სუბიექტისა და საფუძვლის მიხედვით. ამიტომ კანონმდებლობით ამ საკითხის მოწესრიგებისას, უმნიშვნელოვანესია, რომ სასარჩელო ხანდაზმულობის ვადების მოქმედება, ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში, ემსახურებოდეს ლეგიტიმურ მიზნებს და, იმავდროულად, კონკრეტული რეგულაცია არ იწვევდეს არც ერთი პირის უფლებაში არათანაზომიერ ჩარევას, უფლების დარღვევას, მათ შორის, გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს, რომ ის არ იწვევდეს პირთა გაუმართლებელ, დაუსაბუთებელ დიფერენცირებას ამ უფლებით სარგებლობის პროცესში.“ აღნიშნულია საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებაში ჯანაშვილი და სხვა. 05.11.2013წ. სარჩელი #531.
6. კონსტიტუციური სარჩელით/წარდგინებით დაყენებული შუამდგომლობები
შუამდგომლობა სადავო ნორმის მოქმედების შეჩერების თაობაზე: არა
შუამდგომლობა პერსონალური მონაცემების დაფარვაზე: არა
შუამდგომლობა მოწმის/ექსპერტის/სპეციალისტის მოწვევაზე: არა
შუამდგომლობა/მოთხოვნა საქმის ზეპირი მოსმენის გარეშე განხილვის თაობაზე: არა
კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა სახის შუამდგომლობა: არა