• დოკუმენტის სტრუქტურა

    • დაკაშირებული დოკუმენტები

    • უცხო ქვეყნის საწარმო „STREAMLINE HOSPITALITY PROPERTIES LIMITED“ („სტრიმლაინ ჰოსპიტალიტი პროპერტის ლიმიტედ“) საქართველოს პარლამენტისა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს წინააღმდეგ.
      • 13.10.2017
      • N1/21/628
      • განჩინება
    • ცვლილებები

  • Copied
ხშირად დასმული კითხვები მომხმარებლის სახელმძღვანელო კონტაქტი
ENG

საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო

ავტორიზაცია
  • ავტორიზაცია
  • მთავარი
  • სასამართლო
    • სასამართლოს შესახებ
    • მოსამართლეები
    • კანონმდებლობა
    • სააპლიკაციო ფორმები
    • წლიური ანგარიში
    • აპარატი
    • ვაკანსია
  • სხდომები
  • სასამართლო აქტები
  • მედია
    • სიახლეები
    • საზაფხულო სკოლა
    • საერთაშორისო ურთიერთობები
    • ფოტო გალერეა
    • ვიდეო გალერეა
    • ბიბლიოთეკა
  • საჯარო ინფორმაცია
    • მოითხოვე ინფორმაცია
    • ინფორმაციის მოთხოვნის სახელმძღვანელო
    • ფინანსური გამჭვირვალობა
    • სტატისტიკა
    • პასუხისმგებელი პირები
  • გამოცემები
  • ჟურნალი
    • ჟურნალის შესახებ
    • ჟურნალის გამოცემები
    • სტატიათა კონკურსი
    • დაუკავშირდით ჟურნალს
  • ENG

უცხო ქვეყნის საწარმო „STREAMLINE HOSPITALITY PROPERTIES LIMITED“ („სტრიმლაინ ჰოსპიტალიტი პროპერტის ლიმიტედ“) საქართველოს პარლამენტისა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს წინაა

დოკუმენტის ტიპი კონსტიტუციური სარჩელი
ნომერი 628
ავტორ(ებ)ი უცხო ქვეყნის საწარმო „STREAMLINE HOSPITALITY PROPERTIES LIMITED“
თარიღი 17 თებერვალი 2015

თქვენ არ ეცნობით სარჩელის სრულ ვერსიას. სრული ვერსიის სანახავად, გთხოვთ, ვერტიკალური მენიუდან ჩამოტვირთოთ სარჩელის დოკუმენტი

 

 

განმარტებები სადავო ნორმის არსებითად განსახილველად მიღებასთან დაკავშირებით

     არ არსებობს კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად არმიღების "საკო­ნ­ს­ტ­ი­­­ტ­უ­ციო სამართალწარმოების შესახებ" საქართველოს კანონის მე–18 მუხლით განსაზღვრული საფუ­ძ­ვ­ლები. კერძოდ:

  ა) კონსტიტუციური სარჩელი სრულად შეესაბამება "საკონსტიტუციო სამართალწარმოების შეს­ა­ხ­ებ" საქართველოს კანონის მე–16 მუხლით დადგენილ მოთხოვნებს;

     ბ) შეტანილია უფლებამოსილი პირის მიერ;

     გ) კონსტიტუციურ სარჩელში მითითებული სადაო საკითხი არის საქართველოს საკონსტიტ­უ­ც­ი­ო სასამართლოს განსჯადი;

     დ) კონსტიტუციურ სარჩელში მითითებული სადაო საკითხი არ არის გადაწყვეტილი საკონსტ­ი­ტუციო სასამართლოს მიერ;

     ე) კონსტიტუციურ სარჩელში მითითებული სადაო საკითხი გადაწყვეტილია საქართველოს კო­ნ­ს­ტ­ი­ტუციით;

     ვ) კონსტიტუციური სარჩელით დავის საგანს წარმოადგენს საკანონმდებლო აქტი და არა კანონ­ქ­­ვ­ე­მ­დებარე ნორმატიული აქტი;

     ზ) სადაო საკითხზე კონსტიტუციური სარჩელის წარდგენისათვის დაწესებული არ არის ვადა.

     აღნიშნული საფუძვლებიდან, კონსტიტუციური სარჩელის წარდგენის უფლებამოსილების და­ს­ა­დ­­ას­ტ­ურებლად დამატებით მივუთითებთ შემდეგს:

      ქობულეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობის მიერ 2011 წელს აუქციონის წესით იქნა გასხვისებ­უ­ლი ქ. ქობულეთში, დ. აღმაშენებლის გამზ. №522-576–ში მდებარე 30 013,00 კვ.მ. არასასოფლო–სა­მეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი (მიწის (უძრავი ქონების) საკადასტრო კოდი: 20.42.01. 150). მიწის ნაკვეთის შემძენი იყო როსტომი კურტანიძე (პ/№650020040 57). მიწის ნაკვეთის გას­ხ­ვ­ი­ს­ება მოხდა პირობებით, კერძოდ, მყიდველი ვალდებული იყო შეძენილ მიწის ნაკვეთზე 2014 წლ­ის 01 თებერვლამდე განეხორციელებინა 5 ვარსკვლავიანი სასტუმრო კომპლექსი მშნებლობა. რო­ს­ტომ კურტანიძესა და ქობულეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობას შორის 2011 წლის 18 ნოემბე­რს გაფორმდა შეთანხმება, რომლითაც ცვლილებები შევიდა 2011 წლის 27 იანვრის „აუქციონში გა­მ­არჯვების დამადასტურებელ ოქმში“. ცვლილებების თანახმად, მყიდვველი ვალდებული გახდა შეძენილ მიწის ნაკვეთზე აეშენებინა 4 ვარსკვლავიანი სასტუმრო კომპლექსი, ხოლო მისი მშენებ­ლ­ობა განეხორციელებინა 2016 წლის პირველ მაისამდე, უფრო კონკრეტულად კი სასტუმრო კომ­პ­ლ­ე­ქსის მშენებლობა უნდა დაწყებულიყო 2012 წლის 01 სექტემბერს და უნდა დასრულებულიყო 2016 წლის 01 მაისს.

      2011 წლის 08 დეკემბერს გაფორმებული გარიგების საფუძველზე ქობულეთის მუნიციპალ­ი­ტ­ე­ტ­ის მიერ როსტომი კურტანიძეზე (პ/№65002004057) გასხვისებული, ქ. ქობულეთში, დ. აღმაშენებ­ლ­ის გამზ. №522-576–ში მდებარე 30013,00 კვ.მ. არასასოფლო–სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნა­კ­ვ­ე­თი (მიწის (უძრავი ქონების) საკადასტრო კოდი: 20.42.01.150) შეიძინა უცხოურმა კომპანია "STR­A­ML­INE HOSPITALITY PROPERTIES LIMITED"-მა. შესაბამისად, ყველა ის სახელშეკრულებო ვა­ლდებულება, რომელიც 2011 წლის 27 იანვრის ოქმით ნაკისრი ჰქონდა როსტომი კურტანიძეს (პ/№65002004057) უცვლელად გადავიდა კომპანიაზე. აღნიშნულის გათვალისწინებით კომპანიის მი­ერ ქობულეთის მუნიციპალიტეტის მიმართ ნაკისრ ძირითად ვალდებულებას წარმოადგენდა, რომ 1) კომპანიის საკუთრებაში არსებულ ქ. ქობულეთში, დ. აღმაშენებლის გამზ. №522-576–ში მდე­ბარე 30013,00 კვ.მ. არასასოფლო–სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთზე (მიწის (უძრავი ქო­ნ­ების) საკადასტრო კოდი: 20.42.01.150) განეხორციელებინა 4 ვარსკვლავიანი სასტუმრო კო­მ­პ­ლ­ე­ქსის მშენებლობა და 2) სასტუმრო კომპლექსის მშენებლობა დაეწყო 2012 წლის 01 სექტემბერს და დაესრულებინა 2016 წლის 01 მაისს.

    კომპანია "STRAMLINE HOSPITALITY PROPERTIES LIMITED"–მა ხელშეკრულებით ნაკისრ ვა­დ­აში, 2012 წლის 01 სექტემბრის მდგომარეობით ვერ დაიწყო ქობულეთის მუნიციპალიტეტის მი­ერ აუქციონის წესით გასხვისებულ, ქ. ქობულეთში, დ. აღმაშენებლის გამზ. №522-576–ში მდებარე 30 013,00 კვ. მ. არასასოფლო–სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთზე (მიწის (უძრავი ქონების) სა­კადასტრო კოდი: 20.42.01.150) სასტუმრო კომპლექსის მშენებლობა, რის გამოც ქობულეთის მუ­ნ­ი­ციპალიტეტის გამგეობამ  2013 წლის ოქტომბერში დაიწყო ადმინისტრაციული წარმოება 2011 წლის 27 იანვრს გაფორმებული ქობულეთის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში არსებული ქონების პრი­ვატიზებისას პირობებით გამოცხადებულ აუქციონში გამარჯვების დამადასტურებელ ოქმის ქობ­ულეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობის მიერ ცალმხრივად შეწყვეტის თაობაზე. საბოლოოდ ად­მ­ინისტრაციული წარმოება დასრულდა იმით, რომ ქობულეთის მუნიციპალიტეტის სა­კრ­ე­ბ­უ­ლ­ო­ს თავმჯდომარის 2014 წლის 27 მაისის #01-19/252 ბრძანებით ქობულეთის მუნიციპალიტეტის გა­მ­გე­ობის მიერ ცალმხრივად იქნა შეწყვეტილი 2011 წლის 27 იანვრს გაფორმებული "ქობულეთის მუ­ნ­ი­ციპალიტეტის საკუთრებაში არსებული ქონების პრივატიზებისას პირობებით გამოც­ხა­დ­ე­ბ­ულ აუქციონში გამარჯვების დამადასტურებელ ოქმი".

     ქობულეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარის 2011 წლის 27 მაისის #01-19/252 ბრძანებით 2011 წლის 27 იანვრს გაფორმებული "ქობულეთის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში არსებული ქონების პრივატიზებისას პირობებით გამოცხადებულ აუქციონში გამარჯვების დამად­ა­ს­ტ­უ­რებელ ოქმის" ქობულეთის მინიციპალიტეტის გამგეობის მიერ ცამხრივად შეწყვეტას საფ­უ­ძ­ვ­ლად დაედო უცხოური კომპანია "STRAMLINE HOSPITALITY PROPERTIES LIMITED"-ის მიერ ოქ­მ­ით ნაკისრი ვალდებულების დარღვევა, კერძოდ, შეძენილ მიწის ნაკვეთზე 2012 წლის 01 სექ­ტ­ე­მ­ბრამდე 4 ვარსკვლავიანი სასტუმროს მშენებლობის არდაწყება.

   ქობულეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს თავმჯდომარის 2014 წლის 27 მაისის #01-19/252 ბრძ­ანება ქობულეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობის მიერ წარდგენილი იქნა საჯარო რეესტრში, რომ­ლის შედეგად, ქ. ქობულეთში, დ. აღმაშენებლის გამზ. №522-576–ში მდებარე 30013,00 კვ.მ. არ­ა­სასოფლო–სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი (მიწის (უძრავი ქონების) საკადასტრო კო­დი: 20.42.01.150) საკუთრების უფლებით აღირიცხა ქობულეთის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში.  

     მიწის ნაკვეთის ქობულეთის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში დაბრუნების მიუხედავად ქობუ­ლ­ეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობა მოსარჩელეს არ გვიბრუნებს ნასყიდობის ფასის სახით გადა­ხ­დ­ილი თანხიდან 1 652715,00 ლარიდან "ბე"-ს სახით გადახდილი თანხის 495214,50 ლარის გამოქ­ვ­ი­თვის შემდეგ დარჩენილ თანხას 1157500,50 ლარს.

     აღნიშნულის გამო, უცხოურმა კომპანია "STRAMLINE HOSPITALITY PROPERTIES LIMITED"–მა სარჩელით მივმართეთ ბათუმის საქალაქო სასამართლოს და  მოვითხოვეთ, რომ   1) მისი დადების მომენტიდან ბათილად ცნობილიყო 2011 წლის 27 იანვრს გაფორმებული "ქობულეთის მუნიციპა­ლ­ი­ტეტის საკუთრებაში არსებული ქონების პრივატიზებისას პირობებით გამოცხადებულ აუქცი­ო­ნ­ში გამარჯვების დამადასტურებელ ოქმის" მე-6 პუნქტის "ზ" ქვეპუნქტი იმ ნაწილში, რომლის თანა­ხმად, ოქმის გამყიდველის მხრიდან ცალმხვრივად მოშლისა და უძრავი ქონების გამყიდველ­ი­ს­ათვის საკუთრებაში დაბრუნების შემთხვევაში მყიდველს არ დაუბრუნდებოდა მის მიერ გაწეუ­ლი დანახარჯები და 2) დავალებოდა ქობულეთის მუნიციპალიტეტის გამგეობას, მოს­არჩელისათ­ვ­ის დაებრუნებია მყიდველის მიერ ნასყიდობის ფასის სახით გადახდილი თანხიდან 1652715,00 ლარიდან, "ბე"-ს სახით გადახდილი თანხის 495 214,50 ლარის გამოქვითვის შემდეგ დარჩენილი თანხა - 1157500,50 ლარი.

    ბათუმის საქალაქო სასამართლომ 2014 წლის 05 დეკემბრის #2/1515-2014წ გადაწყვეტილებით არ დაა­კმაყოფილა სარჩელი, რასაც საფუძვლად დაუდო "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქ­ართველ­ოს კანონის მე–20 მუხლის მე–6 პუნქტი, რომლის თანახმად, სახელმწიფო ქონების პრივატიზების მიზნით დადებული შესაბამისი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული საპრივატიზებო პირობე­ბ­ის დარღვევის გამო ხელშეკრულების ცალმხრივად მოშლის შემთხვევაში პრივატიზებული ქონება ბრუნდება სახელმწიფო საკუთრებაში, ხოლო ამ ქონებაზე რეგისტრირებული მესამე პირის (პირ­თა) იპოთეკის უფლება (უფლებები) უქმდება, თუ ქონების იპოთეკით დატვირთვამდე საჯარო რე­ე­ს­ტ­რში უძრავი ნივთის შესახებ ჩანაწერში რეგისტრირებულია საპრივატიზებო ვალდებულების (ვალდებულებების) ამსახველი შესაბამისი ინფორმაცია. ამასთანავე, ქონების შემძენს სახელმწიფო არ აუნაზღაურებს გადახდილ თანხებსა და გაწეულ ხარჯებს. აღნიშნულ გადაწყვეტილებას საფუ­ძ­ვ­ლად დაედო ასევე "აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ქონების მართისა და განკარგვის შესა­ხ­ებ" აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონის მე–9 მუხლის მე–5 პუნქტი, რომლის თანახმად, ქო­ნების პრივატიზების მიზნით დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულებით გათვალისწინებული სა­პ­რივატიზებო პირობების დარღვევის გამო ხელშეკრულების ცალმხრივად მოშლის შემთხვევაში, პრი­ვატიზებული ქონება ბრუნდება აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის საკუთრებაში, ხოლო ამ ქო­ნე­ბაზე რეგისტრირებული მესამე პირის (პირთა) იპოთეკის უფლება(ები) უქმდება, თუკი იპო­თ­ე­კ­ით ქონების დატვირთვამდე საჯარო რეესტრში უძრავი ნივთის შესახებ ჩანაწერში რეგისტრირე­ბ­ულია საპრივატიზებო ვალდებულებ(ებ)ის ამსახველი შესაბამისი ინფორმაცია. ამასთან, ქონების შემძენს განმკარგავის სუბიექტის მიერ არ აუნაზღაურდება გადახდილი თანხები და გაწეული და­ნ­ა­ხარჯები.

    აღნიშნული ჩვენის აზრით ადასტურებს, რომ უფლებამოსილი ვართ სადაო ნორმის არაკონსტი­ტ­უცი­ურად ცნობის თაობაზე წარმოვადგინოთ კონსტიტუციური სარჩელი, რადგან ბათუმის საქა­ლ­ა­ქო სასამართლოს მიერ 2014 წლის წლის 05 დეკემბერის გადაწყვეტილების სადაო ნორმაზე და­ფ­უ­ძვნებით, სადაო ნორმით დარღვეული იქნა საქართველოს კონსტიტუციის მეორე თავით აღიარ­ე­ბ­ული ჩვენი უფლებები. კერძოდ, დარღვეული იქნა კანონის წინაშე ყველას თანასწორობის თაო­ბ­ა­ზე მე-­14 მუხლი. "საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ" საქართველოს ორგანუ­ლი კანონის 39-ე მუხლის პირველი პუნქტის "ა" ქვეპუნქტის თანახმად კი, საკონსტიტუციო სას­ა­მ­ა­­­რთლოში ნორმატიული აქტის ან მისი ცალკეული ნორმების კონსტიტუციურობის თაობაზე კო­ნ­­ს­ტიტუციური სარჩელის შეტანის უფლება აქვთ საქართველოს მოქალაქეებს, სხვა ფიზიკურ პი­რ­ე­ბს და იურიდიულ პირებს, თუ მათ მიაჩნიათ, რომ დარღვეულია ან შესაძლებელია უშუალოდ და­ი­­­რღვეს საქართველოს კონსტიტუციის მეორე თავით აღიარებული მათი უფლებანი და თავის­უ­ფ­ლებანი.   

 

მოთხოვნის არსი და დასაბუთება

     1. გთხოვთ არაკონსტიტუციურად ცნოთ "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონის მე–20 მუხლის მე–6 პუნქტის სიტყვები "ამასთანავე, ქონების შემძენს სახელმწიფო არ აუნაზღა­უ­რ­ებს გადახდილ თანხებსა და გაწეულ ხარჯებს."

     ჩვენი მოთხოვნის დასასაბუთებლად მნიშვნელოვანია პასუხი გაეცეს შემდეგ კითხვებს:

   ა) მის საკუთრებაში არსებული ქონების გასხვისებისას სახელწიფოს მიერ ხომ არ ხორციელდება სა­ჯარო უფლებამოსილება;

   ბ) მის საკუთრებაში არსებული ქონების გასხვისებისას სახელმწიფო რა სტატუსით მონა­წი­ლ­ე­ობს შესაბამის სამართლებრივ ურთიერთობებში;

   გ) რომ არა სადაო ნორმა, როგორი იქნებოდა სადაო საკითხის რეგულირება სახელმწიფოს მიერ მის საკუთრებაში არსებული ქონების გასხვისებისას, უფრო სწორად გასხვისების შედეგების გაუქ­მ­ე­ბისას;

   დ) ზემოხსენებულის გათვალისწინებით რაში მდგომარეობს სადაო ნორმის არაკონსტიტ­უც­ი­უ­რ­ობა.

   ა) მის საკუთრებაში არსებული ქონების გასხვისებისას სახელწიფოს მიერ ხორციელდება თუ არა საჯარო უფლებამოსილება;

      კონსტიტუციური სარჩელის წარმდგენი სადაოდ არ ვხდით, რომ ზოგადად სახელმწიფო წარმ­ო­ა­დგენს საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს, რომლის უპირველესი მოვალეობა და უფლებაა სა­ჯა­რო უფლებამოსილების განხორციელება. მაგრამ, აღნიშნული სულაც არ ნიშნავს, რომ ყველა ის ქმედება, რასაც ახორციელებენ სახელმწიფოს სახელით ცალკეული ადმინისტრაციული ორ­გა­ნ­ო­ები, წარმოადგენს მხოლოდ საჯარო უფლებამოსილების განხორციელებას. ერთერთი საქმიანობა, რა­საც ახორციელებენ ადმინისტრაციული ორგანოები, არის სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ქონების პრივატიზება და შესაბამისი გარიგების გაფორმება. მოსარჩელე მხარეს მიგვაჩნია, რომ სახელმწიფოს სახელით ადმინისტრაციული ორგანოების მიერ სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებ­უ­ლი ქონებების გასხვისებისას და შესაბამისი გარიგებების გაფორმებისას, ასევე გაფორმებული გარიგებების ფარგლებში მათ მიერ ამ გადაწყვეტილებების მიღება წარმოადგენს საჯარო უფლება­მ­ო­სილების განხორციელებას. ჩვენი აზრით ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ საჯარო უფლება­მ­ო­ს­ილების განხორციელება ნიშნავს მხოლოდ ისეთი უფლებამოსილების განხორციელებას, რომლ­ე­ბ­იც ემსახურება საზოგადოებრივ წესრიგის და უსაფრთხოების უზრუნველყოფას და რომლის გა­ნ­სახორციელებლადაც ადმინისტრაციულ ორგანოს არ ესაჭიროება შესაბამისი სამართლებრივი ურ­თ­ი­ე­რთობის სხვა პირებთან სახელშეკრულებო ბოჭვა, არამედ ამ უფლებამოსილებას ადმინის­ტრ­აციული ორგანოები ახორციელებენ კანონმდებლობის საფუძველზე, ხშირად შესაბამისი სამარ­თ­­ლებრივი ურთიერთობის მონაწილის ნების საწინააღმდეგოდ, მათ შორის ლეგიტიმური ძალის გა­მოყენებითაც.  საჯარო უფლებამოსილების განხორციელების მაკვალიფიცირებელია ისიც, რომ მსგა­ვსი საქმიანობის განხორციელების უფლებამოსილება ფიზიკურ ან კერძო სამართლის იურ­ი­დ­ი­ულ პირს არ აქვს. მაგალითად, საჯარო უფლებამსილების განხორციელებას შეიძლება მივაკუთვ­ნ­ოთ ყველა იმ უფლებამოსილების განხორციელება, რომლებიც საქართველოს კონსტიტუციის თა­ნ­ახმად მიეკუთვნება საქართველოს უმაღლეს სახელმწიფო ორგანოთა გამგებლობას, ასევე: ა) ნორ­მ­­ა­ტ­ი­უ­ლი აქტების მიღება; ბ) სახელშეკრულებო ურთიერთობის გარეშე სხვა პირის ქმედების შეფ­ა­ს­ება და პასუხისმგებლობის ზომის შეფარდება, რადგან ამ უფლებამოსილების კერძო პირის მიერ განხორციელება იქნება თვითნებობა; გ) საქმიანობის ნებართვის ან ლიცენზიის გაცემა, ასევე სერტ­ი­ფიცირება და სტანდარტიზაცია; დ) უფლების აღიარება/ნამდვილობის დადასტურება, მაგალი­თ­ად უძრავ ნივთზე საკუთრების უფლების რეგისტრაცია; ე) გადასახადებისა და მოსაკრებლების შე­მ­ოღება, რადგან კერძო სამართლის ერთმა სუბიექტმა მეორე სუბიექტს რომ გადაუხადოს რაიმე, ის­ინი უნდა იმყოფებოდნენ სახელშეკრულებო ბოჭვის ფარგლებში; ვ) სხვადასხვა იურიდიული მნი­შვნელობის ფაქტების აღიარება და შესაბამისი დამადასტურებელი დოკუმენტის გაცემა; ზ) ასე­ვე ნებისმიერი სხვა ქმედების განხორციელება, რომელიც მიმართულია ზოგადად საზოგადოებრი­ვი წესრიგის უზრუნველყოფისათვის, ასევე უზრუნველყოფს ქვეყნის უშიშროებას და უსაფრთხო­ე­­ბ­ას, აწესებს კონტროლს მომეტებული საფრთხის შემცველი საქმიანობის განხორციელებაზე, უზ­რუნველყოფს ადამიანის სიცოცხლეს ან ჯანმრთელობას, მათ შორის ადამიანის სიცოცხლისა­თ­ვ­ის და ჯანმრთელობისათვის უსაფრთხო გარემოში ცხოვრებას და სხვა. ჩამონათვალის განხილვა შო­რს წაგვიყვანს, რადგან ყველა ადმინისტრაციული ორგანოს უფლებამოსილებას ვერც შევეხებით და არც არის საჭირო, რადგან, ადმინისტრაციული ორგანოს საქმიანობა წარმოადგენს თუ არა საჯ­ა­რო უფლებამოსილების განხორციელებას, უნდა გადაწყდეს ყოველ ინდივიდუალურ შემთ­ხვ­ე­ვ­აში ინდივიდუალურად. ჩვენს შემთხვევაში კი ასეთი ინდივიდუალური შემთხვევა მოცემულია და შესაძლებელია შეფასება, ეს შემთხვევა წარმოადგენს თუ არა საჯარო უფლებამოსილების გან­ხ­ო­რციელებას. მოსარჩელე მხარეს მიგვაჩნია, რომ არცერთ შემთხვევაში საჯარო უფლებამოსი­ლე­ბას არ განეკუთვნება ადმინისტრაციული ორგანოს ისეთი საქმიანობა, რომელიც ხორციელდება მხო­ლ­ოდ ასეთი საქმიანობის პირის სასარგებლოდ და რომლის მსგავს ქმედებას განახორციელებს ფი­ზ­იკური პირიც ან კერძო სამართლის სხვა სუბიექტიც. სწორედ ასეთი საქმიანობაა ადმინისტრ­ა­ც­იუ­ლი ორგანოს მიერ სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებული ქონების პრივატიზება, რადგან საქარ­თ­ველოს დღეს მოქმედი კანონმდებლობა საკუთრებას ფორმებად არ ყოფს და შესაბამისად, ქონებ­ის მესაკუთრე, მათ შორის უძრავი ქონების მესაკუთრე არ არის მხოლოდ სახელმწიფო, არამედ, მე­ს­აკუთრე შეიძლება იყოს ნებისმიერი ფიზიკური პირი ან კერძო სამართლს სხვა სუბიექტი. ქონე­ბ­რ­ივ საკითხში ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ საჯარო უფლებამოსილების განხორციელებას მხ­ოლოდ მაშინ აქვს ადგილი, როცა ადმინისტრაციული ორგანო ვალდებულია სხვა პირს გადასც­ეს საკუთრების უფლება სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებულ ქონებაზე, რა დროსაც ადმინისტრა­ც­ი­უ­ლი ორგანოს ნებაზე არ არის დამოკიდებული არც გადაცემის პირობები და არც ის სუბიექტი, რომელსაც ვალდებულია გადასცეს სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებული ქონება, რადგან მოცემ­უ­ლი კრიტერიუმები განსაზღვრულია ნორმატიული აქტით. რამდენადაც ჩვენთვის ცნობილია ქო­ნ­ე­ბრივ საკითხებში სახელმწფოს მსგავსი ვალდებულება აქვს მხოლოდ არაპრივატიზებული ფარ­თ­ე­ბის კანონიერ მოსარგებლეებზე უსასყიდლოდ საკუთრების გადაცემისას და მართლზმიერ მფ­ლ­ობელობაში და თვითნებურად დაკავებულ მიწის ნაკვეთებზე საკუთრების უფლების აღიარე­ბ­ი­სას. შესაბამისად, თუ ჩაითვლება, რომ ადმინისტრაციული ორგანო სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებული ქონების პრივატიზებისას, გარიგების გაფორმებისას და ამ პროცესში სხვადასხვა გადაწ­ყ­ვეტილების მიღებისას არ ახორციელებს საჯარო უფლებამოსილებას, გამოდის, რომ ამ დროს ად­მ­ი­ნისტრაციული ორგანო საქმიანობს კერძოსამართლებრივი ურთიერთობის ფარგლებში. შესაბამ­ის­ად ყველა ის დოკუმენტი, რომელსაც ქმნის ადმინისტრაციული ორგანო ქონების სახელმწიფოს სახელზე რეგისტრაციის მიზნით, წარმოადგენს ცამხრივ გარიგებას, რომელიც საკმარისია სასურვ­ე­ლი შედეგის მისაღწევად, კონკრეტული ქონებაზე სახელმწიფოს საკუთრების უფლების მოსაპოვ­ე­ბ­ლად. ის გარიგებები, რომლებიც ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ იდება ცალკეულ პირებთან ქონების გასხვისებისას და რომელთა საფუძველზეც ამ პირებს გადაეცემათ საკუთრების უფლება, წარ­მოადგენს სამოქალაქო სამართლებრივ გარიგებებს, ხოლო ის გადაწყვეტილებები, რომლებსაც ღებ­ულობს ადმინისტრაციული ორგანო გაფორმებული გარიგების ფარგლებში, თუ მისგან გამომ­დ­ინარე, წარმოადგენს ცალმხრივ ან ორმხრივ გარიგებებს. სწორედ ამიტომაა, რომ სასამართლო პრა­ქტიკის თანახმად, ადმინისტრაციული ორგანოების მსგავსი საქმიანობა კიდევაც ითვლება სამ­ო­ქალაქო სამართლებრივ გარიგებებად და სადაოობისას მათი განხილვა ხდება სამოქალაქო სამა­რ­თ­ა­ლწარმოების წესით. საბოლოოდ, თუ ადმინისტრაციული ორგანო სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებული ქონების გასხვისებისას, გარიგების გაფორმებისას  და გარიგების ფარგლებში ან მისგან გამომდინარე ახორციელებს კერძოსამართლებრივ საქმიანობას, იგი ასეთ ურთიერთობებში გამო­დ­ის როგორც კერძო სამართლის ჩვეულებრივი სუბიექტი, რომელსაც არ უნდა ჰქონდეს კერძო სა­მ­ართლის სხვა სუბიექტებზე მეტი უფლებამოსილება კანონმდებლობით მინიჭებული. ჩვენს ამ მოსაზრებას არ ცვლის ის გარემოება, რომ სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებული ქონების გასხვის­ე­ბ­ი­სას ადმინისტრაციული ორგანოები გარდა კერძოსამართლებრივი კანონმდებლობისა, იყენებენ საჯარო კანონდებლობასაც, თუნდაც ჩვენს შემთხვევაში, ადმინისტრაციული ორგანოები იყენებენ "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონს, რადგან საჯარო კანონმდებლობა ადმინისტ­რ­ა­ც­იულ ორგანოს უწესებს შეზღუდვებს ხელშეკრულების მხარის შესარჩევად და მთელი საჯარო კანონმდებლობა ემსახურება მხოლოდ და მხოლოდ ხელშეკრულების მხარის მოძიებას, ხოლო რო­გ­ორც კი დადგენილი პროცედურის შესაბამისად ადმინისტრაციული ორგანო შეარჩევს ხელშეკრ­უ­­ლების მხარეს, იქ მთავრდება საჯარო კანონმდებლობის მოქმედება და მხარეთა უფლება–მოვალ­ე­­ო­ბების რეგილირება ხდება კერძოსამართლებრივი კანონმდებლობის მიხედვით. ანუ, მარტივად რომ ვთქვათ, საჯარო კანონმდებლობა ადგენს, როგორ გასცეს ადმინისტრაციულმა ორგანომ ოფერტი და როგორ მიიღოს აქცეპტი და მეტს არაფერს.

     ბ) მის საკუთრებაში არსებული ქონების გასხვისებისას სახელმწიფო რა სტატუსით მონაწი­ლე­ო­ბს შესაბამის სამართლებრივ ურთიერთობებში:

      რადგან ადმინისტრაციული ორგანოები სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ქონების გასხვი­ს­ებისას მესამე პირებთან ურთიერთობაში არ მონაწილეობენ საჯარო უფლებამოსილების ფარგლ­ებ­ში, ითვლება, რომ ისინი ამ დროს მოქმედებენ როგორც კერძო სამართლებრივი ურთიერთობის მო­ნ­აწილეები და წარმოადგენენ კერძო სამართლის სუბიექტებს. შესაბამისად, მნიშვნელოვანია და­­დგ­ინდეს, დასაშვებია თუ არა ამ დროს სახელმწიფოს სხვა პირებთან ურთიერთობა მოწეს­რ­ი­გ­დ­ეს საჯ­ა­რო სამართლით, და, თუ შესაძლებელია, როდის და რა პირობების არსებობისას.

     საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის პირველი მუხლის თანახმად, კერძო ხასიათის ქონებრივ, საოჯახო და პირად ურთიერთობებს აწესრიგებს საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი, ხოლო ეს ურ­თიერთობები დამყარებულია მისი მონაწილეების თანასწორობაზე. საქართველოს სამოქალაქო კო­დექსის 24-ე მუხლის თანახმად, სახელმწიფო და ადგილობრივი თვითმმართველი ერთეული სამ­ოქალაქო-სამართლებრივ ურთიერთობებში მონაწილეობენ ისევე, როგორც კერძო სამართლის იუ­რ­იდიული პირები. სახელმწიფოს ან ადგილობრივი თვითმმართველობის უფლებამოსილებებს ამ დროს ახორციელებენ მისი ორგანოები (უწყებები, დაწესებულებები და ა. შ.) ისე, რომ ისინი არ არიან იურიდიული პირები. აღნიშნულის გამო დაუშვებელია საჯარო კანონმდებლობით გათვალ­ი­ს­წ­ი­ნებული იქნას ისეთი რეგულაცია, რომელიც შეცვლის ხსენებულ პრინციპს.

     ამ პრინციპის შეცვლის შესაძლებლობას არ იძლევა არც საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის მე–8 მუხლის მე–2 ნაწილი , რომლის თანახმად,  სახელმწიფო ორგანოებისა და საჯარო სამართ­ლ­ის იურიდიული პირების კერძოსამართლებრივი ურთიერთობები სხვა პირებთან ასევე წესრიგ­დე­ბა სამოქალაქო კანონებით, თუკი ეს ურთიერთობები, სახელმწიფოებრივი ან საზოგადოებრივი ინ­ტერესებიდან გამომდინარე, არ უნდა მოწესრიგდეს საჯარო სამართლით. აღნიშნული მუხლის ს­ა­ფ­უ­ძ­ველზე სახელმწიფო ორგანოების კერძოსამართლებრივი ურთიერთობები სხვა პირებთან რომ მოწესრიგდეს საჯარო სამართლით, სავალდებულოა დადგინდეს შესაბამისი საზოგადოებრივი ან სახელმწიფოებრივი ინტერესი, რადგან საზოგადოებრივი და სახელმწიფოებრივი ინტერესია, რომ სახელმწოფო ქონების გასხვისებისას შემძენილი იყოს ის პირი, რომელიც ყველაზე საუკეთესო პი­რ­ო­ბებს შესთავაზებს სახელმწიფო ქონების გამსხვისებელს. საამისოდ საჯარო კანონმდებლობამ, "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონმა განსაზღვრა ის პირი (ადმინისტრაციული ორ­განო), რომელიც უფლებამოსილია განახორციელოს სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ქო­ნების განკარგვა, ასევე დააწესა ის შეზღუდვები, რომლის მიხედვითაც უნდა იმოქმედოს სახელმ­წი­ფო ორგანომ ქონების გასხვისებისას სახელმწიფოს წარმომადგენლობისას. ეს შეზღუდვები კი არის მხოლოდ ოფერტის გამოხატვის და აქცეპტის მიღების პროცედურების განსაზღვ­რა. მოცემუ­ლი პროცედურების დაწესება გამართლებულია საზოგადოებრივი და სახელმწიფოებრივი ინტე­რ­ე­სით, რათა შეიქმნას კონკურენტული გარემო და მაქსიმალურად გამოირიცხოს საჯარო მოხე­ლ­ის სუბიექტურობა. რაც შეეხება საჯარო კანონმდებლობის შესაბამისად გამოვლენილ პირთან შემდგ­ომ სახელშეკრულებო ურთიერთობას, მისი საჯარო კანონმდებლობით რეგულირება არანაირად არ მართლდება საჯარო სამართლით. აღნიშნული განსაკუთრებით ითქმის ქონების გასხვისებისას სა­ჯარო სამართლის გამოყენების შედეგად გამოვლენილ პირსა და სახელმწიფო ორგანოს შორის გაფორმებული გარიგების მოშლის/შეწყვეტის და მისგან გამომდინარე შედეგების რეგულირების წესებზე, რადგან ამ დროს საჯარო სამართლის გამოყენებით არ მიიღწევა არც კონკურენტული გა­რ­ემო და არც საჯარო მოხელის სუბიექტურობა გამოირიცხება, ხსენებული პრინციპები უკვე რეა­ლ­ი­ზებულია და გარიგების მოშლის შედეგებს ვერავინ განსაზღვრავს საქართველოს სამოქალაქო კოდექსისაგან განსხვავებულად საკუთარი შეხედულების მიხედვით. აღნიშნული კი ადასტურებს, რომ გარიგების მოშლისას/შეწყვეტისას მისგან გამომდინარე შედეგების საჯარო სამართლით რეგ­უ­ლირება გამართლებული არ არის არც საზოგადოებრივი და არც სახელმწიფოებრივი ინტერეს­ით. აღნიშნული მსჯელობის დამატებითი დასაბუთების მიზნით დამატებით მივუთითებთ თავად "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონზე. კანონის 22-ე მუხლმა განსაზღვრა, რომ სა­ხ­ე­ლმწიფო საკუთრებაში არსებული უძრავი ქონების პრივატიზების შესახებ გარიგების ბათილად ცნობის უფლებრივი და ქონებრივი შედეგები განისაზღვრება საქართველოს კანონმდებლობით. აღნიშნული მუხლი უცვლელი სახით არის გათვალისწინებული კანონის მიღების დღიდან, 2010 წლის 21 ივლისიდან, რაც ნიშნავს, რომ "სახელმწოფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონის მი­ღ­ებისას კანონმდებლის მიერ გააზრებული იქნა, რომ სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული უძრ­ა­ვი ქონების პრივატიზების შესახებ გარიგების ბათილად ცნობის უფლებრივი და ქონებრივი საკი­თ­ხ­ები არ შეიძლება მოწესრიგებულიყო საჯარო სამართლით, რადგან მსგავის მოწესრიგება გამარ­თ­ლ­ებული არ იყო არც საზოგადოებრივი და არც სახელმწიფოებრივი ინტერესით. საკითხის საქა­რ­თ­ვ­ე­ლოს კანონმდებლობით მოწესრიგება კი ნებისმიერ შემთხვევაში ნიშნავს სამოქალაქო კანონე­ბს, რომელთაგან ძირითადი საკანონმდებლო აქტი არის საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი. ნიშა­ნ­დობლივია ისიც, რომ როცა 2013 წლის 29 ნოემბერს, ხოლო შემდეგ 2014 წლის 11 დეკემბერს ცვლ­ი­ლებები შევიდა "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონში, კონსტიტუციური სარჩე­ლ­ით სადაო ნორმა "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონის 22-ე მუხლს კი არ და­მა­ტ­ებია, რომელიც აწესრიგებს გარიგების ანულირების უფლებრივ და ქონებრივ საკითხებს, არამედ დაემატა აღნიშნული კანონის მე–20 მუხლის მე–6 პუნქტის სახით. ამასთან, თავად მუხლს ეწოდება სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ქონების პრივატიზების განსაკუთრებული პირობები. კანო­ნ­მ­დებელმა რაც არ უნდა უწოდოს კანონის მე–20 მუხლს, მისი მე–6 პუნქტი არანაირად არ არის გა­ნ­ს­ა­კუთრებული პირობა, რადგან იგი არც მეტი არც ნაკლები, განსაზღვრავს გარიგების ანულირე­ბ­ის უფლებრივ და ქონებრივ საკითხებს, რომელიც ამავე კანონის 22-ე მუხლის თანახმად, უნდა გან­სა­ზღვრულიყო საქართველოს კანონმდებლობით. თუმცა, კიდევ ერთხელ ვიმეორებთ, რომ თავად "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონის მიღებისას კანონმდებელმა ჩათვალა, რომ სა­ხელმწიფო ქონების პრივატიზებისას გარიგების ანულირების საკითხები უნდა მოწესრიგებ­ულ­ი­ყო არა საჯარო სამართლით, არამედ სამოქალაქო კანონმდებლობით. შესაბამისად, დაუშვებელი იყო აღნიშნული პრინციპი შემდგომში შეცვილიყო, რადგან, როგორც უკვე ავღნიშნეთ, კერძო სამა­რ­თლებრივ ურთიერთობებში სახელმწიფო მონაწილეობს ისევე როგორც კერძო სამართლის იური­დ­ი­ული პირები და სადაო ნაწილში სახელმწიფოს მესამე პირებთან ურთიერთობის საჯარო სამარ­თ­ლით რეგულირებისათვის არ არსებობდა საზოგადოებრივი ან სახელმწიფოებრივი ინტერესი.

     გ) რომ არა სადაო ნორმა, როგორი იქნებოდა სადაო საკითხის რეგულირება სახელმწიფოს მიერ მის საკუთრებაში არსებული ქონების გასხვისებისას, უფრო სწორად გასხვისების შედეგების გაუქ­მებისას:

     "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონის მე–20 მუხლის მე–6 პუნქტის შესაბამი­ს­ად, სახელმწიფო ქონების პრივატიზების მიზნით დადებული შესაბამისი ხელშეკრულებით გათვ­ა­ლისწინებული საპრივატიზებო პირობების დარღვევის გამო ხელშეკრულების ცალმხრივად მოშ­ლ­ის შემთხვევაში პრივატიზებული ქონება ბრუნდება სახელმწიფო საკუთრებაში, ხოლო ამ ქონე­ბა­ზე რეგისტრირებული მესამე პირის (პირთა) იპოთეკის უფლება (უფლებები) უქმდება, თუ ქონ­ე­ბის იპოთეკით დატვირთვამდე საჯარო რეესტრში უძრავი ნივთის შესახებ ჩანაწერში რეგისტრირ­ე­ბ­ულია საპრივატიზებო ვალდებულების (ვალდებულებების) ამსახველი შესაბამისი ინფორმაცია. ამასთანავე, ქონების შემძენს სახელმწიფო არ აუნაზღაურებს გადახდილ თანხებსა და გაწეულ ხარ­ჯ­ებს. რომ არა ხსენებული ნორმა, სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ქონების პრივატიზებისას გაფორმებული გარიგების ანულირებისას გამოყენებული იქნებოდა "სახელმწიფო ქონების შსახებ" საქართველოს კანონის 22-ე მუხლი, ხოლო მის შესაბამისად გამოყენებული იქნებოდა საქართვე­ლ­ოს სამოქალაქო კოდექსი, კერძოდ კი საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 508-ე მუხლი, რომლის თანახმად, თუ გამყიდველი იტოვებს უფლებას, უარი თქვას ხელშეკრულებაზე იმ შემთხვევისა­თ­ვის, როცა მყიდველი არ ასრულებს დაკისრებულ ვალდებულებებს, უარის თქმისას ყოველი მხარე ვალდებულია დაუბრუნოს ერთმანეთს ის, რაც ხელშეკრულებით მიიღეს. ამის საწინააღმდეგო შე­თანხმება ბათილია. ასევე გამოყენებული იქნებოდა საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 352-ე მუ­ხლის პირველი ნაწილი, რომლის თანახმად, თუ ხელშეკრულების ერთ-ერთი მხარე 405-ე მუხ­ლ­ით გათვალისწინებული პირობების არსებობისას უარს იტყვის ხელშეკრულებაზე, მაშინ მიღე­ბუ­ლი შესრულება და სარგებელი მხარეებს უბრუნდებათ (ნატურით დაბრუნება).

     დ) რაში მდგომარეობს სადაო ნორმის არაკონსტიტუციურობა.

     საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის თანახმად, ხელშეკრულების მოშლა ზოგადად აუქმებს ხე­ლ­შეკრულებით გათვალისწინებულ შესრულებას, რაც წარმოადგენდა ხელშეკრულების საგანს, მა­გ­რ­ამ წარმოშობს ახალ ვალდებულებებს, რომელთაგან ერთერთია მხარეების მიერ ხელშეკრულ­ე­ბ­ის საფუძველზე მიღებულის უკან დაბრუნების ვალდებულება. 2013 წლის 29 ნოემბერს, ხოლო შე­მ­დეგ 2014 წლის 11 დეკემბერს "სახელმწ­ი­­ფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონში იმიტომ გან­ხ­­ო­რ­ციელდა ცვლილებები, მე–20 მუხლს იმ­იტომ დაემატა მე–6 პუნქტი და იმიტომ დადგინდა, რომ სახელმწიფო ქონების პრივატიზების მი­ზ­ნით დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულებით გა­თ­ვალისწინებული საპრივატიზებო პირო­ბ­ე­ბ­ი­ს დარღვევის გამო ხელშეკრულების ცალმხრივად მოშლის შემთხვევაში პრივატიზებული ქო­ნე­ბა ბრუნდება სახელმწიფო საკუთრებაში, ხოლო ქონ­ე­ბის შემძენს სახელმწიფო არ აუნაზღაურებს გადახდილ თანხებს და გაწეულ ხარჯებს, რომ კანონმ­დ­ე­ბელს არ აწყობდა მსგავის ცვლილებე­ბ­ის სამოქალაქო კოდექსში შეტანა, რადგან სამოქალა­ქო კოდექსი თანაბრად მოქმედებს კერძოსამა­რ­თლებრივი ურთიერთობის ყველა მონაწილის მიმ­ა­რთ და სამოქალაქო კოდექსში მსგავსი ცვლი­ლ­ე­ბის შეტანის შემთხვევაში თავდაყირა დგებოდა მთ­ე­ლი სამოქალაქო ბრუნვის სტაბილურობა. ამ­ი­ტომ, სახელმწიფომ გადაწყვიტა, რომ თავდაყირა და­ე­ყ­ე­ნ­ე­ბ­ინა ის სამოქალაქო ბრუნვა, რომლის მო­ნ­აწილეც უძრავი ქონების პრივატიზებისას გამ­ყ­ი­დვ­ე­ლ­ის სტატუსით არის სახელმწიფო.

     საქართველოს კონსტიტუციის 45-ე მუხლის თანახმად, კონსტიტუციაში მითითებული ძირითა­დი უფლებანი და თავისუფლებანი, მათი შინაარსის გათვალისწინებით, ვრცელდება აგრეთვე იუ­რ­იდიულ პირებზე. საქართველოს კონსტიტუციის მე–14 მუხლის თანახმად, ერთერთი ძირითადი უფლებაა ყველა ადამიანის დაბადებით თავისუფალება და კანონის წინაშე თანასწორობა განურჩე­ვ­ლ­ად რასისა, კანის ფერისა, ენისა, სქესისა, რელიგიისა, პოლიტიკური და სხვა შეხედულებებისა, ეროვნული, ეთნიკური და სოციალური კუთვნილებისა, წარმოშობისა, ქონებრივი და წოდებრივი მდ­გ­ო­მ­ა­რ­ე­ობისა, საცხოვრებელი ადგილისა. საქართველოს კონსტიტუციის მე–14 მუხლი იურიდი­უ­ლი პირების შემთხვევაში ყალიბდება შემდეგნაირად, რომ ყველა იურიდიული პირი, რომელიც მო­ნაწილეობს კერძოსამართლებრივ ურთიერთობებში, თანასწორია კანონის წინაშე. კანის წინაშე თა­ნასწორობა კი ნიშნავს, რომ კერძოსამართლის ურთიერთობის რომელიმე სუბიექტისათვის არ უნ­და დაწესდეს განსაკუთრებული პრივილეგიები, ანუ არ უნდა იქნას ისეთი რეგულირება შემ­ო­ღ­ე­ბ­ული, რომლითაც სარგებლობს კერძოსამართლის ურთიერთობის მხოლოდ ერთი სუბიექტი. სწ­ო­­რედ აღნიშნული პრინციპი იქნა დარღვეული "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კა­ნ­­­ონის მე–20 მუხლის მე–6 პუნქტით, როცა დაწესდა, რომ სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული უძ­რ­ავი ქონების პრივატიზების თაობაზე დადებული გარიგების შემძენის მიერ დარღვევისას, სახ­ე­ლ­მწიფო იბრუნებს მის საკუთრებაში არსებულ უძრავ ქონებას და საჯარო რეესტრში საკუთრების უფ­­­­ლებით ირეგისტრირებს გასხვისებულ ქონებას, ანუ იგი აღდგება პირვანდელ მდგომარეობაში, ხოლო მყიდველს არ დაუბრუნებს გადახდილ თანხებს და არ აუნაზღაურებს გაწეულ ხარჯებს. ამ­ა­ვე უფლებით და პრივილეგიით კი ვერ ისარგებლებს კერძოსამართკებრივი ურთიერთობის სხ­ვა სუბიექტი, რადგან ჯერ ერთი "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონი მსგავს უფ­ლ­ებას ანიჭებს მხოლოდ და მხოლოდ სახელმწიფოს და გარდა ამისა, კერძოსამართლებრივი ურთ­ი­ე­რ­თობის სხვა სუბიექტებზე მსგავის საკითხის რეგულირებისას ვრცელდება საქართველოს სამო­ქ­ა­ლაქო კოდექსის 508-ე მუხლი და 352-ე მუხლი, როლის თანახმად, ხელშეკრულების ანულირე­ბი­ს­ას ხელშეკრულების მხარეები ვალდებული არიან დაუბრუნონ ერთმანეთს ის, რაც მიიღეს ხელშეკ­რ­უ­ლების საფუძველზე.  ყოველივე აღნიშნულის გამო მიგვაჩნია, რომ "სა­ხ­­ე­ლ­მ­წ­ი­ფო ქონების შესა­ხ­ებ" საქართველოს კანონის მე–20 მუხლის მე–6 პუნქტის სიტყვები "ამა­სთანავე, ქონების შემძენს სა­ხელმწიფო არ აუნაზღაურებს გადახდილ თანხებსა და გაწეულ ხარ­ჯ­ე­ბს", ეწი­ნა­ა­ღმდეგება საქა­რ­თ­ველოს კონსტიტუციის მე–14 მუხლს, აღნიშნული არღვევს კონსტი­ტ­უ­ციით გა­თ­ვალისწინებულ ერ­თერთ ძირითად პრინციპს, რომ კანონის წინაშე ყველა თანასწო­რია, რის გამ­ოც სადაო ნორმა ცნ­ო­ბილი უნდა იქნას არაკონსტიტუციურად.

     გარდა საქართველოს კონსტიტუციის ხსენებული მუხლებისა, სადაო ნორმა ეწინააღმდეგება ას­ევე საქართველოს კონსტიტუციის 21-ე მუხლს, რომლის თანახმად, 1. საკუთრება და მემკვიდ­რე­ო­ბ­ის უფლება აღიარებული და ხელშეუვალია. დაუშვებელია საკუთრების, მისი შეძენის, გასხვისე­ბ­ის ან მემკვიდრეობით მიღების საყოველთაო უფლების გაუქმება. 2. აუცილებელი საზოგადოებრ­ი­ვი საჭიროებისათვის დასაშვებია ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნულ უფლებათა შეზღუდვა კანონით განსაზღვრულ შემთხვევებში და დადგენილი წესით, იმგვარად, რომ არ დაირღვეს საკუ­თ­რების უფლების არსი. 3. აუცილებელი საზოგადოებრივი საჭიროებისათვის საკუთრების ჩამორ­თ­მევა დასაშვებია კანონით პირდაპირ გათვალისწინებულ შემთხვევებში, სასამართლოს გადაწყვე­ტ­ი­ლებით ან ორგანული კანონით დადგენილი გადაუდებელი აუცილებლობისას, წინასწარი, სრუ­ლი და სამართლიანი ანაზღაურების პირობით. ანაზღაურება თავისუფლდება ყოველგვარი გადა­სა­ხადისა და მოსაკრებლისაგან.

     "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონის მე–20 მუხლის მე–6 პუნქტის სადაო ნაწი­ლი ნაკისრი სახელშეკრულებო ვალდებულების დარღვევას აკვალიფიცირებს სამართალდა­რღვე­ვ­ად, ხოლო სამართალდარღვევის სანქციის სახით აწესებს საკუთრების უფლების ჩამორთმევას მა­ს­ზე გაწეული ყოველგვარი ანაზღაურების გარეშე. მოსარჩელე მხარე სადაოდ არ ვხდით, რომ სახე­ლ­შ­ე­კ­რულებო ურთიერთობის ფარლებში დასაშვები და კონსტიტუციურია, ხელშეკრულების მოშ­ლ­ი­სას მხარეთა პირვანდელ მდგომარეობაში აღდგენის მიზნით ქონება დაუბრუნდეს თავდაპირ­ველ მესაკუთრეს, მაგრამ მხარეთა პირვანდელ მდგომარეობაში აღდგენის არსებითი მახასიათებ­ე­ლ­ია ის, რომ, თუ ქონების თავდაპირველი მესაკუთრე იბრუნებს ქონებას, მეორე მხარეს უნაზრაუ­რ­ებს გადახდილ თანხებს და გაწეულ დანახარჯებს ფულადი სახით. შესაბამისად, იქ, სადაც აღნი­შ­ნული პრინციპი დარღვეულია, დაუშვებელია ჩაითვალოს, რომ სახეზეა მხარეთა პირვანდელ მდ­გ­ო­მ­არეობაში აღდგენის მომწესრიგებელ ნორმა. სწორედ აღნიშნულის გამო მიგვაჩნია, რომ "სახე­ლ­მ­წ­ი­ფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონის მე–20 მუხლის მე–6 პუნქტის სადაო ნაწილი წარ­მ­ოადგენს არა სამოქალაქო–სამართლებრივ ნორმას, არამედ რეალურად წარმოადგენს საჯარო–სამ­ა­რთლებრივ ნორმას, კერძოდ კი ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის დამდგენ ნორმას. სად­აო ნორმა ვერ მიიჩნევა ასევე სამოქალაქო სამართლებრივი პასუხისმგებლობის ერთერთ სახედ, პი­რგასამტეხლოდ, რადგან საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 420-ე მუხლის თანახმად, პირგასამ­ტ­ე­ხლო უნდა იყოს გონივრული, წინააღმდეგ შემთხვევაში სასამართლოს შეუძლია პირგასამტეხ­ლო დაიყვანოს გონივრულ ოდენობამდე. სადაო ნორმის შემთხვევაში კი სასამართლო ვერ ხელმძ­ღ­ვა­ნელობს საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 420-ე მუხლით და გონივრულ ოდენობამდე ვერ ამცირებს ხელშეკრულების ერთი მხარის მიერ მეორე მხარისათვის დაუბრუნებელი ხარჯებისა და თანხების ოდენობას. სწორედ ამიტომ მიგვაჩნია, რომ სადაო ნორმა წარმოადგენს ადმინისტრა­ცი­უ­ლი სამართალდამრღვევის დამდგენ ნორმას.

     კონსტიტუციური სარჩელის ავტორები არც იმას ვხდით სადაოდ, რომ სახელშეკრულებო ურთ­ი­ერთობის ფარგლებში მხარეებმა გაითვალისწინონ საკუთრების შეზღუდვის შემთხვევები, მაგრამ ამ დროს არსებითია ის, რომ ერთი მხარის მიერ უფლების ბოროტად გამოყენებისაგან სხვათა დაც­ვა ხორციელდება კანონის იმპერატიული ნორმების შემოღებით, რომელსაც არ უნდა ეწინააღმდ­ე­გ­ე­ბოდეს მხარეთა მიღწეული შეთანხმება, ხოლო თუ ეწინააღმდეგება, კანონის იმპერატიულ ნორმ­ა­სთან წინააღმდეგობის გამო წარმოადგენს ბათილ გარიგებას. აღნიშნულის თაობაზე პირდაპირაა მითითებული საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის მე–10 მუხლის მე-3 ნაწილში. მაგალითად, თუ მხარეთა შეთანხმება არღვევს კანონით დადგენილ წესსა და აკრძალვებს, ეწინააღმდეგება საჯარო წესრიგს ან ზნეობის ნორმებს, წარმოადგენს ბათილ გარიგებას. იმ შემთხვევაში კი, როცა კანონი თავად ადგენს საჯარო წესრიგის საწინააღმდეგო ნორმას, სამართლებრივი ურთიერთობის მონაწი­ლ­ე­ები რჩებიან დაუცველი. სამოქალაქო ბრუნვის შემთხვევაში კი საჯარო წესრიგის არის ის, რომ თუ გამყიდველი ანულირებას უკეთებს გარიგებას და იბრუნებს ქონებას, ვალდებულია მეორე მხა­რ­ეს აუნაზრაუროს ანულირებული გარიგების საფუძველზე მიღებული შესრულება და სარგებელი ან განახორციელოს სათანადო ანაზღაურება, რითაც მიიღწევა მხარეთა ორმხრივი რესტიტუცია, რის გამოც არ ითვლება, რომ დაირღვა საქართველოს კონსტიტუცის 21-ე მუხლით გათვალისწინე­ბ­ული საკუთრების უფლების ხელშეუვალობა და მისი შეზღუდვის ფარგლები. ნებისმიერი სხვა რეგულაცია, როცა არ ხდება თავდაპირველ მესაკუთრეზე დაბრუნებულ ქონებაზე მეორე მხარის მიერ გაწეული დანახარჯის კომპენსირება, ითვლება საქართველოს კონსტიტიციის 21-ე მუხლით დადგენილი საჯარო წესრიგის დარღვევად და საკუთრების უფლების საქართველოს კონსტიტიც­ი­ის 21-ე მუხლით დასაშვებზე მეტად შეზღუდვად, რაც თავისთავად ნიშნავს, რომ ნორმატიული აქ­ტის სახით დაწესებული მსგავის რეგულაცია ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციის 21-ე მუხლს.  

     2. გთხოვთ არაკონსტიტუციურად ცნოთ "აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ქონების მართ­ვ­ი­სა და განკარგვის შესახებ" აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონის მე–9 მუხლის მე–5 პუნქტ­ის სიტყვები "ამასთან, ქონების შემძენს განმკარგავის სუბიექტის მიერ არ აუნაზღაურდება გადახ­დ­ი­ლი თანხები და გაწეული დანახარჯები."

"აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ქონების მართვისა და განკარგვის შესახებ" აჭარის ავტო­ნ­ო­­­მ­იური რესპუბლიკის კანონის ერთერთ საფუძველს წარმოადგენს "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონი. აღნიშნული კანონის სადაო ნორმა მიღებული იქნა 2013 წლის 24 დეკემბერს, მას შემდეგ, რაც მიღებული იქნა "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონის მე–20 მუხ­ლ­ის მე–6 პუნქტი. შესაბამისად, "აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ქონების მართვისა და განკა­რ­­გ­ვის შესახებ" აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონის მე–9 მუხლის მე-5 პუნქტის არაკონს­ტ­ი­ტ­უ­ც­ი­ურობის დასაბუთება არის იგივე, რაც მითითებული გვაქვს "სახელმწიფო ქონების შესა­ხ­ებ" საქართველოს კანონის მე–20 მუხლის მე–6 პუნქტის არაკონსტიტუციურობის დასა­ს­ა­ბუთებ­ლ­ად. განსხვავება არის მხოლოდ ის, რომ, თუ "სახელმწიფო ქონების შესახებ" საქართველოს კანონის მე–20 მუხლის მე–6 პუნქტი კერძოსამართლებრივ ურთიერთობებში პრივილეგირებულ მდგომარ­ე­ო­ბაში აყენებს სახელმწიფოს, "აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ქონების მართვისა და განკარ­გ­ვ­ის შესახებ" აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონი კერძოსამართლებრივ ურთიერთობებში პრივილეგირებულ მდგომარეობაში აყენებს აჭარის ავტონომიურ რესპუბლიკას.   

 

    

სარჩელით დაყენებული შუამდგომლობები

შუამდგომლობა სადავო ნორმის მოქმედების შეჩერების თაობაზე: არა

შუამდგომლობა პერსონალური მონაცემების დაფარვაზე: არა

შუამდგომლობა მოწმის/ექსპერტის/სპეციალისტის მოწვევაზე: არა

კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა სახის შუამდგომლობა: არა

 

საქართველო, ბათუმი | კ. გამსახურდიას ქუჩა N8/10, 6010

საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო

ვებგვერდი შექმნილია ევროკავშირის მხარდაჭერით. მის შინაარსზე სრულად პასუხისმგებელია საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო და არ ნიშნავს რომ იგი ასახავს ევროკავშირის შეხედულებებს.

ყველა უფლება დაცულია დამზადებულია იდია დიზაინ ჯგუფის მიერ