საქართველოს მოქალაქე ომარ ჯორბენაძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ
დოკუმენტის ტიპი | კონსტიტუციური სარჩელი |
ნომერი | N1274 |
ავტორ(ებ)ი | ომარ ჯორბენაძე |
თარიღი | 2 ნოემბერი 2017 |
თქვენ არ ეცნობით კონსტიტუციური სარჩელის/წარდგინების სრულ ვერსიას. სრული ვერსიის სანახავად, გთხოვთ, ვერტიკალური მენიუდან ჩამოტვირთოთ მიმაგრებული დოკუმენტი
1. სადავო ნორმატიული აქტ(ებ)ი
ა. ორგანული კანონი საერთო სასამართლოების შესახებ (2009 წლის 4 დეკემბერი, № 2257–IIს) ,,სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ" საქართველოს კანონი (2005 წლის 27 დეკემბერი N 2549)
2. სასარჩელო მოთხოვნა
სადავო ნორმა | კონსტიტუციის დებულება |
---|---|
ვითხოვთ, არაკონსტიტუციურად ცნოთ: 1. საერთო სასამართლოების შესახებ ორგანული კანონის 70 -ე მუხლის 1-ელი და მეორე პუნქტები და 72-ე მუხლი. 2. „სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-5 მე-7 და მე-12 მუხლები. |
გვერდით აღნიშნული ჩვენს მიერ არაკონსტიტუციურად მისაჩნევი ნორმები ეწინააღმდეგება : კონსტიტუციის პრემბულას, კონსტიტუციის მე-6 მუხლის მე-2 ნაწილს, კონსტიტუციის 14-ე მუხლს,21-ე, 29-ე მუხლებს, 39-ე მუხლს, საქართველოს კონსტიტუციის 84-ე და 86-ე მუხლებს. |
3. საკონსტიტუციო სასამართლოსათვის მიმართვის სამართლებრივი საფუძვლები
საქართველოს ორგანული კანონი საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ მუხლი 19, მუხლი 39, საქართველოს კანონი საკონსტიტუციო სამართალწარმოების შესახებ მუხლი16, მუხლი 17,მუხლი 18, საქართველოს კონსტიტუცია მუხლი 29.1, მუხლი 39, მუხლი 42.1,მუხლი 82.1, მუხლი 83.1, მუხლი 88.1, მუხლი 89. კანონმდებლობის ყველა ზემოთაღნიშნული ნორმა, უფლებას მაძლევს მივმართო საკონსტიტუციო სასამართლოს, უფრო მეტიც, იძულებული ვარ მივმართო საკონსტიტუციო სასამართლოს, ვინაიდან როგორც ზემოთაც მივუთითე და ქვემოთაც დეტალურად ვასაბუთებ, ამოვწურე ყველა შესაძლო სხვა გზით, სადაო საკითხის გადაწყტვეტისა, კერძოდ მივმართე პარლამენტის თავმჯდომარეს , კომიტეტების თავმჯდომარეებს და პარლამენტის ყველა წევრს საიდანაც მივიღე პასუხი რომელთა მიხედვითაც ჩემს მიერ შეთავაზებულ საკანონმდებლო წინადადებაზე წამყვან კომიტეტად იქნა მიჩნეული ჯანმრთელობის დაცვისა და სოციალურ საკითხთა კომიტეტი, რომელსაც მიაჩნია, რომ ჩემს მიერ შეთავაზებული საკანონმდებლო წინადადებით გათვალისწინებული საკითხი უნდა დაარეგულიროს, როგორც ასეთი ,, საქართველოს საერთო სასამართლოებიოს შესახებ ორგანულმა კანონმა“ და ,, სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ“ საქართველოს კანონმა. ამიტომ პარლამეტის შეცვლილი რეგლამენტის შესაბამისად მივმართე პარლამენტის ბიუროს შეცვლილი საკანონმდებლო წინადადებით და მოვითხოვე საკითხის განხილვა იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის მიერ. დღემდე არავითარი პასაუხი ჩემს საკანონმდებლო წინადადებაზე არ მიმიღია.
4. განმარტებები სადავო ნორმ(ებ)ის არსებითად განსახილველად მიღებასთან დაკავშირებით
ყველა ზემოთაღნიშნული ნორმა უფლებას მაძლევს მივმართო საკონსტიტუციო სასამართლოს , არარსებობს სარჩელის მიღებაზე უარის თქმის ფორმალური საფუძველი არ არის გასული საკონსტიტუციო სასამართლოსათვის მიმართვის ვადები , მსგავს საკითზე საკონსტიტუციო სასამართლოს არ უმსჯელია და ჩემის აზრით დაცულია საქართველოს კონსტიტუციითა და საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ კანონმდებლობით ჩვენს მიერ წინამდებარე საკონსტიტუციო სარჩელის პირველი ნაწილის მე-4 პუნქტში მითითებული ყველა ნორმა და კანონმდებლობით დადგენილი ყველა ფორმალური მოთხოვნა საკონსტიტუციო სასამართლოსათვის სარჩელით მიმართვისა.
მიგვაჩნია, რომ დღეს არსებული კანონმდებლობა მოსამართლეთა საპენსიო უზრუნველყოფასთან დაკავშირებით რბილად, რომ ვთქვათ არასრულყოფილია ეწინააღმდეგება, როგორც საქართველოს კონსტიტუციას, ასევე საერთაშორისო სამართლებივ აქტებს აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით.
კერძოდ, ,,სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ“ საქართველოს კანონი აწესებს ზღვარს მხოლოდ საქალაქო/რაიონული და სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლეზე რომლითაც მოსამართლის პენსია/კომპენსაცია განიზაღვრება 560 ლარით, ხოლო უზენაესი სასამართლოს ყოფილი წევრის პენსია/კომპენსაცია განისაზღვრება საერთო სასამართლოების შესახებ“ ორგანული კანონით, რომლითაც შეადგენს 1200 ლარს. აღნიშნული თავისთავად მიუთითებს ზედმეტი დასაბუთების გარეშე, რომ ადგილი აქვს დისკრიმინაციას, რადგანაც საქართველოს კონსტიტუციის მიხედვით (82-83-ე მუხლები) სასამართლო ხელისუფლება ხორციელდება ორგვარი ფორმით, ეს გახლავთ საკონსტიტუციო კონტროლი, რომელსაც ახორციელებს მხოლოდ საკონსტიტუციო სასამართლო და მართმსაჯულება, რომელსაც ახორციელებს საერთო სასამართლოები. კონსტიტუცია არ იცნობს ისეთ ტერმინიებს როგორიცაა ზემდგომი და ქვემდგომი მოსამართლეები და ასევე მთელი რიგი საერთაშორისო აქტებით დადგენილია, რომ მოსამართლეთა სოციალური უზრუნველყოფით დაყოფა შეიძლება მოხდეს, არა ინსტანციურობის (ზემდგომი და ქვემდგომი) მიხედვით, არამედ აღნიშნული შესაძლებელია მუშაობის სტაჟის, პროფესიულ უფლებამოსილებათა განსახორციელებელი უნარებით, მოსამართლისათვის დაკისრებული მოვალეობების შესრულების ხასიათისა და მათთვის მინდობილი ფუნქციების მიხედვით. აღნიშნული მიდგომა თავისთავად არაკონსტიტუციურია მაშინ, როდესაც უზენაესი სასამართლოს წევრთა სოციალური უზრუნველყოფა განსაზღვრულია ორგანული კანონით, ხოლო საქალაქო/რაიონული და სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლეთა სოციალური უზრუნველყოფა განსაზღვრულია ე.წ ჩვეულებრივი კანონით.
ადრე არსებობდა ორი კანონი: ,,საქართველოს უზენაესი სასამართლოს შესახებ“ 1999 წლის 12 მაისის საქართველოს ორგანული კანონი და „საერთო სასამართლოების შესახებ“ 1997 წლის 13 ივნისის საქართველოს ორგანული კანონი, რომელიც არეგულირებდა საერთო სასამართლოების მოსამართლეთა სოციალურ გარანტიებს. ანუ საკანონმდებლო დონეზევე იყო უგულვებელყოფილი საქართველოს კონსტიტუცია იმით, რომ საქართველოს უზენაესი სასამართლო ფაქტობრივად ,,გატანილი" იყო საერთო სასამართლოების სისტემიდან, რაც არასწორია იმიტომ, რომ უზენაესი სასამართლო წარმოადგენს საერთო სასამართლოების განუყოფელ ნაწილს.
აღნიშნული არასწორი მიდგომის გამოსწორებას შეეცადა საკანონმდებლო ორგანო, რომელმაც 2009 წელს მიიღო ერთიანი კანონი ,,საერთო სასამართლების შესახებ", მაგრამ პარლამენტის მცდელობა ატარებს, მხოლოდ ფორმალურ ხასიათს რადგანაც ფაქტობრივად მოხდა ზ/აღნიშნული ორი კანონის მხოლოდ ,,მექანიკური" გაერთიანება და უკვე ამ კანონის შიგნით მაინც შენარჩუნებული იქნა დისკრიმინაციული მიდგომა, რადგან ახალ ერთიან კანონშიც საერთო სასამართლოების შესახებ შენარჩუნებული იქნა განსხვავებული დამოკიდებულება მოსამართლეთა სოციალური უზრუნველყოფის შესახებ ინსტანციურობის მიხედვით, კერძოდ მიეთითა, რომ უზენაესი სასამართლო წევრის პენსია/კომპენსაცია შეადგენს 1200 ლარს, ხოლო სხვა სასამართლოების მოსამართლეთა პენსია/კომპენსაციის საკითის გადაწყვეტა მოხდა, არა ამავე კანონით, არამედ მოხდა გადამისამართება ,,კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ“ საქართველოს კანონზე, რომლითაც საქალაქო/რაიონული და სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლის პენსია/კომპენსაცია შეადგენს 560 ლარს, ხაზგასასმელია ასევე ის გარემოება, რომ უზენაესი სასამართლოს წევრი პენსია/კომპენსაციას იღებს უფლებამოსილების ამოწურვისთანავე მიუხედავად ასაკისა, ხოლო სხვა რაიონული/საქალაქო სააპელაციო სასამართლოების მოსამართლე პენსია/კომპენსაციას მიიღებს, მხოლოდ საპენსიო ასაკის მიღწევის შემდეგ. გამოდის, რომ ყოფილი მოსამართლე საპენსიო ასაკის მიღწევამდე ვერ იღებს ვერანაირ სოციალურ დახმარებას, რაც ცალსახად წარმოადგენს დისკრიმინაციულ მიდგომას.
ყოველივე ზ/აღნიშნულიდან გამომდინარე მიგვაჩნია, რომ უზენაესი სასამართლოს წევრებისა და საერთო სასამართლოების სხვა მოსამართლეების ,,დიფერენცირება“ განსხვავებული იერარქიის კანონებითა და მათთვის განსახვავებული საპენსიო უზრუნველყოფის დაწესება წარმოადგენს დისკრიმინაციას, რომელიც განიმარტება როგორც თანაბარ მდგომარეობაში მყოფთა მიმართ არათანაბარი დამოკიდებულება ან/და არათანაბარ მდგომარეობაში მყოფთა მიმართა თანაბარი დამოკიდებულება. ამიტომაც მიგვაჩნია, რომ ,,საერთო სასამართლოების შესახებ“ ორგანული კანონის 70-ე მუხლი, მხოლოდ უზენაესი სასამართლოს წევრებისათვის 1200 ლარის ოდენობით პენსია/კომპენსაციის დადგენის, ხოლო ყველა სხვა საერთო სასამართლოების მოსამართლეების გადამისამართება არათანაბარი სოციალური უზრუნველყოფით ხდება ,,სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ“ საქართველოს კანონზე. აღნიშნული წარმოადგენს ორმაგ დისკრიმინაციას და პირდაპირ ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციის პრემბულას, კონსტიტუციის მე-6 მუხლის მე-2 ნაწილს, კონსტიტუციის 14-ე მუხლს, 21-ე, 29-ე მუხლებს , 39-ე მუხლს, საქართველოს კონსტიტუციის 84-ე მუხლს და საქართველოს კონსტიტუციის 86-ე მუხლს.
აღმნიშნული მიდგომა ეწინააღმდეგება არამხოლოდ საქართველოს კონსტიტუციას, არამედ საერთაშორისო სამართლებრივ აქტებსაც. მაგ. ,,ევროპული ქარტია მოსამართლეთა სტატუტი“ იხ. თავი მე-6 „შრომის ანაზღაურება და სოციალური უზრუნველყოფა“, პირდაპირ ავალდებულებს სახელმწიფოს მოსამართლე უზრუნველყოს გარანტიებით ისეთ სოციალურ მოვლენებთან დაკავშირებით, როგორიცაა ავადმყოფობა, ინვალიდობა, მოხუცებულობა და გარდაცვალებაც კი, ანუ ზ/აღნიშნული ითხოვს, რომ არათუ ღირსეული კომპენსაციის/პენსიის დანიშვნას ყოფილი მოსამართლისათვის, არამედ ავალდებულებს სახელმწიფოს გაიღოს მოსამართლის (ჯვარი გვწერია!) გარდაცვალებასთან და მასთან დაკავშირებით ყველა სხვა ხარჯი. ( ქარტიის 6 . მე-3 პუნქტი), ამასთან ზ/აღნიშნული ქარტიის 6. მე-4 პუნქტი ითხოვს,რომ მოსამართლეებმა რომლებმაც დაასრულეს თავიანთი უფლებამოსულების ვადა მიეცემათ პენსია, რომლის ოდენობაც რაც შეიძლება ახლოს უნდა იყოს მოსამართლის ბოლო ხელფასის ოდენობასთან. აქ შეიძლება მოვიყვანოთ ევროსასამართლოს არაერთი გადაწყვეტილება ან/და სხვა საეთაშორისო აქტები (მაგ. გაეროს ძირითადი პრინციპები სასამართლოს დამოუკიდებლობის შესახებ, ან/ და მაგ. ევროპის საბჭოს მინისტრთა კომიტეტის N R (94) 12 რეკომენდაცია მოსამართლეთა დამოუკიდებლობის, ეფექტურობისა და როლის შესახებ, მოსამართლეთა სტატუსის შესახებ. ხაზგასასმელია ის გარემოება, რომ აღნიშნული სტატუტის მიხედვით მოსამართლეში იგულისხმება სამივე ინსტანციის მოსამართლეები და არა რომელიმე ცალკეული ინსტანციის მოსამართლე.
აღნიშნულ სტატუტში, ასევე ცალსახად და იმპერატიულად არის ნათქვამი, რომ პენსია რაც შეიძლება ახლოს უნდა იყოს მოსამართლის ბოლო ხელფასის ოდენობასთან. მოქმედი კანონმდებლობის მიხედვით რაიონული/საქალაქო და სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლის პენსიას წარმოადგენს არა ხელფასთან მიახლოებულ რაოდენობას, არამედ ის დაახლოებით 7 ჯერ ნაკლებია მოქმედი მოსამართლის ხელფასზე.
მოპასუხისათვის განვმარტთავთ: საერთაშორისო სამართლებრივ აქტებზე მივუთითებთ იმიტომ, რომ საქართველოს კონსტიტუციის როგორც ,, ძველი”, ისევე ,,ახალი" კონსტიტუციის მიხედვით, საქართველოს კანონმდებლობა შეესაბამება საერთაშორისო სამართლის საყოველთაოდ აღიარებულ პრინციპებსა და ნორმებს. მაგრამ მხოლოდ იმის სიტყვიერად მითითება კონსტიტუციში, რომ ,,შეესაბამება" საერთაშორის სამართლის საყოველთაოდ აღიარებულ პრინციპებსა და ნორმებს " არ ნიშნავს იმას, რომ ნამდვილად შეესაბამება . (შეგახსენებთ, რომ ყველა საბჭოთა კონსტიტუციებში მითითებული იყო აგრეთვე, რომ აღნიშნული კონსტიტუციები იცავდა ადამიანის საყოველთაოდ აღიარებულ უფლებებს). სწორედ საკონსტიტუციო სასამართლოა უფლებამოსილი დაადგინოს საქართველოს კანონმდებლობა შეესაბამება თუ არა საერთაშორისო სამართლით აღიარებულ პრინციპებს და ნორმებს და რაც ნიშნავ იმას, რომ თუ საქართველოს კონსტიტუციაში არ არის მითითებული იმ უფლების აღიარების და დაცვის შესახებ, რაც დაცულია ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო აქტებით, საკონსტიტუციო სასამართლომ ეს უფლება უნდა დაიცავს ანუ ფაქტიურად საკონსტიტუციო სასამართლო კანონის კონსტიტუციურობის შემოწმებისას ეყრდნობა არა მხოლოდ კონსტიტუციის ტექსტს, არამედ საერთაშორისო სამართლებრივ აქტებსაც, რომლებიც ფაქტობრივად წარმოადგენენ კონსტიტუციის განუყოფელ ნაწილს. სხვაგვარი მიდგომით მივიღებთ ე. წ ,,ფორმალურად დემოკრატიულ კონსტიტუციას" და ყველა ასეთი გადაწყვეტილება, რომელიც დაეყრდნობა მხოლოდ კონსტიტუციის ,,მშრალ" ტექსტს და არ არის გათვალისწინებული საერთაშორისო სამართლის ნორმები განწირულია გაუქმებისათვის ევროსასამართლოში გასაჩივრების შემთხვევაში, ანუ ევროსასამართლოს გადაწყვეტილება ამათუ იმ სახელმწიფოს წინააღმდეგ გამოაქვს ორ შემთხვევაში. 1. როდესაც შიდა სახელმწიფოებრივი ნორმატიული აქტებით გარანტირებულია ამა თუ იმ უფლების დაცვა, მაგრამ ევროსასამართლო მიიჩნევს, რომ არ არის გათვალისწინებული სახელმწიფოს მიერ გადაწყვეტილების მიღებისას თვით ამ სახელმწიფოს კანოსტიტუცია და 2. როდესაც ევროსასამართლო მიიჩნევს, რომ სახელმწიფოს მიერ გადაწყვეტილების მიღებისას მართალია დაცულია ამ სახელმწიფოს შიდასახელმწიფოებრივი ნორმები, მაგრამ თვით ამ ნორემებს მიიჩნევს ევროსასამართლო ევროკონვენციის შეუსაბამოდ.
საინტერესოა ასევე ის გარემოება თუ როგორ ხდება აღნიშნული საკითხის რეგულაცია ზოგიერთ ევროპულ და პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში. წარმოგიდგენთ რამოდენიმე ქვეყნის მაგალითს: მოსამართლის ხელფასთან მიმართებაში პენსიის პროცენტული მაჩვენებელი სომხეთის მაგალითზე გახლავთ ხელფასის 65%, კანადა- 66%, ავსტრალია- 60%-10 წელზე მეტი სტაჟის მქონე მოსამართლისათვის, ესტონეთი- 75%-15 წელზე მეტი სტაჟის მქონე მოსამართლისათვის, უკრაინა-70%-10 წელზე მეტი სტაჟის მქონე მოსამართლისათვის და საქართველო მხოლოდ 14%.
5. მოთხოვნის არსი და დასაბუთება
მიმაჩნია, რომ საერთო სასამართლოების მოსამართლეების პენსია უნდა იყოს ერთგვაროვანი, პენსია უნდა ინიშნებოდეს ვადის ამოწურვისთანავე ან/და ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესების გამო სამსახურიდან წასვლის შემთხვევში დაუყონებლივ, ის მაქსიმალურად მიახლოებული უნდა იყოს მოქმედი მოსამართლის ხელფასთან.
წინასწარ შევეცდები ,,გამოვიცნო" თუ რა პოზიცია შეიძლება ქონდეს მოპასუხეს, საქართველოს პარლამენტს: ისინი ყველა შემთხვევაში მიუთითებენ (ჩემი მოსაზრებით), რომ მოსამართლეთა საპენსიო უზრუნველყოფა მოითხოვს საკითხის სისტემურ გაანალიზება/გააზრებას, დაკავშირებულია გარკვეულ თანხებთან და სახელმწიფოს შეიძლება ამ ეტაპზე არ გააჩნდეს საკმარისი ფინანსური შესაძლებლობა, რომ სრული მოცულობით აამოქმედოს ზ/აღნიშნული მიდგომა. სწორედ ამიტომ გთავაზობთ, რომ პირველ ეტაპზე დაუყონებლივ გადაწყვითოთ საკითხი ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო წასული მოსამართლეების საპენსიო უზრუნველყოფის შესახებ (მოპასუხეს შევახსენებ, რომ იუსტიციის საბჭოს მიერ მოწოდებული ოფიციალური ინფორმაციით დღემდე საერთო სასამართლოების შესახებ 43-ე მუხლის მესამე პუნქტის საფუძველზე არცერთი მოსამართლის განთავისუფლება არ მომხდარა.), ანუ კიდევ ერთხელ ავღნიშნავ, რომ თუ სახელმწიფოს არ გააჩნია ფინანსური შესაძლებლობა ყველა ყოფილი მოსამართლისათვის ხელფასთან მიახლოებული პენსია/კომპენსაციის გაცემისა, მაშინ ეს საკითხი გადაწყდეს დიფერენცირებულად და პირველ ეტაპზე ხელფასთან მიახლოებული პენსია/კომპენსაცია გაიცეს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როდესაც მოსამართლის განთავისუფლება ხდება ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო, მოსამართლის მუშაობის გაგრძელების შეუძლებლობის საფუძვლით, ხოლო ყველა სხვა მოსამართლისათვის იგივე ოდენობის პენსიის გაცემა გადავადდეს გარკვეული დროით.
ლოგიკურია, რომ ყველა მოაზროვნე ადამინს და მითუმეტეს იურისტს და მოპასუხე მხარის წარმომადგენელს შეიძლება ქონდეს შემდეგი მოსაზრება, რომ გათანაბრდეს ყველა მოსამართლის პენსია, მაგრამ იგი განისაზღვროს არაუმეტეს 1200 ლარით, სხვაგვარი მიდგომა გამორიცხულია მოპასუხის მხრიდან (ღმერთმა ქნას მთლიანად დაეთანხმოს სარჩელს) რადგანაც ვერცერთ შემთხვევაში საკონსტიტუციო სასამართლო და პარლამენტი ვერ განსაზღვრავს პენსიის/კომპენსაციის ოდენობას 1200 ლარზე ნაკლები ოდენობით, რადგანაც საერთაშორისო სამართლით დადგენილია, ასევე მოსამართლეთა სტატუტიდან და საქართველოს კონსტიტუციიდან გამომდინარე გამორიცხულია მოსამართლეთა დაყოფა ინსტანციურობის მიხედვით, სოციალური უზრუნველყოფის თვალსაზრით, ასევე სოციალური მდგომარეობის გაუარესაბა დაუშვებელია.
გვინდა დავეხმაროთ მოპასუხე მხარეს და ავღნიშნოთ, რომ ჩვენ არ ვართ წინააღმდეგი პარლამენტმა დააწესოს მოსამართლედ მუშაობის გარკვეული გამოცდილება/სტაჟი იმისათვის, რომ ამ მოსამართლეს მიეცეს ზ/აღნიშნული პენსია/კომპენსაცია, ანუ ვგულისხმობთ იმას, რომ როგორც ზოგიერთ ქვეყანაშია მოსამართლისთვის ხელფასთან მიახლოებული პენსია/კომპენსაციის გაცემა დაკავშირებული იყოს მოსამართლედ მუშაობის გარკვეულ ვადასთან. კერძოდ, მაგალითად მოსამართლეს ზ/აღნინული პენსია/კომპენსაცია მიეცეს იმ შემთხვევაში თუ აქვს მინიმუმ სამ წლიანი სამოსამართლო გამოცდილება (ეს სამართლიანი იქნება იმის გათვალისწინებითაც, რომ საკონსტიტუციო სასამართლომ დაადგინა მოსამართლის პირველად დანიშვნისათვის გამოსაცდელი ვადა 3 წლით) თუმცა შეიძლება დაწესდეს სხვა ვადა, მაგრამ ზ/აღნიშნული მიდგომა არცერთ შემთხვევაში არ უნდა შეეხებოდეს ისეთ შემთხვევას, როდესაც მოსამართლე ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო თანამდებობიდან გათავისუფლდება, ასეთ შემთხვევაში ხელფასთან მიახლოებული პენსია/კომპენსაცია უნდა ინიშნებოდეს მიუხედავად სტაჟისა, რადგანაც ეს უკავშირდება იმას, რომ ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო მოსამართლის თანამდებობიდან გათავისუფლება არ უკავშირდება მის ნებელობით მომენტს და სახეზე გვაქვს ფიზიკური (არა გონებრივი) შეუძლებლობა მოსამართლედ მუშაობის გაგრძელებისა.
ვერცერთ შემთხვევაში ვერ დავეთანხმებით მოპასუხის შესაძლო პოზიციას პენსიის ოდენობის 1200 ლარის განსაზღვრის შესახებ, რადგან იგი ეწინააღმდეგება იგივე მოსამართლეთა სტატუტს რომლის მიხედვითაც დადგენილია მოსამართლის პენსია მიუხლოებული უნდა იყოს მოქმედი მოსამართლის ხელფასთან ხოლო 1200 ლარი არის, არათუ მიახლოებული, არამედ მინიმუმ სამჯერ ნაკლებია პირველი ინსტანციის მოსამართლის ხელფასზე, 4 ჯერ ნაკლებია სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლეს ხელფასზე, ხოლო უზენაესისი სასამართლოს მოსამართლის ხელფასზე 5 ჯერ ნაკლები. ასევე აღნიშული მიდგომა დისკრიმინაციულია და არღვევს ჩვენს მიერ ზემოთ მითითებულ პრინციპს, სასამართლო სისტემის ერთიანობისა და ყველა მოსამართლის მიმართ თანაბარი დამოკიდებულობის სავალდებულოობის შესახებ, მათ შორის საპენსიო უზრუნველყოფის საკითხთან მიმართებაში.
მოპასუხე მხარეს და საკონსტიტუციო სასამართლოს შევახსენებთ, რომ მოსამართლის მიუკერძობლობისა და დამოუკიდებლობის ერთ-ერთი გარანტია გახლავთ მისი საპენსიო უზრუნველყოფა ანუ მოსამართლე არა მხოლოდ მოსამართლეობის პერიოდში უნდა იყოს სათანადო ხელფასით უზრუნველყოფილი, რომ იყოს დამოუკიდებელი და მიუკერძოებელი, არამად მას არ უნდა ქონდეს მომავლის ,,შიში“, ანუ თუ მოსამართლეს ეცოდინება რომ უფლებამოსილების ამოწურვის შემდეგ არ ექნება არანაირი სოციალური დაცვა იგი სწორედ ამ მიზეზით შეიძლება გახდეს მიკერძოებული და დამოკიდებული.
აღნიშნული მიდგომა არსებობს მრავალ დემოკრატიულ ცივილიზებულ ქვეყანაში, რომლებსაც ვცდილობთ დავემსგავსოთ.
ასევე აღსანიშნავია, რომ აღნიშნულ პრობლემაზე საუბრობს იუსტიციის უმაღლესი საბჭო 2013-2017 წლის შემაჯამებელი საქმიანობის და მისი შედეგების ანგარიშში (აღნიშნულ კვლევას თან ვურთავთ სარჩელს), აღნიშნული დასკვნის მიხედვით სასამართლოს დამოუკიდებლობისათვის აუცილებელ გადასაწყვეტ ერთ-ერთ პრობლემად რჩება სასამართლო სისტემაში დაურეგულირებელი საპენსიო სისტემა, დისპოზიციურობის განსხვავების არსებობა, ერთის მხრივ უზენაესის და მეორეს მხრივ, პირველი და სააპელაციო სასამრთლოს პენსიებს შორის, ასევე იუსტიცისს უმაღლესმა საბჭომ გადაუწყვეტ პრობლემად მიიჩნია მოსამართლეთა ხელფასების და პენსიების დაუცველობა ინფლაციისგან. თავის მხრივ იუსტიციის უმაღლესი საბჭო კვლევისათვის იყენებს გარდა საკუთარი კვლევებისა CEREJ-ის ანგარიშს.
ამ საკითხის საბოლოო შეჯამების სახით კიდევ ერთხელ მოგახსენებთ, რომ ჩვენი უალტერნატივო მოთხოვნაა, რომ ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო მოსამართლეთ მუშაობის გაგრძელების შეუძლებლობის შემთხვევაში დაუყონებლივ გაიცეს აღნიშნულ მოსამართლეზე ხელფასთან მიახლოებული პენსია/კომპენსაცია, მიუხედავად ასაკისა და მუშაობის სტაჟისა, ხოლო ყველა სხვა შემთხვევაზე სახელმწიფოს დაევალოს მიიღოს კანონი მოსამართლეთა ერთიანი სოციალური უზრუნველყოფის შესახებ და მათი ამოქმედება შეიზღუდოს გარკვეული პირობებით, რომელიც ზევით მოგახსენეთ.
განსახილველ საკითხს პირდაპირ არ ეხება, მაგრამ ცნობისათვის შეგახსენებთ, რომ სასამართლოში უნდა არსებობდეს ჯანსაღი კარიერიზმის პრინციპი, კერძოდ საერთაშორისო აქტები მოსამართლის დამოუკიდებლობის და მიუკერძოობლობის შესახებ ადგენს, მოსამართლის დაწინაურების პრინციპებს, რომლის მიხედვითაც ერთ-ერთ ძირითად პრინციპს წარმოადგენს მოსამართლის დაწინაურების შესაძლებლობა, რომელიც ეფუძნება მხოლოდ მოსამართლის მიერ მისთვის დაკისრებული ფუნქციების შესრულებისას გამოვლენილ შესაძლებლობებით. შესაძლებლად მიგვაჩნია იგივე მიდგომა საპენსიო უზრუნველყოფასთან დაკავშირებით, ანუ იგივე კრიტერიუმებზე დაყრდნობით (არა მხოლოდ ინსტანციურობაზე!!) მოსამართლის პენსიის კომპენსაციის განსაზღვრა.
შეგახსენებთ, რომ არსებობს სამართლის მრავალი თეორია, მაგრამ მათ შორის დომინირებულ მდგომარეობას იკავებს ორი თეორია ეს გახლავთ: სამართლის კელზენისტური თეორია და სამართლის რეალისტური სკოლა (რომელიც ბუნებითი სამართლის თეორიის სახეცვლილი ვარიანტია). სამართლის კელზენისტური თეორიის მიხედვით მოსამართლე მხოლოდ „კითხულობს“ კანონს, მოსამართლე არის მხოლოდ კანონის „წამკითხველი“, ,,მოლაპარაკე“ კანონი და არ უნდა აკეთებდეს განმარტებებს. აღნიშნულ თეორიას ჩვენ დავარქმევდით სამართლის ნიჰილისტურ თეორიას და ჩვენის აზრით უფრო სწორია სამართლის რეალისტური სკოლის მიდგომა მოსამართლის იმდაგვარი მიდგომისადმი, რომლის მიხედვითაც კანონი არის არა ის რაც წერია კანონის ტექსტში, არამედ კანონი არის ის როგორც მას განამრტავს მოსამართლე.
ზ/აღნიშნულში ვგულისხმობთ იმას, რომ როდესაც კერძო პირები ამყარებენ სამართლებრივ ურთიერთოიბას ამ დროს ისინი აკეთებენ სამართლის შესაბამისი ნორმების თავისებურ განმარტებას, ასევე როდესაც ადმინისტრაციული ორგანო იღებს რაიმე გადაწყვეტილებას და უთითებს შესაბამის ნორმატიულ აქტზე ამ დროს ადმინისტრაციული ორგანო აკეთებს შესაბამის ნორმის განმარტებას. სისხლის სამართალში, როდესაც პროკურორი წარუდგენს პირს ბრალს ან/და ადვოკატი იცავს თავის დაცვის ქვეშ მყოფს, ამ დროს პროკურორი და ადვოკატი აკეთებენ სისხლის სამართლისა და სისხლის სამართლის საპროცესო ნორმების თავისებურ განმარტებებს. ყველა ზ/აღნიშნულ შემთხვევაში საქმის განმხილველი მოსამართლე აკეთებს შესაბამისი ნორმატიული აქტების განმარტებას, ყველა ზ/აღნიშნულ შემთხვევებში უპირატესობა ენიჭება მოსამართლის მიერ ნორმის განმარტებას, ანუ მნიშვნელობა არ აქვს როგორ ესმოდა ორ კერძო პირს სამართლის ესა თუ ის ნორმა სამართლებრივი ურთიერთობისას, ასევე მნიშვნელობა არა აქვს როგორ განმარტა ადმინისტრაციულმა ორგანომ გადაწყვეტილების მიღებისას ან როგორ განმარტა პროკურორმა ან დამცველმა კანონი სისხლის სამართლის განხილვისას, ყველა შემთხვევაში უპირატესობა ენიჭება მოსამართლის მიერ კანონის განმარტებას. სწორედ ეს იგულისხმება სამართლის რეალისტური თეორის სკოლის მიდგომაში, რომ კანონი არის ის რაც წერია კანონის ტექსტში, არამედ კანონი არის ის, როგორც მას განამრტავს მოსამართლე, ანუ მოსამართლის მიერ კანონის განმარტებას აქვს უპირატესი იურიდიული ძალა.
ყოველივე ზ/აღნიშნულის გათვალისწინებით, გთხოვთ დააკმაყოფილოთ წინამდებარე საკონსტიტუციო სარჩელი და არაკონსტიტუციურად სცნოთ:
1. საერთო სასამართლოების შესახებ ორგანული კანონის 70-ე მუხლის პირველი და მეორე პუნქტები და 72-ე მუხლი.
2. „სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-5, მე-7 და მე-12 მუხლები (მოსამართლეთა პენსია/კონპენსაციის განსაზღვრათა მიმართებაში); .
ჩვენ მიგვაჩნია, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს აქვს შემდეგი სახის გადაწყვეტილებების მიღების ალტერნატივა: დააკმაყოფილოს წინამდებარე სარჩელი და დაავალოს პარლამენტს დაუყოვნებლივ მიიღოს ორგანული კანონი, შეიტანოს ცვლილები შესაბამის კანონმდებლობაში და 1. მოსამართლის ჯანმრთელობის მდგომარეობის იმდაგვარი გაუარესების შემთხვევაში, რაც შეუძლებელს ხდის მოსამართლედ მუშაობის გაგრძელებას და იწვევს მოსამართლის უფლებამოსილების შეწყვეტას ამ დღიდანვე მოსამართლეს დაენიშნოს შესაბამისი მოქმედი მოსამართლის ხელფასთან მიახლოებული კომპენსაცია/პენსია და ასევე აღნიშული მოსამართლე სარგებლობდეს სოციალური/სამედიცინო დაზღვევის იგივე პაკეტით, როგორც მოქმედი მოსამართლე. აღნიშულ შემთხვევაში მნიშვნელობა არ უნდა ენიჭებოდეს მოსამართლის ასაკს და მოსამართლედ მუშაობის სტაჟს.
2. ყველა მოსამართლეს, განურჩევლად ინსტანციურობისა მიეცეს პენსია/კომპენსაცია, რომელიც მაქსიმალურად უნდა იყოს მიახლოებული მოქმედი მოსამართლის ხელფასთან და მისი ცვლილება ხდებოდეს მოქმედი მოსამართლის ხელფასის ცვლილების შესაბამისად.
3. პენსია/კომპენსაცია გაიცეს უფლებამოსილების ვადის გასვლისთანავე და არა საპენსიო ასაკის მიღწევისას.
აქვე ავღნიშნავთ, რომ მეორე და მესამე შემთხვევაში პარლამენტმა შეიძლება დააწესოს გარკვეული წინაპირობები პენსიის/კომპენსაციის დანიშვნისათვის, მაგ. პენსიის დაუყოვნებლივ დანიშვნა დაკავშირებული იყოს მოსამართლედ მუშაობის გარკვეულ სტაჟთან და სხვა გარემოებებთან ( მაგ: დაენიშნოს თუ არა პენსია დისციპლინური დევნის საფუძველზე გათავისუფლებულ მოსამართლეს, მაგრამ კიდევ ერთხელ ავღნიშვანთ, რომ პარლამენტს არ უნდა ქონდეს არანაირი ალტერნატივა პირველ შემთხვევაში ანუ ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო მოსამართლედ მუშაობის გაგრძელების შეუძლებლობის შემთხვევაში მოსამართლეს დაუყოვნებლივ უფლებამოსილების შეწყვეტისთანავე დაენიშნოს ხელფასთან მაქსიმალურად მიახლოებული პენსია/კომპენსაცია), რადგანაც აღნიშნულ შემთხვევაში მოსამართლის თანამდებობიდან გათავისუფლება არ არის დაკავშირებული ნებელობით მომენტთან.
აღნიშნულ საკითხზე სხვაგვარი მიდგომა ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციის პრემბულას, კონსტიტუციის მე-6 მუხლის მე-2 ნაწილს, კონსტიტუციის 14-ე მუხლს, 21-ე, 29-ე მუხლებს, საქართველოს კონსტიტუციის 84-ე და 86-ე მუხლებიდან გამომდინარე საქართველოს კონსტიტუციის 39-ე მუხლის მითითებით/გამოყენებით, ასევე საკონსტიტუციო სასამართლოს არაერთ გადაწყვეტილებაზე, მათ შორის 2017 წლის 15 თებერვლის გადაწყვეტილებაზე დაყრდნობით, რომლის მიხედვითაც კონსტიტუციის 86-ე მუხლთან მიმართებაში არაკონსტიტუციურად იქნა ცნობილი მოსამართლეთა ე.წ გამოსაცდელი ვადით დანიშვნა, ანუ საკონსტიტუციო სასამართლომ კონსტიტუციის 86-ე მუხლით დაცული უფლებები გაათანაბრა მეორე თავით დაცულ უფლებებთან.
კიდევ ერთხელ, თქვენ ყურადღებას მივაქცევ საქართველოს კონსტიტუციის 39-ე მუხლს, რომელსაც სამწუხაროდ საკონსტიტუციო სასამართლო იშვიათად იყენებს. მიმაჩნია, რომ
შეუძლებელია რომელიმე კანონში და მითუმეტეს, კოსტიტუციაში ყველა საკითხის ამომწურავად მითითება. სწორედ, ამიტომ საქართველოს კონსტიტუციის 39-ე მუხლის გამოყენებით უნდა მოხდეს ამ ,,ხარვეზის“ შევსება, ანუ როდესაც საკონსტიტუციო სასამართლო ამა თუ იმ უფლებას არ მიიჩნევს კონსტიტუციის მეორე თავით დაცულად, ანუ არ მიიჩნევს საკონსტიტუციო სასამართლოს განსახილველ საკითხად იმიტომ, რომ მეორე თავში არ არის მითითებული ამ უფლებაზე, აღნიშნულის ,,კონპენსაცია“ უნდა მოხდეს კონსტიტუციის 39-ე მუხლის საშუალებით. სწორედ, კონსტიტუციის 39-ე მუხლი იძლევა შესაძლებლობას დაცული იყოს ასეთი უფლება მიუხედავად იმისა, რომ იგი სახელდებით შეიძლება არ იყოს მოხსენიებული მეორე თავში, მაგრამ თავისი შინაარსით კონსტიტუციის ზოგადი პრინცპებიდან (თუნდაც პრეამბულიდან) და ადამიანის უფლებათა სფეროში საერთაშორისო აქტებიდან გამომდინარეობენ და უთანაბრდებიან კონსტიტუციის მეორე თავით აღიარებულ უფლებებს. შეგახსენებთ, რომ კონსტიტუციის ნორმები ე.წ ,, ნორმა პრინციპებია", კონსტიტუციის ნორმები მხოლოდ პრინციპების დონეზე არეგულირებენ ამა თუ იმ საკითხს და კონტიტუციაში ჩამოყალიბებული ნორმა პრინციპების განმარტება და დაზუსტება ხდება სხვა საკანონმდებლო აქტებით მაგალითად, როგორიცაა ორგანული კანონი ან კანონი, რომლის მიღების აუცილებლობზეც მიუთითებს თავად კონსტიტუცია. იგივე მიდგომა აქვს ევრო სასამართლოსაც, კერძოდ ევროსასამართლოს პრეცედენტული გადაწყვეტილებებით ხშირად ხდება იმ უფლებების აღიარება და დაცვა, რომლებიც პირდაპირ არ არის მოხსენიებული ამ კონვენციაში, მაგრამ ევროსასამართლო მათ დაცვას აუცილებლად მიიჩნევს რაც ნიშნავს იმას, რომ ასეთი სახის პრეცედენტული გადაწყვეტილებები ხდება კონვენციის განუყოფელი ნაწილი. სწორედ აღნიშნული სახის გადაწყვეტილებების (დაგროვებითაა გამოწვეული ) ევროკონვენციის დამატებითი ოქმების მიღება.
აქვე გვინდა ავღნიშნოთ შემდეგი, რომ საქართველოს პარლამეტმა უკვე მიიღო კონსტიტუციის ახალი რედაქცია , რომელიც დიდი ალბათობით შევა ძალაში წინამდებარე სარჩელის განხილვამდე, ამიტომ იმისათვის, რომ ამ საფუძვლით არ ითქვას უარი წინამდებარე სარჩელის განხილვაზე, მივუთითებთ აგრეთვე ,,ახალი" კონსტიტუციის იმ ნორმებზე, რომლებიც იცავენ იგივე უფლებებს, რომელთა დაცვის მიზნითაც შემოგვაქვს წინამდებარე სარჩელი.
,,ახალი'' კონსტიტუცია, ისევე იცავს იმავე უფლებებს რასაც მოქმედი კონსტიტუციის მეორე თავი და უფრო მეტიც ახალი კონსტიტუცია იცავს უფრო მეტ უფლებას ვიდრე ეს იყო მოქმედ კონსტიტუციაში და სხვაგვარად არც შეიძლებოდა ყოფილიყო, რადგანაც ბოლო პერიოდში მთელ ცივილიზებულ სამყაროში აქტუალური გახდა მსჯელობა იმაზე შესაძლებელია კი კონსტიტუცია იყოს არაკონსტიტუციური? ერთი შეხედვით ეს შეკითხვა, მაგალითად ბიბლიის არაბიბლიურობაზე მსჯელობის მსგავსად შესაძლებელია არაბუნებრივად მოგვეჩვენოს, უკანასკნელ დრომდე აღნიშნულ თემას ბევრ ქვეყანაში ნულოვანი ყურადღება ეთმობოდა, ბოლო პერიოდში კი იგი ხდება უახლესი კონსტიტუციონალიზმის წამყვანი საკითხი. მისი მნიშვნელობა განპირობებულია პოლიტიკური წრეების და სახელმწიფოს რიგითი მოქალაქეებისათვის, რომელთა უფლება-მოვალეობათა მოცულობაც გამომდინარეობს არსებული კონსტიტუციური წესრიგიდან. არსებობს მოსაზრება, რომ კონსტიტუციის თავდაპირველ ვარიანტს აქვს უფრო მეტი ლეგიტიმურობის ხარისხი ვიდრე მასში შეტანილ ცვლილებებს, რადგანაც კონსტიტუციის მისაღებად ან მასში ცვლილებების შესატანად საჭიროა მთელი რიგი გარემოებების ერთობლიობა, მაგალითად როგორიცაა: ქვეყნის მიერ დამოუკიდებლობის მოპოვება, დიქტატორული ხელისუფლების რევოლუციური გზით შეცვლა, ქვეყნის გამოყოფა მეტროპოლიიდან, აგრეთვე სხვა მთელი რიგი პოლიტიკური და ეკონომიკური ფაქტორები. ყველა ეს გარემოება სახეზე უნდა იყოს კონსტიტუციის მიღების წინ. ისინი როგორც წესი სახეზეა კონსტიტუციის თავდაპირველი ვარიანტის მიღებისას და ნაკლებად არის სახეზე კონსტიტუციაში ცვლილებების შეტანის დროს.
აღნიშნულ საკითხზე ჩვენი მოსაზრება სრულყოფილად არის წარმოდგენილი თანდართულ განმარტებაში, რომელსაც ვუწოდე ,,არაკონსტიტუციური კონსტიტუცია''. ეს ძალზე გლობალური საკითხია და არ შევალთ სიღრმეებში იმ საკითხის მსჯელობისას არის თუ არა ვინმე საერთოდ (ან ვინ არის) უფლებამოსილი იმსჯელოს კონსტიტუციასთან შეტანალი ცვლილებების ან ,, ,, ახალი''კონსტიტუციის კონსტიტუციურობაზე.
ზემოთაღნიშნული ზოგადი მსჯელობის შემდეგ მივუთითებთ ,,ახალი" კონსტიტუციის იმ ნორმებზე, რომლებთანაც წინააღმდეგობაში მოდის ჩვენი აზრით არაკონსტიტუციურად მისაჩნევი ნორმატიული აქტები, კერძოდ : 1. საერთო სასამართლოების შესახებ ორგანული კანონის 70 -ე მუხლის პირველი და მეორე პუნქტები და 72-ე მუხლი 2. „სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-5 მე-7 და მე-12 მუხლები - ,, ახალი" კონსტიტუციის პრეამბულასთან, მე-4 მუხლის მე-5 ნაწილთან , მე-11 მუხლთან, მე-19 მუხლთან , 25-ე მუხლის პირველ ნაწილთან , მე-4 მუხლთან. აგვრეთვე მიგვაჩნია, რომ ჩვენს მიერ არაკონსტიტუციურად მისაჩნევი ნორმები ეწინააღმდეგება ახალი კონსტიტუციის მე-6 თავით ( სასამართლო ხელისუფლება და პროკურატურა) დაცულ უფლებებს, რომლებიც ახალი კონსტიტუციის მე- 4 მუხლისა და პრეამბულის შესაბამისად მათი ერთობლივი განმარტებით, ფაქტობრივად წარმოადგენენ კონსტიტუციის მე-2 თავით დაცულ უფლებებს. აგრეთვე მიგვაჩნია, რომ ჩვენს მიერ არაკონსტიტუციურად მისაჩნევი ნორმები ეწინააღმდეგება აგრეთვე საქართველოს ,,ახალი'' კონსტიტუციის მე-6 თავს (სასამართლო ხელისუფლება და პროკურატურა), ახალი კონსტიტუციის 59-ე, 61-ე და 63-ე მუხლებს. გთხოვთ , განყენებულად ნუ განიხილავთ ახალი კონსტიტუციის მე-6 თავით გათვალისწინებულ უფლებებს და ამ თავით აღიარებული, დაცული უფლებები მიიჩნიოთ კონსტიტუციის მე-2 თავით დაცულ უფლებებად, ანუ გთხოვთ მოახდინოთ მე-6 თავით გათვალისწინებული უფლებების განმარტება არა ცალკე აღებული, არამედ ახალი კონსტიტუციის მე-2 თავით დაცულ უფლებებთან ერთობლიობაში, ანუ გთხოვთ მიიჩნიოთ, რომ მე-6 თავით გათვალისწინებული უფლებების დაცვა შეუძლებელია თუ ისინი არ იქნება განხილული მე-2 თავით დაცულ უფლებებად, სხვათა შორის აღნიშნული მიდგომა საკონსტიტუციო სასამართლომ გამოიყენა არაერთ გადაწყვეტილებაში, მათ შორის ჩემს N659 საკონსტიტუციო სარჩელის განხილვისას, რა დროსაც ძველი კონსტიტუციის 86-ე მუხლით დაცული უფლების განმარტება სასამართლომ მოახდინა ძველი კონსტიტუციის 29-ე მუხლთან ერთობლიობაში და ამ გზით ფაქტობრივად 86-ე მუხლით დაცული უფლებები განმარტა, როგორც კონსტიტუციის მე-2 თავით დაცული უფლება.
ყოველივე ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით გთხოვთ არაკონსტიტუციურად ცნოთ :
1. საერთო სასამართლოების შესახებ ორგანული კანონის 70 -ე მუხლის პირველი და მეორე პუნქტები და 72-ე მუხლი.
2.„სახელმწიფო კომპენსაციისა და სახელმწიფო აკადემიური სტიპენდიის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-5 მე-7 და მე-12 მუხლები (მოსამართლეთა პენსია/კონპენსაციის განსაზღვრათა მიმართებაში) ; .
ერთი კორეული ანდაზის თანახმად მართმსაჯულება ძალის გამოყენების უფლების გარეშე აზრს კარგავს, ხოლო ძალის გამოყენება მართმსაჯულების გარეშე არალეგიტიმურია და ძირს უთხრის სახელმწიფოს. განსახილველ შემთხვევაში ზემოაღნიშნული ანდაზის მოყვანა დაგვჭირდა იმისათვის, რომ გვეთქვა შემდეგი: საკონსტიტუციო სასამართლო, როგორც ბოლო ინსტანციის სასამართლო სახელმწიფოში კონსტიტუციის ძალის გამოყენებით უნდა აძლევდეს საშუალებას ყველა მოქალაქეს დაიცვას თავისი უფლებები, რათა თვითონ მოქალაქეს არ დასჭირდეს,არ მოუხდეს ძალის არალეგიტიმური გამოყენება, რაშიც ვგულისხმობ არა პირდაპირ ფიზიკური ძალის გამოყენებას, არამედ იმას, რომ თუ არ იმოქმედებს კანონის ძალა, მაშინ გამორიცხულია სასამართლოს დამოუკიდებლობაზე და მიუკერძოებლობაზე ლაპარაკი და მოსამართლე ვერცერთ შემთხვევაში ვერ იქნება დამოუკიდებელი და მიუკერძოერბელი, თუ მას არ დაიცავს კანონი. დამოკიდებული და მიკერძოებული მოსამართლე ვერ იქნება დამოუკიდებელი და მიუკერძოებული, ანუ მოსამართლე რომელიც ვერ შეძლებს თავისი უფლებების დაცვას კანონიდან გამომიდნარე იგი ვერცერთ შემთხვევაში ვერ დაიცავს სხვის უფლებებს.
გვინდა ავღნიშნოთ, რომ სანამ ხელისუფლების საკანონმდებლო და აღმასრულებელი შტოები არ გაიზიარებენ იმ აზრს, რომ სახელმწიფოს დემოკრატიულობა, ადამინის უფლებათა დაცვის გარანტირებულობა დგას სასამართლო ხელისუფლებაზე, მანამდე ვერ შეიქმნება დემოკრატიული და ადამიანის უფლებათა დაცვაზე დამყარებული სახელმწიფო, აღნიშნულში ვგულისხმობთ იმას, რომ ქვეყანა უნდა იმართებოდეს კანონის და არა პიროვნებების მიერ, ხოლო საკითხის გადაწყვეტა კონსტიტუციურია თუ არა რომელიმე კანონი ან/და სამართლებრივი ურთიერთობის მონაწილეთა მიერ სწორად იქნა თუ არა გამოყენებული კანონი, ყველა შემთხვევაში უნდა გადაწყვიტოს სასამართლო ხელისუფლებამ. აღნიშულიდან გამომდინარე მიგვაჩნია, რომ ყველაზე ,,რიგითი მოსამართლე“ ყველაზე „პირველი“ მაღალი თანამდებობის პირია ქვეყანაში - პრეზიდენტზეც, პარლამენტის თავმჯდომარეზეც და პრემიერ- მინისტრზეც. როდესაც მოსამართლე იხილავს საქმეს მას გადაწყვეტილება გამოაქვს საქართველოს სახელით ანუ საქმის განხილვისა და გადაწყვეტილების მიღებისას მოსამართლე არის სახელმწიფო, სწორედ ამით არის გამოწვეული, რომ როგორც ამერიკის შეერთებულ შტატებში, ასევე ევროპის ყველა ცივილიზებულ სახელმწიფოში მოსამართლის ხელფასი (სიმბოლურად) თუნდაც ერთი დოლარით აღემატება ყველა თანამდებების - ქვეყნის პირველი პირის ხელფასს პრეზიდენტი იქნება ეს, პარლამენტის თავმჯდომარე თუ პრემიერ- მინისტრი. დიახაც, უნდა იყოს განსხვავება მოსამართლისა და ნებისმიერი სხვა სახელმწიფო მოხელის ანაზღაურებასა და პენსიას ან/და კომპენსაციას შორის (რა ჯობია იმას თუ სახელმწიფო ბიუჯეტი მისცემს საშუალებას ქვეყანას რომ ისეთივე კომპენსაცია დაუნიშნოს ნებიმიერ პენსიონერს, როგორიც უნდა ჰქონდეს მოსამართლეს), მაგრამ ამ საკითხზე მითითებით მოსამართლისთვის კომპენსაციის შემცირება აბსოლუტურად არასწორია და პირდაპირ ლახავს მოსამართლის დამოუკიდებლობისა და მიუკერძოებლობის პრინციპს. ხოლო დამოუკიდებელი და მიუკერძოებელი სასამართლოს არსებობის გარეშე გამორიცხულია სახელმწიფოს დემოკრატიულობაზე და ადამიანის უფლებათა დაცვაზე საუბარი.
P.S ჩვენ მიგვაჩნია, რომ განსახილველ სარჩელის მოთხოვნა იმდენად ცხადია და სარჩელიც იმდენად ვრცლად იქნა ჩამოყალიბებული, რომ შესაძლებელია მისი ზეპირი მოსმენის გარეშე განხილვა, თუმცა ეს საკითხი საკონსტიტუციო სასამართლოს გადასაწყვეტია და თუ თქვენ აუცილებლად მიიჩნევთ სარჩელის ზეპირი მოსმენით განხილვას გთხოვთ გვაცნობოთ განხილვის დროის შესახებ და პირადად ან წარმომადგენლის მეშვეობით ან/და დისტანციური ჩართვის მეშვეობით (რისი შესაძლებლობაც ვფიქრობ საკონსტიტუციო სასამართლოს უნდა ჰქონდეს) მონაწილეობას მივიღებ სარჩელის განხილვაში.
6. კონსტიტუციური სარჩელით/წარდგინებით დაყენებული შუამდგომლობები
შუამდგომლობა სადავო ნორმის მოქმედების შეჩერების თაობაზე: არა
შუამდგომლობა პერსონალური მონაცემების დაფარვაზე: არა
შუამდგომლობა მოწმის/ექსპერტის/სპეციალისტის მოწვევაზე: არა
შუამდგომლობა/მოთხოვნა საქმის ზეპირი მოსმენის გარეშე განხილვის თაობაზე: არა
კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა სახის შუამდგომლობა: არა