კოლეგიის შემადგენლობა:

ვასილ როინიშვილი – სხდომის თავმჯდომარე, მომხსენებელი მოსამართლე;

გიორგი თევდორაშვილი – წევრი;

გიორგი კვერენჩხილაძე – წევრი.

სხდომის მდივანი: მანანა ლომთათიძე.

საქმის დასახელება: საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ.

დავის საგანი: ა) „სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის სათაურის, პირველი და მე-2 მუხლების, მე-3 მუხლის „ა“, „თ“, „ი“, „ლ“, „მ“ ქვეპუნქტების, II თავის სათაურის, მე-4, მე-5, 6¹, 7¹, 8¹, 9¹, მე-10, მე-11, მე-12 მუხლების, მე-5 თავის, 27¹ მუხლის პირველი, მე-2, მე-3, მე-4, მე-6 და მე-7 პუნქტების, 28¹ მუხლის პირველი, მე-2, მე-3, მე-4 და მე-5 პუნქტების, 29-ე მუხლის კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ბ) „„სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1312-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-3 პუნქტის „ა.ბ“ და „ბ“ ქვეპუნქტების, მე-6, მე-9, მე-13, მე-16, მე-18 პუნქტების და მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

გ) „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის „ლ“, „მ“ და „ტ“ ქვეპუნქტების, 26-ე მუხლის პირველი და მე-3 პუნქტის, V¹, V², V³ თავების, 41-ე მუხლის მე-3 პუნქტის, 42-ე და 55² მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

დ) „„პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1313-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტისა და მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ე) „„ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1317-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ვ) „საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1315-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ზ) „საქართველოს ზოგად ადმინისტრაციულ კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1321-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

თ) „არასრულწლოვანთა მართლმსაჯულების კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1322-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ი) „პატიმრობის კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1323-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

კ) „„პოლიციის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1324-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ლ) „„საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1326-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

მ) „„ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1329-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ნ) „საქართველოს საგადასახადო კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1329-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ო) „„კომერციული ბანკების საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1332-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

პ) „„მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1333-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ჟ) „„არასაბანკო სადეპოზიტო დაწესებულებების – საკრედიტო კავშირების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1334-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

რ) „„საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1335-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ს) „„ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1336-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ტ) „„სამეწარმეო საქმიანობის კონტროლის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1337-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

უ) „საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1342-VIIრს-Xმპ საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტის პირველი მუხლისა და მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

I
აღწერილობითი ნაწილი

1. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2022 წლის 8 თებერვალს კონსტიტუციური სარჩელით (რეგისტრაციის №1681) მომართა საქართველოს სახალხო დამცველმა. №1681 კონსტიტუციური სარჩელი, არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადასაწყვეტად, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პლენუმს გადაეცა 2022 წლის 10 თებერვალს. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პლენუმის განმწესრიგებელი სხდომა, ზეპირი მოსმენის გარეშე, გაიმართა 2022 წლის 23 თებერვალს.

2. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2022 წლის 23 თებერვლის №3/1/1681 განჩინებით, №1681 კონსტიტუციური სარჩელი, სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პლენუმის განსჯადი იყო, არსებითად განსახილველად არ მიიღო საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პლენუმმა და საქმე გადაეცა საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს თავმჯდომარეს კოლეგიებს შორის გასანაწილებლად. №1681 კონსტიტუციური სარჩელი, არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადასაწყვეტად, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პირველ კოლეგიას გადაეცა 2022 წლის 14 თებერვალს. კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღების საკითხის გადასაწყვეტად საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პირველი კოლეგიის განმწესრიგებელი სხდომა, ზეპირი მოსმენის გარეშე, გაიმართა 2022 წლის 13 აპრილს.

3. №1681 კონსტიტუციურ სარჩელში საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოსადმი მომართვის სამართლებრივ საფუძვლებად მითითებულია: საქართველოს კონსტიტუციის მე-60 მუხლის მე-4 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტი; „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის მე-19 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტი და 39-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტი.

4. „სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის სადავოდ გამხდარი ნორმები ადგენს სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის უფროსის არჩევის წესს და მისი უფლებამოსილების ვადას, განსაზღვრავს მისი ხელშეუხებლობის გარანტიებს, თანამდებობრივი შეუთავსებლობისა და უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტის საკითხებს. ასევე, აწესრიგებს სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურისა და სახელმწიფო ინსპექტორის თანამდებობის გაუქმების საკითხს, მის შედეგებსა და გარდამავალ პერიოდში განსახორციელებელ ღონისძიებებს. „„სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1312-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის სადავოდ გამხდარი ნორმებით წესრიგდება სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის ინსტიტუციური მოწყობა.

5. „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის 40³, 40⁵, 40⁶, 40⁷ და 55² მუხლები არეგულირებს პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის უფროსის არჩევის წესსა და მისი უფლებამოსილების ვადას, განსაზღვრავს მისი ხელშეუხებლობის გარანტიებს, თანამდებობრივი შეუთავსებლობის, უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტისა და მისი მოადგილეების საქმიანობის საკითხებს, ასევე გარდამავალ პერიოდში განსახორციელებელ ღონისძიებებს. „„პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1313-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის სადავოდ გამხდარი ნორმებით წესრიგდება პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის ინსტიტუციური მოწყობა.

6. კონსტიტუციური სარჩელით სადავოდაა გამხდარი სხვადასხვა საკანონმდებლო აქტებში შესატანი ცვლილებები, რომელთა მიზანია სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის გაუქმებითა და სპეციალური საგამოძიებო და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურების შექმნით გამოწვეული საკანონმდებლო ცვლილებების ასახვა.

7. საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად, დაუშვებელია ადამიანის წამება, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობა, არაადამიანური ან დამამცირებელი სასჯელის გამოყენება. საქართველოს კონსტიტუციის მე-15 მუხლი განამტკიცებს პირადი და ოჯახური ცხოვრების, პირადი სივრცისა და კომუნიკაციის ხელშეუხებლობის უფლებებს, განსაზღვრავს აღნიშნული უფლებების შეზღუდვის საფუძვლებსა და წესს. საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლის პირველი პუნქტით განმტკიცებულია როგორც საჯარო თანამდებობის დაკავების, ისე საქმიანობის შეუფერხებლად განხორციელების უფლება და თანამდებობიდან უსაფუძვლოდ/დაუსაბუთებლად გათავისუფლებისგან დაცვის გარანტიები.

8. №1681 კონსტიტუციური სარჩელით სადავოდაა გამხდარი სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის რეფორმის მომწესრიგებელი ნორმები, რომელთა საფუძველზეც უქმდება სახელმწიფო ინსპექტორის თანამდებობა ‒ სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახური და იქმნება ორი დამოუკიდებელი ინსტიტუტი ‒ სპეციალური საგამოძიებო და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურები. მოსარჩელის განმარტებით, კონსტიტუციური სარჩელის მიზანია სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის თვითნებური ხელყოფისგან დაცვა, რითაც ირღვევა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტით, მე-15 მუხლითა და 25-ე მუხლის პირველი პუნქტით დაცული უფლებები. იმავდროულად, მოსარჩელე განმარტავს, რომ სახელმწიფო ინსპექტორის თანამდებობა იქმნება და მისი კომპეტენცია რეალიზდება კანონით განსაზღვრულ ფუნქციათა ერთობლიობით, თანამშრომლების, მატერიალურ-ტექნიკური ბაზის, შესაბამისი საბიუჯეტო სახსრების და სხვა მექანიზმების საფუძველზე. ამდენად, კონსტიტუციური სარჩელით, მოსარჩელე სადავოდ ხდის როგორც უშუალოდ თანამდებობის გაუქმების და უფლებამოსილების შეწყვეტის საკითხს, ასევე ინსტიტუციის მომწესრიგებელ სხვა საკანონმდებლო დანაწესებს.

9. კონსტიტუციური სარჩელის თანახმად, სადავო ნორმების საფუძველზე ხდება იმ სამართლებრივი რეგულირებების გაუქმება, რომლებიც ადგენს ინსპექტორის არჩევის წესს, უფლებამოსილების ვადასა და მისი შეწყვეტის პირობებს, ხელშეუხებლობის გარანტიებს, სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის უფლებამოსილებებს პერსონალურ მონაცემთა დაცვისა და ფარული საგამოძიებო მოქმედებების ჩატარების კონტროლის სფეროში. ამდენად, სადავო ნორმებით, იზღუდება ინსტიტუტის ხელშეუხებლობა, ხელი ეშლება მისი ფუნქციის განხორციელებას და უქმდება უფლებამოსილების უწყვეტობის საკანონმდებლო გარანტიები.

10. მოსარჩელე მხარის განმარტებით, სახელმწიფო ინსპექტორის ინსტიტუტის შექმნა ემსახურება მნიშვნელოვან ლეგიტიმურ მიზნებს. სახელმწიფო ინსპექტორის ძირითად ფუნქციას წარმოადგენს არასათანადო მოპყრობის სათანადო გამოძიება, რაც საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული პოზიტიური ვალდებულების უზრუნველყოფის უმნიშვნელოვანესი მექანიზმია. ამავდროულად, სახელმწიფო ინსპექტორი პერსონალურ მონაცემთა დაცვისა და ფარული საგამოძიებო მოქმედებების მაკონტროლებელი დამოუკიდებელი ინსტიტუტია, რაც საქართველოს კონსტიტუციის მე-15 მუხლით გათვალისწინებული პოზიტიური ვალდებულების შესრულების ეფექტურობას უზრუნველყოფს. მოსარჩელე მხარე, აღნიშნული ინსტიტუტის მნიშვნელობის წარმოსაჩენად, ასევე მიუთითებს ინსპექტორის არჩევის წესზე, მისი უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტის მკაცრად განსაზღვრულ პირობებსა და მისი დამოუკიდებლობის უზრუნველმყოფ გარანტიებზე. შესაბამისად, მოსარჩელის განმარტებით, იმგვარი ცვლილება, რომელიც ინსტიტუტის ხელშეუხებლობას ხელყოფს, ნეგატიურად აისახება მისი მნიშვნელოვანი საჯარო ფუნქციების ეფექტურ განხორციელებაზე და ზღუდავს საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ თანამდებობიდან უსაფუძვლოდ გათავისუფლებისგან დაცვის გარანტიებს.

11. მოსარჩელის მითითებით, სახელმწიფო ინსპექტორის კომპეტენციის და, ზოგადად, ინსტიტუტის კონსტიტუციურსამართლებრივი მნიშვნელობის გათვალისწინებით, ინსპექტორის უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტისათვის აუცილებელია კონსტიტუციის შესაბამისი საჯარო ინტერესის არსებობა. მოსარჩელე მხარე სადავოდ არ ხდის გასაჩივრებული ნორმების ლეგიტიმურ მიზნებს, თუმცა განმარტავს, რომ სახელმწიფო ინსპექტორის თანამდებობის იდენტურია ახლად შექმნილი სამსახურების ხელმძღვანელებისთვის დადგენილი საკვალიფიკაციო მოთხოვნები, მათი კანდიდატურის შერჩევისა და თანამდებობაზე არჩევის წესები. შესაბამისად, არ არსებობს ლოგიკური კავშირი საგამოძიებო ქვემდებარეობის გაზრდასა და სახელმწიფო ინსპექტორის უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტას შორის. გარდა ამისა, მოსარჩელე მხარე მიუთითებს 2018 წელს განხორციელებულ რეფორმაზე, რომლის ფარგლებშიც სახელმწიფო ინსპექტორისა და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის ფუნქციები გაერთიანდა და, მიუხედავად ინსტიტუციური რეფორმისა, უკვე არჩეულ პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორს არ შეწყვეტია უფლებამოსილება. აღნიშნულის გათვალისწინებით, მოსარჩელისათვის დაუსაბუთებელია, საჯარო ფუნქციათა გამიჯვნისას რა საფუძველი განაპირობებს ინსპექტორის უფლებამოსილების შეწყვეტას. ამასთან, მოსარჩელე მხარის განმარტებით, უფლების შეზღუდვის უფრო ნაკლებად მზღუდავი საშუალება იქნებოდა მოქმედი სახელმწიფო ინსპექტორის მიერ ერთ-ერთი ახლად შექმნილი ორგანოს ხელმძღვანელობა.

12. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელე მხარე მიიჩნევს, რომ სადავო ნორმებით შერჩეული უფლების შემზღუდველი ღონისძიება ვერ აკმაყოფილებს გამოსადეგობისა და აუცილებლობის კონსტიტუციურ მოთხოვნებს, რითაც ირღვევა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტით, მე-15 მუხლითა და 25-ე მუხლის პირველი პუნქტით დაცული უფლებები.

13. მოსარჩელე მხარის განმარტებით, მხოლოდ იმ ნორმების არაკონსტიტუციურად ცნობის შემთხვევაში, რომლითაც უქმდება სახელმწიფო ინსპექტორის თანამდებობა და ინსპექტორს ვადაზე ადრე უწყდება უფლებამოსილება, პრობლემა ვერ აღმოიფხვრება და აუცილებელია სპეციალური საგამოძიებო სამსახურისა და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის მომწესრიგებელი ნორმების არაკონსტიტუციურად ცნობაც, ვინაიდან აღნიშნულ ნორმებს პირდაპირი მიმართება გააჩნია სახელმწიფო ინსპექტორის ეფექტურ ფუნქციონირებასთან. კერძოდ, სახელმწიფო ინსპექტორის ინსტიტუტის გაუქმების არაკონსტიტუციურად ცნობის შემთხვევაში, სადავო ნორმების საფუძველზე, პარალელურად იარსებებს იმავე კომპეტენციის მქონე სპეციალური საგამოძიებო სამსახური და მისი უფროსისთვის არსებული თანამდებობრივი გარანტიები, რაც წარმოშობს ერთსა და იმავე საკითხზე ურთიერთგამომრიცხავი გადაწყვეტილებების მიღების რისკებს და დააბრკოლებს სახელმწიფო ინსპექტორის საქმიანობას. ამდენად, მოსარჩელის პოზიციით, სადავოდ გამხდარი ცვლილებები განხილულ უნდა იქნეს ერთიან კონტექსტში, იმ შედეგის გათვალისწინებით, რასაც სახელმწიფო ინსპექტორის თანამდებობის გაუქმების არაკონსტიტუციურად ცნობის შემდგომ, თითოეული ცვლილების მოქმედება გამოიწვევს. გარდა ამისა, მოსარჩელე განმარტავს, რომ სადავო ნორმებით გათვალისწინებულია ძირითადი კანონის შესაბამისი მუხლების მოდიფიცირება მათი ახალ სამართლებრივ რეალობასთან მორგების მიზნით, მაგალითად, იცვლება კანონისა და შესაბამისი თავების დასახელება, ტერმინთა განმარტება და სხვა, რაც შეაფერხებს სახელმწიფო ინსპექტორის ინსტიტუტის საქმიანობას.

14. მოსარჩელე მხარისათვის ასევე პრობლემურია სადავო ნორმათა შესაბამისობის საკითხი საქართველოს საკანონმდებლო აქტის მიღების/გამოცემის, ხელმოწერის, გამოქვეყნებისა და ამოქმედების საქართველოს კონსტიტუციით დადგენილ წესებთან. კერძოდ, მოსარჩელე მიუთითებს კანონის დაჩქარებული წესით მიღებასა და ალტერნატიულად წარდგენილი კანონპროექტის უგულებელყოფაზე. მოსარჩელის განმარტებით, ამგვარი არაჯეროვანი კანონშემოქმედებითი პრაქტიკა წინააღმდეგობაში მოდის როგორც პარლამენტის რეგლამენტის სულისკვეთებასთან, ისე საკონსტიტუციო სასამართლოს პოზიციასთან, რომლის მიხედვით, საკანონმდებლო აქტის დემოკრატიული ლეგიტიმაცია მიიღწევა სწორედ კომპლექსური საპარლამენტო პროცედურებით, გამჭვირვალე გადაწყვეტილების მიღების გზით, ინტერესთა დაბალანსების, პოლიტიკური უმრავლესობისა და უმცირესობების თანამონაწილეობის საფუძველზე. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, მოსარჩელე მიიჩნევს, რომ გასაჩივრებული საკანონმდებლო ცვლილებების მიღება განხორციელდა საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს მიერ დადგენილი სტანდარტების საწინააღმდეგოდ. იმის გათვალისწინებით, რომ საკანონმდებლო ცვლილებები უკავშირდება მნიშვნელოვანი კონსტიტუციური უფლებების შეზღუდვას, მათი ასეთი ფორმით მიღება წინააღმდეგობაში მოდის საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან, მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან და მე-15 მუხლთან.

15. №1681 კონსტიტუციური სარჩელით მიმოხილულია დამოუკიდებელი საგამოძიებო ინსტიტუციების შექმნის აუცილებლობის განმაპირობებელი ფაქტორები, საერთაშორისო მიდგომები დამოუკიდებელი საგამოძიებო სისტემების მიმართ, მათი დანიშნულება და ის მიზნები, რომლებსაც ეს ინსტიტუცია ემსახურება. გარდა ამისა, სარჩელით ასევე დეტალურადაა წარმოდგენილი „სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის საფუძველზე სახელმწიფო ინსპექტორის კომპეტენცია, მისი არჩევის წესი და საქმიანობის მიზნები.

16. მოსარჩელე მხარე, „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 25-ე მუხლის მე-5 პუნქტის საფუძველზე, საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე, შუამდგომლობს სადავო ნორმების მოქმედების შეჩერების თაობაზე. მოსარჩელის განმარტებით, სადავო ნორმების მოქმედება გამოუსწორებელ ზიანს აყენებს მოქმედ ინსპექტორს, რომელსაც უწყდება უფლებამოსილება და მათი შეჩერება აუცილებელია სახელმწიფო ინსპექტორისთვის დაკისრებული საჯარო ფუნქციის უწყვეტად განხორციელებისთვის და სტაბილურობის შესანარჩუნებლად. ამავდროულად, სადავო ნორმების შეუჩერებლობის პირობებში, ახლად შექმნილი სამსახურების არჩეულ უფროსებს და თანამშრომლებს არ ექნებათ სტაბილურობის განცდა და იმ შემთხვევაში, თუ საკონსტიტუციო სასამართლო არაკონსტიტუციურად ცნობს სახელმწიფო ინსპექტორის თანამდებობის გაუქმების საკითხს, ეჭვქვეშ დადგება სადავო ნორმებით შექმნილი სპეციალური საგამოძიებო და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურების საქმიანობის განხორციელების კონსტიტუციური ლეგიტიმურობა. ყოველივე აღნიშნულის გათვალისწინებით, მოსარჩელე მხარე მიიჩნევს, რომ გამოუსწორებელი ზიანი ადგებათ ასევე იმ პირებს, რომელთა უფლებებისა და თავისუფლებების დაცვასაც უზრუნველყოფს სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახური.

II
სამოტივაციო ნაწილი

1. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს დამკვიდრებული პრაქტიკის თანახმად, „კონსტიტუციური სარჩელისადმი კანონმდებლობით წაყენებულ პირობათაგან ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესია დასაბუთებულობის მოთხოვნა. „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 31-ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, კონსტიტუციური სარჩელი დასაბუთებული უნდა იყოს. მოსარჩელემ კონსტიტუციურ სარჩელში უნდა მოიყვანოს ის მტკიცებულებანი, რომლებიც, მისი აზრით, ადასტურებენ სარჩელის საფუძვლიანობას“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2009 წლის 19 ოქტომბრის №2/6/475 განჩინება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე ალექსანდრე ძიმისტარიშვილი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-1). მოსარჩელის ანალოგიურ ვალდებულებას ითვალისწინებს დასახელებული ორგანული კანონის 31¹ მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტი. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს განმარტებით, „კონსტიტუციური სარჩელის დასაბუთებულად მიჩნევისათვის აუცილებელია, რომ მასში მოცემული დასაბუთება შინაარსობრივად შეეხებოდეს სადავო ნორმას“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2007 წლის 5 აპრილის №2/3/412 განჩინება საქმეზე ,,საქართველოს მოქალაქეები ‒ შალვა ნათელაშვილი და გიორგი გუგავა საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-9). იმავდროულად, საკონსტიტუციო სასამართლოს დადგენილი პრაქტიკის თანახმად, „კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღებისათვის აუცილებელია, მასში გამოკვეთილი იყოს აშკარა და ცხადი შინაარსობრივი მიმართება სადავო ნორმასა და კონსტიტუციის იმ დებულებებს შორის, რომლებთან დაკავშირებითაც მოსარჩელე მოითხოვს სადავო ნორმების არაკონსტიტუციურად ცნობას“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2009 წლის 10 ნოემბრის №1/3/469 განჩინება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე კახაბერ კობერიძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-1). წინააღმდეგ შემთხვევაში, „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 31³ მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის საფუძველზე, კონსტიტუციური სარჩელი ჩაითვლება დაუსაბუთებლად და არ მიიღება არსებითად განსახილველად.

2. №1681 კონსტიტუციური სარჩელით, სადავოდაა გამხდარი „„ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1317-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1315-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „საქართველოს ზოგად ადმინისტრაციულ კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1321-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „არასრულწლოვანთა მართლმსაჯულების კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1322-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „პატიმრობის კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1323-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„პოლიციის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1324-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1326-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1329-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „საქართველოს საგადასახადო კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1329-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„კომერციული ბანკების საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1332-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1333-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„არასაბანკო სადეპოზიტო დაწესებულებების – საკრედიტო კავშირების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 საქართველოს დეკემბრის №1334-VIIრს-Xმპ კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1335-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1336-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„სამეწარმეო საქმიანობის კონტროლის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1337-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1342-VIIრს-Xმპ საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტის პირველი მუხლისა და მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით.

3. მოსარჩელე მხარე სადავოდ ხდის საქართველოს სხვადასხვა კანონში შესულ ცვლილებს, რომლებმაც ასახა სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის რეფორმის შედეგები. კერძოდ, აღნიშნული ნორმებით, შეიცვალა კანონების დასახელება ან/და პერსონალურ მონაცემთა დაცვისა და სპეციალური საგამოძიებო სამსახურების უფროსებით ჩანაცვლდა სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის უფროსი. განსახილველ შემთხვევაში, მოსარჩელე არაკონსტიტუციურად მიიჩნევს სახელმწიფო ინსპექტორის უფლებამოსილების ვადაზე ადრე შეწყვეტასა და აღნიშნული სამსახურის ფუნქციის განხორციელების შეფერხებას. სწორედ ამ არგუმენტებზე დაყრდნობით, დამატებით, თითოეული ცვლილების არაკონსტიტუციურობის მტკიცების გარეშე, მოსარჩელე მხარე მიიჩნევს, რომ ნორმები არ შეესაბამება საქართველოს კონსტიტუციის მოთხოვნებს.

4. სადავო ნორმები დამოუკიდებლად არ ადგენს არც სახელმწიფო ინსპექტორის და არც პერსონალურ მონაცემთა დაცვისა და სპეციალური საგამოძიებო სამსახურების კომპეტენციის საკითხს. იმავდროულად, სადავო ნორმებით არ განისაზღვრება აღნიშნული სამსახურების შექმნის ან რომელიმე მათგანის შეწყვეტის წესი. შესაბამისად, მოსარჩელის არგუმენტაცია სრულად მიემართება იმ ნორმებს, რომლებითაც დადგენილია სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის უფლებამოსილების ვადაზე ადრე შეწყვეტისა და მისი კომპეტენციების სხვა სამსახურებს შორის გადანაწილების წესი.

5. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, №1681 კონსტიტუციური სარჩელი სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება „„ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1317-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1315-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „საქართველოს ზოგად ადმინისტრაციულ კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1321-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „არასრულწლოვანთა მართლმსაჯულების კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1322-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „პატიმრობის კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1323-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„პოლიციის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1324-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1326-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1329-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „საქართველოს საგადასახადო კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1329-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„კომერციული ბანკების საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1332-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1333-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„არასაბანკო სადეპოზიტო დაწესებულებების – საკრედიტო კავშირების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 საქართველოს დეკემბრის №1334-VIIრს-Xმპ კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1335-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1336-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „„სამეწარმეო საქმიანობის კონტროლის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1337-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების, „საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტში ცვლილების შეტანის შესახებ“2021 წლის 30 დეკემბრის №1342-VIIრს-Xმპ საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტის პირველი მუხლისა და მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით, დაუსაბუთებელია და არ უნდა იქნეს მიღებული არსებითად განსახილველად „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 31¹ მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტისა და 31³ მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის საფუძველზე.

6. მოსარჩელე აგრეთვე ითხოვს „სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის სათაურის, პირველი მუხლის, მე-3 მუხლის „ა“, „თ“, „ი“, „ლ“, „მ“ ქვეპუნქტების, II თავის სათაურის, მე-4, 6¹, 7¹, 8¹, 9¹, მე-10, მე-11, მე-12 მუხლების, 21-ე მუხლის მე-2, მე-3 და მე-4 პუნქტების, 22-ე მუხლის, 23-ე მუხლის, 24-ე მუხლის, 25-ე მუხლის, 26-ე მუხლის, 28¹ მუხლის პირველი, მე-2, მე-3 და მე-4 პუნქტებისა და „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის „ლ“, „მ“ და „ტ“ ქვეპუნქტების, 26-ე მუხლის მე-3 პუნქტის, 40¹, 40³ , 40⁴, 40⁵, 40⁶, 40⁷, 40⁸, 40⁹, 40¹⁰, 40¹⁷, 40¹⁸, 40¹⁹ მუხლებისა და 55² მუხლის პირველი, მე-2, მე-3, მე-4 და მე-6 პუნქტების არაკონსტიტუციურად ცნობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით.

7. აღნიშნული ნორმები აწესრიგებს ერთმანეთისგან შინაარსობრივად დამოუკიდებელ სხვადასხვა სამართლებრივ საკითხებს. სადავო ნორმებით, მათ შორის, დადგენილია კანონისა და მისი ზოგიერთი თავის სათაური, ტერმინთა განმარტება, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურისა და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურების საქმიანობის პრინციპები, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის უფროსის ხელშეუხებლობის, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის უფროსის არჩევის და მისი უფლებამოსილების ვადის, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის უფროსის თანამდებობრივი შეუთავსებლობის, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის უფროსის უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტის, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის ორგანიზაციული და ფინანსური უზრუნველყოფის, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის წლიური ანგარიშის, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის უფროსის შესაბამისი მოადგილის, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის გამომძიებლის მიერ სპეციალურ საშუალებებსა და ცეცხლსასროლი იარაღის გამოყენების, პროკურატურის საპროცესო ხელმძღვანელობისა და ზედამხედველობის, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის სამსახურებრივი ინსპექტირების განმახორციელებელი სტრუქტურული ერთეულის თანამშრომლისა და საგამოძიებო დანაყოფის თანამშრომლის შერჩევის, თანამდებობაზე დანიშვნისა და უფლებამოსილების, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის თანამშრომლის სამართლებრივი დაცვის, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის სპეციალური წოდების მქონე თანამშრომლის სოციალური დაცვის, სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის თანამშრომელთა სპეციალური წოდებების, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის უფროსის არჩევის და მისი უფლებამოსილების ვადის, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის უფროსის თანამდებობრივი შეუთავსებლობის, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის უფროსის უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტის, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის ორგანიზაციული და ფინანსური უზრუნველყოფის, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის უფროსის ხელშეუხებლობის, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის თანამშრომლის სამართლებრივი დაცვის, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის სპეციალური წოდების მქონე თანამშრომლის სოციალური დაცვისა და სხვა საკითხები. შესაბამისად, ხსენებული სადავო ნორმები საერთოდ არ ეხება სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის უფროსის უფლებამოსილების ან მისი ეფექტიანი ფუნქციონირებას შეზღუდვის საკითხებს.

8. მიუხედავად იმისა, რომ მოსარჩელის არგუმენტაცია მიემართება, ერთი მხრივ, სახელმწიფო ინსპექტორის უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტას, ხოლო, მეორე მხრივ, მისი კომპეტენციების სხვა ორგანოებს შორის გადანაწილებით საქმიანობის ხელშეშლას, მოსარჩელე მხარე სადავოდ ხდის „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ და „სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონების ნორმათა უმეტესობას, დამოუკიდებლად იმისა, ლოგიკურ შემხებლობაშია თუ არა მის მიერ წარმოდგენილი არგუმენტაცია და ნორმებით მოწესრიგებული საკითხები. იმავდროულად, მოსარჩელე გასაჩივრებული ნორმების მიმართ, რომლებიც არ ადგენს სახელმწიფო ინსპექტორის უფლებამოსილების ვადაზე ადრე შეწყვეტისა და მისი კომპეტენციის განხორციელების ხელშეშლის საკითხებს, არაკონსტიტუციურობის სამტკიცებლად დამატებით დასაბუთებას არ წარმოადგენს.

9. ბუნებრივია, პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის, მისი უფროსის დანიშვნის თუ თანამშრომლების საქმიანობისა და სხვა წესები, ისევე, როგორც სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის მომწესრიგებელი ცალკეული დებულებები, შესაძლოა, კავშირში იყოს სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის უფროსთან, მის მიერ უფლებამოსილების განხორციელებასთან, თუმცა ეს, რა თქმა უნდა, არ ნიშნავს, რომ ნებისმიერი სამართლებრივი რეგულირება, რომელიც რამენაირად უკავშირდება სახელმწიფო ინსპექტორის საქმიანობას, ზღუდავს საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლით დაცულ უფლებას.

10. როგორც უკვე აღინიშნა, მოსარჩელისთვის პრობლემურია, ერთი მხრივ, სახელმწიფო ინსპექტორის საქმიანობის შეწყვეტა, ხოლო, მეორე მხრივ, სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის ინსტიტუციის მომწესრიგებელი საკანონმდებლო ცვლილებები, რომლებიც აფერხებს მისი ფუნქციის განხორციელებას. შესაბამისად, საქართველოს კონსტიტუციით დაცულ საჯარო თანამდებობის საქმიანობის შეუფერხებლად განხორციელების უფლებასთან და თანამდებობიდან უსაფუძვლოდ/დაუსაბუთებლად გათავისუფლებისგან დაცვის გარანტიებთან მიმართება ექნება იმ ნორმებს, რომლებიც სახელმწიფო ინსპექტორს ვადაზე ადრე უწყვეტს უფლებამოსილებას და ზღუდავს მის კომპეტენციას, უფლებამოსილებებსა თუ საქმიანობის განხორციელებისათვის აუცილებელ ისეთ წინაპირობებს, მაგალითად, როგორიცაა ფინანსები.

11. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, №1681 კონსტიტუციური სარჩელი იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება „სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის სათაურის, პირველი მუხლის, მე-3 მუხლის „ა“, „თ“, „ი“, „ლ“, „მ“ ქვეპუნქტების, II თავის სათაურის, მე-4, 6¹, 7¹, 8¹, 9¹, მე-10, მე-11, მე-12 მუხლების, 21-ე მუხლის მე-2, მე-3 და მე-4 პუნქტების, 22-ე მუხლის, 23-ე მუხლის, 24-ე მუხლის, 25-ე მუხლის, 26-ე მუხლის, 28¹ მუხლის პირველი, მე-2, მე-3 და მე-4 პუნქტებისა და „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის „ლ“, „მ“ და „ტ“ ქვეპუნქტების, 26-ე მუხლის მე-3 პუნქტის, 40¹, 40³ , 40⁴, 40⁵, 40⁶, 40⁷, 40⁸, 40⁹, 40¹⁰, 40¹⁷, 40¹⁸, 40¹⁹ მუხლებისა და 55² მუხლის პირველი, მე-2, მე-3, მე-4 და მე-6 პუნქტების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით, დაუსაბუთებელია და არსებობს მისი არსებითად განსახილველად მიღებაზე უარის თქმის „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 31³ მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საფუძველი.

12. №1681 კონსტიტუციურ სარჩელით მოსარჩელე მხარე ასევე სადავოდ ხდის „„სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1312-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-3 პუნქტის „ა.ბ“ და „ბ“ ქვეპუნქტების, მე-6, მე-9, მე-13, მე-16, მე-18 პუნქტებისა და „„პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1313-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით.

13. აღნიშნული ნორმით „სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ და „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონებიდან ამოღებულ იქნა სხვადასხვა მუხლები. საკონსტიტუციო სასამართლოს დადგენილი პრაქტიკის თანახმად, „მხოლოდ მოქმედი ნორმა შეიძლება წარმოშობდეს ადამიანის კონსტიტუციით გარანტირებული უფლების დარღვევის რისკს“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2010 წლის 28 დეკემბრის №1/494 განჩინება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე ვლადიმერ ვახანია საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-9). საკონსტიტუციო სამართალწარმოების მიზნებისათვის სამართლებრივი აქტის ან მისი ნაწილის ნორმატიულობას განსაზღვრავს მისი მატერიალური შინაარსი. „ ... ნორმის ნორმატიული ხასიათი ვლინდება ადამიანთა ქცევის სავალდებულო რეგულირებაში და განსაზღვრავს ამ ქცევათა მოქმედების ფარგლებს. შესაბამისად, სამართლებრივი დებულება მაშინ არის ნორმატიული ხასიათის მატარებელი, თუ იგი ადგენს ქცევის სავალდებულო წესს, რომელიც კონკრეტული პირის ან პირთა წრის მიმართ ადგენს აკრძალვებს ან პირიქით, ნებას რთავს გარკვეულ ქმედებებთან დაკავშირებით. სამართლებრივი ნორმის სავალდებულო ხასიათი ემსახურება სწორედ ამ ფუნქციების განხორციელებას და მიზნად ისახავს ახალი სამართლებრივი წესრიგის დადგენას მისი მეშვეობით“ (საკონსტიტუციო სასამართლოს 2010 წლის 28 დეკემბრის №1/494 განჩინება).

14. სადავო ნორმით განხორციელებული ცვლილების შედეგად, „სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ და „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონების რიგი ნორმები აღარ არსებობს, მათ ნაცვლად კანონის კოდიფიცირებულ ტექსტსში არის ჩანაწერი ‒ „ამოღებულია“. შესაბამისად, დასახელებული ნორმა არსებული რედაქციით არ ადგენს ქცევის ზოგად წესს, რომელიც შეიძლება მიჩნეულ იქნეს ნორმატიული ბუნების მქონედ და ის ვერ მოახდენს პირის უფლებებისა თუ თავისუფლებების შეზღუდვას (იხ. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2017 წლის 7 თებერვლის №1/1/791 განჩინება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე გიორგი ნოდია, ა.ა.ი.პ. „საქართველოს ბანკების ასოციაცია“ და ა.ა.ი.პ. „საქართველოს ბიზნესის ასოციაცია“ საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-6). აქედან გამომდინარე მოსარჩელე მხარე დაობს არარსებული რეგულაციის კონსტიტუციურობაზე.

15. №1681 კონსტიტუციური სარჩელით, ასევე სადავოდაა გამხდარი „„სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1312-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტისა და „„პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1313-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობა. სადავო ნორმები განსაზღვრავს კანონში განხორციელებული ცვლილებების ამოქმედების თარიღს.

16. ზოგადად, კანონმდებლობით მოწესრიგებულია ამა თუ იმ აქტის ძალაში შესვლის ვადები, თუმცა ცალკეულ შემთხვევაში კანონმდებელი განსაზღვრავს რეგულირების ამოქმედების განსხვავებულ, დაუყოვნებლივ ან უფრო გვიანდელ თარიღს. კონსტიტუციური სარჩელით, მოსარჩელე საერთოდ არ ასაბუთებს, რა შეზღუდვას შეიძლება იწვევდეს მისთვის პრობლემური წესის დაუყოვნებლივ ან კონკრეტული თარიღით განსაზღვრული ძალაში შესვლის მარეგულირებელი ნორმა. შესაბამისად, იმ შემთხვევაში, თუ პირი მიიჩნევს, რომ საქართველოს კონსტიტუციას ეწინააღმდეგება ესა თუ ის ნორმატიული აქტი, მან საკონსტიტუციო სასამართლოს უნდა მიმართოს სწორედ ამ აქტის არაკონსტიტუციურად ცნობის მოთხოვნით. მოსარჩელის აზრით, არაკონსტიტუციური ნორმატიული აქტის ამოქმედების გადავადების განმსაზღვრელი აქტის კონსტიტუციურობის შემოწმება ვერ გახდება საკონსტიტუციო სასამართლოს მსჯელობის საგანი იმ შემთხვევაში, როდესაც მოსარჩელეს პრობლემას უქმნის არა კონკრეტული ვადები, არამედ ასამოქმედებელი ან მოქმედი აქტით განსაზღვრული ნორმატიული წესი (იხ. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2022 წლის 28 თებერვლის №1/1/1673 საოქმო ჩანაწერი საქმეზე „ლონდა თოლორაია საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-6; mutatis mutandis საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2016 წლის 17 ივნისის №3/4/768,769 საოქმო ჩანაწერი საქმეზე „საქართველოს პარლამენტის წევრთა ჯგუფი (დავით ბაქრაძე, სერგო რატიანი, როლანდ ახალაია, ლევან ბეჟაშვილი და სხვები, სულ 38 დეპუტატი) და საქართველოს მოქალაქეები: ერასტი ჯაკობია და კარინე შახპარონიანი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-16).

17. შესაბამისად, სადავო ნორმებს არ გააჩნია მზღუდავი, მით უფრო, მოსარჩელის კომპეტენციებსა და უფლებამოსილების განხორციელების წესსა და პირობებზე გავლენის მომხდენი ხასიათი. ამდენად, აშკარაა, რომ სასარჩელო მოთხოვნის ამ ფორმით დაყენება გამოწვეულია მოსარჩელის მიერ სადავო ნორმების შინაარსის არასწორი აღქმით.

18. ყოველივე ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, №1681 კონსტიტუციური სარჩელი სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება „„სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1312-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-3 პუნქტის „ა.ბ“ და „ბ“ ქვეპუნქტების, მე-6, მე-9, მე-13, მე-16, მე-18 პუნქტების და მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის და „„პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1313-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტისა და მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით, დაუსაბუთებელია და არ უნდა იქნეს მიღებული არსებითად განსახილველად „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 31¹ მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტისა და 31³ მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის საფუძველზე.

19. მოსარჩელე მხარე აგრეთვე სადავოდ ხდის „სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2, მე-5, მე-19 და მე-20 მუხლების, 21-ე მუხლის პირველი პუნქტის, 27¹ მუხლის პირველი, მე-2, მე-3, მე-4, მე-6, მე-7 პუნქტების, 28¹ მუხლის მე-5 პუნქტის და 29-ე მუხლის და „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის 26-ე მუხლის პირველი პუნქტის, 40², 40¹¹, 40¹², 40¹³, 40¹⁴, 40¹⁵, 40¹⁶ მუხლების, 41-ე მუხლის მე-3 პუნქტის, 42-ე მუხლისა და 55² მუხლის მე-5 პუნქტის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით.

20. №1681 კონსტიტუციურ სარჩელში წარმოდგენილი არგუმენტაციის თანახმად, სახელმწიფო ინსპექტორის ძირითად ფუნქციას წარმოადგენს არასათანადო მოპყრობის სათანადო გამოძიება, რაც საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული პოზიტიური ვალდებულების უზრუნველყოფის უმნიშვნელოვანესი მექანიზმია. ამავდროულად, სახელმწიფო ინსპექტორი პერსონალურ მონაცემთა დაცვისა და ფარული საგამოძიებო მოქმედებების მაკონტროლებელი დამოუკიდებელი ინსტიტუტია, რაც საქართველოს კონსტიტუციის მე-15 მუხლით გათვალისწინებული პოზიტიური ვალდებულების შესრულების ეფექტურობას უზრუნველყოფს. აღნიშნულის გათვალისწინებით, მოსარჩელე მიიჩნევს, სადავო ნორმებს, რომლებითაც იზღუდება სახელმწიფო ინსტიტუტის ხელშეუხებლობა და საქმიანობა, მიმართება გააჩნიათ საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან და მე-15 მუხლთან.

21. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს განმარტებით, სახელმწიფოს მიერ ადამიანის ღირსების დაცვა თავის თავში მოიაზრებს ორი სახის ვალდებულებას, ერთი მხრივ, სახელმწიფოს ეკრძალება ადამიანის მიმართ წამების, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის გამოყენება ნებისმიერ შემთხვევაში, მეორე მხრივ, სახელმწიფოს ეკისრება პოზიტიური ვალდებულება, მაქსიმალური ძალისხმევა გაწიოს მესამე პირთა მიერ ასეთი ქმედების ჩადენის თავიდან ასაცილებლად. „სახელმწიფო ვალდებულია, არა მხოლოდ თავი შეიკავოს პირის მიმართ არაჰუმანური და ღირსების შემლახავი მოპყრობის გამოყენებისაგან, არამედ უზრუნველყოს ამ უფლების დაცვა მესამე პირთა ჩარევისაგან“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2014 წლის 8 ოქტომბრის №2/4/532,533 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქეები - ირაკლი ქემოკლიძე და დავით ხარაძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“ II-182). „კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტის მოქმედების არეალი და მიზანმიმართულება არ ამოიწურება მხოლოდ სახელმწიფოსათვის ნეგატიური ვალდებულების დაწესებით, თავი შეიკავოს ამავე კონსტიტუციური დებულებით გათვალისწინებულ უფლებებში ჩარევისაგან. წამებისა და სხვაგვარი არასათანადო მოპყრობის აკრძალვის აბსოლუტურობა სახელმწიფოს აკისრებს მთელ რიგ პოზიტიურ ვალდებულებებს მისი იურისდიქციის ფარგლებში, მათ შორის, ვალდებულებებს, გაატაროს ეფექტიანი ღონისძიებები როგორც არასათანადო მოპყრობის ფაქტების პრევენციის, ასევე მათზე დროული და ქმედითი რეაგირების თვალსაზრისით. კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული უფლება, მატერიალურ-სამართლებრივ გარანტიებთან ერთად, აწესებს შესაბამის პრევენციულ თუ პროცედურულ გარანტიებს, რომლებიც სწორედ იმას უზრუნველყოფს, რომ არასათანადო მოპყრობის აკრძალვის აბსოლუტურობას ილუზორული ხასიათი კი არ გააჩნდეს, არამედ მან შეიძინოს რეალური და პრაქტიკული მნიშვნელობა. დასახელებულ კონსტიტუციურ დებულებაში ნაგულისხმები პოზიტიური ვალდებულებები სახელმწიფოსგან მოითხოვს ისეთი სამართლებრივი სივრცის შექმნას, სადაც უზრუნველყოფილი იქნება შესაბამისი საფრთხეების პრევენცია, ყველა იმგვარი ქმედების იდენტიფიცირება და სამართალდარღვევად გამოცხადება, რომელიც წამების, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის აბსოლუტური აკრძალვის მოთხოვნას ეწინააღმდეგება, ასევე, არასათანადო მოპყრობის სავარაუდო ფაქტების დაუყოვნებლივი და სათანადო რეაგირება, ეფექტიანი გამოძიება და პასუხისმგებელ პირთა ადეკვატური დასჯა. სახელმწიფოს მხრიდან მხოლოდ პოზიტიურ ვალდებულებათა განუხრელი შესრულების შემთხვევაში არის შესაძლებელი იმის უზრუნველყოფა, რომ ადამიანებმა რეალურად ისარგებლონ კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტით მინიჭებული დაცვით (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2021 წლის 5 ივლისის №1/3/1441 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-5).

22. საკონსტიტუციო სასამართლო ასევე განმარტავს, რომ პირადი ცხოვრების უფლებით სარგებლობის შესაძლებლობისთვის სასიცოცხლოდ აუცილებელია საკმარისი და ეფექტური გარანტიების არსებობა, რამაც უნდა უზრუნველყოს ძალიან მყარი შეგრძნება ანონიმურობისა, ადამიანების ნებისა და გადაწყვეტილების გარეშე, მათი კომუნიკაციის აბსოლუტური ხელმიუწვდომლობა ნებისმიერი მესამე პირისთვის, სახელმწიფოს ჩათვლით. ეს უფლებები ირღვევა მათი სრულად და ეფექტურად გამოუყენებლობის მიზეზით იმ პირობებში, თუ ადამიანებს აქვთ შიში ანონიმურობის სიმყიფისა, თუ ისინი ცხოვრობენ იმ შეგრძნებითა და განცდით, რომ მათი კომუნიკაციის შინაარსი ხელმისაწვდომია მესამე პირებისთვის. (იხ. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2016 წლის 14 აპრილის №1/1/625,640 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს სახალხო დამცველი, საქართველოს მოქალაქეები - გიორგი ბურჯანაძე, ლიკა საჯაია, გიორგი გოცირიძე, თათია ქინქლაძე, გიორგი ჩიტიძე, ლაშა ტუღუში, ზვიად ქორიძე, ააიპ „ფონდი ღია საზოგადოება საქართველო“, ააიპ „საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველო“, ააიპ „საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია“, ააიპ „სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოება“ და ააიპ „ადამიანის უფლებათა ცენტრი“ საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-27). პირადი ცხოვრების დაცულობას უზრუნველყოფს კონსტიტუციით გათვალისწინებული სახელმწიფოს შესაბამისი ვალდებულებები: „ერთი მხრივ, არსებობს სახელმწიფოს პოზიტიური ვალდებულება, უზრუნველყოს პირადი ცხოვრების პატივისცემა და ამ უფლებით ეფექტიანი სარგებლობა, რაც, პირველ რიგში, გულისხმობს პიროვნების თავისუფალი განვითარების ხელშემშლელი გარემოებების, შეზღუდვების უგულებელყოფას, აღკვეთას. მეორე მხრივ, სახელმწიფოს აქვს ნეგატიური ვალდებულება, არ ჩაერიოს კონსტიტუციის მე-15 მუხლით დაცული უფლებებით სარგებლობაში და, შესაბამისად, უზრუნველყოს პიროვნების დაცვა, მის პირად ცხოვრებაში სახელმწიფო ხელისუფლების ორგანოების ან თანამდებობის პირების მხრიდან თვითნებური ჩარევისაგან” (საკონსტიტუციო სასამართლოს 2007 წლის 26 დეკემბრის გადაწყვეტილება №1/3/407 საქმეზე „საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია და საქართველოს მოქალაქე _ ეკატერინე ლომთათიძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-4). ამდენად, თითოეულ კონსტიტუციურ უფლების დასაცავად სახელმწიფოს მიერ პოზიტიური ქმედებების განხორციელება წარმოადგენს არა მის კეთილ ნებას, არამედ ვალდებულებას, რომლის ჯეროვანი შესრულებაც ძირითადი უფლებების სათანადო რეალიზების აუცილებელ საფუძველს წარმოადგენს.

23. განსხვავებით სახელმწიფოს ნეგატიური ვალდებულების მკაცრად დადგენილი ფარგლებისა, ძირითადი უფლებები არ ადგენს სახელმწიფოს პოზიტიური ვალდებულების განხორციელების ერთ კონკრეტულ რომელიმე პირობასა და წესს. კანონმდებლის მიხედულების ფარგლები განსაკუთრებით ფართოა იმ შემთხვევაში, როდესაც საკუთარი პოზიტიური ვალდებულების ფარგლებში ქმნის ამა თუ იმ უფლების დაცვის საკანონმდებლო მექანიზმებს. ჩვეულებრივ, კანონმდებელი საკუთარი კომპეტენციის განხორციელებისას, გარემოებათა ერთობლიობის შეფასებით, ირჩევს ყველაზე ოპტიმალურ, დროსა და სივრცეში ვარგის ღონისძიებას. ამ პროცესში სახელმწიფოს ევალება საკუთარი უფლებამოსილება, რომელიც, რიგ შემთხვევებში, კონსტიტუციურ ვალდებულებასაც წარმოადგენს, განახორციელოს იმგვარად, რომ მის მიერ არჩეული მექანიზმი, ერთი მხრივ, უფლების დაცვის სათანადო, ვარგის საშუალებას წარმოადგენდეს, ხოლო, მეორე მხრივ, პოზიტიური ვალდებულების ფარგლების განხორციელებისას კვლავ შეიზღუდოს თავი ძირითადი უფლებებითა და თავისუფლებებით.

24. იმისათვის, რომ საკონსტიტუციო სასამართლომ სახელმწიფოს პოზიტიური ვალდებულებების ჭრილში შეაფასოს ამა თუ იმ წესის კონსტიტუციასთან შესაბამისობის საკითხი, მოსარჩელემ ნათლად უნდა დაასაბუთოს, რომ კანონმდებლის მიერ არჩეული გზა ვერ უზრუნველყოფს ძირითადი უფლებიდან მომდინარე პოზიტიური ვალდებულების შესრულებას, რის შედეგადაც, არაკონსტიტუციურად იზღუდება ძირითადი უფლებები და თავისუფლებები.

25. №1681 კონსტიტუციურ სარჩელში, მოსარჩელე მხარე მიუთითებს, რომ სახელმწიფო ინსპექტორის ძირითად ფუნქციას წარმოადგენს არასათანადო მოპყრობის სათანადო გამოძიება, რაც საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული პოზიტიური ვალდებულების უზრუნველყოფის უმნიშვნელოვანესი მექანიზმია. ამავდროულად, სახელმწიფო ინსპექტორი პერსონალურ მონაცემთა დაცვისა და ფარული საგამოძიებო მოქმედებების მაკონტროლებელი დამოუკიდებელი ინსტიტუტია, რაც საქართველოს კონსტიტუციის მე-15 მუხლით გათვალისწინებული პოზიტიური ვალდებულების შესრულების ეფექტურობას უზრუნველყოფს. შესაბამისად, მოსარჩელე მხარე მიიჩნევს, რომ ინსპექტორის სამსახურის უფროსის უფლებამოსილების ვადაზე ადრე შეწყვეტით და მისი ფუნქციების განხორციელების შეფერხებით, ირღვევა საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტისა და მე-15 მუხლის მოთხოვნები.

26. განსახილველ შემთხვევაში, სადავო ნორმების საფუძველზე განხორციელდა საკანონმდებლო რეფორმა, რომლის შედეგადაც, უფლებამოსილება შეუწყდა სახელმწიფო ინსპექტორს და მისი კომპეტენციები გაიყო ორ დამოუკიდებელ სამსახურს შორის. იმავდროულად, ინსპექტორის უფლებამოსილებების განხორციელება მოხდა უწყვეტობის პრინციპის გათვალისწინებით. კერძოდ, ინსპექტორს უფლებამოსილება შეუწყდა მას შემდგომ, რაც არჩეულ იქნენ სპეციალური საგამოძიებო სამსახურისა და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურის უფროსები. გარდა ამისა, სახელმწიფო ინსპექტორის უფლებამოსილება პერსონალურ მონაცემთა დაცვისა და ფარული საგამოძიებო მოქმედებების ჩატარების კონტროლის სფეროში ორ დამოუკიდებელ სამსახურს შორის გადანაწილდა კომპეტენციათა შეუმცირებლად. ამდენად, კომპეტენციები, რომლებსაც მოსარჩელე მხარე მიიჩნევს საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტითა და მე-15 მუხლით სახელმწიფოს პოზიტიური ვალდებულების ნაწილად, კვლავაც ხორციელდება და არ მომხდარა მისი რაიმე სახით შეზღუდვა.

27. ყოველივე აღნიშნულის გათვალისწინებით, სადავო ნორმებიდან, რომლებითაც სახელმწიფო ერთი კონკრეტული მოდელის ნაცვლად უპირატესობას ანიჭებს მეორეს, თუნდაც იმ დაშვებით, რომ აღნიშნული არღვევს საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლით დაცულ საჯარო საქმიანობის შეუფერხებლად განხორციელების უფლებას, არ მომდინარეობს საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტითა და მე-15 მუხლით დადგენილი სახელმწიფოს პოზიტიური ვალდებულებების შეზღუდვა.

28. როგორც აღინიშნა, მოსარჩელე ასევე მიიჩნევს, რომ სადავო ნორმებით ირღვევა საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლის პირველი პუნქტი.

29. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პრეცედენტული სამართლის თანახმად, „საქართველოს კონსტიტუციის სულისკვეთება მოითხოვს, რომ თითოეული უფლების დაცული სფერო შესაბამის კონსტიტუციურ დებულებებში იქნეს ამოკითხული“ (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2016 წლის 14 აპრილის №3/2/588 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქეები – სალომე ქინქლაძე, ნინო კვეტენაძე, ნინო ოდიშარია, დაჩი ჯანელიძე, თამარ ხითარიშვილი და სალომე სებისკვერაძე საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-12).

30. საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლი ადგენს ყოველი მოქალაქის უფლებას, ჰქონდეს წვდომა საჯარო თანამდებობაზე. დასახელებული კონსტიტუციური დებულება იცავს მოქალაქის უფლებას, ჰქონდეს თავისუფალი წვდომა სახელმწიფო სამსახურზე, ამასთან, გულისხმობს საჯარო სამსახურში დასაქმებული პირის თანამდებობასთან დაკავშირებულ კონსტიტუციურ გარანტიებს ‒ არ იქნეს დაუსაბუთებლად გათავისუფლებული სამსახურიდან, იყოს დაცული ყოველგვარი გარე ჩარევისგან (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2014 წლის 23 მაისის №3/2/574 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქე გიორგი უგულავა საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-19). იმავდროულად, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს მყარად ჩამოყალიბებული პრაქტიკით, ერთმანეთისგან გამიჯნულია საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველი და მე-2 წინადადებებით დაცული სფეროები. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს განმარტებით, სახელმწიფო თანამდებობის დაკავების უფლებას იცავს საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველი წინადადება, ხოლო სახელმწიფო სამსახურში საქმიანობის უფლებას კი ამავე ნორმის მე-2 წინადადება. ამასთან, საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის მე-2 წინადადება მოიცავს სახელმწიფო სამსახურში საქმიანობის შეუფერხებელი განხორციელების სხვადასხვა უფლებრივ კომპონენტს, მათ შორის, სამსახურიდან დაუსაბუთებელი გათავისუფლებისგან დაცვის გარანტიას (იხ. საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2017 წლის 7 აპრილის №3/2/717 გადაწყვეტილება საქმეზე „საქართველოს მოქალაქეები მთვარისა კევლიშვილი, ნაზი დოთიაშვილი და მარინა გლოველი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“, II-12,13).

31. სადავოდ გამხდარი ნორმები ადგენს სახელწიფო ინსპექტორის უფლებამოსილების შეწყვეტის წესსა და მისი კომპეტენციების, ბიუჯეტის ფორმირების თანამშრომლების ახლად შექმნილ სამსახურებს შორის გადანაწილების პირობებს. ამდენად, გასაჩივრებული ნორმების ანალიზის შედეგად, ნათელია, რომ მათ მიმართება აქვთ არა საჯარო თანამდებობის დაკავების, არამედ საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის მე-2 წინადადებით დაცულ სახელმწიფო სამსახურში საქმიანობის შეუფერხებელი განხორციელების, მათ შორის, სამსახურიდან დაუსაბუთებელი გათავისუფლებისგან დაცვის გარანტიებთან.

32. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება „სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2, მე-5, მე-19 და მე-20 მუხლების, 21-ე მუხლის პირველი პუნქტის, 27¹ მუხლის პირველი, მე-2, მე-3, მე-4, მე-6, მე-7 პუნქტების, 28¹ მუხლის მე-5 პუნქტის, 29-ე მუხლის და „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის 26-ე მუხლის პირველი პუნქტის, 40², 40¹¹, 40¹², 40¹³, 40¹⁴, 40¹⁵, 40¹⁶ მუხლების, 41-ე მუხლის მე-3 პუნქტის, 42-ე მუხლისა და 55² მუხლის მე-5 პუნქტის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით, №1681 კონსტიტუციური სარჩელი დაუსაბუთებელია და არსებობს მისი არსებითად განსახილველად მიღებაზე უარის თქმის „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 31¹ მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტით და 31³ მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საფუძველი.

33. №1681 კონსტიტუციური სარჩელი, სხვა მხრივ, სრულად აკმაყოფილებს „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 31¹ მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტების მოთხოვნებს და არ არსებობს ამ კანონის 31³ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული კონსტიტუციური სარჩელის არსებითად განსახილველად მიღებაზე უარის თქმის რომელიმე საფუძველი.

34. მოსარჩელე მხარე, „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 25-ე მუხლის მე-5 პუნქტის საფუძველზე, საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე, შუამდგომლობს სადავო ნორმების მოქმედების შეჩერების თაობაზე. მოსარჩელის განმარტებით, სადავო ნორმების მოქმედება გამოუსწორებელ ზიანს აყენებს სახელმწიფო ინსპექტორს, რომელსაც უწყდება უფლებამოსილება.

35. სადავო ნორმის მოქმედების შეჩერების საფუძველი შეიძლება არსებობდეს მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მათი შეჩერება ცვლის მოსარჩელის სამართლებრივ მდგომარეობას, შესაძლებელს ხდის იმ ზიანის თავიდან აცილებას, რომელიც მას სადავო ნორმის მოქმედების შედეგად შეიძლება მიადგეს (საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2016 წლის 4 თებერვლის №1/3/679 საოქმო ჩანაწერი საქმეზე „„შპს სამაუწყებლო კომპანია რუსთავი 2“ და „შპს ტელეკომპანია საქართველო“ საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ", II-4). აღნიშნული აქტის მიღების დროისათვის ინსპექტორს უკვე შეწყვეტილი აქვს უფლებამოსილება. შესაბამისად, სადავო ნორმის შეჩერება გავლენას ვერ მოახდენს მოსარჩელის სამართლებრივ მდგომარეობაზე.

36. იმავდროულად, სახელმწიფო ინსპექტორისათვის უფლებამოსილების შეწყვეტამდე, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლომ იმსჯელა იმ ნორმების შეჩერების შესახებ, რომლებიც იწვევდა ინსპექტორის უფლებამოსილების შეწყვეტას. კერძოდ, საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2022 წლის 28 თებერვლის №1/1/1673 საოქმო ჩანაწერით, საქმეზე „ლონდა თოლორაია საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“ საკონსტიტუციო სასამართლომ მიიჩნია, რომ არ არსებობდა საკმარისი საფუძველი სადავო ნორმების მოქმედების შეჩერებისა და „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 25-ე მუხლის მე-5 პუნქტით დადგენილი მექანიზმის გამოყენებისათვის. ყოველივე აღნიშნულის გათვალისწინებით, მოსარჩელის შუამდგომლობა სადავო ნორმათა შეჩერების თაობაზე არ უნდა დაკმაყოფილდეს.

III
სარეზოლუციო ნაწილი

საქართველოს კონსტიტუციის მე-60 მუხლის მე-4 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის, „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის მე-19 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტის, 21-ე მუხლის მე-2 პუნქტის, 25-ე მუხლის მე-5 პუნქტის, 27¹ მუხლის მე-2 და მე-3 პუნქტების, 31-ე მუხლის, 31¹ მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტების, 31² მუხლის მე-8 პუნქტის, 31³ მუხლის პირველი პუნქტის, 31⁵ მუხლის პირველი, მე-2, მე-3, მე-4 და მე-7 პუნქტების, 31⁶ მუხლის პირველი პუნქტის, 39-ე მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტის, 43-ე მუხლის პირველი, მე-2, მე-5, მე-8, მე-10 და მე-13 პუნქტების საფუძველზე,

საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლო
ა დ გ ე ნ ს:

1. მიღებულ იქნეს არსებითად განსახილველად კონსტიტუციური სარჩელი №1681 („საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“) სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება: ა) „სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2, მე-5, მე-19 და მე-20 მუხლების, 21-ე მუხლის პირველი პუნქტის, 27¹ მუხლის პირველი, მე-2, მე-3, მე-4, მე-6, მე-7 პუნქტების, 28¹ მუხლის მე-5 პუნქტის და 29-ე მუხლის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის მე-2 წინადადებასთან მიმართებით;

ბ) „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის 26-ე მუხლის პირველი პუნქტის, 40², 40¹¹, 40¹², 40¹³, 40¹⁴, 40¹⁵, 40¹⁶ მუხლების, 41-ე მუხლის მე-3 პუნქტის, 42-ე მუხლისა და 55² მუხლის მე-5 პუნქტის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის მე-2 წინადადებასთან მიმართებით.

2. არ იქნეს მიღებული არსებითად განსახილველად კონსტიტუციური სარჩელი №1681 („საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტის წინააღმდეგ“) სასარჩელო მოთხოვნის იმ ნაწილში, რომელიც შეეხება:

ა) „სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2, მე-5, მე-19 და მე-20 მუხლების, 21-ე მუხლის პირველი პუნქტის, 27¹ მუხლის პირველი, მე-2, მე-3, მე-4, მე-6, მე-7 პუნქტების, 28¹ მუხლის მე-5 პუნქტის და 29-ე მუხლის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით;

ბ) „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის 26-ე მუხლის პირველი პუნქტის, 40², 40¹¹, 40¹², 40¹³, 40¹⁴, 40¹⁵, 40¹⁶ მუხლების, 41-ე მუხლის მე-3 პუნქტის, 42-ე მუხლისა და 55² მუხლის მე-5 პუნქტის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის პირველ წინადადებასთან მიმართებით

გ) „სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის სათაურის, პირველი მუხლის, მე-3 მუხლის „ა“, „თ“, „ი“, „ლ“, „მ“ ქვეპუნქტების, II თავის სათაურის მე-4, 6¹, 7¹, 8¹, 9¹, მე-10, მე-11, მე-12 მუხლების, 21-ე მუხლის მე-2, მე-3 და მე-4 პუნქტების, 22-ე მუხლის, 23-ე მუხლის, 24-ე მუხლის, 25-ე მუხლის, 26-ე მუხლის, 28¹ მუხლის პირველი, მე-2, მე-3 და მე-4 პუნქტებისა და „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის „ლ“, „მ“ და „ტ“ ქვეპუნქტების, 26-ე მუხლის მე-3 პუნქტის, 40¹, 40³ , 40⁴, 40⁵, 40⁶, 40⁷, 40⁸, 40⁹, 40¹⁰, 40¹⁷, 40¹⁸, 40¹⁹ მუხლებისა და 55² მუხლის პირველი, მე-2, მე-3, მე-4 და მე-6 პუნქტების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

დ) „„სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1312-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-3 პუნქტის „ა.ბ“ და „ბ“ ქვეპუნტების, მე-6, მე-9, მე-13, მე-16, მე-18 პუნქტების და მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის და „„პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1313-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი მუხლის მე-2 პუნქტისა და მე-2 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ე) „„ოპერატიულ-სამძებრო საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1317-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ვ) „საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1315-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ზ) „საქართველოს ზოგად ადმინისტრაციულ კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1321-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

თ) „არასრულწლოვანთა მართლმსაჯულების კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1322-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ი) „პატიმრობის კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1323-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

კ) „„პოლიციის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1324-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ლ) „„საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1326-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

მ) „„ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1329-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ნ) „საქართველოს საგადასახადო კოდექსში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1329-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ო) „„კომერციული ბანკების საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1332-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

პ) „„მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1333-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ჟ) „„არასაბანკო სადეპოზიტო დაწესებულებების – საკრედიტო კავშირების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1334-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

რ) „„საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1335-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ს) „„ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1336-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

ტ) „„სამეწარმეო საქმიანობის კონტროლის შესახებ“ საქართველოს კანონში ცვლილების შეტანის თაობაზე“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1337-VIIრს-Xმპ საქართველოს კანონის პირველი და მე-2 მუხლების კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით;

უ) „საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტში ცვლილების შეტანის შესახებ“ 2021 წლის 30 დეკემბრის №1342-VIIრს-Xმპ საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტის პირველი მუხლისა და მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტის კონსტიტუციურობას საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლის მე-2 პუნქტთან, მე-15 მუხლთან და 25-ე მუხლის პირველ პუნქტთან მიმართებით.

3. არ დაკმაყოფილდეს მოსარჩელე მხარის შუამდგომლობა, საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე, სადავო ნორმების მოქმედების შეჩერების თაობაზე.

4. №1673 და №1681 კონსტიტუციური სარჩელები გაერთიანდეს ერთ საქმედ და ერთობლივად იქნეს არსებითად განხილული.

5. საქმეს არსებითად განიხილავს საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს პირველი კოლეგია.

6. საქმის არსებითი განხილვა დაიწყება „საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 22-ე მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად.

7. საოქმო ჩანაწერი საბოლოოა და გასაჩივრებას ან გადასინჯვას არ ექვემდებარება.

8. საოქმო ჩანაწერი 15 დღის ვადაში გამოქვეყნდეს საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს ვებგვერდზე, გაეგზავნოს მხარეებს და „საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეს“.

კოლეგიის შემადგენლობა:

ვასილ როინიშვილი

გიორგი თევდორაშვილი

გიორგი კვერენჩხილაძე